نور، علم خدادادی! وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً!

نور، علم خدادادی!

شرط خدا برای دادن این نور «عِلْماً بِغَيْرِ تَعَلُّمٍ وَ هُدًى بِغَيْرِ هِدَايَةٍ» چیست؟!
باید حسادت رو بذاری کنار! «زهد» …

كسى كه از حلال شرم نكند به خود سود رسانده،و خرجش سبك گردد،و تكبّر از او دور شود،
و هر كه به روزى اندك خدا بسنده كند خداوند نيز به كردار اندك او خشنود شود،
و آن كس كه شيفتۀ دنيا شود آرزويش در آن دراز گشته؛خداوند به اندازۀ تمايل او به دنيا دلش را كور سازد.
و هر كه دل از دنيا بركند آرزويش كوتاه گشته؛خداوند او را بدون آموزش،دانش عطا كند،و بى‌راهنما هدايتش نمايد،و كورى را از وى زدوده و بينايش سازد.
آگاه باشيد! از پس من جمعيتى آيند كه حكومت از براى ايشان جز با كشتار و زورگوئى برپا نگردد،و توانگرى جز با بخل بر ايشان فراهم نشود،و محبوبيت در بين مردم را جز با هوسرانى و سهل انگارى در دين كسب نكنند.
آگاه باشيد! هر كه آن دوره را دريافت،و بر فقر پايدارى كرد در حالى كه قدرت بر توانگرى را داشت،و بر گمنامى صبر كرد با اينكه قدرت كسب عزّت را دارا بود،و بر بدخواهى مردم صبر داشت در حالى كه مى‌توانست محبوب آنان شود، و بدين كار نظرى جز جلب خشنودى خداوند و سراى آخرت نداشت خداوند پاداش پنجاه صدّيق را به وى عطا خواهد كرد.

علم لدنّی: «عِلْمٌ‏ لَدُنِّيٌ‏ لَا كَسْبِيٌّ»
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند: «لدن» به معنی عند و نزد است، با این ویژگی که غلبه و برتری با مافوق است «لَدُنْ‏ أخصّ من «عند» ، لأنه يدلّ على ابتداء نهاية.»

شرط اینکه از نور علم الهی بهره مند بشی اینه که اهل تقوا باشی یعنی از تاریکی حسادت بشدت دوری نمایی: «وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ‏».
وقتی حسادتو میذاری کنار، با قلبت فرق نور و ظلمت رو متوجه میشی: «إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقاناً».
شرط هدایت و بهره‌مندی از نور الهی اینه که مدام در حال محاسبه نفس و مجاهده قلبی باشی: «وَ الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا».
این خداست که اسماء و معانی همه مخلوقات خودشو میدونه و هر چی لازم داشته باشی، میتونه بهت یاد بده: «و علّم آدمَ الأسماءَ كلَّها».
خدای مهربان، برای تعلیم نور حکمت، رسولان خودشو با کتب آسمانی برای هر عصر و قومی، اونم به زبان خودشون، حتما میفرسته و با اونا اینجوری اتمام حجت میکنه: «و يُعِلّمهُ الكتابَ و الحِكْمةَ».
حضرت خضر علیه السلام با درک چشمه نورانی حیات علم الهی، آغازی بی‌پایان را تجربه کرده است: «عَلمّناه‏ مِن‏ لَدُنّا عِلْماً».
تحکیم و تفصیل نشانه‌های نورانی همه از جانب خدای مهربان صورت می‌گیرد: «كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ‏ لَدُنْ‏ حَكِيمٍ خَبِيرٍ».
این موهبت نورانی، فقط و فقط به دست ذات اقدس الهی برای قلوب سلیم صورت می‌پذیرد: «وَ هَبْ لَنا مِنْ‏ لَدُنْكَ‏ رَحْمَةً».
پاداش بی‌پایان الهی هم برای عاملین به نور هدایت، از جانب خداوند اعطا می شود: «وَ يُؤْتِ مِنْ‏ لَدُنْهُ‏ أَجْراً عَظِيماً».
علم خدادادی، علم اکتسابی نیست «عِلْمٌ‏ لَدُنِّيٌ‏ لَا كَسْبِيٌّ» که با تلاش خودت بتونی بدستش بیاری، بلکه نوری است که خدا باید به دلت بندازه: «ليس العلم بكثرة التعلم إنما هو نور يقذفه اللَّه في قلب من يريد اللَّه أن يهديه‏، دانش با یادگیری زیاد به دست نمی‌آید؛ چرا که همانا علم، نوری است که خدا در قلب هر کس که هدایتش را بخواهد، قرار می دهد.»
شرطش اینه که قلبتو از تاریکیهای حسادت و نارضایتی به تقدیرات خدا پاک کنی: «من أخلص لله أربعين صباحا ظهرت ينابيع الحكمة من قلبه على لسانه‏، هر كس چهل روز خود را براى خدا خالص كند، چشمه هاى حكمت از قلب وى بر زبانش جارى مى شود.»
وقتی متوجه اوامر نورانی شدی، باید بهش عمل کنی تا وارث و مالک نور علم الهی بشی: «من علم و عمل بما علم ورثه اللَّه علم ما لم يعلم، هر كس‌ عمل‌ كند به‌ دانسته‌هاي‌ خود، خداوند علم‌ به‌ آنچه‌ را كه‌ نميداند به‌ او عنايت‌ خواهد فرمود.».
قلب سلیم، دو چشم بینا، اما پنهان و ناپیدایی داره که باهاش اوامر نورانی و در پرده غیب الهی رو درک میکنه و بهش عمل میکنه: «ما من عبد إلا و لقلبه عينان و هما غيب يدرك بهما الغيب فإذا أراد اللَّه بعبد خيرا فتح عيني قلبه فيرى ما هو غائب عن بصره، هیچ بنده‌ای نیست مگر این که قلبش دو چشم دارد که آن دو دیده پنهانند و به وسیله آن‎ها غیب درک می‌شود. پس هنگامی که خداوند نسبت به بنده‌ای اراده نیک نماید، دو چشم دل او را می‌گشاید، پس او آنچه را که از دیدگان ظاهرش پنهان بود می‌بیند.»
قطعا این نعمتِ نورانیِ علمِ خدادادی، مورد حسادت قرار میگیرد: «أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى‏ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ».

این آیات، به نکات مهمی در مورد علم لدنّی اشاره میکنند:
[سورة العنكبوت (۲۹): الآيات ۴۶ الى ۵۰]
وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذاً لارْتابَ الْمُبْطِلُونَ (۴۸)
و تو هيچ كتابى را پيش از اين نمى‌‏خواندى و با دست [راست‏] خود [كتابى‏] نمى‌‏نوشتى، و گر نه باطل‏‌انديشان قطعاً به شك مى‏‌افتادند.
بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ ما يَجْحَدُ بِآياتِنا إِلاَّ الظَّالِمُونَ (۴۹)
بلكه [قرآن‏] آياتى روشن در سينه‌‏هاى كسانى است كه علم [الهى‏] يافته‌‏اند، و جز ستمگران منكر آيات ما نمى‌‏شوند.