Online Knowledge: The Everlasting Fruit — A Light for Action, Not a Prey for the Wolves!
“It gives its fruit at all times by the permission of its Lord.” (Qur’an 14:25)
In the Qur’anic worldview, eating (Arabic: akl) is more than just physical nourishment. It symbolizes the internalization of divine knowledge, the absorption of heavenly light, and the spiritual consumption of guidance meant to empower our daily actions. True knowledge is not given for storage or show. It is given to be consumed — moment by moment — so that we may live, choose rightly, and walk the path of truth.
God describes the tree of faith as follows:
“It gives its fruit at all times by the permission of its Lord.”
(Qur’an 14:25)
This “fruit” is the ever-fresh guidance, the light of truth descending constantly from the Divine. But for it to nourish the soul, it must be received and eaten — that is, transformed into understanding, decision, and righteous action.
The Teacher of Light: Host of Divine Nourishment
A teacher connected to divine realities is not just an educator; he is the host of a sacred meal. Just like a host invites his guest to eat, saying:
“Please, help yourself! I brought this for you to enjoy — not to look at merely!”
— The spiritual teacher offers light not for admiration but for transformation.
Knowledge is food. Light is meant to be eaten.
In the words of the Qur’an:
“Eat freely and abundantly from it wherever you will.” (Qur’an 2:35)
The heart, like the body, needs nourishment. But while the body needs bread, the soul needs living knowledge — knowledge that is timely, personal, and relevant. This is online knowledge — not archived information, but divine wisdom descending in real-time, in response to the questions of the heart.
Yusuf (Joseph), the Light of Knowledge — Not a Prey for Wolves
When Prophet Ya‘qub (Jacob) was asked to send Yusuf with his brothers, he said:
“Indeed, it saddens me that you should take him away, and I fear that a wolf would eat him…” (Qur’an 12:13)
This was not just a fatherly concern. It was a prophetic alarm — a signal from his heart’s online connection to the Divine.
Yusuf was not just a son; he was a light of divine knowledge, a guide for action.
“Eating him” symbolized the devouring of light by wolves of jealousy, ego, and misuse.
This is the danger:
When divine knowledge is not eaten by the soul, it risks being eaten by wolves — turned into pride, argumentation, or jealousy.
Eating the Light — Living by the Light
Imam Ja‘far al-Sadiq (peace be upon him) said:
“The true scholar eats and drinks like others, but he gives life to people through his knowledge.”
(Bihar al-Anwar, vol. 78, p. 246)
The fruit of knowledge must be fresh and ready at each moment, just like the Qur’an says:
“It gives its fruit at all times…”
Not once a year, not when it’s convenient — but “at all times”, as long as the heart is open.
Conclusion
Akl is not just food for the body; it is the inner consumption of divine light.
The teacher of light offers this nourishment moment by moment, for the heart to live.
If not consumed by the soul in sincere action, this light may become prey to the wolves of nafs.
Online knowledge is everlasting fruit — it must be eaten now, acted upon now.
Let us eat the light.
Let us live with the knowledge.
«اکل» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی مینویسند:
«الأكل: ثمر النخل و الشجر»
«الأُكْل: الرِّزق»
«الأكل: تناول المطعم، خوردن غذا»
«أُكُل: خوردنى، ميوه، خوراك، غذا، رزق و روزى فراخ»
نورِ خوردنی، در لحظه!
نوری برای خوردن؛ همین حالا!
نورِ لحظهای؛ خوردنی و آماده!
اکلِ نور؛ در لحظه نازل، برای عمل!
نورِ قابلِ خوردن؛ رزقِ آنیِ دل!
میزبان به میهمان، میوه و غذا تعارف میکند و میگوید:
«بفرمایید! میل بفرمایید! اینها را آوردهایم برای خوردن، نه برای تماشا!»
خوراک، تا خورده نشود، به کار نمیآید.
نورِ علم نیز چنین است.
برای «اکل» نازل شده؛ برای جذب شدن در جان، و تبدیل شدن به عمل.
نه برای خوراک گرگها شدن!
در همان آغازِ خلقت، خطاب آمد:
«وَ كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما»
بخورید؛ بیدغدغه، از آن رزق نورانی که آمادهتان کردهایم!
علم، غذای جان است؛
و غذا باید خورده شود، تا نیرویی درونی پدید آید برای حرکت، برای تصمیم، برای عمل.
اسامی نورانی، باید معنا شوند؛
و معنا شدن، یعنی وارد شدن در ساحت تجربهی درونی.
یعنی علم، به قلب برسد؛ دل آن را هضم کند؛ و از آن، انرژی حرکت پدید آید.
همانگونه که بدن با خوردن میوه و غذا نیرو میگیرد،
قلب نیز با خوردنِ نور علم، قدرت تشخیص و ارادهی عمل صالح پیدا میکند.
اما اگر علم را فقط بنویسیم، فقط بخوانیم، فقط نقل کنیم،
و نخوریم…
اگر نسبت به عمل به علوم نورانی تعصب نداشته باشیم،
این فرصت طلایی از دست میرود و تبدیل به حسرت میشود؛
و چهبسا طعمهی گرگهای حسود گردد!
علم آنلاین؛ اکل دائم! نوری برای عمل، نه خوراک گرگها!
اکلِ نور: رزقِ دائمِ معلم در ملکوت قلب
میوۀ هدایت یا طعمۀ حسد؟! تأملی در اکلِ یوسف و نور علم
اکلِ دائم؛ نوری برای عمل، نه خوراک گرگها!
اکل؛ از درخت علم تا دهان گرگ: رزق یا حسد؟
علم خوردنی! میوۀ نوری که باید به عمل برسد
خوراک دل یا طعمۀ حسد؟ نگاهی به واژهی اکل در قرآن
اکلِ نازلشده، اکلِ مأذون؛ رزق قلبی یا وسوسهی گرگها؟
اکل؛ نام دیگرِ نورِ قابلمصرف در ساحت عمل
اکل؛ زبان رزق در قرآن، از یوسف تا درخت طیب
خوراکدادن به نور یا خوردهشدنِ نور؟! تأملی بر اکل یوسف و اکل شجره
یوسف، نورِ علم است؛ نه خوراکِ گرگها!
در سورۀ یوسف آیۀ 13
قالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَ أَخافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَ أَنْتُمْ عَنْهُ غافِلُونَ (۱۳)
گفت: «اينكه او را ببريد سخت مرا اندوهگين مىكند، و مىترسم از او غافل شويد و گرگ او را بخورد.»
یعقوب ع میگوید من یوسفم رو با شما همراه میکنم اما نه برای اینکه خوراک گرگهای حسود بشود.
یعقوب میفهماند که من با آلارمهای آنلاین قلبم دارم میفهمم که این قصه کربلاست و باید یه جوری به اطلاع شما هم برسونم که حواستون باشه یوسف، نور علم آنلاین برای عمل به آن است نه اینکه خوراک گرگ های حسود گردد.
این علم آنلاین همون اکل دائم است:
«اکلها دائم»، «تُؤْتِي أُكُلَها كُلَ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها»،
این علم آنلاین، در سورۀ قدر، همان «مِن کل امر» است که باید برای تولید عمل صالح مصرف شود نه خوراک گرگهای حسود گردد.
…
نورِ خوردنی آنلاین! اُکُلِ دائم!
در فرهنگ لغات عرب آمده است:
الأُكْل: ثمر درختان، رزق، میوه، خوراک
الأكل: خوردن غذا و تناول رزق
اما در قرآن، این واژه معنایی فراتر دارد؛
نوری است که از عالم بالا نازل میشود تا در دل انسان وارد شود، و او را به عمل صالح دعوت کند.
در تعبیر نورانیِ سورهی یوسف، آیهی ۱۳، یعقوب علیهالسلام میفرماید:
“إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَ أَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ…”
او نگران «اکل» است؛ اما نه خوردن جسم یوسف!
پدر، پیام را از آسمان گرفته است؛ او دارد با «علم آنلاین قلب» سخن میگوید:
یوسف، نوری است برای هدایت عمل، نه خوراک گرگهای حسود!
نوری است برای مصرف شدن در مسیر حق، نه بلعیدهشدن در مسیر کین!
همین واژه، در تعبیر ممدوحِ سوره ابراهیم، آیهی ۲۵ میدرخشد:
«تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا»
درخت هدایت، میوهی نور میدهد؛ همیشه، در هر زمان.
این «اکل»، علم نازلشدهی دائمی از جانب ربّ است.
رزقی است نورانی، که باید در ملکوت دل دریافت شود
و در عمل صالح، به کار گرفته شود.
پس مراقب باشیم:
نوری که برای تولید عمل صالح نازل شده،
خوراک گرگهای حسود نگردد!
«أكل الشجرة: ثمرها»
در واقع بهرهمندی از علوم ربانی، یعنی معرفة الامام بالنورانیة،
یعنی الاعتبار بالنور و الظلام،
یعنی فهم قبض و بسط قلبی،
همان اکل از میوۀ شجرۀ طیبة میباشد!
[اکل – قبض و بسط]:
تمام واژههای قرآنی با قبض و بسط معنا پیدا میکند.
«أُكُل الشجرة: ثمرها»
«تُؤْتِي أُكُلَها كُلَ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها»
قلب سلیم مدام از این اکل دائم بهرهمند میشود!
معرفة الامام بالنورانیة میشه: اکل نور!
خوراک قلب اهل یقین، نور است!
«خوردنى (ميوه)»
شنیدی میگن: این مطالب خوراک منه؟!
در واقع خوراک اعتقادی قلب ما، علوم ربانی است که مقتبس از علم آل محمد ع میباشد.
این واژهها و مباحث همه با هم هستند:
«غذا – تغذیه علمی– اقتباس – قفینا اثره – اکل دائم – اکل – طعم – سقی – شرب – نول – رزق – ضیف – مائدة – آیات – رسل – هدیه – حکمت – عطاء – نعمت – … »
ما باید همیشه گرسنۀ این علم آنلاین باشیم!
+ «جوع»
+ «فقر»
تُؤْتِي أُكُلَها – أُكُلُها دائِمٌ
تُؤْتِي أُكُلَها كُلَ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها
[سورة إبراهيم (۱۴): الآيات ۲۳ الى ۲۶]
وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ
خالِدِينَ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ (۲۳)
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند به بهشتهايى درآورده مىشوند كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است كه به اذن پروردگارشان در آنجا جاودانه به سر مىبرند،
و درودشان در آنجا سلام است.
أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ (۲۴)
آيا نديدى خدا چگونه مَثَل زده:
سخنى پاك كه مانند درختى پاك است كه ريشهاش استوار و شاخهاش در آسمان است؟
تُؤْتِي أُكُلَها كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها
وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (۲۵)
ميوهاش را هر دم به اذن پروردگارش مىدهد.
و خدا مَثَلها را براى مردم مىزند، شايد كه آنان پند گيرند.
وَ مَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ (۲۶)
و مَثَلِ سخنى ناپاك چون درختى ناپاك است كه از روى زمين كنده شده و قرارى ندارد.
أُكُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها
[سورة الرعد (۱۳): الآيات ۳۵ الى ۳۷]
مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ
أُكُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها
تِلْكَ عُقْبَى الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ عُقْبَى الْكافِرِينَ النَّارُ (۳۵)
وصف بهشتى كه به پرهيزگاران وعده داده شده
[اين است كه] از زير [درختان] آن نهرها روان است.
ميوه و سايهاش پايدار است.
اين است فرجام كسانى كه پرهيزگارى كردهاند
و فرجام كافران آتش [دوزخ] است.
وَ الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَفْرَحُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ
وَ مِنَ الْأَحْزابِ مَنْ يُنْكِرُ بَعْضَهُ
قُلْ إِنَّما أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ وَ لا أُشْرِكَ بِهِ
إِلَيْهِ أَدْعُوا وَ إِلَيْهِ مَآبِ (۳۶)
و كسانى كه به آنان كتاب [آسمانى] دادهايم، از آنچه به سوى تو نازل شده شاد مىشوند.
و برخى از دستهها كسانى هستند كه بخشى از آن را انكار مىكنند.
بگو: «جز اين نيست كه من مأمورم خدا را بپرستم و به او شرك نورزم.
به سوى او مىخوانم و بازگشتم به سوى اوست.»
وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ حُكْماً عَرَبِيًّا
وَ لَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْواءَهُمْ بَعْدَ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ما لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا واقٍ (۳۷)
و بدين سان آن [قرآن] را فرمانى روشن نازل كرديم،
و اگر پس از دانشى كه به تو رسيده [باز] از هوسهاى آنان پيروى كنى،
در برابر خدا هيچ دوست و حمايتگرى نخواهى داشت.
«اکل» همان «نور علم معلم» است که باید در لحظهلحظهی زندگی مصرف شود، تا جان مؤمن زنده بماند و عمل صالح از او صادر گردد.
…
اکل؛ نور علمِ نازل شده برای لحظهها
اکل، در معنای ظاهری، خوردن و تغذیه است.
اما در نگاه قرآنی و باطنی، اکل تنها خوردن غذا نیست؛
بلکه مصرف نورِ نازلشده از جانب ربّ برای هدایت در هر لحظه است.
نور علم، اگر خورده نشود، در جان نمینشیند.
اگر به عمل نرسد، تبدیل به حسرت میشود.
در قرآن، خداوند از «شجره طیبه» سخن میگوید که همیشه در حال «اکل» دادن است:
“تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا”
«میوهاش را در هر زمان، به اذن پروردگارش میدهد.»
این درخت، نماد مؤمنِ متصل به نور وحی است؛
و «أُكُل» او، همان علمی است که در هر زمان از ربّ دریافت میکند و به عمل صالح میرساند.
این که در دعا میخوانیم:
«اللَّهُمَّ أَرِنَا الْأَشْيَاءَ كَمَا هِيَ»
خدایا! چیزها را آنگونه که هستند، به ما نشان بده!
یعنی: آن نوری را که حقیقت اشیا را روشن میکند، در دل ما بنشان؛
نوری که باید خورده شود، تا تبدیل به بینش و رفتار شود.
…
معلم نورانی؛ سفرهدارِ رزق لحظهها
معلم با علمش زنده است و مردم را زنده میکند.
«العالمُ حیٌّّ و ان کان میّتا»
همانطور که جسم محتاج غذاست، قلب مؤمن محتاج «نور علم» است.
و این علم، از معلم ربانی نازل میشود؛
همان سفرهداری که خوراک لحظهلحظهی زندگی شاگرد را فراهم میکند.
«الْعِلْمُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ»
«نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ»
در زیارت اهل بیت علیهمالسلام میخوانیم:
شما اهل بیت ع، اصل هر خیر هستید، و خانههای شما محل نزول وحی است.
پس رزق هدایت – یعنی «أُكُل» – از خانههای شما نازل میشود، و تا در جان ما «خورده» نشود، تبدیل به حرکت نمیگردد.
…
یوسف، نورِ علم است؛ نه خوراکِ گرگها!
در سوره یوسف، وقتی برادران میخواهند یوسف را ببرند، یعقوب علیهالسلام میگوید:
“إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَ أَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ”
(یوسف، ۱۳)
یعقوب نبی، پیام را از قلب خود – از علمِ متصل به نور – گرفته است:
یوسف، فقط یک پسر نیست؛ نوری است برای هدایت!
اکلِ یوسف، یعنی خوردهشدن نور علم توسط حسادت، طمع، دنیاطلبی.
درواقع، یعقوب دارد هشدار میدهد:
«نکند نوری که برای عمل به آن نازل شده، طعمهی گرگهای هوای نفس شود!»
…
اکل در لحظه؛ ایمان زنده در زندگی روزمره
در آیهای دیگر میفرماید:
“وَ رَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ”
یعنی رزقی که طیب است؛ و باید خورده شود.
در واقع، رزق طیب همان علم نورانی آنلاین است که در هر لحظه میرسد؛
در پرسش، در الهام، در فهمیدن، در تصمیمگرفتن، در تشخیص راه از بیراهه.
«اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُوراً وَ فِي سَمْعِي نُوراً وَ فِي بَصَرِي نُوراً وَ فِي لَحْمِي وَ دَمِي وَ عِظَامِي وَ عُرُوقِي وَ مَفَاصِلِي وَ مَقْعَدِي وَ مَقَامِي وَ مَدْخَلِي وَ مَخْرَجِي نُوراً
وَ أَعْظِمْ لِي نُوراً يَا رَبِّ يَوْمَ أَلْقَاكَ إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ.»
«خدایا! در قلبم نوری قرار ده،
و در گوشم نوری،
و در چشمم نوری،
و در گوشتم، خونم، استخوانهایم، رگهایم، و بندهایم نوری قرار ده،
و در جای نشستن و ایستادنم، در آمدنم و رفتنم نوری قرار ده،
و نورت را برایم بزرگ و افزون کن،
ای پروردگار من، در آن روز که تو را دیدار میکنم،
همانا که تو بر هر چیز توانایی!»
در این دعا میخوانیم:
نور را در چشم و گوش و قلب و عقل من قرار بده!
یعنی: رزق لحظهبهلحظهی من، نور علم باشد؛
و من آن را بخورم، تا بفهمم، تا بشنوم، تا درست ببینم، و درست زندگی کنم.
…
اکلِ ممدوح در قرآن، همان رزق نورانی است که معلم ربّانی، لحظهبهلحظه به دل شاگرد میرساند.
و اکلِ مذموم، بلعیدهشدن همین نور توسط گرگهای نفسانی است: حسد، شهوت، دنیاپرستی.
پس:
نور باید خورده شود، تا تبدیل به عمل صالح گردد.
علم اگر خورده نشود، یا حسرت میشود، یا خوراک گرگهای درون.
معلم نورانی، همان سفرهداری است که رزق هدایت را لحظهلحظه در اختیار دلها میگذارد.
نیایش نور
ای خدای مهربان!
دلِ مرا چراغی کن،
که در تاریکیها بدرخشد و راه بیابد به سوی تو…
در گوشم نوری جاری کن،
تا تنها صدای فرشتگانت را بشنوم،
و در چشمم نوری بیفشان،
تا جز حقیقت، چیزی نبینم.
در گوشت تنم نور بدِه،
در خون جاری در رگهایم نور بریز،
استخوانهایم را از روشنی پر کن،
و مفاصلم را از لطافت نورت سبک گردان.
ای مهربان!
در نشستن و برخاستنم، نورت را همراه کن،
در آمدن و رفتنم،
در هر گام و هر لحظه،
مرا در شعاع نورت بپوشان.
و آنگاه که به سویت میآیم،
در روز دیدار،
نوری عظیم به من عطا کن؛
نوری که سراسر وجودم را لبریز کند از اطمینان، آرامش، و حضور…
زیرا تویی که بر هر چیز توانایی.
امام صادق علیه السلام:
نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ
وَ مِنْ فُرُوعِنَا كُلُّ بِرٍّ
وَ مِنَ الْبِرِّ
التَّوْحِيدُ وَ الصَّلَاةُ وَ الصِّيَامُ وَ كَظْمُ الْغَيْظِ وَ الْعَفْوُ عَنِ الْمُسِيءِ وَ رَحْمَةُ الْفَقِيرِ وَ تَعَاهُدُ الْجَارِ وَ الْإِقْرَارُ بِالْفَضْلِ لِأَهْلِهِ
وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ كُلِّ شَرٍّ
وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ كُلُّ قَبِيحٍ وَ فَاحِشَةٍ
فَمِنْهُمُ
الْكَذِبُ وَ النَّمِيمَةُ وَ الْبُخْلُ وَ الْقَطِيعَةُ وَ أَكْلُ الرِّبَا وَ أَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ بِغَيْرِ حَقِّهِ وَ تَعَدِّي الْحُدُودِ الَّتِي أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ رُكُوبُ الْفَوَاحِشِ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ مِنَ الزِّنَاءِ وَ السَّرِقَةِ وَ كُلُّ مَا وَافَقَ ذَلِكَ مِنَ الْقَبِيحِ
وَ كَذَبَ مَنْ قَالَ إِنَّهُ مَعَنَا وَ هُوَ مُتَعَلِّقٌ بِفَرْعِ غَيْرِنَا.
امام صادق علیهالسلام فرمودند:
ما ریشۀ هر خیریم،
و از شاخههای ماست هر نیکی،
و از نیکی است: توحید، نماز، روزه، فروخوردن خشم،
گذشت از بدکار، رحم به نیازمند، رسیدگی به همسایه،
و اعتراف به فضل صاحبان فضل.
و دشمنان ما، ریشۀ هر شری هستند،
و از شاخههای آنهاست هر زشتی و فحشاء.
از آنهاست: دروغ، سخنچینی، بخل، قطع رحم،
خوردن ربا، خوردن مال یتیم به ناحق،
تجاوز از حدودی که خداوند عزّوجلّ قرار داده،
و انجام زشتیهای آشکار و پنهان،
از زنا و دزدی و هر کار قبیحی از این سنخ.
و دروغ میگوید هر کس که بگوید با ماست،
در حالیکه به شاخهای از غیر ما دل بسته است.
این حدیث، دو حقیقت مهم را روشن میکند:
۱. اتصال به «اصل» یعنی اتصال به سرچشمۀ علم آنلاین نورانی
امام میفرماید:
«نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ»
یعنی هر خیری در عالم، از ما آغاز میشود.
ما ریشۀ درخت نیکیایم.
اگر قلبی، درخت وجودش را به این ریشه متصل کند،
شاخههای زندگیاش پُر میشود از میوههای نیکویی:
توحید، نماز، گذشت، مهربانی، سخاوت، وفاداری، انصاف…
این یعنی:
اتصال به امام، اتصال به علمِ نورانیِ جاری و لحظهای است؛
علمی که در دل جاری میشود و هر لحظه الهامی برای عمل صالح به دل میرساند.
این همان علم آنلاینی است که در قرآن با تعبیر:
«تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ» آمده است.
…
۲. عدم اتصال به این علم، یعنی پیوستن به شبکۀ شرّ
وقتی میفرماید:
«عدوّنا اصل کل شرّ»،
یعنی هر گونه زشتی، ظلم، انحراف، قساوت، ریا، فحشاء،
از آن کسانی ریشه میگیرد که از ما گسستهاند؛
و به شاخههایی پیوستهاند که به دشمنان ما وابستهاند.
پس اگر دل کسی از «اصل نور» جدا شود،
بیخبر، از شاخههای ظلمت تغذیه خواهد کرد.
عملهای او، هرچند ظاهراً مذهبی یا اخلاقی باشند،
اما چون از «اصلِ ما» نیست، بوی هدایت نمیدهد.
…
وصل باش، تا زنده باشی!
در پایان حدیث، امام علیهالسلام با صراحت هشدار میدهند:
«کَذَبَ مَن قال إِنَّهُ مَعَنَا وَ هُوَ مُتَعَلِّقٌ بِفَرْعِ غَيْرِنَا»
دروغ میگوید کسی که میگوید با ماست،
اما دلش به شاخههای غیرِ ما بند است!
این یعنی:
اگر نماز میخوانی، اما قلبت با شاخهای از دنیا، از هوای نفس، یا از معلم سوء بسته است؛
اگر خود را محبّ اهلبیت میدانی، اما علم و عملت بر مدار نوری که از دل امام میجوشد نیست؛
پس تو «با ما» نیستی… هر چند خودت چنین میپنداری!
ریشهی خیر، و شاخههای زندهی نور
«نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ»
در دل شبهای زندگی، نوری هست که اگر به آن وصل شوی، هر لحظه به تو میگوید:
چه کنی، چه نکن.
و اگر از آن جدا شوی، ممکن است سالها عبادت کنی، اما در مسیر دیگری باشی.
امام صادق علیهالسلام با جملهای کوتاه اما آسمانی، این تفاوت را به زیبایی بیان کردهاند:
«ما ریشهی هر خیریم. و از شاخههای ماست هر نیکی. و دشمن ما ریشهی هر شری است…
و هرکه به شاخهای از غیر ما دل ببندد، و بگوید با ماست، دروغ میگوید.»
۱. ما ریشۀ نیکیایم؛ علم زندهایم
وقتی امام میفرماید:
«نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ» یعنی هر نیکی واقعی،
از درختی میروید که ریشۀ آن اهلبیت علیهمالسلاماند.
یعنی چه؟
یعنی:
توحید حقیقی
نماز حضورمند
صبر، مهربانی، رحم، گذشت
و حتی روزی حلال و خدمت به همسایه
همه باید از نور دل امام ع جاری شوند تا میوهای شیرین دهند.
اگر دلت به علم زندهی امام ع وصل باشد،
علمت خوراک لحظههایت میشود.
همان «أُكُلُ دائم»ی که قرآن فرمود:
«تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا»
هر لحظه، میوهی تازهای از هدایت!
…
۲. مبادا خوراک گرگ شوی!
یعقوب علیهالسلام وقتی گفت:
«أَخافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ»،
فقط از گرگ بیابان نمیترسید،
بلکه میدید:
یوسف، نوری است برای عمل
نه خوراکی برای حسدِ دلهای تاریک!
اگر علمِ نورانی امام ع، بهجای اینکه در جانِ ما عمل شود،
به «ابزار حسد»، «دکان ریا»، یا «خوراک نفس» تبدیل شود،
ما گرگصفتان را سیر کردهایم، نه روح خود را.
…
۳. دروغ میگوید هر که وصل نیست!
امام فرمود:
«کَذَبَ مَن قال إِنَّهُ مَعَنَا وَ هُوَ مُتَعَلِّقٌ بِفَرْعِ غَيْرِنَا»
یعنی:
اگر بگویی من اهل نورم،
اما برنامهات را از معلمهای غیرنورانی بگیری،
عملت از حسادت، بخل، ربا، تندی و قساوت پر شده باشد،
تو با ما نیستی…
حتی اگر دهها بار به نام ما قسم بخوری.
…
۴. راه بازگشت چیست؟ وصل شدن دوباره!
کافیست دل را دوباره وصل کنی:
به دعای رسول خدا:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِي قَلْبِي نُوراً…»
به صبرِ زینبگونه،
به سکوتِ فاطمهگونه،
به مهربانیِ حسنی،
و شجاعتِ حسینی.
علم آنگاه نور میشود،
که از دل امامی جاری باشد که خود «نورُ الله» است،
و تو آن را در دل باور کرده باشی…
نه فقط در زبان.
…
ریشهی خیر، نور امام است.
شاخهها، اعمالاند، به شرط اتصال.
و اگر اتصال نباشد، نه نماز نجات میدهد، نه علم.
بلکه حتی نماز هم میتواند خوراکِ گرگ نفس شود.
پس: دل را وصل کن!
نه فقط اسم خود را!
مشتقات ریشۀ «اکل» در آیات قرآن:
وَ قُلْنا يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَ كُلا مِنْها رَغَداً حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظَّالِمينَ (35)
وَ ظَلَّلْنا عَلَيْكُمُ الْغَمامَ وَ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوى كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ ما ظَلَمُونا وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (57)
وَ إِذْ قُلْنَا ادْخُلُوا هذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُوا مِنْها حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَداً وَ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّةٌ نَغْفِرْ لَكُمْ خَطاياكُمْ وَ سَنَزيدُ الْمُحْسِنينَ (58)
وَ إِذِ اسْتَسْقى مُوسى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصاكَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ كُلُوا وَ اشْرَبُوا مِنْ رِزْقِ اللَّهِ وَ لا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدينَ (60)
يا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلالاً طَيِّباً وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ (168)
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ اشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ (172)
إِنَّ الَّذينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتابِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَليلاً أُولئِكَ ما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ (174)
أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائِكُمْ هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَخْتانُونَ أَنْفُسَكُمْ فَتابَ عَلَيْكُمْ وَ عَفا عَنْكُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَ ابْتَغُوا ما كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيامَ إِلَى اللَّيْلِ وَ لا تُبَاشِرُوهُنَّ وَ أَنْتُمْ عاكِفُونَ فِي الْمَساجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلا تَقْرَبُوها كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ آياتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ (187)
وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَريقاً مِنْ أَمْوالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (188)
وَ مَثَلُ الَّذينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ تَثْبيتاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصابَها وابِلٌ فَآتَتْ أُكُلَها ضِعْفَيْنِ فَإِنْ لَمْ يُصِبْها وابِلٌ فَطَلٌّ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرٌ (265)
الَّذينَ يَأْكُلُونَ الرِّبا لا يَقُومُونَ إِلاَّ كَما يَقُومُ الَّذي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبا وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا فَمَنْ جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهى فَلَهُ ما سَلَفَ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ وَ مَنْ عادَ فَأُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فيها خالِدُونَ (275)
وَ رَسُولاً إِلى بَني إِسْرائيلَ أَنِّي قَدْ جِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فيهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْيِ الْمَوْتى بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ في بُيُوتِكُمْ إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ (49)
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا الرِّبَوا أَضْعافاً مُضاعَفَةً وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (130)
الَّذينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنا أَلاَّ نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّى يَأْتِيَنا بِقُرْبانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ (183)
وَ آتُوا الْيَتامى أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا الْخَبيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَهُمْ إِلى أَمْوالِكُمْ إِنَّهُ كانَ حُوباً كَبيراً (2)
وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنيئاً مَريئاً (4)
وَ ابْتَلُوا الْيَتامى حَتَّى إِذا بَلَغُوا النِّكاحَ فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ وَ لا تَأْكُلُوها إِسْرافاً وَ بِداراً أَنْ يَكْبَرُوا وَ مَنْ كانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَ مَنْ كانَ فَقيراً فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ وَ كَفى بِاللَّهِ حَسيباً (6)
إِنَّ الَّذينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ في بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعيراً (10)
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ إِلاَّ أَنْ تَكُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْكُمْ وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحيماً (29)
وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَوا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ وَ أَكْلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرينَ مِنْهُمْ عَذاباً أَليماً (161)
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُتَرَدِّيَةُ وَ النَّطيحَةُ وَ ما أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ ما ذَكَّيْتُمْ وَ ما ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلامِ ذلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ دينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً فَمَنِ اضْطُرَّ في مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ (3)
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَريعُ الْحِسابِ (4)
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ (42)
وَ تَرى كَثيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (62)
لَوْ لا يَنْهاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ (63)
وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَ كَثيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُونَ (66)
مَا الْمَسيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَ أُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كانا يَأْكُلانِ الطَّعامَ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآياتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّى يُؤْفَكُونَ (75)
وَ كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ (88)
قالُوا نُريدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا وَ نَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنا وَ نَكُونَ عَلَيْها مِنَ الشَّاهِدينَ (113)
فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ بِآياتِهِ مُؤْمِنينَ (118)
وَ ما لَكُمْ أَلاَّ تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ قَدْ فَصَّلَ لَكُمْ ما حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلاَّ مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَ إِنَّ كَثيراً لَيُضِلُّونَ بِأَهْوائِهِمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدينَ (119)
وَ لا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ إِنَّهُ لَفِسْقٌ وَ إِنَّ الشَّياطينَ لَيُوحُونَ إِلى أَوْلِيائِهِمْ لِيُجادِلُوكُمْ وَ إِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ (121)
وَ هُوَ الَّذي أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشاتٍ وَ غَيْرَ مَعْرُوشاتٍ وَ النَّخْلَ وَ الزَّرْعَ مُخْتَلِفاً أُكُلُهُ وَ الزَّيْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُتَشابِهاً وَ غَيْرَ مُتَشابِهٍ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ آتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفينَ (141)
وَ مِنَ الْأَنْعامِ حَمُولَةً وَ فَرْشاً كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ (142)
وَ يا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلا مِنْ حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظَّالِمينَ (19)
يا بَني آدَمَ خُذُوا زينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفينَ (31)
وَ إِلى ثَمُودَ أَخاهُمْ صالِحاً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ قَدْ جاءَتْكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ هذِهِ ناقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوها تَأْكُلْ في أَرْضِ اللَّهِ وَ لا تَمَسُّوها بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذابٌ أَليمٌ (73)
وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْباطاً أُمَماً وَ أَوْحَيْنا إِلى مُوسى إِذِ اسْتَسْقاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَيْناً قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ وَ ظَلَّلْنا عَلَيْهِمُ الْغَمامَ وَ أَنْزَلْنا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوى كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ ما ظَلَمُونا وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (160)
وَ إِذْ قيلَ لَهُمُ اسْكُنُوا هذِهِ الْقَرْيَةَ وَ كُلُوا مِنْها حَيْثُ شِئْتُمْ وَ قُولُوا حِطَّةٌ وَ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً نَغْفِرْ لَكُمْ خَطيئاتِكُمْ سَنَزيدُ الْمُحْسِنينَ (161)
فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلالاً طَيِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ (69)
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنَّ كَثيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ وَ الَّذينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها في سَبيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَليمٍ (34)
إِنَّما مَثَلُ الْحَياةِ الدُّنْيا كَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَ الْأَنْعامُ حَتَّى إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّيَّنَتْ وَ ظَنَّ أَهْلُها أَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَيْها أَتاها أَمْرُنا لَيْلاً أَوْ نَهاراً فَجَعَلْناها حَصيداً كَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (24)
وَ يا قَوْمِ هذِهِ ناقَةُ اللَّهِ لَكُمْ آيَةً فَذَرُوها تَأْكُلْ في أَرْضِ اللَّهِ وَ لا تَمَسُّوها بِسُوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذابٌ قَريبٌ (64)
قالَ إِنِّي لَيَحْزُنُني أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَ أَخافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَ أَنْتُمْ عَنْهُ غافِلُونَ (13)
قالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذاً لَخاسِرُونَ (14)
قالُوا يا أَبانا إِنَّا ذَهَبْنا نَسْتَبِقُ وَ تَرَكْنا يُوسُفَ عِنْدَ مَتاعِنا فَأَكَلَهُ الذِّئْبُ وَ ما أَنْتَ بِمُؤْمِنٍ لَنا وَ لَوْ كُنَّا صادِقينَ (17)
وَ دَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيانِ قالَ أَحَدُهُما إِنِّي أَراني أَعْصِرُ خَمْراً وَ قالَ الْآخَرُ إِنِّي أَراني أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسي خُبْزاً تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْهُ نَبِّئْنا بِتَأْويلِهِ إِنَّا نَراكَ مِنَ الْمُحْسِنينَ (36)
يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُما فَيَسْقي رَبَّهُ خَمْراً وَ أَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ قُضِيَ الْأَمْرُ الَّذي فيهِ تَسْتَفْتِيانِ (41)
وَ قالَ الْمَلِكُ إِنِّي أَرى سَبْعَ بَقَراتٍ سِمانٍ يَأْكُلُهُنَ سَبْعٌ عِجافٌ وَ سَبْعَ سُنْبُلاتٍ خُضْرٍ وَ أُخَرَ يابِساتٍ يا أَيُّهَا الْمَلَأُ أَفْتُوني في رُءْيايَ إِنْ كُنْتُمْ لِلرُّءْيا تَعْبُرُونَ (43)
يُوسُفُ أَيُّهَا الصِّدِّيقُ أَفْتِنا في سَبْعِ بَقَراتٍ سِمانٍ يَأْكُلُهُنَ سَبْعٌ عِجافٌ وَ سَبْعِ سُنْبُلاتٍ خُضْرٍ وَ أُخَرَ يابِساتٍ لَعَلِّي أَرْجِعُ إِلَى النَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَعْلَمُونَ (46)
قالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنينَ دَأَباً فَما حَصَدْتُمْ فَذَرُوهُ في سُنْبُلِهِ إِلاَّ قَليلاً مِمَّا تَأْكُلُونَ (47)
ثُمَّ يَأْتي مِنْ بَعْدِ ذلِكَ سَبْعٌ شِدادٌ يَأْكُلْنَ ما قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلاَّ قَليلاً مِمَّا تُحْصِنُونَ (48)
وَ فِي الْأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ وَ جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنابٍ وَ زَرْعٌ وَ نَخيلٌ صِنْوانٌ وَ غَيْرُ صِنْوانٍ يُسْقى بِماءٍ واحِدٍ وَ نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلى بَعْضٍ فِي الْأُكُلِ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (4)
مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُكُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها تِلْكَ عُقْبَى الَّذينَ اتَّقَوْا وَ عُقْبَى الْكافِرينَ النَّارُ (35)
تُؤْتي أُكُلَها كُلَّ حينٍ بِإِذْنِ رَبِّها وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ (25)
ذَرْهُمْ يَأْكُلُوا وَ يَتَمَتَّعُوا وَ يُلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ (3)
وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ (5)
وَ هُوَ الَّذي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْكَ مَواخِرَ فيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (14)
ثُمَّ كُلي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلاً يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ في ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (69)
فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً وَ اشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ (114)
كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ أُكُلَها وَ لَمْ تَظْلِمْ مِنْهُ شَيْئاً وَ فَجَّرْنا خِلالَهُما نَهَراً (33)
فَكُلي وَ اشْرَبي وَ قَرِّي عَيْناً فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَداً فَقُولي إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمنِ صَوْماً فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنْسِيًّا (26)
كُلُوا وَ ارْعَوْا أَنْعامَكُمْ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِأُولِي النُّهى (54)
كُلُوا مِنْ طَيِّباتِ ما رَزَقْناكُمْ وَ لا تَطْغَوْا فيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبي وَ مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبي فَقَدْ هَوى (81)
فَأَكَلا مِنْها فَبَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا يَخْصِفانِ عَلَيْهِما مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى (121)
وَ ما جَعَلْناهُمْ جَسَداً لا يَأْكُلُونَ الطَّعامَ وَ ما كانُوا خالِدينَ (8)
لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ في أَيَّامٍ مَعْلُوماتٍ عَلى ما رَزَقَهُمْ مِنْ بَهيمَةِ الْأَنْعامِ فَكُلُوا مِنْها وَ أَطْعِمُوا الْبائِسَ الْفَقيرَ (28)
وَ الْبُدْنَ جَعَلْناها لَكُمْ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فيها خَيْرٌ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْها صَوافَّ فَإِذا وَجَبَتْ جُنُوبُها فَكُلُوا مِنْها وَ أَطْعِمُوا الْقانِعَ وَ الْمُعْتَرَّ كَذلِكَ سَخَّرْناها لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (36)
فَأَنْشَأْنا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخيلٍ وَ أَعْنابٍ لَكُمْ فيها فَواكِهُ كَثيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ (19)
وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَ صِبْغٍ لِلْآكِلينَ (20)
وَ إِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقيكُمْ مِمَّا في بُطُونِها وَ لَكُمْ فيها مَنافِعُ كَثيرَةٌ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ (21)
وَ قالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ الَّذينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِلِقاءِ الْآخِرَةِ وَ أَتْرَفْناهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا ما هذا إِلاَّ بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَ يَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُونَ (33)
يا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّي بِما تَعْمَلُونَ عَليمٌ (51)
لَيْسَ عَلَى الْأَعْمى حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْمَريضِ حَرَجٌ وَ لا عَلى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَواتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خالاتِكُمْ أَوْ ما مَلَكْتُمْ مَفاتِحَهُ أَوْ صَديقِكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَأْكُلُوا جَميعاً أَوْ أَشْتاتاً فَإِذا دَخَلْتُمْ بُيُوتاً فَسَلِّمُوا عَلى أَنْفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُبارَكَةً طَيِّبَةً كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (61)
وَ قالُوا ما لِهذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعامَ وَ يَمْشي فِي الْأَسْواقِ لَوْ لا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذيراً (7)
أَوْ يُلْقى إِلَيْهِ كَنْزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْها وَ قالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلاَّ رَجُلاً مَسْحُوراً (8)
وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلينَ إِلاَّ إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعامَ وَ يَمْشُونَ فِي الْأَسْواقِ وَ جَعَلْنا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبِرُونَ وَ كانَ رَبُّكَ بَصيراً (20)
أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْماءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعامُهُمْ وَ أَنْفُسُهُمْ أَ فَلا يُبْصِرُونَ (27)
فَلَمَّا قَضَيْنا عَلَيْهِ الْمَوْتَ ما دَلَّهُمْ عَلى مَوْتِهِ إِلاَّ دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْكُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ ما لَبِثُوا فِي الْعَذابِ الْمُهينِ (14)
لَقَدْ كانَ لِسَبَإٍ في مَسْكَنِهِمْ آيَةٌ جَنَّتانِ عَنْ يَمينٍ وَ شِمالٍ كُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّكُمْ وَ اشْكُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَ رَبٌّ غَفُورٌ (15)
فَأَعْرَضُوا فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ سَيْلَ الْعَرِمِ وَ بَدَّلْناهُمْ بِجَنَّتَيْهِمْ جَنَّتَيْنِ ذَواتَيْ أُكُلٍ خَمْطٍ وَ أَثْلٍ وَ شَيْءٍ مِنْ سِدْرٍ قَليلٍ (16)
وَ ما يَسْتَوِي الْبَحْرانِ هذا عَذْبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُهُ وَ هذا مِلْحٌ أُجاجٌ وَ مِنْ كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْكَ فيهِ مَواخِرَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (12)
وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ (33)
لِيَأْكُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ وَ ما عَمِلَتْهُ أَيْديهِمْ أَ فَلا يَشْكُرُونَ (35)
وَ ذَلَّلْناها لَهُمْ فَمِنْها رَكُوبُهُمْ وَ مِنْها يَأْكُلُونَ (72)
فَإِنَّهُمْ لَآكِلُونَ مِنْها فَمالِؤُنَ مِنْهَا الْبُطُونَ (66)
فَراغَ إِلى آلِهَتِهِمْ فَقالَ أَ لا تَأْكُلُونَ (91)
اللَّهُ الَّذي جَعَلَ لَكُمُ الْأَنْعامَ لِتَرْكَبُوا مِنْها وَ مِنْها تَأْكُلُونَ (79)
لَكُمْ فيها فاكِهَةٌ كَثيرَةٌ مِنْها تَأْكُلُونَ (73)
إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ الَّذينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَ يَأْكُلُونَ كَما تَأْكُلُ الْأَنْعامُ وَ النَّارُ مَثْوىً لَهُمْ (12)
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحيمٌ (12)
فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ قالَ أَ لا تَأْكُلُونَ (27)
كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (19)
لَآكِلُونَ مِنْ شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ (52)
هُوَ الَّذي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا في مَناكِبِها وَ كُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَ إِلَيْهِ النُّشُورُ (15)
كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنيئاً بِما أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخالِيَةِ (24)
لا يَأْكُلُهُ إِلاَّ الْخاطِؤُنَ (37)
كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (43)
كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَليلاً إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ (46)
وَ تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلاً لَمًّا (19)
فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ (5)