دکتر محمد شعبانی راد

نور قرآن 56 – سورة الواقعة

[سورة الواقعة (56): الآيات 1 الى 16]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان‏

إِذا وَقَعَتِ الْواقِعَةُ (1)
آن واقعه چون وقوع يابد،

لَيْسَ لِوَقْعَتِها كاذِبَةٌ (2)
[كه‏] در وقوعِ آن دروغى نيست:

خافِضَةٌ رافِعَةٌ (3)
پست‏‌كننده [و] بالابرنده است.

إِذا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا (4)
چون زمين با تكان [سختى‏] لرزانده شود،

وَ بُسَّتِ الْجِبالُ بَسًّا (5)
و كوهها [جمله‏] ريزه ريزه شوند،

فَكانَتْ هَباءً مُنْبَثًّا (6)
و غبارى پراكنده گردند،

وَ كُنْتُمْ أَزْواجاً ثَلاثَةً (7)
و شما سه دسته شويد:

فَأَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ ما أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ (8)
ياران دست راست؛ كدامند ياران دست راست؟

وَ أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ ما أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ (9)
و ياران چپ؛ كدامند ياران چپ؟

وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ (10)
و سبقت‏‌گيرندگان مقدّمند؛

أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ (11)
آنانند همان مقرّبانِ [خدا]،

فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ (12)
در باغستانهاى پر نعمت.

ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ (13)
گروهى از پيشينيان،

وَ قَلِيلٌ مِنَ الْآخِرِينَ (14)
و اندكى از متأخّران.

عَلى‏ سُرُرٍ مَوْضُونَةٍ (15)
بر تختهايى جواهرنشان،

مُتَّكِئِينَ عَلَيْها مُتَقابِلِينَ (16)
كه روبروى هم بر آنها تكيه داده‌‏اند.

[سورة الواقعة (56): الآيات 17 الى 26]

يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُخَلَّدُونَ (17)
بر گِردشان پسرانى جاودان [به خدمت‏] مى‏‌گردند،

بِأَكْوابٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ (18)
با جامها و آبريزها و پياله‏[ها]يى از باده ناب روان.

لا يُصَدَّعُونَ عَنْها وَ لا يُنْزِفُونَ (19)
[كه‏] نه از آن دردسر گيرند و نه بى‌‏خرد گردند.

وَ فاكِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَ (20)
و ميوه از هر چه اختيار كنند.

وَ لَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ (21)
و از گوشت پرنده هر چه بخواهند.

وَ حُورٌ عِينٌ (22)
و حوران چشم‏‌درشت،

كَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ (23)
مثل لؤلؤ نهانِ ميانِ صدف!

جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ (24)
[اينها] پاداشى است براى آنچه مى‌‏كردند.

لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا تَأْثِيماً (25)
در آنجا نه بيهوده‏‌اى مى‌‏شنوند و نه [سخنى‏] گناه‏‌آلود.

إِلاَّ قِيلاً سَلاماً سَلاماً (26)
سخنى جز سلام و درود نيست.

[سورة الواقعة (56): الآيات 27 الى 40]

وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ ما أَصْحابُ الْيَمِينِ (27)
و ياران راست؛ ياران راست كدامند؟

فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ (28)
در [زير] درختان كُنار بى‏‌خار،

وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ (29)
و درختهاى موز كه ميوه‏‌اش خوشه خوشه روى هم چيده است.

وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ (30)
و سايه‏‌اى پايدار.

وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ (31)
و آبى ريزان.

وَ فاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ (32)
و ميوه‏‌اى فراوان،

لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ (33)
نه بريده و نه ممنوع.

وَ فُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ (34)
و همخوابگانى بالا بلند.

إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً (35)
ما آنان را پديد آورده‌‏ايم پديد آوردنى!

فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكاراً (36)
و ايشان را دوشيزه گردانيده‌‏ايم،

عُرُباً أَتْراباً (37)
شوى دوستِ همسال،

لِأَصْحابِ الْيَمِينِ (38)
براى ياران راست.

ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ (39)
كه گروهى از پيشينيانند،

وَ ثُلَّةٌ مِنَ الْآخِرِينَ (40)
و گروهى از متأخّران.

[سورة الواقعة (56): الآيات 41 الى 56]

وَ أَصْحابُ الشِّمالِ ما أَصْحابُ الشِّمالِ (41)
و ياران چپ؛ كدامند ياران چپ؟

فِي سَمُومٍ وَ حَمِيمٍ (42)
در [ميان‏] باد گرم و آب داغ.

وَ ظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ (43)
و سايه‏‌اى از دود تار.

لا بارِدٍ وَ لا كَرِيمٍ (44)
نه خنك و نه خوش.

إِنَّهُمْ كانُوا قَبْلَ ذلِكَ مُتْرَفِينَ (45)
اينان بودند كه پيش از اين ناز پروردگان بودند.

وَ كانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنْثِ الْعَظِيمُ (46)
و بر گناه بزرگ پافشارى مى‌‏كردند.

وَ كانُوا يَقُولُونَ أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ (47)
و مى‏‌گفتند: «آيا چون مُرديم و خاك و استخوان شديم، واقعاً [باز] زنده مى‌‏گرديم؟

أَ وَ آباؤُنا الْأَوَّلُونَ (48)
يا پدران گذشته ما [نيز]؟»

قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ (49)
بگو: «در حقيقت، اوّلين و آخرين،

لَمَجْمُوعُونَ إِلى‏ مِيقاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ (50)
قطعاً همه در موعد روزى معلوم گردآورده شوند.»

ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ (51)
آنگاه شما اى گمراهان دروغپرداز،

لَآكِلُونَ مِنْ شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ (52)
قطعاً از درختى كه از زقّوم است خواهيد خورد.

فَمالِؤُنَ مِنْهَا الْبُطُونَ (53)
و از آن شكمهايتان را خواهيد آكند.

فَشارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَمِيمِ (54)
و روى آن از آب جوش مى‌‏نوشيد؛

فَشارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ (55)
[مانند] نوشيدن اشتران تشنه.

هذا نُزُلُهُمْ يَوْمَ الدِّينِ (56)
اين است پذيرايى آنان در روز جزا.

[سورة الواقعة (56): الآيات 57 الى 74]

نَحْنُ خَلَقْناكُمْ فَلَوْ لا تُصَدِّقُونَ (57)
ماييم كه شما را آفريده‏‌ايم، پس چرا تصديق نمى‌‏كنيد؟

أَ فَرَأَيْتُمْ ما تُمْنُونَ (58)
آيا آنچه را [كه به صورت نطفه‏] فرو مى‌‏ريزيد ديده‏‌ايد؟

أَ أَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخالِقُونَ (59)
آيا شما آن را خلق مى‌‏كنيد يا ما آفريننده‏‌ايم؟

نَحْنُ قَدَّرْنا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَ ما نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ (60)
ماييم كه ميان شما مرگ را مقدّر كرده‏‌ايم و بر ما سبقت نتوانيد جست؛

عَلى‏ أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثالَكُمْ وَ نُنْشِئَكُمْ فِي ما لا تَعْلَمُونَ (61)
[و مى‌‏توانيم‏] امثال شما را به جاى شما قرار دهيم و شما را [به صورت‏] آنچه نمى‌‏دانيد پديدار گردانيم.

وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولى فَلَوْ لا تَذَكَّرُونَ (62)
و قطعاً پديدار شدنِ نخستين خود را شناختيد؛ پس چرا سَرِ عبرت گرفتن نداريد؟

أَ فَرَأَيْتُمْ ما تَحْرُثُونَ (63)
آيا آنچه را كِشت مى‏‌كنيد، ملاحظه كرده‌‏ايد؟

أَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ (64)
آيا شما آن را [بى‌‏يارى ما] زراعت مى‌‏كنيد، يا ماييم كه زراعت مى‌‏كنيم؟

لَوْ نَشاءُ لَجَعَلْناهُ حُطاماً فَظَلْتُمْ تَفَكَّهُونَ (65)
اگر بخواهيم قطعاً خاشاكش مى‏‌گردانيم، پس در افسوس [و تعجّب‏] مى‌‏اُفتيد.

إِنَّا لَمُغْرَمُونَ (66)
[و مى‌‏گوييد:] «واقعاً ما زيان زده‏‌ايم،

بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ (67)
بلكه ما محروم شدگانيم.»

أَ فَرَأَيْتُمُ الْماءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ (68)
آيا آبى را كه مى‌‏نوشيد ديده‏‌ايد؟

أَ أَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ (69)
آيا شما آن را از [دلِ‏] ابرِ سپيد فرود آورده‌‏ايد، يا ما فرودآورنده‏‌ايم؟

لَوْ نَشاءُ جَعَلْناهُ أُجاجاً فَلَوْ لا تَشْكُرُونَ (70)
اگر بخواهيم آن را تلخ مى‏‌گردانيم، پس چرا سپاس نمى‌‏داريد؟

أَ فَرَأَيْتُمُ النَّارَ الَّتِي تُورُونَ (71)
آيا آن آتشى را كه برمى‌‏افروزيد ملاحظه كرده‌‏ايد؟

أَ أَنْتُمْ أَنْشَأْتُمْ شَجَرَتَها أَمْ نَحْنُ الْمُنْشِؤُنَ (72)
آيا شما [چوبِ‏] درختِ آن را پديدار كرده‌‏ايد، يا ما پديدآورنده‏‌ايم؟

نَحْنُ جَعَلْناها تَذْكِرَةً وَ مَتاعاً لِلْمُقْوِينَ (73)
ما آن را [مايه‏] عبرت و [وسيله‏] استفاده براى بيابانگردان قرار داده‌‏ايم.

فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمُ (74)
پس به نام پروردگار بزرگت تسبيح گوى.

[سورة الواقعة (56): الآيات 75 الى 87]

فَلا أُقْسِمُ بِمَواقِعِ النُّجُومِ (75)
نه [چنين است كه مى‏‌پنداريد]، سوگند به جايگاه‏هاى [ويژه و فواصل معيّن‏] ستارگان.

وَ إِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ (76)
اگر بدانيد، آن سوگندى سخت بزرگ است!

إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ (77)
كه اين [پيام‏] قطعاً قرآنى است ارجمند،

فِي كِتابٍ مَكْنُونٍ (78)
در كتابى نهفته،

لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ (79)
كه جز پاك‏‌شدگان بر آن دست نزنند،

تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ (80)
وحيى است از جانب پروردگار جهانيان.

أَ فَبِهذَا الْحَدِيثِ أَنْتُمْ مُدْهِنُونَ (81)
آيا شما اين سخن را سَبُك [و سُست‏] مى‌‏گيريد؟

وَ تَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ (82)
و تنها نصيب خود را در تكذيب [آن‏] قرار مى‌‏دهيد؟

فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ (83)
پس چرا آنگاه كه [جان شما] به گلو مى‌‏رسد،

وَ أَنْتُمْ حِينَئِذٍ تَنْظُرُونَ (84)
و در آن هنگام خود نظاره گريد-

وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْكُمْ وَ لكِنْ لا تُبْصِرُونَ (85)
و ما به آن [محتضر] از شما نزديكتريم ولى نمى‌‏بينيد-

فَلَوْ لا إِنْ كُنْتُمْ غَيْرَ مَدِينِينَ (86)
پس چرا، اگر شما بى‌‏جزا مى‏‌مانيد [و حساب و كتابى در كار نيست‏]،

تَرْجِعُونَها إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ (87)
اگر راست مى‏‌گوييد، [روح‏] را برنمى‌‏گردانيد؟

[سورة الواقعة (56): الآيات 88 الى 96]

فَأَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ (88)
و امّا اگر [او] از مقرّبان باشد،

فَرَوْحٌ وَ رَيْحانٌ وَ جَنَّةُ نَعِيمٍ (89)
[در] آسايش و راحت و بهشت پر نعمت [خواهد بود].

وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ (90)
و امّا اگر از ياران راست باشد،

فَسَلامٌ لَكَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ (91)
از ياران راست بر تو سلام باد.

وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ (92)
و امّا اگر از دروغزنان گمراه است،

فَنُزُلٌ مِنْ حَمِيمٍ (93)
پس با آبى جوشان پذيرايى خواهد شد،

وَ تَصْلِيَةُ جَحِيمٍ (94)
و [فرجامش‏] درافتادن به جهنّم است.

إِنَّ هذا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ (95)
اين است همان حقيقت راست [و] يقين.

فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمُ (96)
پس به نام پروردگار بزرگ خود تسبيح گوى.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی