[سورة البقرة (۲): آية ۹]
يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (۹)
با خدا و مؤمنان نيرنگ مى‏‌بازند؛ ولى جز بر خويشتن نيرنگ نمى‏‌زنند، و نمى‏‌فهمند.
…
عبارت «ما يَشْعُرُونَ» از ریشه شَعَرَ به معنای درک ظریف، احساس زیرپوستی و آگاهی باطنی است. این واژه یه جور «فهم» و «علم» است؛ و بیشتر به احساسِ درونی و ناپیدای یک واقعیت اشاره دارد. «شعور» نوری است که به انسان خبر می‌دهد که چیزی در درون یا پیرامون او هست، حتی اگر به وضوح آن را ندیده باشد.
خلاصهٔ پیام آیه:
نفاق و فریب‌کاری: نفاق یعنی دوچهره بودن؛ ظاهرِ ایمان و باطنِ کفر.
خودفریبی: گمان می‌کنند خدا و مؤمنان را فریب داده‌اند، اما در واقع خود را فریب می‌دهند.
فقدان شعور: مشکل اینجاست که این فریبکاری‌شان را درک نمی‌کنند؛ نفاق، شعور آن‌ها را کور کرده.
«ما یَشْعُرُونَ» یعنی درکی لطیف و باطنی از حقیقت ندارند.
نه تنها گمراه‌اند، بلکه حتی متوجه گمراهی خود هم نیستند؛ این یعنی عمیق‌ترین نوع غفلت: غفلت از غفلت!
…
أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَ لكِنْ لا يَشْعُرُونَ (۱۲)
بهوش باشيد كه آنان فسادگرانند، ليكن نمى‏‌فهمند.
…
در این آیه، بار دیگر خداوند به یک نفاق پنهان و شکاف میان ظاهر و باطن انسان اشاره می‌کند. گروهی خود را مصلح می‌پندارند، اما در واقع مفسداند.
نه تنها مفسدند، بلکه اصلاً درک نمی‌کنند که مفسدند.
أَلا: کلمه‌ای است برای تنبیه و هشدار؛ یعنی «بدانید!» یا «آگاه باشید!»
هُمُ الْمُفْسِدُونَ: تأکید مضاعف با «هم» که می‌گوید:
نه فقط فاسد، بلکه «واقعی‌ترین و اصلی‌ترین مفسدان» هستند.
وَ لكِنْ لا يَشْعُرُونَ: مشکل فقط فساد نیست؛ مشکل این است که فساد را حس نمی‌کنند!
شعور در این آیه:
در اینجا نیز «شعور» به معنای درک لطیف، ناپیدا، درونی و وجدانی از حقیقتی باطنی است.
اینان ناآگاه به فساد باطنی خویش‌اند، چون ظاهرِ رفتارشان را توجیه کرده‌اند و با شعار اصلاح‌طلبی، فساد را پنهان کرده‌اند.
فساد واقعی زمانی خطرناک‌تر می‌شود که انسان فاسد گمان کند صالح است.
این همان پرده‌ای است که بین او و نور شعور قرار گرفته و دل را نسبت به حقیقت کور کرده است.
…
وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْياءٌ وَ لكِنْ لا تَشْعُرُونَ (۱۵۴)
و كسانى را كه در راه خدا كشته مى‏‌شوند، مرده نخوانيد، بلكه زنده‏‌اند؛ ولى شما نمى‌‏دانيد.
(یعنی حسود معنای زنده بودن یعنی درک علم آنلاین رو نمیفهمه)
…
[سورة آل‏‌عمران (۳): آية ۶۹]
وَدَّتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَ ما يُضِلُّونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (۶۹)
گروهى از اهل كتاب آرزو مى‏‌كنند كاش شما را گمراه مى‌‏كردند، در صورتى كه جز خودشان [كسى‏] را گمراه نمى‏‌كنند و نمى‏‌فهمند.
…
[سورة الأنعام (۶): آية ۲۶]
وَ هُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَ يَنْأَوْنَ عَنْهُ وَ إِنْ يُهْلِكُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (۲۶)
و آنان [مردم را] از آن باز مى‌‏دارند و [خود نيز] از آن دورى مى‌‏كنند، و[لى‏] جز خويشتن را به هلاكت نمى‏‌افكنند و نمى‌‏دانند.
…
[سورة الأنعام (۶): الآيات ۱۰۹ الى ۱۱۰]
وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آيَةٌ لَيُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُشْعِرُكُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا يُؤْمِنُونَ (۱۰۹)
و با سخت‏‌ترين سوگندهايشان، به خدا سوگند خوردند كه اگر معجزه‌‏اى براى آنان بيايد، حتماً بدان مى‏‌گروند. بگو: «معجزات، تنها در اختيار خداست.» و شما چه مى‌‏دانيد كه اگر [معجزه هم‏] بيايد باز ايمان نمى‏‌آورند.
…
[سورة الأنعام (۶): الآيات ۱۲۲ الى ۱۲۳]
وَ كَذلِكَ جَعَلْنا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكابِرَ مُجْرِمِيها لِيَمْكُرُوا فِيها وَ ما يَمْكُرُونَ إِلاَّ بِأَنْفُسِهِمْ وَ ما يَشْعُرُونَ (۱۲۳)
و بدين گونه، در هر شهرى گناهكاران بزرگش را مى‏‌گماريم تا در آن به نيرنگ پردازند، و[لى‏] آنان جز به خودشان نيرنگ نمى‌‏زنند و درك نمى‌‏كنند.
…
[سورة الأعراف (۷): الآيات ۹۴ الى ۹۵]
وَ ما أَرْسَلْنا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَبِيٍّ إِلاَّ أَخَذْنا أَهْلَها بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ (۹۴)
و در هيچ شهرى، پيامبرى نفرستاديم مگر آنكه مردمش را به سختى و رنج دچار كرديم تا مگر به زارى درآيند.
ثُمَّ بَدَّلْنا مَكانَ السَّيِّئَةِ الْحَسَنَةَ حَتَّى عَفَوْا وَ قالُوا 
قَدْ مَسَّ آباءَنا الضَّرَّاءُ وَ السَّرَّاءُ 
فَأَخَذْناهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۹۵)
آنگاه به جاى بدى [=بلا]، نيكى [=نعمت‏] قرار داديم تا انبوه شدند و گفتند:
«پدرانِ ما را [هم مسلماً به حكم طبيعت‏] رنج و راحت مى‌‏رسيده است.»
پس در حالى كه بى‌‏خبر بودند بناگاه [گريبان‏] آنان را گرفتيم.
…
[سورة يوسف (۱۲): الآيات ۱۳ الى ۱۸]
فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَ أَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيابَتِ الْجُبِّ 
وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِ لَتُنَبِّئَنَّهُمْ بِأَمْرِهِمْ هذا وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۱۵)
پس وقتى او را بردند و همداستان شدند تا او را در نهانخانه چاه بگذارند [چنين كردند].
و به او وحى كرديم كه قطعاً آنان را از اين كارشان –در حالى كه نمى‌‏دانند– با خبر خواهى كرد.
…
[سورة يوسف (۱۲): الآيات ۱۰۳ الى ۱۰۷]
أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِيَهُمْ غاشِيَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ أَوْ تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۱۰۷)
آيا ايمنند از اينكه عذاب فراگير خدا به آنان دررسد، يا قيامت –در حالى كه بى‏‌خبرند– بناگاه آنان را فرا رسد؟
…
[سورة النحل (۱۶): الآيات ۱۹ الى ۲۳]
أَمْواتٌ غَيْرُ أَحْياءٍ وَ ما يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ (۲۱)
مردگانند نه زندگان، و نمى‌‏دانند كى برانگيخته خواهند شد.
…
[سورة النحل (۱۶): الآيات ۲۴ الى ۲۹]
قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيانَهُمْ مِنَ الْقَواعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ أَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ (۲۶)
پيش از آنان كسانى بودند كه مكر كردند، و[لى‏] خدا از پايه بر بنيانشان زد، درنتيجه از بالاى سرشان سقف بر آنان فرو ريخت، و از آنجا كه حدس نمى‏‌زدند عذاب به سراغشان آمد.
…
[سورة النحل (۱۶): الآيات ۴۵ الى ۵۰]
أَ فَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئاتِ أَنْ يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ (۴۵)
آيا كسانى كه تدبيرهاى بد مى‏‌انديشند ، ايمن شدند از اينكه خدا آنان را در زمين فرو ببرد، يا از جايى كه حدس نمى‌‏زنند عذاب برايشان بيايد؟
…
[سورة الكهف (۱۸): الآيات ۱۹ الى ۲۰]
وَ كَذلِكَ بَعَثْناهُمْ لِيَتَساءَلُوا بَيْنَهُمْ قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ قالُوا لَبِثْنا يَوْماً أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قالُوا رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِما لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنْظُرْ أَيُّها أَزْكى طَعاماً فَلْيَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَ لْيَتَلَطَّفْ وَ لا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَداً (۱۹)
و اين چنين بيدارشان كرديم، تا ميان خود از يكديگر پرسش كنند. گوينده‌‏اى از آنان گفت: «چقدر مانده‌‏ايد؟» گفتند: «روزى يا پاره‌‏اى از روز را مانده‏‌ايم.» [سرانجام‏] گفتند: «پروردگارتان به آنچه مانده‏‌ايد داناتر است، اينك يكى از خودتان را با اين پول خود به شهر بفرستيد، تا ببيند كدام يك از غذاهاى آن پاكيزه‏‌تر است و از آن، غذايى برايتان بياورد، و بايد زيركى به خرج دهد و هيچ كس را از [حال‏] شما آگاه نگرداند.
…
[سورة المؤمنون (۲۳): الآيات ۵۱ الى ۵۶]
نُسارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْراتِ بَلْ لا يَشْعُرُونَ (۵۶)
[از آن روى است كه‏] مى‌‏خواهيم به سودشان در خيرات شتاب ورزيم؟ [نه،] بلكه نمى‏‌فهمند.
…
[سورة الشعراء (۲۶): الآيات ۱۰۵ الى ۱۲۲]
إِنْ حِسابُهُمْ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّي لَوْ تَشْعُرُونَ (۱۱۳)
حسابشان –اگر درمى‌‏يابيد– جز با پروردگارم نيست.
…
[سورة الشعراء (۲۶): الآيات ۱۹۲ الى ۲۱۲]
فَيَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۲۰۲)
كه به طور ناگهانى –در حالى كه بى‏‌خبرند– بديشان برسد.
…
[سورة النمل (۲۷): الآيات ۱۵ الى ۱۹]
حَتَّى إِذا أَتَوْا عَلى‏ وادِ النَّمْلِ قالَتْ نَمْلَةٌ يا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساكِنَكُمْ لا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمانُ وَ جُنُودُهُ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۱۸)
تا آنگاه كه به وادى مورچگان رسيدند. مورچه‏‌اى [به زبان خويش‏] گفت: «اى مورچگان، به خانه‌‏هايتان داخل شويد، مبادا سليمان و سپاهيانش –نديده و ندانسته– شما را پايمال كنند.»
+ « قَالَ الرِّضَا ع : … قالَ سُلَيْمانُ ع فَلِمَ حَذَّرْتِهِمْ ظُلْمِي‏ فَقُلْتِ‏ يا أَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساكِنَكُمْ قالَتِ النَّمْلَةُ خَشِيتُ أَنْ يَنْظُرُوا إِلَى زِينَتِكَ فَيَفْتَتِنُوا بِهَا فَيَبْعُدُونَ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعالى … »
…
[سورة النمل (۲۷): الآيات ۴۵ الى ۵۳]
وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۵۰)
و دست به نيرنگ زدند و [ما نيز] دست به نيرنگ زديم و خبر نداشتند.
…
[سورة النمل (۲۷): الآيات ۶۰ الى ۶۵]
قُلْ لا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَ ما يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ (۶۵)
بگو: «هر كه در آسمانها و زمين است -جز خدا- غيب را نمى‌‏شناسند و نمى‏‌دانند كى برانگيخته خواهند شد؟»
…
[سورة القصص (۲۸): الآيات ۷ الى ۱۰]
وَ قالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِي وَ لَكَ لا تَقْتُلُوهُ عَسى‏ أَنْ يَنْفَعَنا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۹)
و همسر فرعون گفت: «[اين كودك‏] نور چشم من و تو خواهد بود. او را مكُشيد. شايد براى ما سودمند باشد يا او را به فرزندى بگيريم، ولى آنها خبر نداشتند.
…
[سورة القصص (۲۸): الآيات ۱۱ الى ۱۵]
وَ قالَتْ لِأُخْتِهِ قُصِّيهِ فَبَصُرَتْ بِهِ عَنْ جُنُبٍ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۱۱)
و به خواهر [موسى‏] گفت: «از پى او برو.» پس او را از دور ديد، در حالى كه آنان متوجّه نبودند.
…
[سورة العنكبوت (۲۹): الآيات ۵۱ الى ۵۵]
وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ الْعَذابُ وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۵۳)
و از تو به شتاب درخواست عذاب [الهى را] دارند، و اگر سرآمدى معيّن نبود، قطعاً عذاب به آنان مى‌‏رسيد و بى‌‏آنكه خبردار شوند غافلگيرشان مى‌‏كرد.
…
[سورة الزمر (۳۹): الآيات ۲۱ الى ۲۵]
كَذَبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ (۲۵)
كسانى [هم‏] كه پيش از آنان بودند به تكذيب پرداختند، و از آنجا كه حدس نمى‌‏زدند عذاب برايشان آمد.
…
[سورة الزمر (۳۹): الآيات ۵۱ الى ۵۵]
وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ بَغْتَةً وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ (۵۵)
و پيش از آنكه به طور ناگهانى و در حالى كه حدس نمى‌‏زنيد شما را عذاب دررسد، نيكوترين چيزى را كه از جانب پروردگارتان به سوى شما نازل آمده است پيروى كنيد.»
…
[سورة الزخرف (۴۳): الآيات ۶۶ الى ۷۵]
هَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ (۶۶)
آيا جز [اين‏] انتظار مى‏‌برند كه رستاخيز – در حالى كه حدس نمى‌‏زنند – ناگهان بر آنان دررسد؟
…
[سورة الحجرات (۴۹): الآيات ۱ الى ۵]
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ (۲)
اى كسانى كه ايمان آورده‌‏ايد، صدايتان را بلندتر از صداى پيامبر مكنيد، و همچنانكه بعضى از شما با بعضى ديگر بلند سخن مى‏‌گوييد با او به صداى بلند سخن مگوييد، مبادا بى‌‏آنكه بدانيد كرده‌‏هايتان تباه شود.