داستان تکراری ارمیای نبى و بخت النصر!

امام صادق علیه السلام:
عَنْ حُمْرَانَ قَالَ: 
حمران گويد:
قَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ ذُكِرَ هَؤُلاَءِ عِنْدَهُ وَ سُوءُ حَالِ اَلشِّيعَةِ عِنْدَهُمْ
روزى در محضر امام صادق عليه السّلام سخن از خلفاى ناحق و وضع بدى كه شيعه در نزد آنان دارند بميان آمد.
فَقَالَ
حضرت فرمود:
إِنِّي سِرْتُ مَعَ أَبِي جَعْفَرٍ اَلْمَنْصُورِ وَ هُوَ فِي مَوْكِبِهِ وَ هُوَ عَلَى فَرَسٍ وَ بَيْنَ يَدَيْهِ خَيْلٌ وَ مِنْ خَلْفِهِ خَيْلٌ وَ أَنَا عَلَى حِمَارٍ إِلَى جَانِبِهِ
هنگامى من با ابو جعفر منصور بجائى ميرفتيم، و او در ميان موكب خلافت بر اسبى سوار بود و از جلو و از پشت سرش گروهى سوار بودند و من نيز در كنار او بر الاغى سوار بودم
فَقَالَ لِي
منصور بمن گفت:
يَا أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ 
اى ابا عبد اللّٰه
قَدْ كَانَ
كار (خلافت به سود ما) انجام شد (و ما به خلافت رسيديم)
فَيَنْبَغِي لَكَ أَنْ تَفْرَحَ بِمَا أَعْطَانَا اَللَّهُ مِنَ اَلْقُوَّةِ وَ فَتَحَ لَنَا مِنَ اَلْعِزِّ
و اكنون شايسته است كه تو نيز به اين نيروئى كه خدا به ما داده و درب عزتى كه به روى ما گشوده خوشحال باشى،
وَ لاَ تُخْبِرَ اَلنَّاسَ أَنَّكَ أَحَقُّ بِهَذَا اَلْأَمْرِ مِنَّا وَ أَهْلَ بَيْتِكَ
و به مردم نگوئى كه تو از ما و از همۀ خاندانت به كار خلافت شايسته‌تر هستى
فَتُغْرِيَنَا بِكَ وَ بِهِمْ
تا ما را به شدت‌عمل نسبت به خودت و نسبت به مردم وادار كنى‌؟
قَالَ
حضرت فرمايد:
فَقُلْتُ
من بدو گفتم:
وَ مَنْ رَفَعَ هَذَا إِلَيْكَ عَنِّي فَقَدْ كَذَبَ
هر كه اين سخن را از من براى تو نقل كرده دروغ گفته،
فَقَالَ لِي
گفت:
أَ تَحْلِفُ عَلَى مَا تَقُولُ
آيا بر اين سخنى كه ميگوئى قسم ميخورى‌؟
قَالَ
فرمود:
فَقُلْتُ
بدو گفتم:
إِنَّ اَلنَّاسَ سَحَرَةٌ يَعْنِي يُحِبُّونَ أَنْ يُفْسِدُوا قَلْبَكَ عَلَيَّ
مردم افسونگرند يعنى ميخواهند دل تو را با من بد كنند،
فَلاَ تُمَكِّنْهُمْ مِنْ سَمْعِكَ
تو نبايد سخن آنها را در گوش خود بگيرى
فَإِنَّا إِلَيْكَ أَحْوَجُ مِنْكَ إِلَيْنَا
زيرا كه ما به تو نيازمندتريم از تو به ماها
فَقَالَ لِي
گفت:
تَذْكُرُ يَوْمَ سَأَلْتُكَ
يادت هست كه روزى من از تو پرسيدم:
هَلْ لَنَا مُلْكٌ
آيا ما به سلطنت خواهيم رسيد؟
فَقُلْتَ
و تو گفتى:
نَعَمْ طَوِيلٌ عَرِيضٌ شَدِيدٌ
آرى زمانى دراز و پهناور و سخت،
فَلاَ تَزَالُونَ فِي مُهْلَةٍ مِنْ أَمْرِكُمْ وَ فُسْحَةٍ مِنْ دُنْيَاكُمْ
و همچنان در كار خود مهلت داريد و در دنياى خود فراخمند زندگى كنيد 
حَتَّى تُصِيبُوا مِنَّا دَماً حَرَاماً فِي شَهْرٍ حَرَامٍ فِي بَلَدٍ حَرَامٍ
تا وقتى كه چون خون حرامى را از ما در ماه حرام و در شهر حرامى بريزيد…
فَعَرَفْتُ أَنَّهُ قَدْ حَفِظَ اَلْحَدِيثَ
(امام فرمايد:)
من فهميدم كه حديث را خوب حفظ‍‌ كرده
فَقُلْتُ
بدو گفتم:
لَعَلَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ يَكْفِيَكَ
شايد خداى عز و جل تو را از دست زدن بدين كار نگهدارى كند،
فَإِنِّي لَمْ أَخُصَّكَ بِهَذَا
زيرا من تو بالخصوص را نگفتم (كه چنين كارى ميكنى)
وَ إِنَّمَا هُوَ حَدِيثٌ رَوَيْتُهُ
و اين سخن حديثى بود كه من بيان كردم،
ثُمَّ لَعَلَّ غَيْرَكَ مِنْ أَهْلِ بَيْتِكَ يَتَوَلَّى ذَلِكَ
وانگهى شايد كس ديگرى از خاندانت غير از تو مرتكب اين كار گردد!
فَسَكَتَ عَنِّي
اين سخن را كه شنيد ساكت شده چيزى نگفت.
فَلَمَّا رَجَعْتُ إِلَى مَنْزِلِي أَتَانِي بَعْضُ مَوَالِينَا فَقَالَ
چون به خانه برگشتم يكى از دوستان ما به نزد من آمده گفت:
جُعِلْتُ فِدَاكَ
قربانت گردم
وَ اَللَّهِ لَقَدْ رَأَيْتُكَ فِي مَوْكِبِ أَبِي جَعْفَرٍ 
وَ أَنْتَ عَلَى حِمَارٍ وَ هُوَ عَلَى فَرَسٍ
وَ قَدْ أَشْرَفَ عَلَيْكَ يُكَلِّمُكَ كَأَنَّكَ تَحْتَهُ
بخدا من شما را در موكب (سلطنتى) ابى جعفر ديدم
كه بر الاغى سوار بودى و او بر اسبى سوار بود،
و از روى اسب با شما سخن ميگفت مثل اينكه شما زير دست او بودى،
فَقُلْتُ بَيْنِي وَ بَيْنَ نَفْسِي
و من كه چنين ديدم پيش خود گفتم:
هَذَا حُجَّةُ اَللَّهِ عَلَى اَلْخَلْقِ وَ صَاحِبُ هَذَا اَلْأَمْرِ اَلَّذِي يُقْتَدَى بِهِ
اين حجت خدا است بر مردم و زمامدارى است كه بايد باو اقتدا شود،
وَ هَذَا اَلْآخَرُ يَعْمَلُ بِالْجَوْرِ وَ يَقْتُلُ أَوْلاَدَ اَلْأَنْبِيَاءِ وَ يَسْفِكُ اَلدِّمَاءَ فِي اَلْأَرْضِ بِمَا لاَ يُحِبُّ اَللَّهُ
و اين ديگرى كسى است كه به ستم رفتار كند
و فرزندان پيامبران را ميكشد، و خونهاى ناحق روى زمين ميريزد.
وَ هُوَ فِي مَوْكِبِهِ وَ أَنْتَ عَلَى حِمَارٍ
و با اين حال او در موكب سلطنتى و شوكت است و تو بر الاغى سوارى‌؟!
فَدَخَلَنِي مِنْ ذَلِكَ شَكٌّ حَتَّى خِفْتُ عَلَى دِينِي وَ نَفْسِي
و از اين منظره شك و ترديدى در دلم افتاده كه از آن (بر عقيدۀ) خود و دينم ترسيدم!
[مثل داستان چیزی که سلمان از علی ع دید در موضوع بستن دستهای حضرت و بردن ایشان برای گرفتن بیعت با زور برای ابوبکر!]
قَالَ
حضرت فرمايد:
فَقُلْتُ
من بدو گفتم:
لَوْ رَأَيْتَ مَنْ كَانَ حَوْلِي وَ بَيْنَ يَدَيَّ وَ مِنْ خَلْفِي وَ عَنْ يَمِينِي وَ عَنْ شِمَالِي مِنَ اَلْمَلاَئِكَةِ لاَحْتَقَرْتَهُ وَ اِحْتَقَرْتَ مَا هُوَ فِيهِ
اگر تو فرشتگانى را كه گرداگرد من و پيش رو و پشت سر و طرف راست و چپ من بودند ميديدى او و بساط‍‌ سلطنتش را كوچك ميشمردى!
فَقَالَ
(آن مرد كه اين سخن را شنيد) گفت:
اَلْآنَ سَكَنَ قَلْبِي
اكنون دلم آرام شد.
ثُمَّ قَالَ
سپس گفت:
إِلَى مَتَى هَؤُلاَءِ يَمْلِكُونَ أَوْ مَتَى اَلرَّاحَةُ مِنْهُمْ؟
تا كى اينان بايد سلطنت كنند،
يا تا چه وقت اين راحتى و آسايش را دارند؟
فَقُلْتُ
من بدو گفتم:
أَ لَيْسَ تَعْلَمُ أَنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ مُدَّةً
آيا ندانى كه هر چيزى مدتى دارد؟
قَالَ
گفت:
بَلَى
چرا،
فَقُلْتُ
گفتم:
هَلْ يَنْفَعُكَ عِلْمُكَ أَنَّ هَذَا اَلْأَمْرَ إِذَا جَاءَ كَانَ أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ اَلْعَيْنِ
آيا به تو سود بخشد اگر بدانى كه اين جريان (به سر آمدن دوران آنها) هر گاه زمانش فرا رسد از چشم بهم‌زدنى زودتر برسد!
إِنَّكَ لَوْ تَعْلَمُ حَالَهُمْ عِنْدَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كَيْفَ هِيَ كُنْتَ لَهُمْ أَشَدَّ بُغْضاً
اگر تو حال ايشان را در نزد خداى عز و جل ميدانستى كه چه حالى است خشم تو نسبت بآنها بيشتر ميشد، 
وَ لَوْ جَهَدْتَ أَوْ جَهَدَ أَهْلُ اَلْأَرْضِ أَنْ يُدْخِلُوهُمْ فِي أَشَدِّ مَا هُمْ فِيهِمْ مِنَ اَلْإِثْمِ لَمْ يَقْدِرُوا
و اگر تو كوشش كنى يا همۀ مردم روى زمين كوشش كنند كه اينان را از نظر گناه در وضعى سخت‌تر از وضعى كه اكنون در آن هستند درآورند نخواهند توانست،
فَلاَ يَسْتَفِزَّنَّكَ اَلشَّيْطَانُ
پس شيطان تو را نلغزاند و پريشان نكند،
فَإِنَّ اَلْعِزَّةَ لِلَّهِ «وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لٰكِنَّ اَلْمُنٰافِقِينَ لاٰ يَعْلَمُونَ»
كه براستى عزت از آن خدا و رسول او و مردم باايمان است ولى منافقان نميدانند.
أَ لاَ تَعْلَمُ أَنَّ مَنِ اِنْتَظَرَ أَمْرَنَا وَ صَبَرَ عَلَى مَا يَرَى مِنَ اَلْأَذَى وَ اَلْخَوْفِ هُوَ غَداً فِي زُمْرَتِنَا
آيا ندانسته‌اى كه هر كه چشم براه دولت ما باشد و بر آزار و ترسى كه مى‌بيند شكيبائى ورزد فرداى قيامت در زمرۀ ما محشور گردد.
…
حالا جواب این سوال که:
پس کی فرج میرسه؟
وقتی که شاهد این اتفاقات باشیم:
«فَإِذَا رَأَيْتَ … وَ رَأَيْتَ … وَ رَأَيْتَ …»
چه چیزهایی باید آدم ببینه واقعا …
…
فَإِذَا رَأَيْتَ اَلْحَقَّ قَدْ مَاتَ وَ ذَهَبَ أَهْلُهُ
پس هر گاه ديدى كه حق مرده، و (حق‌جويان و) اهل حق از ميان رفتند
وَ رَأَيْتَ اَلْجَوْرَ قَدْ شَمِلَ اَلْبِلاَدَ
و ديدى كه ستم همۀ شهرها را فرا گرفته،
وَ رَأَيْتَ اَلْقُرْآنَ قَدْ خَلُقَ
وَ أُحْدِثَ فِيهِ مَا لَيْسَ فِيهِ
وَ وُجِّهَ عَلَى اَلْأَهْوَاءِ
و ديدى كه (دستورات) قرآن كهنه شده
و چيزهائى كه در آن نيست در آن پديد شده،
و (آيات آن) طبق دلخواه توجيه شده،
وَ رَأَيْتَ اَلدِّينَ قَدِ اِنْكَفَأَ كَمَا يَنْكَفِئُ اَلْمَاءُ
و ديدى كه آئين زير و رو گشته چنانچه آب زير و رو شود،
وَ رَأَيْتَ أَهْلَ اَلْبَاطِلِ قَدِ اِسْتَعْلَوْا عَلَى أَهْلِ اَلْحَقِّ
و ديدى كه اهل باطل بر اهل حق بزرگى جويند،
وَ رَأَيْتَ اَلشَّرَّ ظَاهِراً لاَ يُنْهَى عَنْهُ وَ يُعْذَرُ أَصْحَابُهُ
و ديدى كه شر و بدى آشكار است و از او نهى نشود و هر كه بد كند او را معذور دانند،
وَ رَأَيْتَ اَلْفِسْقَ قَدْ ظَهَرَ
وَ اِكْتَفَى اَلرِّجَالُ بِالرِّجَالِ وَ اَلنِّسَاءُ بِالنِّسَاءِ
و ديدى كه بزهكارى آشكار گرديده،
و مردان به مردان و زنان به زنان اكتفا كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمُؤْمِنَ صَامِتاً لاَ يُقْبَلُ قَوْلُهُ
و ديدى كه شخص مؤمن مهر بر لب زده و سخنش را نپذيرند،
وَ رَأَيْتَ اَلْفَاسِقَ يَكْذِبُ وَ لاَ يُرَدُّ عَلَيْهِ كَذِبُهُ وَ فِرْيَتُهُ
و ديدى كه شخص فاسق دروغ گويد و كسى دروغ و افترايش را بر او باز نگرداند،
وَ رَأَيْتَ اَلصَّغِيرَ يَسْتَحْقِرُ بِالْكَبِيرِ
و ديدى كه (بچۀ) كوچك (مرد) بزرگ را خوار شمارد،
وَ رَأَيْتَ اَلْأَرْحَامَ قَدْ تَقَطَّعَتْ
و ديدى كه قطع رحم كنند،
وَ رَأَيْتَ مَنْ يَمْتَدِحُ بِالْفِسْقِ يَضْحَكُ مِنْهُ وَ لاَ يُرَدُّ عَلَيْهِ قَوْلُهُ
و ديدى هر كه را به كار بد بستايند خندان گردد و سخن گوينده را به او باز نگرداند
وَ رَأَيْتَ اَلْغُلاَمَ يُعْطِي مَا تُعْطِي اَلْمَرْأَةُ
و ديدى كه پسر بچه همان كند كه زنان كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلنِّسَاءَ يَتَزَوَّجْنَ اَلنِّسَاءَ
و ديدى كه زنان با زنان تزويج كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلثَّنَاءَ قَدْ كَثُرَ
و ديدى كه مدح و ثنا (و تملق و چاپلوسى) بسيار گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُنْفِقُ اَلْمَالَ فِي غَيْرِ طَاعَةِ اَللَّهِ
فَلاَ يُنْهَى وَ لاَ يُؤْخَذُ عَلَى يَدَيْهِ
و ديدى كه مرد مال خود را در غير راه اطاعت خدا خرج كند
و كسى از كار او جلوگيرى نكند و دستش را نگيرند،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاظِرَ يَتَعَوَّذُ بِاللَّهِ مِمَّا يَرَى اَلْمُؤْمِنَ فِيهِ مِنَ اَلاِجْتِهَادِ
و ديدى كه چون شخصى كوشش مؤمن را (در اطاعت خدا) بيند از كوشش او بخدا پناه برد،
وَ رَأَيْتَ اَلْجَارَ يُؤْذِي جَارَهُ وَ لَيْسَ لَهُ مَانِعٌ
و ديدى كه همسايه همسايه‌آزارى كند و مانعى براى او در اين كار نيست،
وَ رَأَيْتَ اَلْكَافِرَ فَرِحاً لِمَا يَرَى فِي اَلْمُؤْمِنِ مَرِحاً لِمَا يَرَى فِي اَلْأَرْضِ مِنَ اَلْفَسَادِ
و ديدى كه كافر خوشحال است از آنچه در مؤمن مى‌بيند و شاد است از اينكه در روى زمين فساد و تباهى بيند،
وَ رَأَيْتَ اَلْخُمُورَ تُشْرَبُ عَلاَنِيَةً
وَ يَجْتَمِعُ عَلَيْهَا مَنْ لاَ يَخَافُ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ
و ديدى كه شراب را آشكارا بنوشند
و براى نوشيدنش گرد هم برآيند كسانى كه از خداى عز و جل نمى‌ترسند،
وَ رَأَيْتَ اَلْآمِرَ بِالْمَعْرُوفِ ذَلِيلاً
و ديدى كه امركنندۀ به معروف خوار است،
وَ رَأَيْتَ اَلْفَاسِقَ فِيمَا لاَ يُحِبُّ اَللَّهُ قَوِيّاً مَحْمُوداً
و فاسق در آنچه خدا دوست ندارد نيرومند و ستوده است،
وَ رَأَيْتَ أَصْحَابَ اَلْآيَاتِ يُحْتَقَرُونَ وَ يُحْتَقَرُ مَنْ يُحِبُّهُمْ
و ديدى كه اهل قرآن و تفسير خوارند و هر كه آنان را دوست دارد نيز خوار است،
وَ رَأَيْتَ سَبِيلَ اَلْخَيْرِ مُنْقَطِعاً وَ سَبِيلَ اَلشَّرِّ مَسْلُوكاً
و ديدى كه راه خير بسته شده و براه شر و بدى رفت و آمد گردد،
وَ رَأَيْتَ بَيْتَ اَللَّهِ قَدْ عُطِّلَ وَ يُؤْمَرُ بِتَرْكِهِ
و ديدى كه خانۀ كعبه تعطيل شده و دستور به نرفتن آن ميدهند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يَقُولُ مَا لاَ يَفْعَلُهُ
و ديدى كه مرد به زبان گويد آنچه را عمل بدان نكند،
وَ رَأَيْتَ اَلرِّجَالَ يَتَسَمَّنُونَ لِلرِّجَالِ وَ اَلنِّسَاءَ لِلنِّسَاءِ
و ديدى كه مردان براى استفادۀ مردان خود را فربه كنند و زنان براى زنان،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ مَعِيشَتُهُ مِنْ دُبُرِهِ وَ مَعِيشَةُ اَلْمَرْأَةِ مِنْ فَرْجِهَا
و ديدى كه زندگى مرد از پسش اداره گردد و زندگى زن از فرجش،
وَ رَأَيْتَ اَلنِّسَاءَ يَتَّخِذْنَ اَلْمَجَالِسَ كَمَا يَتَّخِذُهَا اَلرِّجَالُ
و ديدى زنان نيز چون مردان براى خود انجمنها ترتيب دهند،
وَ رَأَيْتَ اَلتَّأْنِيثَ فِي وُلْدِ اَلْعَبَّاسِ قَدْ ظَهَرَ
وَ أَظْهَرُوا اَلْخِضَابَ
وَ اِمْتَشَطُوا كَمَا تَمْتَشِطُ اَلْمَرْأَةُ لِزَوْجِهَا
وَ أَعْطَوُا اَلرِّجَالَ اَلْأَمْوَالَ عَلَى فُرُوجِهِمْ
و ديدى در فرزندان عباس كارهاى زنانگى آشكار شد
و خضاب كنند
و آرایش کنند چنانکه زن براى شوهر خود آرایش كند،
و به مردها براى فروج خود پول دهند
(يعنى براى اينكه مردان با آنها كار شنيع انجام دهند، يا پول دهند تا مردان با زنانشان جمع شوند)
وَ تُنُوفِسَ فِي اَلرَّجُلِ وَ تَغَايَرَ عَلَيْهِ اَلرِّجَالُ
و ديدى كه در بارۀ استفادۀ از مرد رقابت شود و مردان بر سر اين كار غيرت‌ورزى كنند،
وَ كَانَ صَاحِبُ اَلْمَالِ أَعَزَّ مِنَ اَلْمُؤْمِنِ
و پولدار عزيزتر از مؤمن باشد،
وَ كَانَ اَلرِّبَا ظَاهِراً لاَ يُعَيَّرُ
و ربا آشكار شود و بر آن سرزنش نشود،
وَ كَانَ اَلزِّنَا تُمْتَدَحُ بِهِ اَلنِّسَاءُ
و زنان بر دادن زنا ستايش شوند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَرْأَةَ تُصَانِعُ زَوْجَهَا عَلَى نِكَاحِ اَلرِّجَالِ
و ديدى كه زن براى نكاح مردان با شوهر خود همكارى كند،
وَ رَأَيْتَ أَكْثَرَ اَلنَّاسِ وَ خَيْرَ بَيْتٍ مَنْ يُسَاعِدُ اَلنِّسَاءَ عَلَى فِسْقِهِنَّ
و ديدى بيشتر مردم و بهترين خانه‌ها آن باشد كه با زنان در هرزگى آنها كمك كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمُؤْمِنَ مَحْزُوناً مُحْتَقَراً ذَلِيلاً
و ديدى كه مرد باايمان غمناك و پست و خوار گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلْبِدَعَ وَ اَلزِّنَا قَدْ ظَهَرَ
و ديدى كه بدعت و زنا آشكار گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ يَعْتَدُّونَ بِشَاهِدِ اَلزُّورِ
و ديدى كه مردم بشهادت ناحق اعتماد كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْحَرَامَ يُحَلَّلُ
وَ رَأَيْتَ اَلْحَلاَلَ يُحَرَّمُ
و ديدى كه حرام حلال شود و حلال حرام گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلدِّينِ بِالرَّأْيِ وَ عُطِّلَ اَلْكِتَابُ وَ أَحْكَامُهُ
و ديدى كه دين به رأى تعيين شود و قرآن و احكام آن تعطيل گردد،
وَ رَأَيْتَ اَللَّيْلَ لاَ يُسْتَخْفَى بِهِ مِنَ اَلْجُرْأَةِ عَلَى اَللَّهِ
و ديدى كه از روى دليرى بر خدا مردم براى انجام كار بد انتظار آمدن شب را نكشند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمُؤْمِنَ لاَ يَسْتَطِيعُ أَنْ يُنْكِرَ إِلاَّ بِقَلْبِهِ
و ديدى كه مؤمن نتواند كار بد را انكار كند جز به دلش،
وَ رَأَيْتَ اَلْعَظِيمَ مِنَ اَلْمَالِ يُنْفَقُ فِي سَخَطِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
و ديدى كه مال كلان در مورد خشم خداى عز و جل خرج شود،
وَ رَأَيْتَ اَلْوُلاَةَ يُقَرِّبُونَ أَهْلَ اَلْكُفْرِ وَ يُبَاعِدُونَ أَهْلَ اَلْخَيْرِ
و ديدى كه زمامداران به كافران نزديك شوند و از خوبان دورى گزينند،
وَ رَأَيْتَ اَلْوُلاَةَ يَرْتَشُونَ فِي اَلْحُكْمِ
و ديدى كه فرمانروايان در داورى رشوه گيرند،
وَ رَأَيْتَ اَلْوِلاَيَةَ قَبَالَةً لِمَنْ زَادَ
و ديدى كه حكومت و فرمانروائى در مزايده قرار گيرد،
وَ رَأَيْتَ ذَوَاتِ اَلْأَرْحَامِ يُنْكَحْنَ وَ يُكْتَفَى بِهِنَّ
و ديدى كه خويشاوندان محرم را نكاح كنند و به همانها اكتفا كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُقْتَلُ عَلَى اَلتُّهَمَةِ وَ عَلَى اَلظِّنَّةِ
و ديدى كه بصرف تهمت و سوء ظن مردم را بكشند،
وَ يَتَغَايَرُ عَلَى اَلرَّجُلِ اَلذَّكَرِ فَيَبْذُلُ لَهُ نَفْسَهُ وَ مَالَهُ
و در بارۀ استفادۀ از مرد نر غيرت‌ورزى شود و جان و مال سر اين كار دهند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُعَيَّرُ عَلَى إِتْيَانِ اَلنِّسَاءِ
و ديدى كه مرد براى آميزش با زنان مورد سرزنش قرار گيرد
(و باصطلاح روز، هم‌جنس‌بازى مد شود)،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يَأْكُلُ مِنْ كَسْبِ اِمْرَأَتِهِ مِنَ اَلْفُجُورِ
يَعْلَمُ ذَلِكَ وَ يُقِيمُ عَلَيْهِ
و ديدى كه مرد از كسب زنش از هرزگى نان ميخورد، 
آن را ميداند و به آن تن ميدهد،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَرْأَةَ تَقْهَرُ زَوْجَهَا
وَ تَعْمَلُ مَا لاَ يَشْتَهِي
وَ تُنْفِقُ عَلَى زَوْجِهَا
و ديدى كه زن بر مرد خود مسلط‍‌ شود
و كارى را كه مرد نميخواهد انجام دهد
و به شوهر خود خرجى ميدهد،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُكْرِي اِمْرَأَتَهُ وَ جَارِيَتَهُ
و ديدى كه مرد زن و كنيزش را (براى زنا) كرايه ميدهد،
وَ يَرْضَى بِالدَّنِيِّ مِنَ اَلطَّعَامِ وَ اَلشَّرَابِ
و بخوراك و نوشيدنى پستى تن در ميدهد،
وَ رَأَيْتَ اَلْأَيْمَانَ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ كَثِيرَةً عَلَى اَلزُّورِ
و ديدى كه سوگندهاى بناحق بنام خدا بسيار گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلْقِمَارَ قَدْ ظَهَرَ
و قمار بازى آشكارا شود،
وَ رَأَيْتَ اَلشَّرَابَ يُبَاعُ ظَاهِراً لَيْسَ لَهُ مَانِعٌ
و شراب را بدون مانع علنا بفروشند،
وَ رَأَيْتَ اَلنِّسَاءَ يَبْذُلْنَ أَنْفُسَهُنَّ لِأَهْلِ اَلْكُفْرِ
و ديدى زنان خود را در اختيار كافران گذارند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَلاَهِيَ قَدْ ظَهَرَتْ يُمَرُّ بِهَا
لاَ يَمْنَعُهَا أَحَدٌ أَحَداً وَ لاَ يَجْتَرِئُ أَحَدٌ عَلَى مَنْعِهَا
و ديدى ساز و ضرب علنى گردد و بر سر كوى و بازار آشكارا زنند
و كسى از آن جلوگيرى نكند و كسى جرأت جلوگيرى آن را ندارد،
وَ رَأَيْتَ اَلشَّرِيفَ يَسْتَذِلُّهُ اَلَّذِي يُخَافُ سُلْطَانُهُ
و ديدى مردم شريف را خوار كند كسى كه مردم از تسلط‍‌ و قدرتش ترس دارند،
وَ رَأَيْتَ أَقْرَبَ اَلنَّاسِ مِنَ اَلْوُلاَةِ مَنْ يَمْتَدِحُ بِشَتْمِنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ 
و ديدى كه نزديك‌ترين مردم به فرمانروايان كسى است كه به دشنام‌گوئى ما خانواده ستايش شود،
وَ رَأَيْتَ مَنْ يُحِبُّنَا يُزَوَّرُ وَ لاَ تُقْبَلُ شَهَادَتُهُ
و ديدى هر كس ما را دوست دارد دروغگويش دانند و شهادتش را نپذيرند،
وَ رَأَيْتَ اَلزُّورَ مِنَ اَلْقَوْلِ يُتَنَافَسُ فِيهِ
و ديدى بر سر گفتن حرف زور و ناحق مردم با همديگر رقابت كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْقُرْآنَ قَدْ ثَقُلَ عَلَى اَلنَّاسِ اِسْتِمَاعُهُ
وَ خَفَّ عَلَى اَلنَّاسِ اِسْتِمَاعُ اَلْبَاطِلِ
و ديدى كه شنيدن قرآن بر مردم سنگين و گران آيد
و در عوض شنيدن چيزهاى ناروا براى آنها آسان و مطلوب است،
وَ رَأَيْتَ اَلْجَارَ يُكْرِمُ اَلْجَارَ خَوْفاً مِنْ لِسَانِهِ
و ديدى كه همسايه همسايه را گرامى دارد از ترس زبانش،
وَ رَأَيْتَ اَلْحُدُودَ قَدْ عُطِّلَتْ وَ عُمِلَ فِيهَا بِالْأَهْوَاءِ
و ديدى حدود خدا تعطيل شده و در آن طبق دلخواه خود عمل كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَسَاجِدَ قَدْ زُخْرِفَتْ
و ديدى كه مساجد طلاكارى و نقاشى شود،
وَ رَأَيْتَ أَصْدَقَ اَلنَّاسِ عِنْدَ اَلنَّاسِ اَلْمُفْتَرِيَ اَلْكَذِبَ
و ديدى راستگوترين مرد پيش آنها كسى است كه بدروغ افتراء بندد،
وَ رَأَيْتَ اَلشَّرَّ قَدْ ظَهَرَ وَ اَلسَّعْيَ بِالنَّمِيمَةِ
و ديدى كه شر و سخن چينى آشكار گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلْبَغْيَ قَدْ فَشَا
و ديدى كه ستمكارى شيوع يافته،
وَ رَأَيْتَ اَلْغِيبَةَ تُسْتَمْلَحُ
وَ يُبَشِّرُ بِهَا اَلنَّاسُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً
و ديدى كه غيبت را سخن خوش مزه و نمكين شمارند،
و مردم همديگر را بدان مژده دهند،
وَ رَأَيْتَ طَلَبَ اَلْحَجِّ وَ اَلْجِهَادِ لِغَيْرِ اَللَّهِ
و ديدى كه براى غير خدا بحج و جهاد روند،
وَ رَأَيْتَ اَلسُّلْطَانَ يُذِلُّ لِلْكَافِرِ اَلْمُؤْمِنَ
و ديدى كه سلطان بخاطر كافر مؤمن را خوار كند،
وَ رَأَيْتَ اَلْخَرَابَ قَدْ أُدِيلَ مِنَ اَلْعُمْرَانِ
و ديدى كه خرابى بر آبادانى چيره گشته،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ مَعِيشَتُهُ مِنْ بَخْسِ اَلْمِكْيَالِ وَ اَلْمِيزَانِ
و ديدى كه زندگى مرد از كم فروشى اداره مى‌شود،
وَ رَأَيْتَ سَفْكَ اَلدِّمَاءِ يُسْتَخَفُّ بِهَا
و ديدى خونريزى را آسان شمارند (و اهميتى در نظر مردم ندارد)،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يَطْلُبُ اَلرِّئَاسَةَ لِعَرَضِ اَلدُّنْيَا
و ديدى كه مرد براى غرض دنيائى رياست ميطلبد
وَ يَشْهَرُ نَفْسَهُ بِخُبْثِ اَللِّسَانِ لِيُتَّقَى وَ تُسْنَدَ إِلَيْهِ اَلْأُمُورُ
و خود را به بدزبانى مشهور ميسازد تا از او بترسند و كارها را باو واگذارند،
وَ رَأَيْتَ اَلصَّلاَةَ قَدِ اُسْتُخِفَّ بِهَا
و ديدى نماز را سبك شمارند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ عِنْدَهُ اَلْمَالُ اَلْكَثِيرُ ثُمَّ لَمْ يُزَكِّهِ مُنْذُ مَلَكَهُ
و ديدى كه مرد مال بسيار دارد و از وقتى كه آن را پيدا كرده زكاتش را نداده،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَيِّتَ يُنْبَشُ مِنْ قَبْرِهِ وَ يُؤْذَى وَ تُبَاعُ أَكْفَانُهُ
و ديدى كه گور مرده‌ها را بشكافند و آنها را بيازارند و كفنهاشان را بفروشند،
وَ رَأَيْتَ اَلْهَرْجَ قَدْ كَثُرَ
و ديدى كه آشوب بسيار است،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُمْسِي نَشْوَانَ وَ يُصْبِحُ سَكْرَانَ
لاَ يَهْتَمُّ بِمَا اَلنَّاسُ فِيهِ
و ديدى كه مرد روز خود را به نشئه (شراب) بشب برد و شب را بمستى صبح كند
و به وضعى كه مردم در آنند اهميت ندهد،
وَ رَأَيْتَ اَلْبَهَائِمَ تُنْكَحُ
و ديدى كه حيوانات را نكاح كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْبَهَائِمَ يَفْرِسُ بَعْضُهَا بَعْضاً
و ديدى كه حيوانات همديگر را بدرند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يَخْرُجُ إِلَى مُصَلاَّهُ وَ يَرْجِعُ وَ لَيْسَ عَلَيْهِ شَيْءٌ مِنْ ثِيَابِهِ
و ديدى كه مرد به نمازخانۀ خود رود و چون برگردد جامه در تن ندارد،
وَ رَأَيْتَ قُلُوبَ اَلنَّاسِ قَدْ قَسَتْ وَ جَمَدَتْ أَعْيُنُهُمْ وَ ثَقُلَ اَلذِّكْرُ عَلَيْهِمْ
و ديدى دل مردم سخت و چشمانشان خشك شده و ياد خدا بر آنان سنگين آيد،
وَ رَأَيْتَ اَلسُّحْتَ قَدْ ظَهَرَ يُتَنَافَسُ فِيهِ
و ديدى كسب‌هاى حرام شيوع يافته و بر سر آن رقابت كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمُصَلِّيَ إِنَّمَا يُصَلِّي لِيَرَاهُ اَلنَّاسُ
و ديدى كه نماز‌خوان براى ريا و خودنمائى نماز ميخواند،
وَ رَأَيْتَ اَلْفَقِيهَ يَتَفَقَّهُ لِغَيْرِ اَلدِّينِ يَطْلُبُ اَلدُّنْيَا وَ اَلرِّئَاسَةَ
و ديدى كه فقيه براى غير دين مسأله مى‌آموزد و طالب دنيا و رياست است،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ مَعَ مَنْ غَلَبَ
و ديدى كه مردم با كسى هستند كه پيروز شود،
وَ رَأَيْتَ طَالِبَ اَلْحَلاَلِ يُذَمُّ وَ يُعَيَّرُ
وَ طَالِبَ اَلْحَرَامِ يُمْدَحُ وَ يُعَظَّمُ
و ديدى كه هر كس روزى حلال ميجويد مورد سرزنش و مذمّت قرار ميگيرد
و جويندۀ حرام مورد ستايش و تعظيم قرار ميگيرد،
وَ رَأَيْتَ اَلْحَرَمَيْنِ يُعْمَلُ فِيهِمَا بِمَا لاَ يُحِبُّ اَللَّهُ
لاَ يَمْنَعُهُمْ مَانِعٌ وَ لاَ يَحُولُ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ اَلْعَمَلِ اَلْقَبِيحِ أَحَدٌ
و ديدى كه در حرمين (مكه و مدينه) كارهائى كه خدا دوست ندارد انجام گيرد،
كسى از آنها جلوگيرى نكند و ميان مردم و انجام آنها كسى مانع نشود،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَعَازِفَ ظَاهِرَةً فِي اَلْحَرَمَيْنِ 
و ديدى كه ساز و آواز در حرمين آشكارا گردد،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يَتَكَلَّمُ بِشَيْءٍ مِنَ اَلْحَقِّ وَ يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَى عَنِ اَلْمُنْكَرِ
فَيَقُومُ إِلَيْهِ مَنْ يَنْصَحُهُ فِي نَفْسِهِ فَيَقُولُ
هَذَا عَنْكَ مَوْضُوعٌ
و ديدى كه اگر كسى سخن حق گويد و امر بمعروف و نهى از منكر كند
ديگران او را نصيحت كنند و بگويند:
اين كار بر تو لازم نيست،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ يَنْظُرُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ
وَ يَقْتَدُونَ بِأَهْلِ اَلشُّرُورِ
و دیدی مردم به همديگر نگاه كنند (و هم چشمى كنند)
و بمردم بدكار اقتداء كنند (و باصطلاح امروز مدپرستى شايع گردد)
وَ رَأَيْتَ مَسْلَكَ اَلْخَيْرِ وَ طَرِيقَهُ خَالِياً لاَ يَسْلُكُهُ أَحَدٌ
و ببينى كه راه خير و طريقۀ آن خالى است و مشترى ندارد،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَيِّتَ يُهْزَأُ بِهِ فَلاَ يَفْزَعُ لَهُ أَحَدٌ
و ديدى كه مرده را بمسخره گيرند و كسى براى مرگ او غمناك نشود،
وَ رَأَيْتَ كُلَّ عَامٍ يَحْدُثُ فِيهِ مِنَ اَلشَّرِّ وَ اَلْبِدْعَةِ أَكْثَرُ مِمَّا كَانَ
و ديدى كه هر سال بدى و بدعت تازۀ بيش از گذشته پيدا شده،
وَ رَأَيْتَ اَلْخَلْقَ وَ اَلْمَجَالِسَ لاَ يُتَابِعُونَ إِلاَّ اَلْأَغْنِيَاءَ
و ديدى كه مردم و انجمنها پيروى نكنند مگر از توانگران،
وَ رَأَيْتَ اَلْمُحْتَاجَ يُعْطَى عَلَى اَلضَّحِكِ بِهِ وَ يُرْحَمُ لِغَيْرِ وَجْهِ اَللَّهِ
و ديدى كه بفقير چيز دهند در حالى كه باو بخندند و براى غير خدا باو ترحم كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْآيَاتِ فِي اَلسَّمَاءِ لاَ يَفْزَعُ لَهَا أَحَدٌ
و ديدى كه نشانه‌هاى آسمانى پديد آيد ولى كسى از آن هراس نكند،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ يَتَسَافَدُونَ كَمَا يَتَسَافَدُ اَلْبَهَائِمُ
لاَ يُنْكِرُ أَحَدٌ مُنْكَراً تَخَوُّفاً مِنَ اَلنَّاسِ
و ديدى كه مردم بر هم بجهند چنانچه حيوانات بر هم ميجهند
و هيچ كس از ترس كار زشتى را انكار نكند،
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ يُنْفِقُ اَلْكَثِيرَ فِي غَيْرِ طَاعَةِ اَللَّهِ
وَ يَمْنَعُ اَلْيَسِيرَ فِي طَاعَةِ اَللَّهِ
و ديدى كه مرد در غير اطاعت خدا زياد خرج كند
ولى در مورد اطاعت از كم هم دريغ دارد،
وَ رَأَيْتَ اَلْعُقُوقَ قَدْ ظَهَرَ وَ اُسْتُخِفَّ بِالْوَالِدَيْنِ
وَ كَانَا مِنْ أَسْوَإِ اَلنَّاسِ حَالاً عِنْدَ اَلْوَلَدِ
وَ يَفْرَحُ بِأَنْ يَفْتَرِيَ عَلَيْهِمَا
و ديدى ناسپاسى پدر و مادر آشكار گشته و پدر و مادر را سبك شمارند
و حال آنها در پيش فرزند از همه بدتر باشد
و فرزند خوشحال است كه بآنها دروغ بندد،
وَ رَأَيْتَ اَلنِّسَاءَ وَ قَدْ غَلَبْنَ عَلَى اَلْمُلْكِ
وَ غَلَبْنَ عَلَى كُلِّ أَمْرٍ لاَ يُؤْتَى إِلاَّ مَا لَهُنَّ فِيهِ هَوًى
و ببينى كه زنها بر حكومت غالب گشته و هر كارى را قبضه كنند،
و كارى پيش نرود جز آنچه طبق دلخواه آنان باشد،
وَ رَأَيْتَ اِبْنَ اَلرَّجُلِ يَفْتَرِي عَلَى أَبِيهِ
وَ يَدْعُو عَلَى وَالِدَيْهِ
وَ يَفْرَحُ بِمَوْتِهِمَا
و ديدى كه پسر به پدر افتراء زند
و به پدر و مادر خود نفرين كند
و از مرگشان خوشحال شود.
وَ رَأَيْتَ اَلرَّجُلَ إِذَا مَرَّ بِهِ يَوْمٌ وَ لَمْ يَكْسِبْ فِيهِ اَلذَّنْبَ اَلْعَظِيمَ مِنْ فُجُورٍ أَوْ بَخْسِ مِكْيَالٍ أَوْ مِيزَانٍ أَوْ غِشْيَانِ حَرَامٍ أَوْ شُرْبِ مُسْكِرٍ كَئِيباً حَزِيناً يَحْسَبُ أَنَّ ذَلِكَ اَلْيَوْمَ عَلَيْهِ وَضِيعَةٌ مِنْ عُمُرِهِ
و ديدى اگر روزى بر مردى بگذرد كه در آن روز گناهى بزرگ نكرده باشد مانند هرزگى يا كم‌فروشى يا انجام كار حرام يا ميخوارگى آن روز گرفته و غمناك است و خيال كند كه روزش بهدر رفته و عمرش در آن روز تلف شده،
وَ رَأَيْتَ اَلسُّلْطَانَ يَحْتَكِرُ اَلطَّعَامَ
و ديدى كه سلطان خوراك را احتكار كند،
وَ رَأَيْتَ أَمْوَالَ ذَوِي اَلْقُرْبَى تُقْسَمُ فِي اَلزُّورِ
وَ يُتَقَامَرُ بِهَا وَ تُشْرَبُ بِهَا اَلْخُمُورُ
و ديدى كه حق خويشاوندان پيغمبر (خمس) بناحق تقسيم شود 
و بدان قمار بازى كنند و ميخوارگى كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْخَمْرَ يُتَدَاوَى بِهَا وَ يُوصَفُ لِلْمَرِيضِ وَ يُسْتَشْفَى بِهَا
و ديدى با شراب مداوا كنند و براى بيمار نسخه كنند و بدان بهبودى جويند،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ قَدِ اِسْتَوَوْا فِي تَرْكِ اَلْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَلنَّهْيِ عَنِ اَلْمُنْكَرِ وَ تَرْكِ اَلتَّدَيُّنِ بِهِ
و ديدى كه مردم در مورد ترك امر بمعروف و نهى از منكر و بى‌عقيده‌گى بدان يكسان شوند،
وَ رَأَيْتَ رِيَاحَ اَلْمُنَافِقِينَ وَ أَهْلِ اَلنِّفَاقِ قَائِمَةً وَ رِيَاحَ أَهْلِ اَلْحَقِّ لاَ تَحَرَّكُ
و ديدى منافقان و اهل نفاق سر و صدائى دارند و اهل حق بى‌صدا و خاموشند،
وَ رَأَيْتَ اَلْأَذَانَ بِالْأَجْرِ وَ اَلصَّلاَةَ بِالْأَجْرِ
و ديدى كه براى اذان گفتن و نماز پول گيرند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَسَاجِدَ مُحْتَشِيَةً مِمَّنْ لاَ يَخَافُ اَللَّهَ مُجْتَمِعُونَ فِيهَا لِلْغِيبَةِ وَ أَكْلِ لُحُومِ أَهْلِ اَلْحَقِّ وَ يَتَوَاصَفُونَ فِيهَا شَرَابَ اَلْمُسْكِرِ
و ديدى كه مسجدها پر است از كسانى كه ترس از خدا ندارند، و براى غيبت و خوردن گوشت مردم حق (بوسيلۀ غيبت) بمسجد آيند و در مسجدها از شراب مست‌كننده توصيف كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلسَّكْرَانَ يُصَلِّي بِالنَّاسِ وَ هُوَ لاَ يَعْقِلُ وَ لاَ يُشَانُ بِالسُّكْرِ وَ إِذَا سَكِرَ أُكْرِمَ وَ اُتُّقِيَ وَ خِيفَ وَ تُرِكَ لاَ يُعَاقَبُ وَ يُعْذَرُ بِسُكْرِهِ
و ديدى كه شخص مست كه از خرد تهى گشته بر مردم پيشنمازى كند و بمستى او ايراد نگيرند، و چون مست گردد گراميش دارند و از او ملاحظه كنند و بدون بازخواست او را رها كنند و او را به مستيش معذور دارند،
وَ رَأَيْتَ مَنْ أَكَلَ أَمْوَالَ اَلْيَتَامَى يُحْمَدُ بِصَلاَحِهِ
و ديدى هر كه مال يتيمان بخورد شايستگى او را بستايند،
وَ رَأَيْتَ اَلْقُضَاةَ يَقْضُونَ بِخِلاَفِ مَا أَمَرَ اَللَّهُ
و ببينى كه داوران بخلاف دستور خدا داورى كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلْوُلاَةَ يَأْتَمِنُونَ اَلْخَوَنَةَ لِلطَّمَعِ
و ديدى كه زمامداران از روى طمع خيانتكار را امين خود سازند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمِيرَاثَ قَدْ وَضَعَتْهُ اَلْوُلاَةُ لِأَهْلِ اَلْفُسُوقِ وَ اَلْجُرْأَةِ عَلَى اَللَّهِ يَأْخُذُونَ مِنْهُمْ وَ يُخَلُّونَهُمْ وَ مَا يَشْتَهُونَ
و ديدى ميراث (يتيمان) را فرمانروايان بدست مردمان بدكار و بى‌باك نسبت بخدا داده‌اند (تا مقدارى را بآنها دهند و ما بقى را خود بالا كشند) از آنها حق و حسابى بگيرند و جلوى آنها را رها كنند تا هر چه ميخواهند در آنها انجام دهند،
وَ رَأَيْتَ اَلْمَنَابِرَ يُؤْمَرُ عَلَيْهَا بِالتَّقْوَى وَ لاَ يَعْمَلُ اَلْقَائِلُ بِمَا يَأْمُرُ
و ببينى كه بر فراز منبرها مردم را به پرهيزگارى دستور دهند ولى خود گويندۀ آن بدستورش عمل نكند،
وَ رَأَيْتَ اَلصَّلاَةَ قَدِ اُسْتُخِفَّ بِأَوْقَاتِهَا
و ديدى كه وقت نمازها را سبك شمارند،
وَ رَأَيْتَ اَلصَّدَقَةَ بِالشَّفَاعَةِ لاَ يُرَادُ بِهَا وَجْهُ اَللَّهِ وَ يُعْطَى لِطَلَبِ اَلنَّاسِ
و ديدى كه صدقه را بوساطت ديگران به اهلش دهند و بخاطر رضاى خدا ندهند بلكه روى درخواست مردم و اصرار آنها بپردازند،
وَ رَأَيْتَ اَلنَّاسَ هَمُّهُمْ بُطُونُهُمْ وَ فُرُوجُهُمْ لاَ يُبَالُونَ بِمَا أَكَلُوا وَ مَا نَكَحُوا
و ببينى كه تمام غم و اندوه مردم در بارۀ شكم و عورتشان است،
باكى ندارند كه چه بخورند و با چه نكاح كنند،
وَ رَأَيْتَ اَلدُّنْيَا مُقْبِلَةً عَلَيْهِمْ
و ببينى كه دنيا بآنها روى آورده،
وَ رَأَيْتَ أَعْلاَمَ اَلْحَقِّ قَدْ دَرَسَتْ
و ببينى كه نشانه‌هاى حق مندرس و كهنه گشته.
فَكُنْ عَلَى حَذَرٍ
در چنين وقتى خود را واپاى
وَ اُطْلُبْ إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اَلنَّجَاةَ
و از خداى عز و جل نجات بخواه
وَ اِعْلَمْ أَنَّ اَلنَّاسَ فِي سَخَطِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
و بدان كه (در چنين وضعى) مردم مورد خشم خداى عز و جل قرار گرفته‌اند
وَ إِنَّمَا يُمْهِلُهُمْ لِأَمْرٍ يُرَادُ بِهِمْ
و خداوند بخاطر كارى است كه بآنها مهلت داده،
فَكُنْ مُتَرَقِّباً
مراقب باش
وَ اِجْتَهِدْ لِيَرَاكَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي خِلاَفِ مَا هُمْ عَلَيْهِ
و كوشش كن تا خداى عز و جل تو را بر خلاف آنچه مردم در آنند مشاهده كند
فَإِنْ نَزَلَ بِهِمُ اَلْعَذَابُ وَ كُنْتَ فِيهِمْ عَجَّلْتَ إِلَى رَحْمَةِ اَللَّهِ
تا اگر عذاب بر آنها نازل گردد و تو در ميان آنها باشى بسوى رحمت حق شتافته باشى
وَ إِنْ أُخِّرْتَ اُبْتُلُوا
و اگر جدا شوى آنان گرفتار شوند،
وَ كُنْتَ قَدْ خَرَجْتَ مِمَّا هُمْ فِيهِ مِنَ اَلْجُرْأَةِ عَلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
و تو از روش آنان و بى‌باكى آنها نسبت بخداى عز و جل بيرون باشى،
وَ اِعْلَمْ أَنَّ «اَللّٰهَ لاٰ يُضِيعُ أَجْرَ اَلْمُحْسِنِينَ»
و بدان كه براستى خداوند پاداش نيكوكاران را ضايع نكند،
وَ أَنَّ «رَحْمَتَ اَللّٰهِ قَرِيبٌ مِنَ اَلْمُحْسِنِينَ ».
و همانا رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است.