«اعْتَقَلَ البعيرَ»: وقتی حسادت نکردی، میشی عاقل!
«عَقَلَ‏ الصبي: إذا أدرك و زكا»
+ «درک»
+ «زکو»
وقتی نور ولایت رو درک کردی، میشی عاقل! «درک»
وقتی با نور ولایت جفت و زوج و قرین شدی، میشی عاقل! «زکو»
وقتی با نور ولایت پیوند خوردی، میشی عاقل «تعقیل النبات»!
«العقل، النّور الولایة»
«تعقیل النبات»: نور ولایت فرایند پیوند نورٌ علی نور شدن است!
+ «قطع:‏ قُطُعَات‏ الشجرِ»
«قَطَعْتُ‏ الثَّمَرَةَ: جَدَدْتُهَا و هذَا زَمَانُ القِطَاعِ»
+ «بارگذاری و ریفرش»
+ «داستان تکراری قلمۀ گل!»
به این قطعه و به این قلمه، عرب میگه عقل:
« … ﺗﺰرع اﻟﻌﻘﻞ ﻓﻲ ﺗﺮﺑﺔ رﻃﺒﺔ و ﻳﻜﻮن ﺟﺰء ﻣﻨﻬﺎ ﻓﻮق ﺳﻄﺢ اﻟﺘﺮﺑﺔ »
[تعقیل الغلام – تعقیل النبات]:
مفهوم زیبای «پیوند» در واژه عقل!
این عبارت تعقیل النبات بسیار زیبا و مفهومی است.
[عَقَّل – یُعَقِّلُ – ‏تَعْقِيلًا «عقل‏»] :
عَقَّل الغلامُ: آن جوان عاقل شد ، آن پسر را عاقل كرد.
عَقَّل الرجُلَ عَنْ حاجَتِهِ: او را از نياز خود بازداشت،
[پیوند نور علی نور، قلب را بی نیاز از حسادت می کند.]
عَقَّل الْبَعِيرَ: پاى شتر را بست.
عقل یکی از هزاران واژه مترادف نور ولایت است که مفهوم 1+1 در آن وجود دارد.
بر عکس جهل که یکی از هزاران واژه مترادف حسادت و متضاد نور ولایت است.
این جهل و جدایی و قطع از منبع نور ولایت ناشی از حسادت و راضی نبودن به تقدیرات خدا است!
لذا تاریکی و ظلمت جهل، قلب رو فرا میگیره و اگه قلب سلیم داشته باشی، فوری می فهمی کارت و فکرت حسود آلود بوده و جاهلانه بوده و فورا استغفار می کنی و این قلب سلیم است که خوب و بد کارهاشو و افکارشو به سبب فرایند نور ولایت می‌فهمه و خودشو اصلاح می‌کنه ان شاء الله تعالی.
« Clamping the camel’s knee »
« اعْتَقَلَ البعيرَ : دست شتر را با عقال بست ».
عقل الدواء بطنه!
عَقَلَ‏ الصبي: إذا أدرك و زكا.
+ «زکو»
وقتی بتونی با یاد معالم ربانی جفت بشی (زوج بشی)، میشی عاقل «عَقَلَ‏ الصبي : إذا أدرك و زكا»
مثال هات اسپات!
پس از واژه عقل باید این مطلب استنباط بشه که:
بچه شتر بدنبال مادرشه «تلو»،
چشم ازش بر نمیداره «شکر»!
هر جا بره باهاش میره!
[متضاد خذلان که دست مادرشو رها میکنه – مترادف توفیق]!
چقدر این بچه شتر عاقله که مادرشو ول نمی کنه!
چون میدونه هر جا به مشکلی بربخوره، این مادرشه که نجاتش میده!
اهل یقین هم با نور خودش که «امّ» اعتقادی اوست و به او ائتمام میکنه و چشم از او بر نمیداره «عین شکری» و هر جا بره دنبالش میره «تلو» این اهل یقین که با یاد معالم ربانی جفت شده چقدر عاقله! اهل شک حسود ، دست نورشو ول میکنه و میره و بی جفت نورانی میشه و این عین بی‌عقلی و جهل است!
چه عاملی بچه شتر رو پیش مادرش نگه میداره بطوریکه مدام دنبالشه و ولش نمیکنه ؟
این همون عقله!
پس عقل چیزی است که اهل یقین را با معالم ربانی خودش جفت و قرین می کند و عاقل، وِلکن نورش نیست! پاتوق عاقل، بیت صاحب نورش است.
بخاطر همینه که با ارزشه « عقيلة كلّ شي‏ء : أكرمه »
عقل در مقابل جهل:
اهل یقین [اهل نور ولایت، نه اهل حسادت] نور یاد معالم ربانی رو در قلبشون پیدا کردند و با آن جفت شده اند، به این میگن عقل ! متوجه تاریکی حسادت خودشون در دل شرایط میشن، لذا ازش دوری میکنن و با یاد معالم ربانی خودشونو آروم میکنن و این همان عبارت «من عرف نفسه فقد عرف ربه» است یعنی من عرف نفسه بالحسادة عرف ربه بالولایة … قلب سلیم، تغییر قبله خودشو از این نور و ظلمت قلبش، بخوبی می‌فهمه و متوجه میشه.
اهل شک حسود، پشت به نور هستند، لذا نور  در قلبشون نیست، لذا اونو گم کردن [سردرگمی جهل] و در سرزمینِ تاریکِ قلبشون، بی‌علامت موندن «ارض مجهل» و بی‌ثبات اینطرف و اونطرف سردرگم میچرخند تا بالاخره در دام کدام لیدر سوء گرفتار شوند «وسق – اتسق»، به این میگن جهل یعنی قلبی که جفتشو پیدا نکرده و طاق مونده و سردرگمه و باری به هر جهت زندگی میکنه «ارض مجهل» لذا این اهل شک حسود ، اون دنیا میگن « وَ قالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما كُنَّا فِي أَصْحابِ السَّعِيرِ ».
پس زیبایی فهم دو واژه عقل و جهل با توجه به مفهوم «طاق و جفت» اینه که عقل جفته و جهل طاق.
مفاهیم پیدا و آشکار و گرایش و جفت و شیرینی و تلو و … همه و همه کمک میکنن تا هر چه بیشتر رابطه جفت اهل یقین با «آیاتی و رسلی» روشن شود.
عاقل در دل شرایط آیات از جفت علمی خود یعنی یادآوری معالم ربانی کسب نور علم آل محمد ع نموده و با عمل به آن تولید نور آرامش عمل صالح می نماید چون این نور معالم  ربانی برایش آشکار و پیدا شده و به آن وصل شده و جفت شده و قلب مدام به این نور شیرین گرایش دارد.
این رابطۀ قلبی برای اهل شک حسود برقرار نشده لذا سردرگم است و هر جوری که به فکر خودش برسد عمل می کند [اخذ بیت به روش عنکبوت] نه اونجوری که وظیفه اوست و به قلبش الهام میشه و این وظیفه از جانب آل محمد ع تعیین شده است [اخذ بیت به روش زنبور عسل].
اون عاملی که عبد را در کنار ربّ خویش نگه میدارد عقال است!
شرط عبودیت برای بهره مندی از ربوبیت، عقل است، پس «الْعَقْلُ: مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ» یعنی رابط عبد و ربّ ، عقل است!
« أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
قُلْتُ لَهُ مَا الْعَقْلُ
قَالَ
مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ
قَالَ قُلْتُ فَالَّذِي كَانَ فِي مُعَاوِيَةَ
قَالَ تِلْكَ النَّكْرَاءُ وَ تِلْكَ الشَّيْطَنَةُ وَ هِيَ شَبِيهَةٌ بِالْعَقْلِ وَ لَيْسَتْ بِعَقْلٍ‏ »
فرق بین اهل شک و اهل یقین در «عقل» است:
عقل اهل یقین اونو با معالم ربانی جفت میکنه، اما اهل شک، عقل فعال وصل به نور نداره که با معالم ربانی جفت بشه!
«لَيْسَ بَيْنَ الْإِيمَانِ وَ الْكُفْرِ إِلَّا قِلَّةُ الْعَقْلِ‏،
وَ ذَلِكَ أَنَّ الْعَبْدَ يَرْفَعُ رَغْبَتَهُ إِلَى مَخْلُوقٍ فَلَوْ أَخْلَصَ نِيَّتَهُ لِلَّهِ لَأَتَاهُ الَّذِي يُرِيدُ فِي أَسْرَعَ مِنْ ذَلِكَ».
[عقل – هدایت]:
« أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ‏ »
وقتی عقلت جفتشو پیدا نکنه، از هدایت خبری نیست!