The mistake is mine alone!
The darkness of my heart
is a sign of my mistake!
It is not the fault of my merciful Allah!
«مسو – مسی – مسا» یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة» است.
در فرهنگ لغات عربی مینویسند:
«مساء اوّل شب و آمدن تاريكى
و صباح اوّل روز و آمدن روشنى است.»
+ «ناشئة اللیل»: مسو مترادف لیل است:
[اللّیل الممسی].
[ابن الأعرابيّ: مسي يمسى مسيا: إذا ساء خلقه بعد حسن]
[الإِمْساء – الإِصْباح] – [الصَّباح و المَساء] – [البياض و السواد]:
«الإِمْساء: نَقِيض الإِصْباح.»
«قالوا الصَّباح و المَساء كما قالوا البياض و السواد.»
فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ
[سورة الروم (۳۰): الآيات ۱۱ الى ۲۰]
اللَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (۱۱)
خداست كه آفرينش را آغاز و سپس آن را تجديد مىكند، آنگاه به سوى او بازگردانيده مىشويد.
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ (۱۲)
و روزى كه قيامت برپا شود مجرمان نوميد مىگردند.
وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَكائِهِمْ شُفَعاءُ وَ كانُوا بِشُرَكائِهِمْ كافِرِينَ (۱۳)
و براى آنان از شريكانشان شفيعانى نيست، و خود منكر شريكان خود مىشوند.
وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ (۱۴)
و روزى كه رستاخيز برپا گردد، آن روز [مردم] پراكنده مىشوند.
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ (۱۵)
امّا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند، در گلستانى، شادمان مىگردند.
وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ لِقاءِ الْآخِرَةِ فَأُولئِكَ فِي الْعَذابِ مُحْضَرُونَ (۱۶)
و امّا كسانى كه كافر شده و آيات ما و ديدار آخرت را به دروغ گرفتهاند، پس آنان در عذاب حاضر آيند.
فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ (۱۷)
پس خدا را تسبيح گوييد آنگاه كه به عصر درمىآييد و آنگاه كه به بامداد درمىشويد.
وَ لَهُ الْحَمْدُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِيًّا وَ حِينَ تُظْهِرُونَ (۱۸)
و ستايش از آنِ اوست در آسمانها و زمين و شامگاهان و وقتى كه به نيمروز مىرسيد.
يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ يُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ
وَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ كَذلِكَ تُخْرَجُونَ (۱۹)
زنده را از مرده بيرون مىآورد، و مرده را از زنده بيرون مىآورد،
و زمين را بعد از مرگش زنده مىسازد؛ و بدين گونه [از گورها] بيرون آورده مىشويد.
وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ إِذا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ (۲۰)
و از نشانههاى او اين است كه شما را از خاك آفريد؛
پس بناگاه شما [به صورت] بشرى هر سو پراكنده شديد.
«فَسُبْحانَ اللَّهِ» + «سُبْحانَكَ»
ورکلایف حضرت یونس ع:
یونس ع گفت:
تاریکی قلب من علامت اشتباه و غضب من است «إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ».
تقصیر خدای مهربان من نیست «سُبْحانَكَ»!
قبض نور، کلام خدای من است برای دادن علم به من،
که این تاریکی همان «ناشئة اللیل» است.
[سورة الأنبياء (۲۱): الآيات ۸۷ الى ۹۰]
وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً
فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ
فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ
سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ (۸۷)
و «ذو النون» را [ياد كن] آنگاه كه خشمگين رفت
و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتى نداريم،
تا در [دل] تاريكيها ندا درداد كه:
«معبودى جز تو نيست،
منزّهى تو، راستى كه من از ستمكاران بودم.»
فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ
وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ (۸۸)
پس [دعاى] او را برآورده كرديم و او را از اندوه رهانيديم،
و مؤمنان را [نيز] چنين نجات مىدهيم.
«فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ»:
تاریکی قلب من، علامت اشتباه من است!
تقصیر خدای مهربانم نیست!
[ابن الأعرابيّ: مسي يمسى مسيا: إذا ساء خلقه بعد حسن]:
وقتی تاریک میشی، وقتی حالت بد میشه، بگو سبحان الله!
یعنی این تاریکی که کلام و فعل خداست، اشتباه نیست! پاک و منزه است خدای مهربان از هر اشتباهی! این تاریکی خبر از اشتباه من میده! من درک شنیداری و دیداری و قلبی دارم! مفهوم تاریکی قلب برای من یعنی اینکه اشتباهی از من سر زده! یا اشتباه فکر کردم و سوء ظن به تقدیراتم داشتم و یا اشتباهی حرفی زدم که به من مربوط نبوده و یا اشتباهی کار کردم که وظیفه و تکلیف من نبوده و بر خودم تکلف کردم. خلاصه این تاریکی و این حال بد قلبم خبر از اشتباهی میده که درون خود من صورت گرفته و اونم استعمال عیب حسد است یعنی بالاخره یه جوری پشت به نور تقدیراتم کردم و رو به تمناها نمودم و چون خدای مهربان دوستم داره، داره با این کلام و اخم و آهنگ غمگین بهم خبر میده که فلانی بازم اشتباه کردی! فورا متوجه اشتباهت شو و استغفار و توبه کن و به سمت نورت برگرد مه این تاریکی مسیر به سمت نار است و عاقبت شومی در پی دارد. پس « فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ » یعنی کلام خدای مهربان در قلب سلیم با ویژگی «مسو و صبح» یعنی با «قبض و بسط نور» دیده و شنیده می شود و البته باید فهمیده شود و درک شنیداری و دیداری این کلام مهم است که این درک و فهم، کار قلب است که متاسفانه اهل حسادت از این تاریکی قلب خود درک شنیداری و دیداری و فهم قلبی ندارند که پی به اشتباه خود برده و در صدد استغفار و توبه و جبران مافات برآیند لذا علیرغم اینکه اهل حسادت به زبان می آورند که حالشان خوب نیست و بد است و حال خوشی ندارند اما فکر نمیکنند که علت این حال بد چیست و کیست و از کجاست و چگونه این حال بد، قابل درمان و اصلاح است و چه باید بکنند و صادقانه سراغ کدام در بسته بروند تا برایشان باز شود و نور آرامش از مغرب طلوع نماید و دربان باب مستجار قلبشان را ملاقات کنند و از او اخذ علوم نورانی نموده و با این علم پی به بیماری سوء ظن و حسادت قلب خود نسبت به تقدیراتشان ببرند و طبق فرمایش امام صادق علیه السلام، طبیب نفس خود باشند و بیماری خویش را تشخیص دهند و برای درمانش، نسخه ای شفابخش از کلام نورانی فرشتۀ نگهبان دنیای قلب خود استنساخ نموده و این داروی شفابخش را استفاده کرده و حال خوش قلبشان را بدنبال استغفار و توبه، با نور قلب تجربه نمایند.
«هر کس خودش باید روانشناس و روانپزشک قلب (روان) خودش باشد!
اما چجوری؟! با فهم نور و ظلمت قلبش!»
امام صادق علیه السلام:
فَإِنَّكَ قَدْ جُعِلْتَ طَبِيبَ نَفْسِكَ وَ عُرِّفْتَ آيَةَ اَلصِّحَّةِ وَ بُيِّنَ لَكَ اَلدَّاءُ وَ دُلِلْتَ عَلَى اَلدَّوَاءِ
فَانْظُرْ قِيَامَكَ عَلَى نَفْسِكَ.
پس به درستى كه تو را طبيب نفس خودت ساختهاند،
و علائم بهبودى را به تو آموختهاند،
و تو يك دردشناس و درمانگرى؛
پس نيك بنگر با اين نفس خود چه بايد كنى. »
«مساء اوّل شب و آمدن تاريكى و صباح اوّل روز و آمدن روشنى است.»
+ «ناشئة اللیل»: مسو مترادف لیل است: [اللّیل الممسی].
[مسو – صبح – سبح قبض و بسط] :
+ قبض و بسط
در قبض و بسط تسبیح بگو « فَسُبْحانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَ حِينَ تُصْبِحُونَ »
شیطان گفت: رب بما اغویتنی! انگاری گفت خدایا تقصیر تویه!
آدم ع گفت: ربنا ظلمنا انفسنا! انگاری گفت خدایا تقصیر تو نیست! تقصیر منه!
اینکه حال بد قلبمونو تقصیر کی بندازیم، میشه اعتقاد و باوری که بهشت و جهنم ما رو معلوم میکنه!