امام صادق عليه السّلام:
اَلْحِلْمُ سِرَاجُ اَللَّهِ يَسْتَضِيءُ بِهِ صَاحِبُهُ إِلَى جِوَارِهِ
وَ لاَ يَكُونُ حَلِيماً إِلاَّ اَلْمُؤَيَّدُ بِأَنْوَارِ اَللَّهِ وَ بِأَنْوَارِ اَلْمَعْرِفَةِ وَ اَلتَّوْحِيدِ
وَ اَلْحِلْمُ يَدُورُ عَلَى خَمْسَةِ أَوْجُهٍ
أَنْ يَكُونَ عَزِيزاً فَيُذَلَّ
أَوْ يَكُونَ صَادِقاً فَيُتَّهَمَ
أَوْ يَدْعُوَ إِلَى اَلْحَقِّ فَيُسْتَخَفَّ بِهِ
أَوْ أَنْ يُؤْذَى بِلاَ جُرْمٍ
أَوْ أَنْ يُطَالَبَ بِالْحَقِّ وَ يُخَالِفُوهُ فِيهِ
فَإِنْ آتَيْتَ كُلاًّ مِنْهَا حَقَّهُ فَقَدْ أَصَبْتَ
وَ قَابِلِ اَلسَّفِيهَ بِالْإِعْرَاضِ عَنْهُ وَ تَرْكِ اَلْجَوَابِ يَكُنِ اَلنَّاسُ أَنْصَارَكَ
لِأَنَّ مَنْ جَاوَبَ اَلسَّفِيهَ وَ كَافَأَهُ قَدْ وَضَعَ اَلْحَطَبَ عَلَى اَلنَّارِ
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
مَثَلُ اَلْمُؤْمِنِ مَثَلُ اَلْأَرْضِ مَنَافِعُهُمْ مِنْهَا وَ أَذَاهُمْ عَلَيْهَا
وَ مَنْ لاَ يَصْبِرُ عَلَى جَفَاءِ اَلْخَلْقِ لاَ يَصِلُ إِلَى رِضَا اَللَّهِ تَعَالَى
لِأَنَّ رِضَا اَللَّهِ مَشُوبٌ بِجَفَاءِ اَلْخَلْقِ
وَ حُكِيَ أَنَّ رَجُلاً قَالَ لِأَحْنَفَ بْنِ قَيْسٍ
إِيَّاكَ إِيَّاكَ أَعْنِي
قَالَ وَ عَنْكَ أُعْرِضُ.
وَ قَالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
بُعِثْتُ لِلْحِلْمِ مَرْكَزاً وَ لِلْعِلْمِ مَعْدِناً وَ لِلصَّبْرِ مَسْكَناً.

حلم و بردبارى چراغ فروزان الهى است،
كه دارندۀ آن با روشنى خاصى به جوار قرب حق ميرود.
و انسان داراى حلم نمی‌شود مگر آن كسى كه به نور حق و به انوار توحيد و معرفت مؤيد باشد.
و حلم و بردبارى در پنج مورد است:
1- عزيزى كه خوار شده است.
2- راستگوئى كه مورد تهمت قرار گرفته.
3- به جرم دعوت به حق و حقيقت اهانت شود.
4- بدون جهت آزارش دهند.
5- مطالبۀ حقش را نمايد و با او مخالفت كنند.
اگر در هر يك از اين موارد حق حلم و بردبارى را در جاى خود مراعات كنى وظيفه خود را انجام داده‌اى.
و با سفيه و نادان بايد با اعراض و روگردانى و جواب ندادن مقابله كنى
كه در اين صورت مردم طرفدار تو ميشوند
چون كسى كه جواب نادان را بدهد و عمل او را تلافى نمايد مانند اين است كه هيزم و چوب را روى آتش بگذارد.
رسول خدا صلّى اللّٰه عليه و آله فرمود:
مثل مؤمن مثل زمين است،
در عين حال که منافع خود را از زمين ميگيرند، ولى اذيت و آزارشان هم بر زمین است.
و كسى كه بر جفاى مردم صبر نكند به رضاى الهى نميرسد.
چون رضا و خشنودى حق آميخته با جفاى مردم است.
و نقل شده كه كسى به احنف بن قيس (شخصيت بزرگ) گفت:
آهاى با تو با تو هستم
احنف گفت من هم از تو روى ميگردانم
و پيامبر صلّى اللّٰه عليه و آله فرمود
من با اين وظيفه مبعوث شدم كه مركز حلم و بردبارى و معدن علم و دانش و محل و مسكن صبر و تحمل باشم.