دکتر محمد شعبانی راد

راه روشن، خودش بهت لبخند میزنه! فتبسّم ضاحکا من قولها!

THE BRIGHT WAY!

«ضحک» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
«خندۀ اهل نور – خندۀ اهل حسادت»
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«طريقٌ‏ ضَحُوكٌ‏: راه روشن»
این راه، خودش داره بهت لبخند میزنه!
میگه بیا جانم، این راه، راه سعادت ابدی توست!
رضایت به این تقدیر، رضایت به این اندازه‌ای که خدا برات گرفته،
سعادت ابدی در بهشت جاویدان را برایت به ارمغان می‌آورد.
«ضحك الارنب»
«ضحك النخلة»
«طريقٌ‏ ضَحُوكٌ» نام زیبای صاحبان نور و تقدیرات و آیات محکم موید اندیشۀ آنهاست.»
+ «شرع»
+ «ضحى الطريق: إذا بدا، بمناسبته الوقوع في إشراق، راه نمايان و پديدار شد.»

راه روشن، خودش بهت لبخند میزنه! فتبسّم ضاحکا من قولها!

«ضحک» + «قبض و بسط»:
«الضَّحِكُ‏: انبساط الوجه و تكشّر الأسنان من سرور النّفس»
«لبخند نورانی! انبساط خاطر!»
«لبخند نورانی! نور تبسّم!»
+ «جدر – نور، خودشو نشون میده!»
+ «ازف – وصال نورانی! نور آزفة!»
«نور چهرۀ پنهان خود را آشکار کرد! کشف نورانی!»
+ «نور وادارت میکنه که نورانی بشی! سیمای نورانی!»
«دلل – نور، خودش بِهِت چشمک میزنه!»
«مدام نورِ پیشاپیشِ سمتِ راستتو چک کن!»
«حواست به تاریکیِ قلبت باشه!»
«نورِ سپرده‌شده! ودیعة الله!»
«این نورِ تقدیرِ توست، که دربِ خانه‌ی قلبت را می‌کوبد! قرعه‌ی نورانی!»
«با نور، از کارات سر در میاری!»
«نوری که اَزَش خوشِت میاد! مرضات الله!»
«سوسوی نورِ امید! نورِ رجاء!»
«نشانه‌های متقاعد‌کننده: نورانی و ظلمانی! آیات محکم و آیات متشابه!»
«نور هدایت! عروس نورانی!»
«قبله نورانی!»
«قطب‌نمای اخلاقی درون ما!»

+ «نور – شکوفه»
+ مفهوم زیبای «آشکار – ظهر»:
«الضَّاحِكَة– ج‏ ضَوَاحِك‏: دندانى كه در موقع خنديدن آشكار مى‏‌شود.»

«فَضَحِكَتْ‏ فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ»
نطفۀ علمی صاحب نور در رحم اعتقادی قلب اهل یقین و تشکیل جنین نورانی عمل صالح!
این خنده و خوشحالی و مسرت و شادابی نداره؟!

[ضحكت: حاضت]:
روي عن الصادق (ع): ضحكت بمعنى حاضت.

يقال ضحكت الأرنب أي حاضت
و الضَحك الحيض
عرب درباره خرگوش گويد «ضحك الارنب» يعنى حائض شد.
ضحكت النخلة إذا أخرجت الطلع أو البسر
به درخت خرمايى كه شكوفه يا خرمايش در آمده باشد «ضحك النخلة» گويند.
الضحك الطلع
«ضحك» بمعناى همان شكوفه خرما آمده است.

وَ مِنْ أَسْمَائِهِ ص الضَّحُوكُ!

[ضحوک نام زیبای صاحبان نور و تقدیرات]:
+ «نور و نار»
در دل شرایط تقدیرات و حوادث ناگوار که ما تحمل این شرایط را به اشتباه، قبول ذلت فرض می‌کنیم- حال آنکه عین عزّت است (ذلّت ممدوح) و «هذه من مواطن البشری» است- در واقع نه تنها نباید دل‌گرفته و ناراحت باشیم، بلکه باید یقین داشته باشیم که این تقدیر برای درناژ عیب حسد ما مقدّر شده و بعد از این نقش ربوبیت خدای مهربان، و پایان دوران تعلیق دعای مستجاب شده ما، معنای نور دعای مقبول و پذیرفته شده، تنفیذ خواهد شد و با این اندیشه، قطعا در دوران صبر تا تنفیذ خواسته مستجاب، حالت قلبی و درونی ما حالت «ضحک» خواهد بود، یعنی ما از این تقدیرات به ظاهر تلخ، نه تنها ناراضی نیستیم، بلکه خوشحال نیز می‌باشیم چراکه به ماموریت خود در این داستان تقدیر شده (تهمت)، آگاهیم و داستان تکراری حزن یعقوب ع همیشه در جریان است!
و اینجا اسم و واژه و نام زیبای ضحوک به صاحبان نور و تقدیرات و آیات محکم موید اندیشه آنها اطلاق می‌شود که مکررا برای بالا بردن نور یقین قلب ما نسبت به این اندیشه، عرضه می‌شود تا شرایط رو به رشد و اصلاح و تربیت بمنظور رسیدن به نقطۀ اپتیموم ما، برای ما فراهم کردد، ان شاء الله تعالی.

وَ مِنْ أَسْمَائِهِ ص الضَّحُوكُ
كَمَا تَقَدَّمَ أَنَّهُ وَرَدَ فِي التَّوْرَاةِ
وَ إِنَّمَا سُمِّيَ بِذَلِكَ لِأَنَّهُ كَانَ طَيِّبَ النَّفْسِ
وَ قَدْ وَرَدَ أَنَّهُ كَانَتْ فِيهِ دُعَابَةٌ
وَ قَالَ إِنِّي لَأَمْزَحُ وَ لَا أَقُولُ إِلَّا حَقّاً
وَ قَالَ لِعَجُوزٍ الْجَنَّةُ لَا يَدْخُلُهَا الْعُجُزُ فَبَكَتْ
فَقَالَ إِنَّهُنَّ يَعُدْنَ أَبْكَاراً
وَ رُوِيَ عَنْهُ مِثْلُ هَذَا كثير [كَثِيراً]
وَ كَانَ يَضْحَكُ حَتَّى يَبْدُوَ نَاجِذُهُ
وَ قَدْ ذَكَرَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِنَبِيِّهِ لِينَهُ وَ رِقَّتَهُ فَقَالَ‏
فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ
وَ كَذَلِكَ كَانَتْ صِفَتُهُ ص عَلَى كَثْرَةِ مَنْ يَنْتَابُهُ‏ مِنْ جُفَاةِ الْعَرَبِ وَ أَجْلَافِ الْبَادِيَةِ
لَا يَرَاهُ أَحَدٌ ذَا ضَجَرٍ وَ لَا ذَا جَفَاءٍ
وَ لَكِنْ لَطِيفاً فِي الْمَنْطِقِ رَفِيقاً فِي الْمُعَامَلَاتِ لَيِّناً عِنْدَ الْجِوَارِ
كَانَ وَجْهُهُ إِذَا عَبَسَتِ الْوُجُوهُ دَارَةَ الْقَمَرِ عِنْدَ امْتِلَاءِ نُورِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ‏
.

«ضحکرضا و سخط»

هر لحظه باید بدونیم، خدا از ما راضیه یا نه!
چجوری؟
با قلبمون!
خدای مهربان، این قلب رو برای همین‌کار ساخته و به ما عنایت کرده!
«یاقوت سرخ!»
وقتی که قلب تاریک میشه، معنیش اینه که خدا از فکر ما، یا حرف ما یا عمل ما راضی نیست!
انگاری توی یکی از این موارد اشتباهی از ما سرزده!
لذا نه تنها جای خنده نیست بلکه باید بر اشتباه خود گریست و اختیارا اعتراف به اشتباه خود نمود و درصدد جبران آن برآمد تا نور پشیمانی، مجددا قلبمان را روشن نماید، ان شاء الله تعالی.
وَ عَجِبْتُ مِنْ عَبْدٍ لَا يَدْرِي أَنِّي رَاضٍ عَنْهُ أَمْ سَاخِطٌ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَضْحَكُ!

امام علی علیه السلام:
رُوِيَ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع‏ أَنَّ النَّبِيَّ ص سَأَلَ رَبَّهُ سُبْحَانَهُ لَيْلَةَ الْمِعْرَاجِ
در حديث معراج آمده است:

يَا أَحْمَدُ

عَجِبْتُ مِنْ ثَلَاثَةِ عَبِيدٍ
اى احمد!
از سه بنده در شگفتم:

عَبْدٌ دَخَلَ فِي الصَّلَاةِ وَ هُوَ يَعْلَمُ إِلَى مَنْ يَرْفَعُ يَدَيْهِ وَ قُدَّامَ مَنْ هُوَ وَ هُوَ يَنْعُسُ‏
بنده‌‏اى كه به نماز ايستاده و مى‌‏داند كه دستهاى خود را به جانب چه كسى دراز كرده و در پيشگاه چه كسى ايستاده و در عين حال خواب آلود است.

وَ عَجِبْتُ مِنْ عَبْدٍ لَهُ قُوتُ يَوْمٍ مِنَ الْحَشِيشِ أَوْ غَيْرِهِ وَ هُوَ يَهْتَمُّ لِغَدٍ
و از بنده‌اى كه به اندازه خوراك يك روز خود سبزيجات يا جز آن دارد و با اين حال غم فردا را مى خورد.

وَ عَجِبْتُ مِنْ عَبْدٍ لَا يَدْرِي أَنِّي رَاضٍ عَنْهُ أَمْ سَاخِطٌ عَلَيْهِ وَ هُوَ يَضْحَكُ.
در شگفتم از بنده‌اى كه نمى‌داند من از او خشنودم يا ناخشنود و با اين حال مى‌خندد.

مشتقات ریشۀ «ضحک» در آیات قرآن:

[سورة التوبة (۹): الآيات ۸۱ الى ۸۳]
فَلْيَضْحَكُوا
قَليلاً وَ لْيَبْكُوا كَثيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ (82)

[سورة هود (۱۱): الآيات ۶۹ الى ۷۶]
وَ امْرَأَتُهُ قائِمَةٌ فَضَحِكَتْ‏ فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ يَعْقُوبَ (71)

[سورة المؤمنون (۲۳): الآيات ۱۰۱ الى ۱۱۰]
فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا حَتَّى أَنْسَوْكُمْ ذِكْري وَ كُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَكُونَ‏ (110)

[سورة النمل (۲۷): الآيات ۱۵ الى ۱۹]
فَتَبَسَّمَ ضاحِكاً مِنْ قَوْلِها وَ قالَ رَبِّ أَوْزِعْني‏ أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتي‏ أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى‏ والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَدْخِلْني‏ بِرَحْمَتِكَ في‏ عِبادِكَ الصَّالِحينَ (19)

[سورة الزخرف (۴۳): الآيات ۴۶ الى ۵۴]
فَلَمَّا جاءَهُمْ بِآياتِنا إِذا هُمْ مِنْها يَضْحَكُونَ‏ (47)

[سورة النجم (۵۳): الآيات ۴۲ الى ۶۲]
وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ‏ وَ أَبْكى‏ (43)
وَ تَضْحَكُونَ‏ وَ لا تَبْكُونَ (60)

[سورة عبس (۸۰): الآيات ۲۴ الى ۴۲]
ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ (39)

[سورة المطففين (۸۳): الآيات ۱۸ الى ۳۶]
إِنَّ الَّذينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ‏ (29)
فَالْيَوْمَ الَّذينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ‏ (34)

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی