دکتر محمد شعبانی راد

حسود بداند که سیلی خدا، سخت سنگین خواهد بود! إِنَّ بَطْشَ‏ رَبِّكَ لَشَديدٌ! بَطْشَةُ اللَّه!

Let the envious know that God’s slap will be severely heavy!

«بطش» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«يد بَاطِشَة: دست و سر پنجه كوبنده و قوى.»
«بطشت اليد: عملت. عمل بسطوة و قهر، بأخذ أو بغيره»
«البطش: هو الأخذ بعنف، أخذ الشي‏ء بقهر و غلبة و قوّة»
+ «سطو»
+ «صول»
+ «سلخ – وای به روزی که خدا نورشو پس بگیره!»
«الْبَطْشُ‏: تناول الشي‏ء بصولة، حمله كردن و چيزى را با حمله بدست آوردن»

مشتقات ریشۀ «بطش» در آیات قرآن:

قلب حسودی که نور و ظلمتشو نمیفهمه، ید باطش ندارد!
رجل مشی ندارد!
عین بصیرت ندارد!
اذن برای شنیدن ندارد!
یعنی دست و پا و گوش و چشم و قلبی برای تولید عمل صالح ندارد!
حسود بی دست و پا و بی چشم و گوش و بی قلب سلیم!
این حسود بجای عبادت رحمان، عبادت شیطان میکند!
حسود فالوئر «مِنْ دُونِ اللَّهِ» است!
بت پرستی «عَبَدَهًِْ الْأَصْنَامِ وَ الْأَوْثَانِ»، دأب اهل حسادت است!
بت‌پرستی یعنی دومی نور نبودن!
حالا دومی هر لیدر سوئی که باشه، فرقی نمیکنه، معنای بت‌پرستی میده!

[سورة الأعراف (۷): الآيات ۱۹۴ الى ۱۹۵]
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ أَمْثالُكُمْ 
فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ (۱۹۴)
در حقيقت، كسانى را كه به جاى خدا مى‌‏خوانيد، بندگانى امثال شما هستند.
پس آنها را [در گرفتاريها] بخوانيد، اگر راست مى‌‏گوييد بايد شما را اجابت كنند.
أَ لَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِها
أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ‏ بِها
أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِها
أَمْ لَهُمْ آذانٌ يَسْمَعُونَ بِها
قُلِ ادْعُوا شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ كيدُونِ فَلا تُنْظِرُونِ (195)
آيا آنها پاهايى دارند كه با آن راه بروند،
يا دستهايى دارند كه با آن كارى انجام دهند،
يا چشمهايى دارند كه با آن بنگرند،
يا گوشهايى دارند كه با آن بشنوند؟
بگو: «شريكان خود را بخوانيد؛ سپس در باره من حيله به كار بريد و مرا مَهَلت مدهيد.»

امام علی علیه السلام:
وَ أَمَّا الرَّدُّ عَلَی عَبَدَهًِْ الْأَصْنَامِ وَ الْأَوْثَانِ
امّا آیاتی که در رد بر بت‌پرستان آمده است …
فَقَوْلُهُ تَعَالَی لِقُرَیْشٍ عَلَی لِسَانِ نَبِیِّهِ (صلی الله علیه و آله)
مانند آن این سخن خداوند متعال به قریش است که به زبان پیامبرش می‌گوید:
إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ عِبادٌ أَمْثالُکُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْیَسْتَجِیبُوا لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ
أَ لَهُمْ أَرْجُلٌ یَمْشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَیْدٍ یَبْطِشُونَ بِها أَمْ لَهُمْ أَعْیُنٌ یُبْصِرُونَ بِها أَمْ لَهُمْ آذانٌ یَسْمَعُونَ بِها
أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلًا
.

[سورة الشعراء (۲۶): الآيات ۱۲۳ الى ۱۴۰]
وَ إِذا بَطَشْتُمْ‏ بَطَشْتُمْ‏ جَبَّارينَ (130)

یعنی: اقدامات نابجا و غلط و اشتباهات مرگبار اهل حسادت نسبت به اهل نور،
مثل قتل انبیاء و اوصیاء و تهمت زدن به آنها!

علیّ‌بن‌ابراهیم رحمه الله:
وَ إِذا بَطَشْتُمْ بَطَشْتُمْ جَبَّارِینَ
قَالَ
تَقْتُلُونَ بِالْغَضَبِ مِنْ غَیْرِ اسْتِحْقَاقٍ.
منظور از آن این است که از روی خشم و به ناحق می‌کشید.

[بطش – کربلا]:
ید باطش موسی ع، ید باطش جبارین نیست!
اما سامری حسود اینجوری برداشت غلط و اشتباه میکنه و لذا موسی ع را به مخمصه میندازه و کربلای موسی ع رو مثل رفتار ناجوانمردانۀ اهل کوفه نسبت به حسین ع و یارانش رقم میزنه!

[سورة القصص (۲۸): الآيات ۱۶ الى ۲۰]
فَلَمَّا أَنْ أَرادَ أَنْ يَبْطِشَ‏ بِالَّذي هُوَ عَدُوٌّ لَهُما قالَ يا مُوسى‏ أَ تُريدُ أَنْ تَقْتُلَني‏ كَما قَتَلْتَ نَفْساً بِالْأَمْسِ إِنْ تُريدُ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ جَبَّاراً فِي الْأَرْضِ وَ ما تُريدُ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْمُصْلِحينَ (19)

ابن‌عبّاس رحمة الله علیه:
فَلَمَّا أَنْ أَرادَ أَنْ یَبْطِشَ
أَیْ فَلَمَّا أَخَذَتْهُ الرِّقَّهًُْ عَلَی الْإِسْرَائِیلِیِّ
معنایش این است که وقتی نسبت به آن بنی‌اسرائیلی رأفت کرد
وَ أَرَادَ أَنْ یَدْفَعَ الْقِبْطِیَّ الَّذِی هُوَ عَدُوٌّ لِمُوسَی (علیه السلام) وَ الْإِسْرَائِیلِیِّ عَنْهُ
و خواست که قبطی را که دشمن موسی (علیه السلام) و بنی‌اسرائیلی بود از او دورکند.
وَ یَبْطِشَ بِهِ أَیْ یَأْخُذَهُ بِشِدَّهًٍْ،
یعنی طوری با شدّت این کار را کرد که
ظَنَّ الْإِسْرَائِیلِیُّ أَنَّ مُوسَی (علیه السلام) قَصَدَهُ
آن بنی‌اسرائیلی گمان کرد موسی (علیه السلام) قصد زدن او را دارد
لِمَا قَالَ لَهُ إِنَّکَ لَغَوِیٌّ مُبِینٌ
چون به او گفته بود: تو آشکارا انسان گمراهی هستی.
فَقَالَ:
به همین خاطر گفت:
أَ تُرِیدُ أَنْ تَقْتُلَنِی
.

وَ مَضى‏ مَثَلُ الْأَوَّلينَ!

و سنّت پيشينيان تكرار شد!
عبارت «داستانهای تکراری» از اینجا گرفته شده!
داستان تکراری هلاکت اهل حسادتی که مرتکب اشتباه مرگبار تکذیب آیات شدند!
حسود باید بداند که سیلی خدا، سخت سنگین خواهد بود! إِنَّ بَطْشَ‏ رَبِّكَ لَشَديدٌ!

[سورة الزخرف (۴۳): الآيات ۶ الى ۱۰]
فَأَهْلَكْنا أَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشاً 
وَ مَضى‏ مَثَلُ الْأَوَّلينَ (8)
و نيرومندتر از آنان را به هلاكت رسانيديم
و سنّت پيشينيان تكرار شد.

علیّ‌بن‌ابراهیم رحمة الله علیه:
قَوْلُهُ تَعَالَی
أَشَدَّ مِنْهُمْ یَعْنِی مِنْ قُرَیْشٍ بَطْشاً وَ مَضَی مَثَلُ الْأَوَّلِینَ
.
کلام خداوند: أَشَدَّ مِنْهُم بَطْشًا یعنی قوی‌تر از قریشی‌ها بودند.
و مَضَی مَثَل الأَولینَ.

[سورة الدخان (۴۴): الآيات ۱۲ الى ۲۱]
يَوْمَ نَبْطِشُ‏ الْبَطْشَةَ الْكُبْرى‏ إِنَّا مُنْتَقِمُونَ (16)

علیّ‌بن‌إبراهیم رحمة الله علیه:
قَالَ
یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْری
یَعْنِی فِی الْقِیَامَهًْ.
منظور روز قیامت است.

امام علی علیه السلام:
رَوَی أَبُونُعَیْمٍ فِی مَنْقَبَهًِْ الْمُطَهَّرِینَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ حُذَیْفَهًَْ
إِنَّا مُنْتَقِمُونَ یَعْنِی بِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
ابونعیم در منقبۀ المطهّرین با سند خود از حذیفه روایت کرده است که
منظور از: إِنَّا مُنتَقِمُون، یعنی: به دست علی (علیه السلام) انتقام می‌گیریم.

[سورة ق (۵۰): الآيات ۳۱ الى ۴۰]
وَ كَمْ أَهْلَكْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُمْ بَطْشاً فَنَقَّبُوا فِي الْبِلادِ هَلْ مِنْ مَحيصٍ (36)

علی‌بن‌إبراهیم رحمة الله علیه:
فَنَقَّبُوا فِی الْبِلادِ
أَیْ مَرُّوا.
یعنی گذشتند.

بَطْشَةُ اللَّهِ!

[سورة القمر (۵۴): الآيات ۳۲ الى ۴۲]
وَ لَقَدْ أَنْذَرَهُمْ بَطْشَتَنا فَتَمارَوْا بِالنُّذُرِ (36)

پیامبر صلی الله علیه و آله:
یا علی (علیه السلام)
إِنَّکَ لَبَطْشَةُ اللَّهِ الَّتِی قَالَ اللَّهُ
تو همان مجازات الهی هستی که خداوند فرمود:
وَ لَقَدْ أَنْذَرَهُمْ بَطْشَتَنا فَتَمارَوْا بِالنُّذُر.

[سورة البروج (۸۵): الآيات ۱ الى ۲۲]
إِنَّ بَطْشَ‏ رَبِّكَ لَشَديدٌ (12)

ابن‌عبّاس رحمة الله علیه:
إِنَّ بَطْشَ رَبِّکَ یَا مُحَمَّدُ لَشَدِیدٌ إِذَا أَخَذَ الْجَبَابِرَةً وَ الظَّلَمَةً مِنَ الْکُفَّارِ.
ای محمّد! به یقین مجازات قهرآمیز پروردگارت بسیار شدید است.
آنگاه که از ستمگران و ظالمان و کفّار بازخواست می‌کند و مجازات دهد.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی