دکتر محمد شعبانی راد

نور قرآن 44 – سورة الدخان

[سورة الدخان (44): الآيات 1 الى 11]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان‏

حم (1)
حاء، ميم.

وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ (2)
سوگند به كتاب روشنگر،

إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ (3)
[كه‏] ما آن را در شبى فرخنده نازل كرديم، [زيرا] كه ما هشداردهنده بوديم.

فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ (4)
در آن [شب‏] هر [گونه‏] كارى [به نحوى‏] استوار فيصله مى‌‏يابد.

أَمْراً مِنْ عِنْدِنا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ (5)
[اين‏] كارى است [كه‏] از جانب ما [صورت مى‏‌گيرد]. ما فرستنده [پيامبران‏] بوديم.

رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (6)
[و اين‏] رحمتى از پروردگار توست، كه او شنواى داناست.

رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما إِنْ كُنْتُمْ مُوقِنِينَ (7)
پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است، اگر يقين داريد.

لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ يُحْيِي وَ يُمِيتُ رَبُّكُمْ وَ رَبُّ آبائِكُمُ الْأَوَّلِينَ (8)
خدايى جز او نيست؛ او زندگى مى‌‏بخشد و مى‌‏ميراند؛ پروردگار شما و پروردگار پدران شماست.

بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ يَلْعَبُونَ (9)
ولى نه، آنها به شك و شبهه خويش سرگرمند.

فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّماءُ بِدُخانٍ مُبِينٍ (10)
پس در انتظار روزى باش كه آسمان دودى نمايان برمى‌‏آورد،

يَغْشى النَّاسَ هذا عَذابٌ أَلِيمٌ (11)
كه مردم را فرومى‏‌گيرد؛ اين است عذاب پردرد.

[سورة الدخان (44): الآيات 12 الى 21]

رَبَّنا اكْشِفْ عَنَّا الْعَذابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ (12)
[مى‌‏گويند:] «پروردگارا، اين عذاب را از ما دفع كن كه ما ايمان داريم.»

أَنَّى لَهُمُ الذِّكْرى وَ قَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِينٌ (13)
آنان را كجا [جاى‏] پند[گرفتن‏] باشد، و حال آنكه به يقين براى آنان پيامبرى روشنگر آمده است.

ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ قالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ (14)
پس، از او روى برتافتند و گفتند: «تعليم‏‌يافته‏‌اى ديوانه است.»

إِنَّا كاشِفُوا الْعَذابِ قَلِيلاً إِنَّكُمْ عائِدُونَ (15)
ما اين عذاب را اندكى از شما برمى‌‏داريم [ولى شما] در حقيقت باز از سر مى‏‌گيريد.

يَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْكُبْرى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ (16)
روزى كه دست به حمله مى‌‏زنيم، همان حمله بزرگ؛ [آنگاه‏] ما انتقام‏‌كشنده‏‌ايم.

وَ لَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَ جاءَهُمْ رَسُولٌ كَرِيمٌ (17)
و به يقين، پيش از آنان قوم فرعون را بيازموديم، و پيامبرى بزرگوار برايشان آمد،

أَنْ أَدُّوا إِلَيَّ عِبادَ اللَّهِ إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ (18)
كه [به آنان گفت:] «بندگان خدا را به من بسپاريد، زيرا كه من شما را فرستاده‌‏اى امينم.

وَ أَنْ لا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّي آتِيكُمْ بِسُلْطانٍ مُبِينٍ (19)
و بر خدا برترى مجوييد كه من براى شما حجّتى آشكار آورده‏‌ام.

وَ إِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ (20)
و من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه مى‌‏برم از اينكه مرا سنگباران كنيد.

وَ إِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِي فَاعْتَزِلُونِ (21)
و اگر به من ايمان نمى‌‏آوريد، پس، از من كناره گيريد.»

[سورة الدخان (44): الآيات 22 الى 29]

فَدَعا رَبَّهُ أَنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ (22)
پس پروردگار خود را خواند كه: «اينها مردمى گناهكارند.»

فَأَسْرِ بِعِبادِي لَيْلاً إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ (23)
[فرمود:] «بندگانم را شبانه ببر، زيرا شما مورد تعقيب واقع خواهيد شد.

وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ (24)
و دريا را هنگامى كه آرام است پشت سر بگذار، كه آنان سپاهى غرق‏‌شدنى‌‏اند.»

كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ (25)
[وه!] چه باغها و چشمه‌‏سارانى [كه آنها بعد از خود] بر جاى نهادند،

وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ (26)
و كشتزارها و جايگاه‏هاى نيكو،

وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ (27)
و نعمتى كه از آن برخوردار بودند.

كَذلِكَ وَ أَوْرَثْناها قَوْماً آخَرِينَ (28)
[آرى،] اين چنين [بود] و آنها را به مردمى ديگر ميراث داديم.

فَما بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّماءُ وَ الْأَرْضُ وَ ما كانُوا مُنْظَرِينَ (29)
و آسمان و زمين بر آنان زارى نكردند و مهلت نيافتند.

[سورة الدخان (44): الآيات 30 الى 40]

وَ لَقَدْ نَجَّيْنا بَنِي إِسْرائِيلَ مِنَ الْعَذابِ الْمُهِينِ (30)
و به راستى، فرزندان اسرائيل را از عذاب خفّت‏‌آور رهانيديم:

مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ كانَ عالِياً مِنَ الْمُسْرِفِينَ (31)
از [دستِ‏] فرعون كه متكبّرى از افراطكاران بود.

وَ لَقَدِ اخْتَرْناهُمْ عَلى‏ عِلْمٍ عَلَى الْعالَمِينَ (32)
و قطعاً آنان را دانسته بر مردم جهان ترجيح داديم.

وَ آتَيْناهُمْ مِنَ الْآياتِ ما فِيهِ بَلَؤٌا مُبِينٌ (33)
و از نشانه‏‌ها [ى الهى‏] آنچه را كه در آن آزمايشى آشكار بود، بديشان داديم.

إِنَّ هؤُلاءِ لَيَقُولُونَ (34)
هر آينه اين [كافران‏] مى‌‏گويند:

إِنْ هِيَ إِلاَّ مَوْتَتُنَا الْأُولى وَ ما نَحْنُ بِمُنْشَرِينَ (35)
«جز مرگ نخستين، ديگر [واقعه‌‏اى‏] نيست و ما زنده‌‏شدنى نيستيم.

فَأْتُوا بِآبائِنا إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ (36)
اگر راست مى‌‏گوييد، پس پدران ما را [باز] آوريد.

أَ هُمْ خَيْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَكْناهُمْ إِنَّهُمْ كانُوا مُجْرِمِينَ (37)
آيا ايشان بهترند يا قوم «تُبَّع» و كسانى كه پيش از آنها بودند؟ آنها را هلاك كرديم، زيرا كه گنهكار بودند.

وَ ما خَلَقْنا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما لاعِبِينَ (38)
و آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است به بازى نيافريده‌‏ايم؛

ما خَلَقْناهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ (39)
آنها را جز به حقّ نيافريده‌‏ايم، ليكن بيشترشان نمى‌‏دانند.

إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ مِيقاتُهُمْ أَجْمَعِينَ (40)
در حقيقت، روز «جداسازى» موعد همه آنهاست.

[سورة الدخان (44): الآيات 41 الى 50]

يَوْمَ لا يُغْنِي مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَيْئاً وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ (41)
همان روزى كه هيچ دوستى از هيچ دوستى نمى‏‌تواند حمايتى كند، و آنان يارى نمى‌‏شوند،

إِلاَّ مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ (42)
مگر كسى را كه خدا رحمت كرده است، زيرا كه اوست همان ارجمند مهربان.

إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ (43)
آرى! درخت زقّوم،

طَعامُ الْأَثِيمِ (44)
خوراك گناه پيشه است.

كَالْمُهْلِ يَغْلِي فِي الْبُطُونِ (45)
چون مسِ گداخته در شكمها مى‏‌گدازد؛

كَغَلْيِ الْحَمِيمِ (46)
همانند جوشش آب جوشان.

خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلى‏ سَواءِ الْجَحِيمِ (47)
او را بگيريد و به ميان دوزخش بكشانيد،

ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذابِ الْحَمِيمِ (48)
آنگاه از عذابِ آب جوشان بر سرش فروريزيد.

ذُقْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْكَرِيمُ (49)
بچش كه تو همان ارجمند بزرگوارى!

إِنَّ هذا ما كُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ (50)
اين است همان چيزى كه درباره آن ترديد مى‌‏كرديد.

[سورة الدخان (44): الآيات 51 الى 59]

إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقامٍ أَمِينٍ (51)
به راستى پرهيزگاران در جايگاهى آسوده [اند]،

فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ (52)
در بوستانها و كنار چشمه‏‌سارها.

يَلْبَسُونَ مِنْ سُندُسٍ وَ إِسْتَبْرَقٍ مُتَقابِلِينَ (53)
پرنيانِ نازك و ديباى ستبر مى‏‌پوشند [و] برابر هم نشسته‏‌اند.

كَذلِكَ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِينٍ (54)
[آرى،] چنين [خواهد بود] و آنها را با حوريانِ درشت‏‌چشم همسر مى‌‏گردانيم.

يَدْعُونَ فِيها بِكُلِّ فاكِهَةٍ آمِنِينَ (55)
در آنجا هر ميوه‏‌اى را [كه بخواهند] آسوده خاطر مى‌‏طلبند.

لا يَذُوقُونَ فِيهَا الْمَوْتَ إِلاَّ الْمَوْتَةَ الْأُولى وَ وَقاهُمْ عَذابَ الْجَحِيمِ (56)
در آنجا جز مرگِ نخستين، مرگ نخواهند چشيد و [خدا] آنها را از عذاب دوزخ نگاه مى‌‏دارد.

فَضْلاً مِنْ رَبِّكَ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (57)
[اين‏] بخششى است از جانب پروردگار تو. اين است همان كاميابى بزرگ.

فَإِنَّما يَسَّرْناهُ بِلِسانِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (58)
در حقيقت، [قرآن‏] را بر زبان تو آسان گردانيديم، اميد كه پند پذيرند.

فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ (59)
پس مراقب باش، زيرا كه آنان هم مراقبند.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی