دکتر محمد شعبانی راد

نورِ خیرخواهی! تاریکیِ شرارتِ حسادت!

The light of the best-recommended choice!
The darkness of the evils of jealousy!

«خیر» یکی از هزار واژه مترادف «نور الولایة» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«خِرْتُ‏ الرجلَ على صاحبه‏: إذا فضّلته عليه»
«استِخارة الضّبُع: و هو أن تَجْعلَ خشبةً فى ثُقْبَةِ بيتها حتى تَخرُج من مكانٍ إِلى آخَر.»
ضبع: «کفتار»: «hyena»
راه حسادتو ببند، خودبخود خدا کمکت میکنه و راه نور برای تو گشوده می‌شود و این معنای زیبای واژه خیر است در عبارت «استِخارة الضّبُع».
وقتی تمنّاهاتو میذاری زیر پات و راضی به تقدیرات میشی، خودبخود نور هدایت، سر و کله‌اش پیدا میشه!
پس: استخاره کن، یعنی تمنّا رو بذار کنار، خودبخود سر و کله نور تو قلبت پیدا میشه!
«الْخَيْرُ: ما يرغب فيه الكلّ، خَيْر چيزى است كه همه به آن راغب مى‏‌شوند.»
«و منه قيل للمنثور خِيرِيٌ، عرب به گل خوشبوی «شب بو» میگه: خیری»

اسْتَخِرْ وَ لَا تَتَخَيَّرْ!

یعنی: راضی به تقدیرات شو و تمنّا رو بذار کنار!

امام علی علیه السلام:
اسْتَخِرْ وَ لَا تَتَخَيَّرْ
فَكَمْ مَنْ تَخَيَّرَ أَمْراً كَانَ هَلَاكُهُ فِيهِ.
خیر را [از خدا] طلب کن؛ و خودت اختیار نکن؛
که چه‌ بسیار کسان که امری را اختیار کردند  که هلاکشان در آن بود.

«وَ عَسى‏ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ»

[سورة البقرة (۲): آية ۲۱۶]
كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتالُ وَ هُوَ كُرْهٌ لَكُمْ
وَ عَسى‏ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ
وَ عَسى‏ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ
وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ (۲۱۶)
بر شما كارزار واجب شده است، در حالى كه براى شما ناگوار است.
و بسا چيزى را خوش نمى‌‏داريد و آن براى شما خوب است،
و بسا چيزى را دوست مى‌‏داريد و آن براى شما بد است،
و خدا مى‌‏داند و شما نمى‏‌دانيد.

وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً

+ «سورۀ ناس»

[سورة الأنبياء (۲۱): الآيات ۳۱ الى ۳۵]
كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً وَ إِلَيْنا تُرْجَعُونَ (۳۵)
هر نفسى چشنده مرگ است،
و شما را از راه آزمايش به بد و نيك خواهيم آزمود،
و به سوى ما بازگردانيده مى‌‏شويد.

تمنّاها آدمو هلاک میکنن! خیر میخوای، راضی به تقدیرات شو!
+ «فوران نار – فوران نور!»
+ «نار و نور»

«شرّ» یکی از هزار واژه مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«الشَّرَار– [شرّ]: جرقه‌‏ى آتش»
شرر النّار: شراره‌های آتش! حسود، آتیشپاره است!
حسود، آتش‌پراکنی میکنه!
حسود، با آتش بازی میکنه!
«أَشَرَّ اللَّحْمَ أو الثوبَ: گوشت يا جامه را در آفتاب يا در معرض هوا قرار داد تا خشك شود.»
«شَرّ: الانتشار و التطاير»
«شرشر الشي‏ء إذا قطّعه»
واژه شرّ به ما میگه که حسد فرایندی است که حتما آشکار میشه و گندش در میاد و شرّ بپا میشه!
«شررت الثوب إذا ظهرته للشمس أو الريح»
ظهور حسادت میشه شرّ!
وقتی شرّ بپا میشه و آشکار میشه که حسادت استعمال می شه!
در واقع با انتخاب تمنّاهاست که شرّ بپا میشه!
ریشه همه شرارتها، حسادت اهل حسد است!
«الشَّرُّ: الذي يرغب عنه الكلّ، كما أنّ الخير هو الذي يرغب فيه الكلّ»
«الشَّرّ: چيزى است كه همه از آن روى برمى‏‌تابند، چنانكه خير چيزى است كه همه به آن متمايلند.»

«نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ … وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ كُلِّ شَرٍّ»

امام صادق علیه السلام:
نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ وَ مِنْ فُرُوعِنَا كُلُّ بِرٍّ وَ مِنَ اَلْبِرِّ اَلتَّوْحِيدُ وَ اَلصَّلاَةُ وَ اَلصِّيَامُ وَ كَظْمُ اَلْغَيْظِ وَ اَلْعَفْوُ عَنِ اَلْمُسِيءِ وَ رَحْمَةُ اَلْفَقِيرِ وَ تَعَاهُدُ اَلْجَارِ وَ اَلْإِقْرَارُ بِالْفَضْلِ لِأَهْلِهِ
وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ كُلِّ شَرٍّ وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ كُلُّ قَبِيحٍ وَ فَاحِشَةٍ فَمِنْهُمُ اَلْكَذِبُ وَ اَلنَّمِيمَةُ وَ اَلْبُخْلُ وَ اَلْقَطِيعَةُ وَ أَكْلُ اَلرِّبَا وَ أَكْلُ مَالِ اَلْيَتِيمِ بِغَيْرِ حَقِّهِ وَ تَعَدِّي اَلْحُدُودِ اَلَّتِي أَمَرَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رُكُوبُ اَلْفَوَاحِشِ
 مٰا ظَهَرَ مِنْهٰا وَ مٰا بَطَنَ مِنَ اَلزِّنَا وَ اَلسَّرِقَةِ وَ كُلُّ مَا وَافَقَ ذَلِكَ مِنَ اَلْقَبِيحِ
وَ كَذَبَ مَنْ قَالَ إِنَّهُ مَعَنَا وَ هُوَ مُتَعَلِّقٌ بِفَرْعِ غَيْرِنَا.

ما اصل هر خوبى هستيم و از ما جوانه ميزند هر نيكى، و از جمله خوبيها است: توحيد نماز و روزه، فرو بردن خشم، گذشت از گناهكار و رحم به تهيدست بررسى از همسايه و اعتراف بشخصيت اشخاص خوب.
دشمن ما نيز ريشه هر بدى است و از آنها جوانه ميزند هر كار زشت و قبيحى از جمله آنها دروغگوئى سخن‌چينى بخل قطع خويشاوندى ربا خوارى خوردن مال يتيم و تجاوز از حدى كه خدا امر كرده و انجام فواحش ظاهر و پنهان، زنا، دزدى و هر كار زشت ديگر.
«و كذب من قال انه معنا و هو متعلق بفرع غيرنا»:
دروغ گفته كسى كه مدعى است با ما محبت ميورزد با اينكه چنگ زده بكارهاى دشمنان ما.

بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ!

[سورة هود (۱۱): الآيات ۸۴ الى ۹۵]
بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ وَ ما أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ (۸۶)
«اگر مؤمن باشيد، باقيمانده [حلال‏] خدا براى شما بهتر است، و من بر شما نگاهبان نيستم.»

خیر و شرّ – نور و ظلمت

فَالنُّورُ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ ع وَ الظُّلُمَاتُ عَدُوُّهُمْ‏

عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ قَالَ:
قَصَّ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قِصَّةَ الْفَرِيقَيْنِ جَمِيعاً فِي الْمِيثَاقِ حَتَّى بَلَغَ الِاسْتِثْنَاءُ مِنَ اللَّهِ فِي الْفَرِيقَيْنِ فَقَالَ
إِنَّ الْخَيْرَ وَ الشَّرَّ خَلْقَانِ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ لَهُ فِيهِمَا الْمَشِيَّةُ فِي تَحْوِيلِ مَا شَاءَ فِيمَا قَدَّرَ فِيهَا حَالٍ عَنْ حَالٍ
وَ الْمَشِيَّةُ فِيمَا خَلَقَ لَهُمَا مِنْ خَلْقِهِ فِي مُنْتَهَى مَا قَسَمَ لَهُمْ مِنَ الْخَيْرِ وَ الشَّرِّ
وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّهَ قَالَ فِي كِتَابِهِ‏

اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ
وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِياؤُهُمُ الطَّاغُوتُ يُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُماتِ‏

فَالنُّورُ هُمْ آلُ مُحَمَّدٍ ع وَ الظُّلُمَاتُ عَدُوُّهُمْ‏.

«مَن لَم يعرِفِ الخَيرَ مِنَ الشَّرِّ فَهُوَ بِمَنزِلَةِ البَهيمَةِ»

قلبی که خوب و بد رو نتونه از هم تشخیص بده، چه بدرد میخوره؟!
«لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها … أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ»

اهل حسادت دلهايى دارند كه با آن نور حقيقت را دريافت نمى‏‌كنند،
… آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‏‌ترند.

[سورة الأعراف (۷): الآيات ۱۷۹ الى ۱۸۱]
وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثِيراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ
لَهُمْ قُلُوبٌ لا يَفْقَهُونَ بِها
وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لا يُبْصِرُونَ بِها
وَ لَهُمْ آذانٌ لا يَسْمَعُونَ بِها
أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ
أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ (۱۷۹)
و در حقيقت، بسيارى از جنّيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‌‏ايم.
[چرا كه‏] دلهايى دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمى‏‌كنند،
و چشمانى دارند كه با آنها نمى‌‏بينند،
و گوشهايى دارند كه با آنها نمى‏‌شنوند.
آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‏‌ترند.
[آرى،] آنها همان غافل‏‌ماندگانند.

امام صادق علیه السلام:
«سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
وَ هَدَيْناهُ النَّجْدَيْنِ‏
قَالَ نَجْدَ الْخَيْرِ وَ الشَّرِّ»
«إنَّ اللهَ سُبحانَهُ أنزَلَ كتابا هادِيا بَيَّنَ فيهِ الخَيرَ وَ الشَّرَّ،
فَخُذوا نَهجَ الخَيرِ تَهتَدوا، وَ اصدِفوا عَن سَمتِ الشَّرِّ تَقصِدوا»

امام باقر علیه السلام:
«الْغَلَبَةُ بِالْخَيْرِ فَضِيلَةٌ وَ بِالشَّرِّ قَبِيحَةٌ»
پيروزى در كار خير فضيلت است و بر كار شر زشت است.

امام علی علیه السلام:
«أَيْ بُنَيَّ مَا شَرٌّ بَعْدَهُ اَلْجَنَّةُ بِشَرٍّ وَ لاَ خَيْرٌ بَعْدَهُ اَلنَّارُ بِخَيْرٍ»
«فرزندم! آن عملى كه ظاهرش شرّ نمايد ولى عاقبتش رفتن به بهشت باشد شرّ نيست،
و آن خير ظاهرى كه سرانجامش جهنّم باشد خير نيست.»

امام علی علیه السلام:
«وَ مِنْ خَيْرِ حَظِّ امْرِئٍ قَرِينٌ صَالِحٌ
فَقَارِنْ أَهْلَ الْخَيْرِ تَكُنْ مِنْهُمْ
وَ بَايِنْ أَهْلَ الشَّرِّ تَبِنْ عَنْهُمْ
»
از بهترين سعادتها همدم شايسته است،
با اهل خير يار شو، تا از آنها شوى،
از اهل شر دور شو تا از آنها نباشى.»

امام علی علیه السلام:
«وَ مَا خَيْرُ خَيْرٍ لَا يُنَالُ إِلَّا بِشَرٍّ وَ يُسْرٍ لَا يُنَالُ إِلَّا بِعُسْرٍ»
آن نيك كه جز با شر به دست نيايد نيكى نيست،
و آن راحتى كه با سختى هاى فراوان به دست آيد، آسايش نخواهد بود.

امام علی علیه السلام:
سُئِلَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنِ اَلْخَيْرِ مَا هُوَ
فَقَالَ لَيْسَ اَلْخَيْرَ أَنْ يَكْثُرَ مَالُكَ وَ وُلْدُكَ
وَ لَكِنَّ اَلْخَيْرَ أَنْ يَكْثُرَ عَمَلُكَ وَ أَنْ يَعْظُمَ حِلْمُكَ وَ أَنْ يُبَاهِيَ بِعِبَادَتِكَ رَبُّكَ
فَإِنْ أَحْسَنْتَ حَمِدْتَ اَللَّهَ وَ إِنْ أَسَأْتَ اِسْتَغْفَرْتَ اَللَّهَ
وَ لاَ خَيْرَ فِي اَلدُّنْيَا إِلاَّ لِرَجُلَيْنِ
رَجُلٍ أَذْنَبَ ذُنُوباً فَهُوَ يَتَدَارَكُهَا بِالتَّوْبَةِ
وَ رَجُلٍ يُسَارِعُ فِي اَلْخَيْرَاتِ
وَ لاَ يَقِلُّ عَمَلٌ مَعَ تَقْوَى وَ كَيْفَ يَقِلُّ مَا يُتَقَبَّلُ
.
از امير المؤمنين سؤال شد: خير چيست‌؟
فرمود: خير آن نيست كه مال و فرزند زياد داشته باشى،
بلكه خير آن است كه عملت را زياد كنى و بيشتر شكيبا باشى و به بندگى پروردگارت افتخار كنى،
اگر توانستى كارهاى نيك انجام دهى، سپاسگزار خدا باشى
و اگر بد كردى از خدا طلب بخشش كنى،
در دنيا جز براى دو تن خيرى وجود ندارد:
يكى آن كه مرتكب گناه شود، امّا با توبه گناهان خود را جبران كند،
و ديگر آن كسى كه به جانب كارهاى نيك مى‌شتابد،
هيچ عمل با وجود تقوا اندك نيست، چگونه ناچيز باشد آن عملى كه پذيرفته است!

وَ افْعَلُوا الْخَيْرَ
وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ‏ الْخَيْراتِ‏

[سورة الحج (۲۲): الآيات ۷۶ الى ۷۸]
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَ اسْجُدُوا وَ اعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَ افْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (۷۷)
اى كسانى كه ايمان آورده‌‏ايد،
ركوع و سجود كنيد و پروردگارتان را بپرستيد و كار خوب انجام دهيد،
باشد كه رستگار شويد.

[سورة الأنبياء (۲۱): الآيات ۷۱ الى ۷۵]
وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا
وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ (۷۳)
و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما هدايت مى‏‌كردند،
و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك و برپاداشتن نماز و دادن زكات را وحى كرديم
و آنان پرستنده ما بودند.

حدیث قدسی:
وَ يَتَشَعَّبُ مِنَ اَلْمُدَاوَمَةِ عَلَى اَلْخَيْرِ
اَلصَّلاَحُ وَ اَلاِقْتِدَارُ وَ اَلْعِزُّ وَ اَلْإِخْبَاتُ وَ اَلْإِنَابَةُ وَ اَلسُّؤْدُدُ وَ اَلْأَمْنُ وَ اَلرِّضَا فِي اَلنَّاسِ وَ حُسْنُ اَلْعَاقِبَةِ
وَ يَتَشَعَّبُ مِنْ كَرَاهَةِ اَلشَّرِّ
حُسْنُ اَلْأَمَانَةِ وَ تَرْكُ اَلْخِيَانَةِ وَ اِجْتِنَابُ اَلسُّوءِ وَ تَحْصِينُ اَلْفَرْجِ وَ صِدْقُ اَللِّسَانِ وَ اَلتَّوَاضُعُ وَ اَلتَّضَرُّعُ لِمَنْ هُوَ فَوْقَهُ وَ اَلْإِنْصَافُ لِمَنْ هُوَ دُونَهُ وَ حُسْنُ اَلْجِوَارِ وَ مُجَانَبَةُ إِخْوَانِ اَلسَّوْءِ.
از مداومت بر خير نه شعبه منشعب مى‌شود به اين شرح:
نيكويى، قدرت داشتن، عزّت داشتن، فروتنى نمودن، توبه نمودن و بازگشت از گناه، مهترى و بزرگى، امان داشتن، خشنودى مردم از او، حسن عاقبت.
از كراهت داشتن از شرّ ده شعبه منشعب مى‌شود به اين شرح:
نيكو امانت دارى كردن، ترك خيانت، دورى جستن از بدى، حفظ‍‌ فرج از گناه، راست گفتن، فروتنى، زارى نمودن در مقابل كسى كه از او برتر است، انصاف دادن و به عدالت عمل كردن نسبت به كسى كه پائين‌تر از او است، همسايه خوب بودن، دورى نمودن از مردم بدكردار.

ببین قلب سلیم چه میکنه!

امام صادق علیه السلام:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ قَوْماً لِلْحَقِّ
فَإِذَا مَرَّ بِهِمُ الْبَابُ مِنَ الْحَقِّ قَبِلَتْهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنْ كَانُوا لَا يَعْرِفُونَهُ
وَ إِذَا مَرَّ بِهِمُ الْبَاطِلَ أَنْكَرَتْهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنْ كَانُوا لَا يَعْرِفُونَهُ

وَ خَلَقَ قَوْماً لِغَيْرِ ذَلِكَ
فَإِذَا مَرَّ بِهِمُ الْبَابُ مِنَ الْحَقِّ أَنْكَرَتْهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنْ كَانُوا لَا يَعْرِفُونَهُ
وَ إِذَا مَرَّ بِهِمُ الْبَابُ مِنَ الْبَاطِلِ قَبِلَتْهُ قُلُوبُهُمْ وَ إِنْ كَانُوا لَا يَعْرِفُونَهُ.
»
همانا خداى عز و جل مردمى را براى حق آفريده
كه چون درى از حق بآنها گذرد (مثل اينكه سخن حقى شنوند) دلشان آن را بپذيرد اگر چه آن را نفهمند و نشناسند،
و چون درى از باطل بآنها گذرد، دلشان انكار كند، اگر چه آن را نشناسند
و مردمى ديگر را براى غير حق آفريده
كه چون درى از حق بآنها گذرد، دلشان انكار كند، اگر چه آن را نشناسند
و چون درى از باطل بآنها گذرد دلشان آن را بپذيرد، اگر چه آن را نشناسند.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:
عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ:
قُلْتُ لِرَسُولِ اللَّهِ ص أَوَّلُ شَيْ‏ءٍ خَلَقَ اللَّهُ تَعَالَى مَا هُوَ؟
فَقَالَ: نُورُ نَبِيِّكَ يَا جَابِرُ خَلَقَهُ اللَّهُ ثُمَّ خَلَقَ مِنْهُ كُلَّ خَيْرٍ.
اول چيزى كه خداوند آفريد چه بود؟
فرمود نور پيامبرت كه از آن تمام خير و خوبيها را آفريد.

الصحيفة السجادية 154    
(33) (وَ كَانَ، مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي الِاسْتِخَارَةِ):

(1) اللَّهُمَّ إِنِی أَسْتَخِیرُكَ بِعِلْمِكَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اقْضِ لِی بِالْخِیرَةِ 
بار خدایا من به دانائیت (به خیر و شرّم) از تو خیر و نیكى درخواست می‌‌ نمایم، پس بر محمّد و آل او درود فرست، و خیر و نیكى را برایم مقدّر فرما.
 
(2) وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ الِاخْتِیارِ، وَ اجْعَلْ ذَلِكَ ذَرِیعَةً إِلَى الرِّضَا بِمَا قَضَیتَ لَنَا وَ التَّسْلِیمِ لِمَا حَكَمْتَ فَأَزِحْ عَنَّا رَیبَ الِارْتِیابِ، وَ أَیدْنَا بِیقِینِ الْمُخْلِصِینَ. 
و شناسائى اختیار و برگزیدن را به ما الهام نما (ما را به حكمت و مصلحت آنچه درباره ما اختیار كرده ‏اى آشنا ساز) و آن را وسیله خشنودى به آنچه براى ما مقدّر كرده ‏اى و وسیله سر فرود آوردن به آنچه حكم نموده ‏اى قرار ده، و نگرانى شك و دودلى را از ما دور كن، و ما را به یقین و باور اخلاص دارندگان (آنان كه از روى حقیقت عبادت و بندگى كرده و هیچ‌ گاه به تو شریك نیاورده و به رضاى تو تن داده ‏اند) تأیید و كمك فرما.
 
(3) وَ لَا تَسُمْنَا عَجْزَ الْمَعْرِفَةِ عَمَّا تَخَیرْتَ فَنَغْمِطَ قَدْرَكَ، وَ نَكْرَهَ مَوْضِعَ رِضَاكَ، وَ نَجْنَحَ إِلَى الَّتِی هِی أَبْعَدُ مِنْ حُسْنِ الْعَاقِبَةِ، وَ أَقْرَبُ إِلَى ضِدِّ الْعَافِیةِ
و ما را به ناتوانى شناسائى آنچه اختیار كرده ‏اى گرفتار مفرما (ما را به خود وا مگذار كه از آنچه اختیار نموده ‏اى باز مانیم) تا تقدیر تو را (آنچه مقدّر كرده ‏اى، یا عظمت و بزرگیت را) سبك شماریم، و جاى رضا و خشنودیت را ناپسندیده دانیم، و به راهى كه از نیكى انجام و پایان كار دورتر و به خلاف عافیت و رهایی یافتن (از بدى) نزدیك‌ تر است برگردیم.
 
(4) حَبِّبْ إِلَینَا مَا نَكْرَهُ مِنْ قَضَائِكَ، وَ سَهِّلْ عَلَینَا مَا نَسْتَصْعِبُ مِنْ حُكْمِكَ 
آنچه را از تقدیر تو كه نمى‏ پسندیم پیش ما محبوب گردان، و آنچه را از قضاى تو كه دشوار می‌ داریم بر ما آسان فرما.
 
(5) وَ أَلْهِمْنَا الِانْقِیادَ لِمَا أَوْرَدْتَ عَلَینَا مِنْ مَشِیتِكَ حَتَّى لَا نُحِبَّ تَأْخِیرَ مَا عَجَّلْتَ، وَ لَا تَعْجِیلَ مَا أَخَّرْتَ، وَ لَا نَكْرَهَ مَا أَحْبَبْتَ، وَ لَا نَتَخَیرَ مَا كَرِهْتَ. 
و فرمانبرى براى مشیت و خواسته ‏ات را كه بر ما وارد نموده ‏اى به ما الهام گردان تا پس انداختن آنچه را جلو انداخته‏ اى و جلو انداختن آنچه را پس انداخته ‏اى دوست نداشته باشیم، و آنچه را دوست دارى (خواسته ‏اى) ناپسند نشماریم، و آنچه را ناپسند دارى برنگزینیم.
 
(6) وَ اخْتِمْ لَنَا بِالَّتِی هِی أَحْمَدُ عَاقِبَةً، وَ أَكْرَمُ مَصِیراً، إِنَّكَ تُفِیدُ الْكَرِیمَةَ، وَ تُعْطِی الْجَسِیمَةَ، وَ تَفْعَلُ مَا تُرِیدُ، وَ أَنْتَ عَلَى كُلِّ شَی‏ءٍ قَدِیرٌ.
و كار ما را به راهى كه پایانش پسندیده ‏تر و مرجع و بازگشتش گرامی‌ تر است به پایان رسان، زیرا تو چیز نیكو عطا می‌ كنى، و نعمت بزرگ می‌ بخشى، و آنچه می‌ خواهى بجا می‌ آورى، و تو به هر چیز توانایی.

امام علی علیه السلام:
عَجِبْتُ لِأَقْوَامٍ يَحْتَمُونَ اَلطَّعَامَ مَخَافَةَ اَلْأَذَى كَيْفَ لاَ يَحْتَمُونَ اَلذُّنُوبَ مَخَافَةَ اَلنَّارِ 
وَ عَجِبْتُ مِمَّنْ يَشْتَرِي اَلْمَمَالِيكَ بِمَالِهِ كَيْفَ لاَ يَشْتَرِي اَلْأَحْرَارَ بِمَعْرُوفِهِ فَيَمْلِكَهُمْ
ثُمَّ قَالَ
إِنَّ اَلْخَيْرَ وَ اَلشَّرَّ لاَ يُعْرَفَانِ إِلاَّ بِالنَّاسِ
فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْرِفَ اَلْخَيْرَ فَاعْمَلِ اَلْخَيْرَ تَعْرِفْ أَهْلَهُ
وَ إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْرِفَ اَلشَّرَّ فَاعْمَلِ اَلشَّرَّ تَعْرِفْ أَهْلَهُ
.
در شگفتم از مردمى كه از خوراك به خاطر گزندش پرهيز مى‌كنند
چگونه از گناه به خاطر آتش دوزخ پرهيز نمى‌كنند؟!
در شگفتم از مردمى كه بندگان را به مال خود مى‌خرند
چگونه از خريدن آزادگان به وسيلۀ احسان خويش به آنان، خوددارى مى‌كنند؟!
آنگاه امير المؤمنين عليه السّلام فرمود:
به راستى، حقيقت نيكى و بدى شناخته نمى‌شود مگر به مردم،
اگر مى‌خواهى نيكى را بشناسى نيكوكار باش تا نيكوكاران را بشناسى
و اگر مى‌خواهى بدى را بشناسى بدى پيشه نما تا بدكاران را بشناسى.

اللَّهُمَّ وَفِّقْنَا … لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ!

دعای ششم صحیفه سجادیه:
درخواست توفیق طاعت و ترک معصیت:

(18) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ وَفِّقْنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا وَ لَيْلَتِنَا هَذِهِ وَ فِي جَمِيعِ أَيَّامِنَا لِاسْتِعْمَالِ الْخَيْرِ، وَ هِجْرَانِ الشَّرِّ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ، وَ اتِّبَاعِ السُّنَنِ، وَ مُجَانَبَةِ الْبِدَعِ، وَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ‏، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ حِيَاطَةِ الْإِسْلَامِ، وَ انْتِقَاصِ الْبَاطِلِ وَ إِذْلَالِهِ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَ إِعْزَازِهِ، وَ إِرْشَادِ الضَّالِّ، وَ مُعَاوَنَةِ الضَّعِيفِ، وَ إِدْرَاكِ اللَّهِيف‏.
بار خدایا ‌بر‌ محمد ‌و‌ ‌آل‌ ‌او‌ درود فرست، ‌و‌ ‌ما‌ ‌را‌ ‌در‌ این روز ‌و‌ این ‌شب‌ ‌و‌ همه ‌ى‌ روزهامان توفیق عطا فرما براى انجام نیکى ‌و‌ دورى ‌از‌ بدى ‌و‌ سپاسگزارى ‌از‌ نعمتها ‌و‌ پیروى ‌از‌ سنتها و‌ ترک بدعتها و‌ امر ‌به‌ معروف و‌ نهى ‌از‌ منکر و‌ حفظ ‌و‌ نگهدارى اسلام، ‌و‌ نکوهش باطل ‌و‌ نادرستى ‌و‌ خوار نمودن آن، ‌و‌ یارى ‌حق‌ ‌و‌ گرامى گردانیدن آن، ‌و‌ راهنمائى گمراه، ‌و‌ کمک ناتوان، ‌و‌ رسیدن ‌به‌ فریاد ستم رسیده.

امام صادق عليه السّلام:
إِنَّ مِمَّا أَوْحَى اَللَّهُ إِلَى مُوسَى عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ أَنْزَلَ عَلَيْهِ فِي اَلتَّوْرَاةِ 
أَنِّي 
«أَنَا اَللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنَا» 
خَلَقْتُ اَلْخَلْقَ وَ خَلَقْتُ اَلْخَيْرَ وَ أَجْرَيْتُهُ عَلَى يَدَيْ مَنْ أُحِبُّ فَطُوبَى لِمَنْ أَجْرَيْتُهُ عَلَى يَدَيْهِ

وَ «أَنَا اَللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنَا» 
خَلَقْتُ اَلْخَلْقَ وَ خَلَقْتُ اَلشَّرَّ وَ أَجْرَيْتُهُ عَلَى يَدَيْ مَنْ أُرِيدُهُ فَوَيْلٌ لِمَنْ أَجْرَيْتُهُ عَلَى يَدَيْهِ.

براستى از آنچه خدا بر موسى (عليه السّلام) وحى كرد و در تورات بر او نازل شد اين بود كه:
منم من خدائى كه جز من شايسته پرستشى نيست،خلق را آفريدم و نيكى را آفريدم و آن را به دست كسى مجرى ساختم كه دوستش داشتم، خوشا بر كسى كه نيكى را به دست او اجرا كردم.
منم خدائى كه نيست شايستۀ پرستشى جز من، خلق را آفريدم و بدى را آفريدم و آن را به دست هر كه خواستم مجرى كردم، واى بر آنكه بدى را به دست او مجرى ساختم.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی