They seek to acquire knowledge!
24 ذی الحجّة
30 خرداد 1404 روز مباهله
[سورة آلعمران (۳): الآيات ۵۹ الى ۶۱]
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ (۶۱)
پس هر كه در اين [باره] پس از دانشى كه تو را [حاصل] آمده، با تو محاجه كند، بگو: «بياييد پسرانمان و پسرانتان، و زنانمان و زنانتان، و ما خويشان نزديك و شما خويشان نزديك خود را فرا خوانيم؛ سپس مباهله كنيم، و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.»
+ «دوئلِ نور و ظلمت! ثُمَّ نَبْتَهِلْ!»
خدا با آشکار کردن صاحبان نور، با اهل حسادت دوئل میکنه! مباهله میکنه!
«ثُمَّ نَبْتَهِلْ!» یعنی خدا بعد از اینکه نور علمشو و صاحب امرشو برای مخاطبین آشکار میکنه «مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ»، حالا با حسودان مخاطب بر سرِ حقانیت نورش، دوئل میکنه!
اینجاست که باز هم داستان تکراری کربلا، مجددا تکرار میشود و تکرار میشود و …
«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ»:
اهل حسادت، بر سرِ صاحبان نور، با خدا، محاجّه میکنند!
دیبیت «debate» راه میندازن! مناظره میکنن! یکی به دو میکنن! بحث میکنن! لج میکنن! اذیت میکنن! مسخره میکنن! تهمت میزنن! برای انجام این کار، دروغها میگن! … خیلی کارها میکنن! هر کاری که از دستشون بر بیاد میکنن!
اگه هیچ کاری نتونن بکنن، حداقل حرف دلشونو میزنن و خلاص!
المتعمّقون: عمیقا داستان رو آنالیز میکنن و دنبال فرصت میگردن که به نور ضربه بزنن!
روحیه استدلالی معارین «an argumentative mindset»!
سلما لرجل نیستند و اهل مشاجره با نور هستند!
مثل اهل نور نیستند! اهل نور روح آرامی دارند «a peaceful and calm soul»، اما حسود به شدت ناآرامه و خودش خودشو میخوره!
دعای روز مباهله
وَ عُقُولَهُمْ مَنَاصِبَ لِأَمْرِکَ وَ نَهْیِکَ
وَ أَلْسِنَتَهُمْ تَرَاجِمَهً لِسُنَّتِکَ
ثُمَّ أَکْرَمْتَهُمْ بِنُورِکَ
و عقلهاى آنها را جاى امر و نهیت قرار دادى
و زبان آنان را ترجمهکنندۀ طریقۀ خودت ساختى،
و سپس آنان را به نور خودت گرامی داشتى
حَتَّى فَضَّلْتَهُمْ مِنْ بَیْنِ أَهْلِ زَمَانِهِمْ وَ الْأَقْرَبِینَ إِلَیْهِمْ
فَخَصَصْتَهُمْ بِوَحْیِکَ
وَ أَنْزَلْتَ إِلَیْهِمْ کِتَابَکَ
تا آنکه آنها را از میان اهل زمانشان و نزدیکان به سوى آنها فضیلت دادى،
پس آنان را به وحى خودت مخصوص ساختى
و کتابت را به سوى آنها فرستادى،
وَ أَمَرْتَنَا بِالتَّمَسُّکِ بِهِمْ وَ الرَّدِّ إِلَیْهِمْ وَ الِاسْتِنْبَاطِ مِنْهُمْ
و ما را به چنگ زدن به آنها و رد کردن به سوى آنها و استنباط آنها امر نمودهاى.
…
+ «اسجدوا لآدم»
+ «اولوا الامر»
+ «شایستهسالاری»
+ «ظهر»
+ «اخراج»
+ «ذبح»
امام کاظم علیه السلام:
…
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ
ستایش خدا را که پروردگار جهانیان
و پدیدآورندۀ آسمانها و زمین است
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ
و ستایش خدا را که آنچه در آسمانها و زمین است از آن او است
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورَ
و ستایش خدا را که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکىها و روشنایى را مقرر نمود،
ثُمَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ یَعْدِلُونَ
سپس آنانکه به پروردگارشان کافر شدند عدول میکنند.
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی عَرَّفَنِی مَا کُنْتُ بِهِ جَاهِلًا
سپاس خداى را که مرا آگاه ساخت از آنچه به آن نادان بودم
وَ لَوْ لَا تَعْرِیفُهُ إِیَّایَ لَکُنْتُ هَالِکاً
إِذْ قَالَ وَ قَوْلُهُ الْحَقُّ:
و اگر او مرا نمیشناساند من از جملۀ هلاکشوندگان بودم
زیرا خودش فرموده و گفتارش حق است:
«قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبى»
«بگو: من از شما اجر رسالت جز این نخواهم که مودّت و محبّت مرا در حقّ خویشاوندان منظور دارید.»
فَبَیَّنَ لِیَ الْقَرَابَهَ فَقَالَ سُبْحَانَهُ:
آنگاه نزدیکان پیامبر را تبیین نمود و فرمود:
«إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً»
«خدا چنین میخواهد که هررجس و آلایشى را از اهل بیت ببرد و شما را از هرعیب پاک و منزه گرداند.»
فَبَیَّنَ لِی أَهْلَ الْبَیْتِ بَعْدَ الْقَرَابَهِ
و بعد از روشنگرى در مورد بستگان، اهل بیت را برایم بیان نمود
وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى مُبِیِّناً عَنِ الصَّادِقِینَ الَّذِینَ أَمَرَنَا بِالْکَوْنِ مَعَهُمْ وَ الرَّدِّ إِلَیْهِمْ بِقَوْلِهِ سُبْحَانَهُ:
و سپس خدای متعال در حالى که صادقینى را که ما را امر کرد که با آنها باشیم و اموراتمان را به سوى آنها رد کنیم به گفتار پاک خودش بیان فرمود:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ»
«اى اهل ایمان، خداترس باشید و با مردان راستگوى باایمان بپیوندید.»
فَأَوْضَحَ عَنْهُمْ وَ أَبَانَ عَنْ صِفَتِهِمْ بِقَوْلِهِ جَلَّ ثَنَاؤُهُ
و آنها را واضح کرد و اوصاف آنها را آشکار نمود به گفتار خودش که فرمود:
«فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ
«پس هرکس با تو دربارۀ عیسى در مقام مجادله برآید، بعد از آنکه به احوال او آگاهى یافتى بگو: بیایید ما و شما فرزندان و زنان و کسانى را که به منزلۀ خودمان هستند بخوانیم،
ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکاذِبِینَ»
سپس به مباهله برخیزیم (در حق یکدیگر نفرین کنیم) تا دروغگویان (و کافران) را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازیم.»
فَلَکَ الشُّکْرُ یَا رَبِّ وَ لَکَ الْمَنُّ حَیْثُ هَدَیْتَنِی وَ أَرْشَدْتَنِی
پس تو را شکر اى پروردگار و منّت براى توست، آنگاه که مرا هدایت کردى و ارشادم نمودى
حَتَّى لَمْ یَخَفْ عَلَیَّ الْأَهْلُ وَ الْبَیْتُ وَ الْقَرَابَهُ
تا اهل و خانه و خویشان و نزدیکان بر من ترس نداشته باشند
فَعَرَّفْتَنِی نِسَاءَهُمْ وَ أَوْلَادَهُمْ وَ رِجَالَهُمْ
و تو مرا زنان و فرزندان و مردان آنها را شناساندى.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِذَلِکَ الْمَقَامِ الَّذِی لَا یَکُونُ أَعْظَمُ مِنْهُ فَضْلًا لِلْمُؤْمِنِینَ
خداوندا! به سوى تو تقرب میجویم به آن مقامی که بزرگتر از آن براى مؤمنان نیست
وَ لَا أَکْثَرُ رَحْمَهً لَهُمْ
بِتَعْرِیفِکَ إِیَّاهُمْ شَأْنَهُ وَ إِبَانَتِکَ فَضْلَ أَهْلِهِ
و مقامی که پررحمتتر از آن براى مؤمنان نیست
به سبب معرفى تو مقام او را به آنان و ظاهر ساختن تو فضل اهل او را
الَّذِینَ بِهِمْ أَدْحَضْتَ بَاطِلَ أَعْدَائِکَ
وَ ثَبَّتَّ بِهِمْ قَوَاعِدَ دِینِکَ
آنانى که باطل دشمنانت را با آنها برطرف ساختى
و پایههاى دینت را با آنان ثابت کردى
وَ لَوْ لَا هَذَا الْمَقَامُ الْمَحْمُودُ الَّذِی أَنْقَذْتَنَا بِهِ
و اگر نبود این مقام پسندیدهاى که تو ما را به آن نجات دادى و دلالت کردى
وَ دَلَلْتَنَا عَلَى اتِّبَاعِ الْمُحِقِّینَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ نَبِیِّکَ
بر پیروى حقداران از اهل بیت پیغمبرت،
الصَّادِقِینَ عَنْکَ
راستگویان دربارهى تو،
الَّذِینَ عَصَمْتَهُمْ مِنْ لَغْوِ الْمَقَالِ وَ مَدَانِسِ الْأَفْعَالِ
آنانى که آنها را عصمت دادهاى از گفتههاى باطل و کارهاى چرکین،
لَخُصِمَ أَهْلُ الْإِسْلَامِ
با اهل اسلام خصومت میشد.
وَ ظَهَرَتْ کَلِمَهُ أَهْلِ الْإِلْحَادِ وَ فِعْلُ أُولِی الْعِنَادِ
و گفتار منکرین خدا و کارهاى دشمنان آشکار میگشت،
فَلَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمَنُّ وَ لَکَ الشُّکْرُ عَلَى نَعْمَائِکَ وَ أَیَادِیکَ
پس سپاس مخصوص توست و منت سزاوار توست و شکر براى توست بر نعمتهایت و عطاهایت.
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خدایا! پس درود فرست بر محمد و آل محمد
الَّذِینَ افْتَرَضْتَ عَلَیْنَا طَاعَتَهُمْ وَ عَقَدْتَ فِی رِقَابِنَا وَلَایَتَهُمْ
آنانى را که طاعتشان را بر ما واجب کردى و دوستى آنان را به گردن ما انداختى
وَ أَکْرَمْتَنَا بِمَعْرِفَتِهِمْ وَ شَرَّفْتَنَا بِاتِّبَاعِ آثَارِهِمْ وَ ثَبَّتَّنَا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ
و به معرفت آنها ما را گرامی داشتى و به پیروى آثار آنان ما را شرافت بخشیدى و به گفتار ثابتى
الَّذِی عَرَّفُونَاهُ فَأَعِنَّا عَلَى الْأَخْذِ بِمَا بَصَّرُونَاهُ وَ اجْزِ مُحَمَّداً
که آنها به ما معرفى کردند ما را ثابت گردانیدى، پس ما را به گرفتن آنچه ما را به آن بینا ساختند کمک کن و از ما عنایت فرما به محمد
صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَنَّا أَفْضَلَ الْجَزَاءِ بِمَا نَصَحَ لِخَلْقِکَ
-درود تو بر او و خاندانش باد- بهترین پاداش را، به خاطر نصیحت خلق تو
وَ بَذَلَ وُسْعَهُ فِی إِبْلَاغِ رِسَالاتِکَ وَ أَخْطَرَ بِنَفْسِهِ فِی إِقَامَهِ دِینِکَ
و کوشش زیاد در رساندن پیغامهاى تو و به خطر انداختن نفس خود در به پا داشتن دین تو
وَ عَلَى أَخِیهِ وَ وَصِیِّهِ وَ الْهَادِی إِلَى مَنْ بَعْدَهُ دِینَهُ وَ الْمُقِیمِ سُنَّتَهُ
و بر برادرش و وصیش و راهنماى بعدش به سوى دین خود و به پادارندۀ سنتش،
عَلِیٍّ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَى الْأَئِمَّهِ مِنْ أَبْنَائِهِ الصَّادِقِینَ
على امیر مؤمنان درود خدا بر او باد پاداش، و درود فرست بر امامان از فرزندان او، آنانى که راستگویانند
الَّذِینَ وَصَلْتَ طَاعَتَهُمْ بِطَاعَتِکَ وَ أَدْخِلْنَا بِشَفَاعَتِهِمْ دَارَ الْکَرَامَهِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
و پیروى آنها را به پیروى خودت متصل ساختى و به شفاعت آنها ما را به بهشت داخل گردان، اى مهربانترین مهربانان!
اللَّهُمَّ هَؤُلَاءِ أَصْحَابُ الْکِسَاءِ وَ الْعَبَاءِ یَوْمَ الْمُبَاهَلَهِ
بار خدایا! آنان اصحاب کسا و عباى روز مباهلهاند.
اللَّهُمَّ اجْعَلْهُمْ شُفَعَاءَنَا وَ أَسْأَلُکَ بِحَقِّ ذَلِکَ الْمَقَامِ الْمَحْمُودِ
خداوندا! آنان را شفیعان ما قرار ده و به حق آن مقام پسندیده
وَ الْیَوْمِ الْمَشْهُودِ أَنْ تَغْفِرَ لِی وَ تَتُوبَ عَلَیَّ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
و روز حاضرشونده از تو میخواهیم ما را بیامرزى و توبۀ ما را قبول کنى. قطعا تو توبهپذیر مهربانى.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّ أَرْوَاحَهُمْ وَ طِینَتَهُمْ وَاحِدَهٌ وَ هِیَ الشَّجَرَهُ
خداوندا! من گواهم که ارواح آنان و طینت آنان یکى است و آن درختى است
الَّتِی طَابَ أَصْلُهَا وَ فَرْعُهَا وَ أَغْصَانُهَا وَ أَوْرَاقُهَا
که اصل و فرع آن پاک و شاخهها و برگهاى آن پاکاند.
اللَّهُمَّ ارْحَمْنَا بِحَقِّهِمْ وَ أَجِرْنَا مِنْ مَوَاقِفِ الْخِزْیِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ
خداوندا! به حقّ ایشان بر ما رحم کن و به حق ایشان از ایستگاههاى رسوایى در دنیا و آخرت پناهمان ده
بِوَلَایَتِهِمْ وَ أَوْرِدْنَا مَوْرِدَ الْأَمْنِ مِنْ أَهْوَالِ یَوْمِ الْقِیَامَهِ
به حق ولایتشان و ما را از ترسهاى روز قیامت به جاى امن برسان
بِحُبِّهِمْ وَ إِقْرَارِنَا بِفَضْلِهِمْ وَ اتِّبَاعِنَا آثَارَهُمْ وَ اهْتِدَائِنَا بِهُدَاهُمْ وَ اعْتِقَادِنَا مَا عَرَّفُونَاهُ مِنْ تَوْحِیدِکَ
به حق دوستى آنها و اقرار ما به فضیلت آنها و پیروى از آثار آنها و به هدایت یافتن ما به هدایت آنها و به اعتقاد ما به یگانگى تو که آنها معرفى کردند.
وَ وَقَفُونَا عَلَیْهِ مِنْ تَعْظِیمِ شَأْنِکَ وَ تَقْدِیسِ أَسْمَائِکَ وَ شُکْرِ آلَائِکَ
و آنچه ما را بر آن استوار داشتند از بزرگ داشتن شأن تو و پاک داشتن نامهاى تو و شکر نعمتهایت
وَ نَفْیِ الصِّفَاتِ أَنْ تَحُلَّکَ وَ الْعِلْمِ أَنْ یُحِیطَ بِکَ وَ الْوَهْمِ
و نفى صفاتى که بر تو حلول کند و علمی که به تو احاطه داشته باشد و وهمی که بر تو واقع شود
أَنْ یَقَعَ عَلَیْکَ فَإِنَّکَ أَقَمْتَهُمْ حُجَجاً عَلَى خَلْقِکَ وَ دَلَائِلَ عَلَى تَوْحِیدِکَ وَ هُدَاهً تُنَبِّهُ عَلَى أَمْرِکَ،
و قطعا تو آنان را حجّتهاى بر خلقت و دلایل یگانگىات و راهنمایانى که امر تو را آگاه میکنند
وَ تَهْدِی إِلَى دِینِکَ وَ تُوضِحُ مَا أَشْکَلَ عَلَى عِبَادِکَ وَ بَاباً لِلْمُعْجِزَاتِ
و به سوى دین تو هدایت میکنند و آنچه بر بندگانت مشکل شد توضیح میدهند و درهاى معجراتى
الَّتِی یَعْجِزُ عَنْهَا غَیْرُکَ وَ بِهَا تَبِینُ حُجَّتُکَ وَ تَدْعُوَ إِلَى تَعْظِیمِ السَّفِیرِ بَیْنَکَ
که غیر تو از آنها عاجز است و به سبب آنها حجت تو آشکار میشود و تو به سوى بزرگداشت سفیر بین خودت
وَ بَیْنَ خَلْقِکَ وَ أَنْتَ الْمُتَفَضِّلُ عَلَیْهِمْ حَیْثُ قَرَّبْتَهُمْ مِنْ مَلَکُوتِکَ وَ اخْتَصَصْتَهُمْ بِسِرِّکَ
و بین بندگانت ما را خواندهاى و تو بر آنان تفضل نمودهاى، زیرا آنها را از پادشاهى خود به ما نزدیک کردى و آنان را به اسرار خود مخصوص قرار دادى
وَ اصْطَفَیْتَهُمْ لِوَحْیِکَ وَ أَوْرَثْتَهُمْ غَوَامِضَ تَأْوِیلِکَ رَحْمَهً لِخَلْقِکَ وَ لُطْفاً بِعِبَادِکَ
و آنان را براى وحى خود برگزیدى و آنان را وارثان مشکلات تأویل خود قرار دادى به خاطر مهربانى براى خلقت و لطف به بندگانت
وَ حَنَاناً عَلَى بَرِیَّتِکَ وَ عِلْماً بِمَا تَنْطَوِی عَلَیْهِ ضَمَائِرُ أُمَنَائِکَ وَ مَا یَکُونُ مِنْ شَأْنِ صَفْوَتِکَ
و منت بر آفریدگانت و از راه دانش به آنچه دلهاى امینانت را پوشانده است و آنچه از شأن برگزیدگان توست.
وَ طَهَّرْتَهُمْ فِی مَنْشَئِهِمْ وَ مُبْتَدَئِهِمْ وَ حَرَسْتَهُمْ مِنْ نَفْثِ نَافِثٍ إِلَیْهِمْ
و منشأ و ابتداى آنان را پاک نمودى و آنها را از سحر و جادو محافظت کردى
وَ أَرَیْتَهُمْ بُرْهَاناً عَلَى مَنْ عَرَضَ بِسُوءٍ لَهُمْ
و برهان را بر کسى که غرض سوئى به آنها داشت به آنها نشان دادهاى،
فَاسْتَجَابُوا لِأَمْرِکَ وَ شَغَلُوا أَنْفُسَهُمْ بِطَاعَتِکَ وَ مَلَئُوا أَجْزَاءَهُمْ مِنْ ذِکْرِکَ
پس آنها امر تو را اجابت کردند و خودشان را به طاعت تو مشغول داشتند و از یاد تو تمام اجزایشان را پر کردند
وَ عَمَرُوا قُلُوبَهُمْ بِتَعْظِیمِ أَمْرِکَ وَ جَزَّءُوا أَوْقَاتَهُمْ فِیمَا یُرْضِیکَ
و دلهاشان را به بزرگداشت امر تو آباد ساختند و اوقاتشان را در راه رضاى تو تقسیم نمودند
وَ أَخْلَوُا دَخَائِلَهُمْ مِنْ مَعَارِیضِ الْخَطَرَاتِ الشَّاغِلَهِ عَنْکَ فَجَعَلْتَ قُلُوبَهُمْ مَکَامِنَ لِإِرَادَتِکَ
و دلهاشان را از عارضههاى اشتغالات غیر تو خالى کردهاند، پس تو دلهاى آنها را جایگاه ارادۀ خودت
وَ عُقُولَهُمْ مَنَاصِبَ لِأَمْرِکَ وَ نَهْیِکَ
وَ أَلْسِنَتَهُمْ تَرَاجِمَهً لِسُنَّتِکَ
ثُمَّ أَکْرَمْتَهُمْ بِنُورِکَ
و عقلهاى آنها را جاى امر و نهیت قرار دادى
و زبان آنان را ترجمهکنندۀ طریقۀ خودت ساختى،
و سپس آنان را به نور خودت گرامی داشتى
حَتَّى فَضَّلْتَهُمْ مِنْ بَیْنِ أَهْلِ زَمَانِهِمْ وَ الْأَقْرَبِینَ إِلَیْهِمْ
فَخَصَصْتَهُمْ بِوَحْیِکَ
وَ أَنْزَلْتَ إِلَیْهِمْ کِتَابَکَ
تا آنکه آنها را از میان اهل زمانشان و نزدیکان به سوى آنها فضیلت دادى،
پس آنان را به وحى خودت مخصوص ساختى
و کتابت را به سوى آنها فرستادى،
وَ أَمَرْتَنَا بِالتَّمَسُّکِ بِهِمْ وَ الرَّدِّ إِلَیْهِمْ وَ الِاسْتِنْبَاطِ مِنْهُمْ
و ما را به چنگ زدن به آنها و رد کردن به سوى آنها و استنباط آنها امر نمودهاى.
اللَّهُمَّ قَدْ تَمَسَّکْنَا بِکِتَابِکَ وَ بِعِتْرَهِ نَبِیِّکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِمْ
بار خدایا! ما به کتاب تو چنگ زدهایم و به عترت پیغمبر تو-درود تو بر آنها-
الَّذِینَ أَقَمْتَهُمْ لَنَا دَلِیلًا وَ عَلَماً وَ أَمَرْتَنَا بِاتِّبَاعِهِمْ
آنانى که آنها را دلیل و علم براى ما قرار دادى و ما را به پیروى آنها امر کردهاى.
اللَّهُمَّ فَإِنَّا قَدْ تَمَسَّکْنَا بِهِمْ فَارْزُقْنَا شَفَاعَتَهُمْ حِینَ یَقُولُ الْخَائِبُونَ
(فَمَا لَنَا مِنْ شَافِعِینَ وَ لَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ) [5]
بار خدایا! ما به آنها چنگ زدهایم، پس شفاعت آنان را هنگامی که ناامیدان میگویند:
«براى ما شفاعتکنندگان و دوست صمیمی و خویشاوندى نیست» روزى ما گردان
وَ اجْعَلْنَا مِنَ الصَّادِقِینَ الْمُصَدِّقِینَ لَهُمْ الْمُنْتَظِرِینَ لِأَیَّامِهِمْ النَّاظِرِینَ إِلَى شَفَاعَتِهِمْ
و ما را از راستگویان، باورکنندگان آنها، منتظرین روزگار آنها و نظرکنندگان به سوى شفاعت آنها قرار ده
وَ لَا تُضِلَّنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ
و ما را بعد از هدایت کردنت گمراه مگردان و از نزد خودت رحمتى براى ما ببخش، قطعا تو بخشندهاى. آمین اى پروردگار عالمیان!
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ نَبِیِّکَ وَ عَلَى أَخِیهِ وَ صِنْوِهِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ قِبْلَهِ الْعَارِفِینَ
خدایا درود فرست بر محمد پیغمبرت و بر برادر و وصى او امیر مؤمنان و پیشواى عارفان
وَ عَلَمِ الْمُهْتَدِینَ وَ ثَانِی الْخَمْسَهِ الْمَیَامِینِ الَّذِی فَخَرَ بِهِمُ الرُّوحُ الْأَمِینُ
و نشانۀ هدایتیافتگان و دومین پنج تن مبارک، آنهایى که روح الامین به آنها فخر کرده
وَ بَاهَلَ اللَّهُ تَعَالَى بِهِمُ الْمُبَاهِلِینَ فَقَالَ وَ هُوَ أَصْدَقُ الْقَائِلِینَ
و خدا به سبب آنها با مباهلهکنندگان مباهله نمود و فرمود در حالى که او راستگوترین راستگویان است
(فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ
«پس هرکس با تو دربارۀ عیسى در مقام مجادله برآید بعد از آنکه به احوال او آگاهى یافتى، بگو: بیایید ما و شما فرزندان
وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکاذِبِینَ)[6]
و زنان و کسانى را که به منزلۀ خودمان هستند بخوانیم، سپس به مباهله برخیزیم (در حق یکدیگر نفرین کنیم) تا دروغگویان (و کافران) را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازیم» .
ذَلِکَ الْإِمَامُ الْمَخْصُوصُ بِمُؤَاخَاتِهِ یَوْمَ الْإِخَاءِ وَ الْمُؤْثِرُ بِالْقُوتِ بَعْدَ ضُرِّ الطَّوَى
آن امام مخصوص به برادرى اوست، روزى که برادرى کردند و ایثارکنندۀ به غذاى شبش بعد از ضرر پیچیده
وَ مَنْ شَکَرَ اللَّهُ سَعْیَهُ فِی هَلْ أَتَى وَ مَنْ شَهِدَ بِفَضْلِهِ مُعَادُوهُ
و کسى که خدا از او در سورۀ هل اتى تشکر نمود و دشمنانش به فضیلت او شهادت دادند
وَ أَقَرَّ بِمَنَاقِبِهِ جَاحِدُوهُ مَوْلَى الْأَنَامِ وَ مُکَسِّرُ الْأَصْنَامِ وَ مَنْ لَمْ تَأْخُذْهُ فِی اللَّهِ لَوْمَهُ لَائِمٍ
و انکارکنندگانش به مناقبش اقرار نمودند، مولاى مردم و شکنندۀ بتها و کسى که در راه خدا، ملامت ملامتکنندگان او را فرانگرفته،
صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مَا طَلَعَتْ شَمْسُ النَّهَارِ وَ أَوْرَقَتِ الْأَشْجَارُ
درود خدا بر او و آلش مادام که آفتاب طلوع میکند در روز و درختان برگ میکنند
وَ عَلَى النُّجُومِ الْمُشْرِقَاتِ مِنْ عِتْرَتِهِ وَ الْحُجَجِ الْوَاضِحَاتِ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ.
و (درود خدا بر) ستارگان درخشان از عترت او و حجتهاى آشکار از فرزندان او.
فضیلت علی علیه السلام بعنوان «نفس رسول الله» در آیۀ مباهله!
امام رضا علیه السلام:
قَالَ وَ حَدَّثَنِي الشَّيْخُ أَدَامَ اللَّهُ عِزَّهُ أَيْضاً قَالَ:
قَالَ الْمَأْمُونُ يَوْماً لِلرِّضَا ع
أَخْبِرْنِي بِأَكْبَرِ فَضِيلَةٍ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع يَدُلُّ عَلَيْهَا الْقُرْآنُ
قَالَ
فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع
فَضِيلَةٌ فِي الْمُبَاهَلَةِ
قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ
تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ
ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِينَ
فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ ص الْحَسَنَ وَ الْحُسَيْنَ ع فَكَانَا ابْنَيْهِ
وَ دَعَا فَاطِمَةَ ع فَكَانَتْ فِي هَذَا الْمَوْضِعِ نِسَاءَهُ
وَ دَعَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَكَانَ نَفْسَهُ بِحُكْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
فَقَدْ ثَبَتَ أَنَّهُ لَيْسَ أَحَدٌ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ تَعَالَى أَجَلَّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ أَفْضَلَ
فَوَجَبَ أَنْ لَا يَكُونَ أَحَدٌ أَفْضَلَ مِنْ نَفْسِ رَسُولِ اللَّهِ ص بِحُكْمِ اللَّهِ تَعَالَى
قَالَ
فَقَالَ لَهُ الْمَأْمُونُ
أَ لَيْسَ قَدْ ذَكَرَ اللَّهُ تَعَالَى الْأَبْنَاءَ بِلَفْظِ الْجَمْعِ وَ إِنَّمَا دَعَا رَسُولُ اللَّهِ ابْنَيْهِ خَاصَّةً
وَ ذَكَرَ النِّسَاءَ بِلَفْظِ الْجَمْعِ وَ إِنَّمَا دَعَا رَسُولُ اللَّهِ ص ابْنَتَهُ وَحْدَهَا
فَأَلَّا جَازَ أَنْ يُذْكَرَ الدُّعَاءُ لِمَنْ هُوَ نَفْسُهُ وَ يَكُونَ الْمُرَادُ نَفْسَهُ فِي الْحَقِيقَةِ دُونَ غَيْرِهِ
فَلَا يَكُونُ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع مَا ذَكَرْتَ مِنَ الْفَضْلِ
قَالَ
فَقَالَ لَهُ الرِّضَا ع لَيْسَ يَصِحُّ مَا ذَكَرْتَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ
وَ ذَلِكَ أَنَّ الدَّاعِيَ إِنَّمَا يَكُونُ دَاعِياً لِغَيْرِهِ كَمَا أَنَّ الْآمِرَ آمِرٌ لِغَيْرِهِ
وَ لَا يَصِحُّ أَنْ يَكُونَ دَاعِياً لِنَفْسِهِ فِي الْحَقِيقَةِ كَمَا لَا يَكُونُ آمِراً لَهَا فِي الْحَقِيقَةِ
وَ إِذَا لَمْ يَدْعُ رَسُولُ اللَّهِ ص رَجُلًا فِي الْمُبَاهَلَةِ إِلَّا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع
فَقَدْ ثَبَتَ أَنَّهُ نَفْسُهُ الَّتِي عَنَاهَا اللَّهُ سُبْحَانَهُ فِي كِتَابِهِ
وَ جَعَلَ حُكْمَهُ ذَلِكَ فِي تَنْزِيلِهِ
قَالَ
فَقَالَ الْمَأْمُونُ
إِذَا وَرَدَ الْجَوَابُ سَقَطَ السُّؤَالُ.
شیخ مفید رحمهالله روایت کرده است که مأمون روزی به امام رضا علیهالسلام گفت:
“به من بگو بزرگترین فضیلت امام علی علیهالسلام از نظر قرآن چیست؟”
امام رضا علیهالسلام در پاسخ فرمودند:
“فضیلت ایشان در داستان مباهله است که خداوند تعالی میفرماید:
«هرگاه کسی در مورد حضرت عیسی علیهالسلام با تو مجادله کند، پس بگو: بیایید ما فرزندان خود و فرزندان شما، زنان خود و زنان شما، و جانهای خود و جانهای شما را دعوت کنیم و سپس نفرین کنیم و دروغگویان را لعنت کنیم.» (آل عمران، 61)
پس پیامبر صلیاللهعلیهوآله حسن و حسین علیهماالسلام را به عنوان فرزندانش، حضرت فاطمه علیهاالسلام را به عنوان زن خود، و حضرت علی علیهالسلام را به عنوان نفس خود فراخواند.
از این رو ثابت میشود که هیچکس از مخلوقات خداوند، بزرگتر و والاتر از پیامبر صلیاللهعلیهوآله نیست و بنابراین، هیچکس نباید از حضرت علی علیهالسلام که نفس پیامبر است، برتر باشد.”
مأمون سپس گفت:
“آیا خداوند در آیه ذکر کرده است که فرزندان را به صورت جمع بیاورد و فقط پیامبر صلیاللهعلیهوآله دو فرزند خود را دعوت کرد؟
همچنین در مورد زنان نیز فقط حضرت فاطمه علیهاالسلام را دعوت کرد، پس نمیتوان این آیه را به امام علی علیهالسلام که نفس پیامبر است نسبت داد.”
امام رضا علیهالسلام در پاسخ فرمودند:
“آنچه شما گفتهاید صحیح نیست، زیرا دعوتکننده همیشه برای دیگران دعوت میکند، نه برای خود. همانطور که فرماندهنده هم برای دیگران فرمان میدهد و نمیتواند فرمانده خود باشد.
پس اگر پیامبر صلیاللهعلیهوآله در مباهله هیچکس جز حضرت علی علیهالسلام را دعوت نکرد، پس این نشاندهنده این است که حضرت علی علیهالسلام همان نفس پیامبر است که خداوند در قرآن اشاره کرده است.”
مأمون در پایان گفت:
“وقتی جواب داده شد، دیگر سوالی باقی نمیماند.”