دکتر محمد شعبانی راد

حسود اگه دستش برسه، با زبانش نیش میزنه! حسود بد سلیقه! فَإِذا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُمْ‏ بِأَلْسِنَةٍ حِدادٍ!

If a jealous person gets the chance,
they sting with their words!

«سلق» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«خطيب مِسْلَقٌ‌ و مِسْلاَقٌ‌: أي ذو بلاغة و لسن، سخنران فصيح و بليغ‏»
«
اَلسَّلْقُ‌: بسط‍‌ بقهر، إمّا باليد أو باللسان، گستاخى و چيرگى قهرى يا با دست يا با زبان.»
«السَّالِقَة من النساء: زنى كه بهنگام اندوه و مصيبت صداى خود را بلند كند و بر صورت خود لطمه زند.»
«السِّلْقَة: زنِ سليطه و بد زبان‏»
«فلانٌ يَتكَلَّمُ بِالسَّلِيقِيَّة: فلانى با طبع خود و روش نيكوئى بى‌آنكه آموزش يافته باشد سخن مى‏‌گويد.»
«سَلَقَهُ‏: إذا ألقاه على ظهره»
مفهوم «إخضاع بقهر و شدّة»
سلیقۀ حسود اینجوریه که …
زندگی کردن، یک سلیقه است! یک انتخاب آزاد و آگاهانه است!

سَلَقَ یسلُق [سلق] 
قال الفرَّاءُ: مَعناه: عَضُّوكُمْ‌ بألسنَةٍ‌، يقول: آذوْكمْ‌ بالكلامِ‌ في الأمر بِألسنةٍ‌ سَلِيطةٍ‌ ذَرِبَةٍ‌، قال: و يقالُ‌ صلقوكمْ‌ بالصَّادِ أيضاً، و لا يجوزُ في القراءَةِ.

تهذیب اللغة، جلد 8، صفحه 308

أي بالغوا في عيبكم و لائمتكم بألسنتهم. و منه خطيب مِسْلَقٌ‌ و مِسْلاَقٌ‌ أي ذو بلاغة و لسن.

مجمع البحرين، جلد 5، صفحه 186

السَّلْقُ‌: شدة الصوت،
أَبو عبيد: سَلَق يعني رفَعَ‌ صوته عند موت إِنسان أَو عند المصيبة.
و سَلَقَه بلسانه يَسْلقه سلْقاً: أَسمعه ما يكره فأَكثر.
و سَلَقه بالكلام سَلْقاً إِذا آذاه، و هو شدة القول باللسان.

لسان العرب، جلد 10، صفحه 159

السَّلْق: گستاخى و چيرگى قهرى يا با دست يا با زبان.

ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن، جلد 2، صفحه 245

سَلَقَهُ‌ بالكلام سَلْقاً: إذا آذاه به و هو شدة القول باللسان.

مجمع البحرين، جلد 5، صفحه 186

اَلسَّلْقُ‌: بسط‍‌ بقهر، إمّا باليد أو باللسان.

مفردات ألفاظ القرآن، جلد 1، صفحه 420

در اقرب گفته: «سلقه بالكلام: آذاه» او را با سخن گفتن آزار كرد و آن تند سخن گفتن است.
در مجمع گويد: اصل آن بمعنى ضرب است و بمعنى صيحه زدن آيد.
در مجمع و نهايه نقل شده «لَيْسَ‌ مِنَّا مَنْ‌ سَلَقَ‌ او حَلَقَ‌».
يعنى از ما نيست آنكه در مصيبت با صداى بلند گريه كند و فرياد بكشد و موى خود را بتراشد.

قاموس قرآن، جلد 3، صفحه 294

سَلَقه بلسانه يَسْلُقه سَلْقًا: أسمعه ما يكره.

المحکم و المحیط الأعظم، جلد 6، صفحه 234

قال اللَّيْثُ‌: سَلقتُه باللِّسانِ‌ أي أسْمَعْتُه ما كَرِهَ‌ فأكْثَرْتُ‌، و لسانٌ‌ مِسلَق: حَدِيدٌ ذَلق،
و أخْبَرَني المنْذِريُّ‌ عن اليَزيديّ‌ عن أبي زَيد قالَ‌: يقال:
فُلانٌ‌ يقرأَ بالسليقةِ‌ أيْ‌ بالْفَصاحَةِ‌ من قوله سلقوكمْ‌ بألسنة.

تهذیب اللغة، جلد 8، صفحه 308

يقال إِن أصل السَّلْق، الضرب. و سَلَقه بلسانه: إِذا آذاه و أسمعه المكروه.

شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، جلد 5، صفحه 3177

سلق‏:
« إخضاع بقهر و شدّة » :  (زورچپون !!!)
شنیدی میگن : همچین محکم صحبت کرد که پوز طرفو زد! پوزشو به خاک مالید! قشنگ سر جاش نشوندش! شستش گذاشتش یه طرف! بزور اندیشه خودشو به اون تحمیل کرد! بزور بهش قبولاند که حرف اون درسته! بزور بهش تحمیل کرد که باید طبق رای و نظر ایشون کارا پیش بره! بزور دارو رو به خورد بچه داد و … اینها همه مفهوم  واژه سلق است.
به این میگن سلیقه!
حالا چه خوش سلیقه باشه و چه بد سلیقه!
انگاری سلیقه میشه اون انتخابی که شخص به اون گرایش داره! بهش علاقه‌منده! اونو زیبا میبینه! انتخابش اونه! اونو در اولویت قرار میده! اونو ترجیح میده!
واژه‌های انگلیسی: “taste” یا “preference”
+ «فقه اللغة: فصل في أشكال‏ هيئات المضروب الملقى‏ : سَلَقَهُ‏: إذا ألقاه على ظهره » .
السلق: المطمئنّ من الأرض
حسود اگه دستش برسه، با زبانش نیش میزنه! فَإِذا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُمْ‏ بِأَلْسِنَةٍ حِدادٍ!
[ لَيْسَ مِنْ سَلِيقَتِهِ ] :
اللَّمَّامُ‏ الْعَبْدُ الَّذِي يُلِمُّ الذَّنْبَ بَعْدَ الذَّنْبِ لَيْسَ مِنْ سَلِيقَتِهِ‏ أَيْ مِنْ طَبِيعَتِهِ
« فَإِذا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَيْرِ » :
اگه این مشغله و گرفتاری لیدرهای سوء با مخالفینشون نبود، بدون شک، اهل یقین رو تیکه و پاره می‌کردند! همینقدر جای شکرش باقیه که خدا بعضی هاشونو به بعضی هاشون مبتلا کرده و اونا رو به همدیگه سرگرم نموده! اونا اصلا نسبت به اصل خیر که معالم ربانی صاحبان نور است هیچ نظر خوبی ندارند و خواهان بقاء و دوام سبیل نورانی نیستند اما خوشبختانه چنان درگیر خودشون هستند که دیگه خدا نمیذاره خیلی چوب لاچرخ اهل یقین بذارن.
« سَلِيقَة طبيعت و سرشت گوناگون آدمى که در وجودش بسط و گسترش یافته » :
میگن سلیقه اش اینجوریه یعنی طبیعتش و سرشتش که در وجودش نهادینه شده و شکل گرفته اینجوریه.
+ مفهوم بسط در این واژه …

مشتقات ریشۀ «سلق» در آیات قرآن:

[سورة الأحزاب (۳۳): الآيات ۱۱ الى ۲۰]
أَشِحَّةً عَلَيْكُمْ فَإِذا جاءَ الْخَوْفُ رَأَيْتَهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ تَدُورُ أَعْيُنُهُمْ كَالَّذِي يُغْشى عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَإِذا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَيْرِ أُولئِكَ لَمْ يُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً (۱۹)
بر شما بخيلانند،
و چون خطر فرا رسد آنان را مى‌‏بينى كه مانند كسى كه مرگ او را فرو گرفته،
چشمانشان در حدقه مى‌‏چرخد [و] به سوى تو مى‌‏نگرند؛
و چون ترس برطرف شود شما را با زبانهايى تند نيش مى‏‌زنند؛
بر مال حريصند.
آنان ايمان نياورده‌‏اند و خدا اعمالشان را تباه گردانيده،
و اين [كار] همواره بر خدا آسان است.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی