[استطاعت – قبض و بسط]
[استطاعت(أُولِي الْأَبْصارِ)- عجز]
آيا ما استطاعت گذشت از دلخواهها را داريم يا از انجام اين مهم عاجزيم؟
+ «مجالست اهل المعاصی!»
وَ إِنَّ اللَّهَ لَيُعَذِّبُ الْجُعَلَ فِي جُحْرِهَا بِحَبْسِ الْمَطَرِ عَنِ الْأَرْضِ الَّتِي هِيَ بِمَحَلَّتِهَا لِخَطَايَا مَنْ بِحَضْرَتِهَا
وَ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لَهَا السَّبِيلَ إِلَى مَسْلَكٍ سِوَى مَحَلَّةِ أَهْلِ الْمَعَاصِي
قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع:
فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ
جُعَل استطاعت گذشت از دلخواهها را دارد!
لَا يَكُونُ الْعَبْدُ فَاعِلًا وَ لَا مُتَحَرِّكاً
إِلَّا وَ الِاسْتِطَاعَةُ مَعَهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
وَ إِنَّمَا وَقَعَ التَّكْلِيفُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بَعْدَ الِاسْتِطَاعَةِ
فَلَا يَكُونُ مُكَلَّفاً لِلْفِعْلِ إِلَّا مُسْتَطِيعا
لَا يَكُونُ الْعَبْدُ فَاعِلًا إِلَّا وَ هُوَ مُسْتَطِيعٌ
وَ قَدْ يَكُونُ مُسْتَطِيعاً غَيْرَ فَاعِلٍ وَ لَا يَكُونُ فَاعِلًا أَبَداً حَتَّى يَكُونَ مَعَهُ الِاسْتِطَاعَة
مَا كَلَّفَ اللَّهُ الْعِبَادَ كُلْفَةَ فِعْلٍ وَ لَا نَهَاهُمْ عَنْ شَيْ‏ءٍ حَتَّى جَعَلَ لَهُمُ الِاسْتِطَاعَةَ
ثُمَّ أَمَرَهُمْ وَ نَهَاهُمْ
فَلَا يَكُونُ الْعَبْدُ آخِذاً وَ لَا تَارِكاً إِلَّا بِاسْتِطَاعَةٍ مُتَقَدِّمَةٍ قَبْلَ الْأَمْرِ وَ النَّهْيِ وَ قَبْلَ الْأَخْذِ وَ التَّرْكِ وَ قَبْلَ الْقَبْضِ وَ الْبَسْط
لَا يَكُونُ مِنَ الْعَبْدِ قَبْضٌ وَ لَا بَسْطٌ إِلَّا بِاسْتِطَاعَةٍ مُتَقَدِّمَةٍ لِلْقَبْضِ وَ الْبَسْط
[استطاعت مقدمه قبض و بسط]
فَكَلَّفَ النَّاطِقَ الْعَاقِلَ الْمُخْتَارَ …
وَ  وَضَعَ التَّكْلِيفَ عَنِ الْمُسْتَبْهَمِ لِعَدَمِ الْعَقْلِ وَ التَّمْيِيز

[عقل ابزار استطاعت = عقل ابزار تمییز = عقل ابزار تمییز قبض و بسط قلبی]

… وَ حَمَلَ عَلَيْهِ مَا لَا يُطِيقُ … فَإِنَّ هَذَا دِينٌ شَدِيدٌ لَا أُطِيقُهُ!
وَفَّقَنَا اللَّهُ وَ إِيَّاكَ لِطَاعَتِهِ وَ أَوْجَبَ لَنَا بِذَلِكَ رِضْوَانَهُ بِرَحْمَتِهِ
[توفیق – خذلان]
مَنْ حَسُنَتْ نِيَّتُهُ أَمَدَّهُ التَّوْفِيق‏
داشتن حسن نیت، فقط با فهم قلبی فرایند نور الولایة امکان پذیر است.
حسن نیت چگونه حاصل می شود؟
آیا حسن نیت اکتسابی است؟
نیات و شاکله و خلقیات، آلوده به اعتقادات حسدآلود باطل است!
خدای مهربان در دنیا یک بار دیگر به سبب علوم ربانی صاحبان نور، چراغ هدایت را معرفی مینماید و ما را در معرض انتخاب اصلاح مجدد خلقیات اشتباهمان قرار می‌دهد.
[أنا أخلق في قلبه الإيمان ≠ أنا لا أخلق فيه الإيمان]
[ … و تكره أنت إيمان‏ وحشيّ، لقتله حمزة عمّك. و أنا أريد إيمانه، و أخلق‏ في‏ قلبه‏ الإيمان … ]
و به ما یک فرصت دیگر برای خلقتی شایسته و نو و اصلاح شده به دست نورانی آل محمد ع داده است. حسن نیت، محصول تلاش علمی صاحبان نور بر روی قلب بیمار حسود ماست.
این «نشر رحمت» برای اصلاح و تربیت اعتقادات غلط و اشتباه پنهان در قلب ماست، و این ماموریت خطرناک صاحبان نور است که به قلب فرو رفته در باتلاق حسادت ما نزدیک میشوند «رفق» و بدیهای نشات گرفته از رذائل اخلاقی ما را تحمل مینماید تا بتدریج با دادن علم به ما، موجبات رشد اعتقادی ما را فراهم نمایند و لذا مقدمه سعادت انسان، اول معرفت به صاحبان نور در ملک و در ملکوت قلب است، که اصلاح بینش می کند و زمینه غلبه عقل بر هوای نفس را آموزش می دهد و وقتی هوای نفس تسلیم عقل شد و عقل غالب بر هوای نفس گردید، چون انتخاب عقل، نور ولایت است، لذا عقل توانایی فهم قبض و بسط نور قلبی و بعبارتی فهم امر و نهی ولی خدا را بدست می‌آورد.
پس ما دائما نیازمند کسب علم هستیم تا دائما عقل بر هوای نفس غالب باشد و در امورات روزمره با عقل خود قبض و بسط و امر و نهی ولی خدا را متوجه شده و طبق رضایت او «وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» گام برداریم.
وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ:
[توفیق فهم و عمل به قبض و بسط نور قلبی، فقط از جانب ولی خداست.]
انگاری ابتکار عمل در دست خداست!
اسْتِزَادَةٌ مِنْ تَوْفِيقِهِ وَ عِبَادَتِهِ وَ اسْتِدَامَةٌ لِمَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ نَصَرَهُ.