«فقه» یکی از هزار واژه مترادف «نور» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«فَحْلٌ‏ فَقِيْهٌ: طَبٌّ بالضِّرابِ حَاذِقٌ، عالِمٌ بذَوَاتِ الضَّبَعِ منها.»
«شتر نر، بوی شتر ماده رو استشمام میکنه و میفهمه وقت جفتگیری هست یا نه.»
«الفِقْهُ‏: فَهم الشَّي‏ءِ، فهميدن»
«فَقِهْتُ‏ الكلام: إذا فهمته، آن سخن را دانستم و فرا گرفتم.»
+ «زجر»

امام صادق علیه السلام:
لاَ خَيْرَ فِيمَنْ لاَ يَتَفَقَّهُ مِنْ أَصْحَابِنَا
يَا بَشِيرُ إِنَّ اَلرَّجُلَ مِنْهُمْ إِذَا لَمْ يَسْتَغْنِ بِفِقْهِهِ اِحْتَاجَ إِلَيْهِمْ
فَإِذَا اِحْتَاجَ إِلَيْهِمْ أَدْخَلُوهُ فِي بَابِ ضَلاَلَتِهِمْ وَ هُوَ لاَ يَعْلَمُ.
حضرت صادق عليه السلام به بشير فرمود:
هر يك از اصحاب ما كه فهم دين ندارد خيري ندارد،
اي بشير هر مردي از ايشان كه از نظر فهم دين بي نياز نباشد، بديگران نياز پيدا ميكند
و چون بآنها نيازمند شد او را در گمراهي خويش وارد كنند و او نفهمد.

اهل ولایت، نور قلبشو بو میکشه!
قلب اهل ولایت، بوی نور ولی خدا رو استشمام میکنه!
+ «یاقوت سرخ!»
اهل یقین از روی قبض نور و بسط نور قلب خود یه چیزی می‌فهمند!
«المومن ینظر بنور الله»
کلام الله رو می‌فهمند!
امر الله رو می‌فهمند!
اینجوری میشن اهل نور ولایت!
اینجوری میشن فقیه!
اخذ علم و دانستن و تحصیل نور دانش،
با واسطه نور ولایت آل محمد ع صورت می‌گیرد و هیچ راه دیگری ندارد.
+ «احراز هویت نور، در ملکوت قلب!»
با واسطه نور ولایت، متوجه حقیقت میشی و این یعنی فرج!
یعنی فتح و گشوده شدن چیزی که نامعلوم بود.
«الفقه‏ حقيقةً: الشقّ و الفَتْح،
و الفقيه‏: العالم الذي يَشُقّ الأحكام و يُفَتِّش عن حقائقها، و يفتحُ ما اسْتَغْلَق منها.»
از چیزی، متوجه چیز دیگری شدن، میشه تفقه!
با واسطه نور فهمیدن، میشه تفقه!
«واسطه نورانی – مترجم دانا!»
+ «شطر»
صاحب نور میگوید:
من اینهمه خودمو به تو نزدیک کردم تا تو نگران نباشی!
این عین بی‌معرفتی است که من اینجام اما تو نگران هستی!
«مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً.»
«الْفِقْهُ‏: هو التّوصل إلى علم غائب بعلم شاهد، فهو أخصّ من العلم.»
«أن الفقه هو العلم بمقتضى الكلام على تأمله»
قلب سلیم تامل می‌کند و تفکر می‌کند تا با روش استعمال اندیشه صاحبان نور و یاد علوم ربانی، بالاخره یهو با درک قبض و بسط نور قلبی خود، متوجه امر و نهی ولیّ خدا بشود.
به این میگن قلب فقیه!
فقه یه جور مهارت و هوشیاری قلب است:
«الفِقْه‏: دانستن چيزى و فهمِ آن، مهارت و هوشيارى»
با تامل در قبض نور قلبش و با تامل در بسط نور قلبش،
متوجه منظور مافوق خود از این اشارات نورانی می شود.
شنیدی میگن: فهمیدم منظورت چیه!
انگاری یه چیزی رو به صراحت نگفته ولی از روی حرکات و ایماء و اشاره اون شخص فهمیده که مثلا ازش خوشش نمیاد یا دوستش نداره یا بالعکس دوستش داره!»
واژه تفقه میشه همین دانستن مطلبی از اشارات طرف مقابل که به صراحت با کلام مشخص، مثل بقیه مردم صحبت نمیکنه، بلکه سنخ کلامش با ایماء و اشاره است و این اشارات نورانی، بصورت قبض نور و بسط نور است و یه جور تایید یا رد روش کار اون شخصه، که از روی قلبش، که چه حالی داره، نورش قبض شده یا بسط شده، متوجه منظور مافوق علمی خودش یعنی ولیّ خدا که داره اونو می‌بینه و اصلاح و تربیتش میکنه، میشه.
این فهمیدنی که نیاز به مترجم داره و با تامل انجام میشه، به این میگن تفقه!
پس قلب فقیه با تامل و تفکر در کلام نورانی مافوق خود، منظور او را درک می‌کند.
همه کائنات در حال تسبیح ذات اقدس الهی‌اند،
اما قلوب اهل حسادت متوجه این کلام نورانی نخواهند شد.
«وَ إِنْ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ»
درک کلام نورانی ولایت، قلب فقیه و سلیم میخواهد.
«لا يَكادُونَ يَفْقَهُونَ قَوْلًا»
قلبی که مشمول این دعای زیبای حضرت موسی علیه السلام شده:
«قالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي أَمْرِي وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي»
«گفت: «پروردگارا، سينه‌‏ام را گشاده گردان، و كارم را براى من آسان ساز، و از زبانم گره بگشاى،
[تا] سخنم را بفهمند.»
انگاری برای فهمیدن سخن نورانی، نیاز به دعای موسی علیه السلام داریم!
فهمیدن واژه «فقه»، مشروط به دانستن مبحث قبض و بسط است و تا قلبی قبض نور و بسط نور «نور و ظلمت» را درک نکرده باشد و بیان موافق و معاتب را بقول جناب سید بن طاووس عزیز درک نکرده باشد، از معنا و مفهوم فقه و تفقه و قلب فقیه، چیزی گیرش نیامده است.
هزار واژه مترادف نور ولایت، همین مفهوم را تداعی می کنند.

اینکه کتب لغت عبارت فهمیدن با تامل و دقت را تفقه توصیف کرده‌اند،
در واقع با تامل و دقت در فهم نور و ظلمت قلب میشه فهمید که نظر مافوق نسبت به اون مطلب چیه؟ موافقه یا مخالف !!!
فقه همان فهم با دقت و تامل در قلب است که محل نور معرفت امام ع است و اهل یقین با تامل در این لوح قلبی خود متوجه بیان و کلام مافوق می گردد:
«فَقِهْتُ‏ الكلام: إذا فهمته» و اینو خودش متوجه میشه.
وقتی کلام مافوقتو با قلبت بفهمی به مقام تفقه رسیده‌ای و این همان مقام حکمت است و هزار واژه اینجا معنا پیدا می کند «فرآیند نور ولایت».
لذا اهل یقین وقتی با قلب سلیمش در حالیکه در دل شرایط با یاد صاحبان نور منتظر جواب سوال خود از مافوق علمی‌اش می‌باشد، بمحض اینکه به قلبش اشاره نورانی می‌شود، خوب رو از بد تشخیص می‌دهد اینجا می‌گوید: «فقهت الکلام»!
در صحبتهای روزمره شنیدی وقتی یه نفر داره یه چیزی رو توضیح میده تا مطلب رو برای طرف مقابل جا بندازه و او تا می فهمه میگه : گرفتم! الآن متوجه شدم! این میشه تفقه! دانستن و فهمیدنی که با توسل به نور ذکر الله برای اهل یقین پیش میاد و قلب نورانی میشه و دستگاه فکس روشن، یهو استارت میکنه و انگاری خودبخود یه پیام از درونش بیرون میاد و ما فرستنده این پیام رو نه می‌بینیم و نه از کم و کیف او چیزی دستگیرمون میشه! تنها چیزی که اینجا گیرمون میاد یه قلب آرام و روشنه که فهمیده چکار باید بکنه و این آخر همان چیزی است که ما نیاز داریم «سدرة المنتهی: المنتهی النّور»، و بیش از این نیز لازم ما نیست و در توان ما نیست که سر از کم و کیف کار مافوق در بیاوریم و همینکه کار ما راه بیفته، ما را بس است ان شاء الله تعالی.
«سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی انفسهم حتی یتبین لهم انه الحق»
اینجوری کسب علم و فهمیدن، یه جورایی عجیب و غریبه و خیلی‌ها ازش سر در نمیارن،
اما اگه کاری کنیم که مشمول اراده خیر خدا بشیم، قلبمون نور رو خواهد فهمید:
رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم:
إذا أرادَ اللّه ُ عزّ و جلّ بعَبدٍ خَيرا فَقَّهَهُ في الدِّينِ، و زَهَّدَهُ في الدُّنيا، و بَصَّرَهُ بعُيوبِ نَفْسِهِ.
هرگاه خداوند خوبى بنده‌اى را بخواهد او را در دين فقيه و آگاه گرداند،
به دنيا بى‌اعتنايش كند، و بيناى عيبهايش سازد.
چکار کنیم که مشمول اراده خیر خدا بشیم؟
زهد، پیشه نماییم! یعنی پشت به تمناها کنیم و حسادتو بذاریم کنار
و راضی به درمان بیماری بدخیم حسد خودمون بشیم!