The Light tells you
what should you do?!
«فعل» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی مینویسند:
«فِعالُ الفأسِ: دستۀ تيشه»
+ «عمل»
+ «امر الله»
مشتقات ریشۀ «فعل» 108 بار در آیات قرآن تکرار شده است.
مشابه واژه «عمل» که از «عَامِلَةُ الرُّمح» یعنی قسمت زيرين سر نيزه كه نزديك به سنان است، گرفته شده، واژه «فعل» نیز از «فِعالُ الفأسِ» یعنی دستۀ تیشه گرفته شده و این معنی وجود دارد که عمل یا فعل باید بر «علم» بنا شود تا تاثیر داشته باشد و استعمال اندیشه صاحبان نور در آیات میتواند آرامش ایجاد نماید و بدون یادآوری معالم ربانی و یا با شک به علوم نورانی، از آرامش خبری نیست کما اینکه بدون دستۀ تیشه یا بدون قسمت زیرین سر نیزه، خود تیشه و یا نیزه کاربردی ندارد و «کاری» نیست و ناکارامد بوده و ابزاری ناقص برای انجام کار حساب میشود و مَثَل اهل شک برای انجام کار، همین مثال است که تیشۀ بدون دستۀ آنرا برای انجام کار بدست میگیرند و یا نیزه بدون قسمت زیرین آنرا برای شکار بدست میگیرند و خُب معلوم است که این ابزار ناقص، بدرد نخواهد خورد و چاقوی بیدسته را عاقل بعنوان ابزار، دستش نمیگیرد و اول برای آن دسته درست میکند، آنوقت با آن راحت کار میکند.
این دو اسم زیبای «عمل» و «فعل» مترادف «نور الولایة» هستند.
ما با توکل به اندیشۀ آل محمد ع از معنای آرامش و نور علم آل محمد ع در دل شرایط بهرهمند میشویم.
مفهوم «إحداث شىء من عملٍ و غيره» از واژۀ فعل استنباط میشود،
انگاری احداث راههای جدید، با ایجاد و خلق اعمال صالح و افعال خیر صورت میگیرد.
+ «عبد – تعبید الطریق»
فِعْلَ الْخَيْراتِ!
«وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ»:
فرشتۀ نگهبان، سرِ بزنگاه عرضۀ تقدیرات، از علوم ربانی آموخته شده از صاحبان نور، به دل اهل یقین میاندازد تا آنها با استعمال این علوم، رفتاری مرضی ذات اقدس الهی داشته باشند.
«فعل» + «عمل» + «صنع»:
تمام آیات قرآن که مشتقات ریشههای عمل و فعل و صنع با هم مقایسه شوند.
«صنع: العمل على حذاقة و علم و دقّة»
در واقع استعمال اندیشه صاحبان نور از ظرافت و دقت و نظم و ویژگی بسیار دقیق برخوردار است.
وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ
و به ايشان انجام دادن كارهاى نيك را وحى كرديم.
+ «عمل صالح»:
انگاری برای انجام عمل صالح، باید نور علمش به دلت بیفته: (وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ)
[«فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَ الْعَمَلَ الصَّالِحَ»]:
«يَا مَنْ خَلَقَ الْأَرْضَ كِفاتاً أَحْياءً وَ أَمْواتاً وَ جَعَلَ فِيها رَواسِيَ شامِخاتٍ وَ أَسْقَى عِبَادَهُ ماءً فُراتاً
أَسْأَلُكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ أَنْتَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ وَ بِمَا سَأَلَكَ بِهِ السَّائِلُونَ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ أَنْ تَرْزُقَنِي فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَ الْعَمَلَ الصَّالِحَ وَ اجْتِنَابَ الْفَوَاحِشِ وَ مَا لَا تَرْضَى بِهِ.»
دَوَامُ الطَّاعَاتِ وَ فِعْلُ الْخَيْرَاتِ وَ الْمُبَادَرَةُ إِلَى الْمَكْرُمَاتِ مِنْ كَمَالِ الْإِيمَانِ وَ أَفْضَلِ الْإِحْسَانِ.
دايم بودن طاعات و انجام خيرات و پيشى گرفتن بسوى خويهاى گرامى از كمال ايمان و افزونترين احسانست.
ثَابِرُوا عَلَى الطَّاعَاتِ وَ سَارِعُوا إِلَى فِعْلِ الْخَيْرَاتِ وَ تَجَنَّبُوا السَّيِّئَاتِ وَ بَادِرُوا إِلَى فِعْلِ الْحَسَنَاتِ وَ تَجَنَّبُوا ارْتِكَابَ الْمَحَارِمِ.
مداومت كنيد بر طاعتها، و بشتابيد بسوى انجام خيرات، و دورى گزينيد از گناهان، و پيشى گيريد بسوى انجام نيكوئيها، و دورى كنيد از مرتكب شدن حرامها.
وَ السَّابِعَ عَشَرَ سُرُوشُ وَ هُوَ اسْمٌ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ تَعَالَى
وَ قِيلَ اسْمُ جَبْرَئِيلَ يَوْمٌ مُتَوَسِّطٌ يَصْلُحُ لِطَلَبِ الْحَاجَاتِ وَ فِعْلِ الْخَيْرَاتِ وَ لْيَحْذَرْ سَائِرَ الْأَعْمَالِ.
عن أبي جعفر عليه السّلام في قوله عزّ و جلّ:
وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا.
قال أبو جعفر عليه السّلام:
يعني الأئمّة من ولد فاطمة. يوحى إليهم بالرّوح في صدورهم.
ثمّ ذكر ما أكرمهم اللّه به فقال: فِعْلَ الْخَيْراتِ.
فعليهم منه أفضل الصلوات و أوفر التّحيّات.
إقبال الأعمال ؛ ج1 ؛ ص235
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ يَا مَنْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَدى
وَ أَسْأَلُكَ يَا مَنْ خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ طِباقاً وَ جَعَلَ الْقَمَرَ فِيهِنَّ نُوراً وَ الشَّمْسَ سِراجاً
يَا مَنْ لَا يُوجَدُ [لَا نَجِدُ] مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً
يَا مَنْ أَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِ وَ أَحْصى كُلَّ شَيْءٍ عَدَداً
يَا أَهْلَ التَّقْوَى وَ يَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ
يَا مَنْ هُوَ قَادِرٌ عَلى أَنْ يُحْيِيَ الْمَوْتى
يَا مَنْ أَعَدَّ لِلْكافِرِينَ سَلاسِلَ وَ أَغْلالًا وَ سَعِيراً
يَا مُرْسِلَ الْمُرْسَلَاتِ وَ الْعَاصِفَاتِ وَ النَّاشِرَاتِ وَ الْفَارِقَاتِ وَ الْمُلْقِيَاتِ ذِكْراً
يَا مَنْ خَلَقَ الْأَرْضَ كِفاتاً أَحْياءً وَ أَمْواتاً وَ جَعَلَ فِيها رَواسِيَ شامِخاتٍ وَ أَسْقَى عِبَادَهُ ماءً فُراتاً
أَسْأَلُكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ أَنْتَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ وَ بِمَا سَأَلَكَ بِهِ السَّائِلُونَ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ
أَنْ تَرْزُقَنِي فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَ الْعَمَلَ الصَّالِحَ وَ اجْتِنَابَ الْفَوَاحِشِ وَ مَا لَا تَرْضَى بِهِ
يَا مَنْ لَا يُعْجِزُهُ شَيْءٌ أَرَادَهُ وَ يَا مَنْ لَا يَتَعَاظَمُهُ غُفْرَانُ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ يَا مَنْ يُقِيلُ الْعَاثِرِينَ وَ يَعْفُو عَنِ الْمُذْنِبِينَ وَ يَتَكَرَّمُ عَلَى الْمُسِيئِينَ وَ يَفْتَحُ بَابَ التَّوْبَةِ لِلْخَاطِئِينَ ارْحَمْنِي فَإِنَّكَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ وَ أَعْتِقْنِي فِي يَوْمِي هَذَا مِنَ النَّارِ إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين.
إقبال الأعمال ؛ ج2 ؛ ص612
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَ تَرْكَ الْمُنْكَرَاتِ وَ حُبَّ الْمَسَاكِينِ وَ مُخَالَطَةَ الصَّالِحِينَ وَ أَنْ تَغْفِرَ لِي وَ تَرْحَمَنِي وَ إِذَا أَرَدْتَ بِقَوْمٍ فِتْنَةً فَتَقِينِي غَيْرَ مَفْتُونٍ
وَ أَسْأَلُكَ حُبَّكَ وَ حُبَّ مَنْ يُحِبُّكَ وَ حُبَّ كُلِّ عَمَلٍ يُقَرِّبُنِي إِلَى حُبِّكَ.
[قبض و بسط]:
انْظُرُوا عِبَادَ اللَّهِ فَرْقَ مَا بَيْنَ الْفَرِيقَيْنِ بِحُضُورِ قَلْبٍ وَ اغْتَنِمُوا الصِّحَّةَ قَبْلَ أَنْ يَنْخَلِعَ الْقَلْبُ.
فرق اهل شک و یقین فقط در قلبشونه!
اونم در مفهوم زیبایی بنام «حضور قلب» است!
فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ!
خالِدينَ فيها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ إِلاَّ ما شاءَ رَبُّكَ
إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِما يُريدُ (107)
فَعَّالٌ لِما يُريدُ (16)
… اینکه میگیم فلانی چه آدم فعال و پرکاری است، خیلی تلاش میکنه و اصلا آروم و قرار نداره، فعالیت کردن در زبان فارسی هم خیلی بکار میره، شخصیت فعال یعنی نه تنها بیکار ننشسته، بلکه شدیدا داره کار میکنه و موضوع رو خوب پیگیری میکنه و دنبال هدفی میگرده و داره تلاش میکنه، انگاری هدف خاصی رو داره بشدت و دقت دنبال میکنه.
+ «قبض و بسط قلب»
فعال از اسماء الله الحسنی است، یعنی بدان که دائما اراده عالم بالا در حال تلاش و فعالیت و تنظیم بستر حوادث و ایجاد سوژه هاست تا تو بتوانی با استعمال اندیشه صاحبان نور در دل این شرایط، تولید فعل الخیرات و عمل الصالح بنمایی و این تولید نور آرامش و مهربانی را خدا دوست دارد.
«الفَعَّال: نافذ و مؤثّر، آن كه بسيار كار كند. الفَعَّالِيَّة: پُركارى و فعاليّت.»
در این حدیث زیبا آل محمد ع پس از اینکه دو گروه اهل شک و اهل یقین را با هم مقایسه می کنند و سرانجام کارشان را بیان می فرمایند، در یک خط آخر، چه زیبا به تفاوت مهم و اساسی این دو گروه اشاره دارند که:
«انْظُرُوا عِبَادَ اللَّهِ فَرْقَ مَا بَيْنَ الْفَرِيقَيْنِ بِحُضُورِ قَلْبٍ وَ اغْتَنِمُوا الصِّحَّةَ قَبْلَ أَنْ يَنْخَلِعَ الْقَلْبُ»
تفاوت در حضور قلب اهل یقین است نسبت به غفلت اهل شک حسود، یعنی اهل یقین مدام با فهم قبض و بسط قلبیشان، خود را متاثر از نور علوم ربانی و در حضور عالم بالا می بینند و دائما می دانند که این ظرف قلب آنها بدون مظروفی بنام نور نگاه آل محمد ع بیارزش است و اگر این ظرف که همان قلب اوست و «عیبة» نام دارد، چون بی نور نگاه علمی یاد عالم ربانی چیزی معیوب و ناقص است، با وجود این نور و در حضور این نور، وقت را غنیمت شمرده و مدام از سوژهها بهره برده و با استعمال اندیشه نورانی، تولید نور آرامش مینماید، ان شاء الله تعالی.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:
أَيُّهَا النَّاسُ
تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ الْمَجِيدَ فَقَدْ دَلَّكُمْ عَلَى الْأَمْرِ الرَّشِيدِ
وَ سَلِّمُوا لِلَّهِ أَمْرَهُ
فَإِنَّهُ فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ
وَ احْذَرُوا يَوْمَ الْوَعِيدِ وَ اعْمَلُوا بِطَاعَتِهِ فَهَذَا شَأْنُ الْعَبِيدِ
وَ احْذَرُوا غَضَبَهُ فَكَمْ قَصَمَ مِنْ جَبَّارٍ عَنِيدٍ
ق وَ الْقُرْآنِ الْمَجِيدِ
أَيْنَ مَنْ بَنَى وَ شَادَ وَ طَوَّلَ وَ تَأَمَّرَ عَلَى النَّاسِ وَ سَادَ فِي الْأَوَّلِ وَ ظَنَّ جَهَالَةً مِنْهُ وَ جُرْأَةً أَنَّهُ لَا يَتَحَوَّلُ عَادَ الزَّمَانُ عَلَيْهِ سَالِباً مَا خُوِّلَ فَسُقُوا إِذْ فَسُقُوا كَأْساً عَلَى هَلَاكِهِمْ عُوِّلَ
أَ فَعَيِينا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ
فَيَا مَنْ أَنْذَرَهُ بِالْعِبَرِ يَوْمُهُ وَ أَمْسُهُ وَ حَادَثَهُ بِالْغِيَرِ قَمَرُهُ وَ شَمْسُهُ وَ اسْتُلِبَ مِنْهُ وُلْدُهُ وَ إِخْوَتُهُ وَ عِرْسُهُ وَ هُوَ يَسْعَى فِي الْخَطَايَا مُشَمِّراً وَ قَدْ دَنَا حَبْسُهُ
وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ
أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّكَ مَسْئُولٌ مِنَ الزَّمَانِ مَشْهُودٌ عَلَيْكَ يَوْمَ يَنْطِقُ عَنْكَ الْأَرْكَانُ مَحْفُوظٌ عَلَيْكَ مَا عَمِلْتَ فِي زَمَانِ الْإِمْكَانِ إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعِيدٌ. ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ فَكَأَنَّكَ بِالْمَوْتِ وَ قَدِ اخْتَطَفَكَ اخْتِطَافَ الْبَرْقِ وَ لَمْ تَقْدِرْ عَلَى دَفْعِهِ بِمِلْكِ الْغَرْبِ وَ الشَّرْقِ وَ نَدِمْتَ عَلَى تَفْرِيطِكَ بَعْدَ اتِّسَاعِ الْخَرْقِ وَ تَأَسَّفْتَ عَلَى تَرْكِ الْأُولَى وَ الْأُخْرَى أَحَقُّ وَ جاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِكَ ما كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ
ثُمَّ تَرَحَّلْتَ مِنَ الْقُصُورِ إِلَى الْقُبُورِ وَ بَقِيتَ وَحِيداً عَلَى مَمَرِّ الدُّهُورِ كَالْأَسِيرِ الْمَحْصُورِ
وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ ذلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ
فَحِينَئِذٍ أَعَادَ الْأَجْسَامَ مَنْ صَنَعَهَا وَ لَفَّ أَشْتَاتَهَا بِقُدْرَتِهِ وَ جَمَعَهَا وَ نَادَاهَا بِنَفْخَةِ الصُّورِ فَأَسْمَعَهَا
وَ جاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِيدٌ
فَيَهْرُبُ مِنْكَ الْأَخُ وَ تَنْسَى أَخَاكَ وَ يَعْرِضُ عَنْكَ الصَّدِيقُ وَ يَرْفُضُ وَلَاءَكَ وَ يَتَجَافَاكَ صَاحِبُكَ وَ يَجْحَدُ آلَاءَكَ وَ تَلْقَى مِنَ الْأَهْوَالِ كُلَّمَا أَزْعَجَتْكَ وَ سَاءَكَ وَ تَنْسَى أَوْلَادَكَ وَ نِسَاءَكَ
لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ
وَ يَجْرِي دُمُوعُ الْأَسَفِ وَابِلًا وَ رَذَاذاً وَ تَسْقُطُ الْأَكْبَادُ مِنَ الْحَسَرَاتِ أَفْلَاذاً وَ لَهَبَ لَهِيبُ النَّارِ إِلَى الْكُفَّارِ فَجَعَلَهُمْ جُذَاذاً وَ لَا يَجِدُ الْعَاصِي مِنَ النَّارِ مَلْجَأً وَ لَا مَعَاذاً
وَ قالَ قَرِينُهُ هذا ما لَدَيَّ عَتِيدٌ
يَوْمَ يَقُومُ الزَّبَانِيَةُ إِلَى الْكُفَّارِ وَ يُبَادِرُ مَنْ يَسُوقُهُمْ سَوْقاً عَنِيفاً وَ الدُّمُوعُ تَتَحَادَرُ وَ تَثِبُ النَّارُ إِلَى الْكُفَّارِ كَوُثُوبِ اللَّيْثِ إِذَا شَاخَرَ فَيَذِلُّ مِنْ زَفِيرِهَا كُلُّ مَنْ عَزَّ وَ فَاخَرَ
الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَأَلْقِياهُ فِي الْعَذابِ الشَّدِيدِ
وَ يَقُولُ الْحَقُّ وَ قَدْ زَالَتِ الْمُبْطِلُ وَ اللَّمَمُ وَ فَصْلُ هَذَا الْأَمْرِ إِلَيَّ وَ انْتِصَارُ الْمَظْلُومِ مِنْ ظَالِمِهِ قَالَ اللَّهُ لا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ مَا أَنْذَرْتُكُمْ فِيمَا مَضَى مِنَ الْأَيَّامِ أَ مَا حَذَّرْتُكُمْ بِالْعَدَائِدِ بِالْمَعَاصِي وَ الْآثَامِ أَ مَا وَعَدْتُكُمْ بِهَذَا الْيَوْمِ مِنْ سَائِرِ الْأَيَّامِ ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَ ما أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ فَالْعِيَاذُ بِاللَّهِ مِنْ هَذَا الْأَمْرِ الْمَهُولِ الَّذِي يَحَارُ فِيهِ الْغَافِلُ الْجَهُولُ وَ تَذْهَلُ مِنْهُ ذوي [ذَوُو] الْأَلْبَابِ وَ الْعُقُولِ قَدْ أُعِدَّ لِلْكَافِرِ ابْنِ مُلْجَمٍ وَ لِلْكَافِرِينَ يَزِيدُ يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ
فَيَا حَسْرَةً عَلَى الْعَاصِينَ حَسْرَةً لَا يُمْلَكُ تَلَافِيهَا
وَ يَا نُصْرَةً لِلْمُخْلِصِينَ تَكَامَلَ صَافِيهَا ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فِيها وَ لَدَيْنا مَزِيدٌ
انْظُرُوا عِبَادَ اللَّهِ فَرْقَ مَا بَيْنَ الْفَرِيقَيْنِ بِحُضُورِ قَلْبٍ وَ اغْتَنِمُوا الصِّحَّةَ قَبْلَ أَنْ يَنْخَلِعَ الْقَلْبُ
فَإِنَّ اللَّذَّاتِ تَفْنَى وَ يَبْقَى الْعَارُ وَ الثَّلْبُ
إِنَّ فِي ذلِكَ لَذِكْرى لِمَنْ كانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَ هُوَ شَهِيدٌ.
اى مردم!
در بارۀ قرآن مجيد انديشه و فكر كنيد كه شما را راهنمائى براه راست كند
و خدا قرآن را سالم از تحريف نگاهداشته زيرا كه خدا آنچه را كه اراده كند انجام ميدهد
بترسيد از روز قيامت و فرمان خدا را اطاعت كنيد
اين است شأن بندگان
و از غضب خدا بترسيد پس چقدر از ستمگران نابود شدند.
ق وَ الْقُرْآنِ الْمَجِيدِ
سوگند به قدس و قدرت خداوندى
كجايند كسانى كه كاخهاى سر به فلك كشيده ساختند و بر مردم امارت و زمامدارى كردند و گمان ميكردند كه اين رياست از آنان به ديگران منتقل نميشود. ناگهان زمان برگشت، رياست از آنان گرفته شد و سپس جام هلاكت را نوشيدند و صداى گريه بر آنان بلند شد.
«أَ فَعَيِينا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ»
آيا پس ناتوان شديم به آفريدن نخست؟!
پس در قيامت هم از زنده كردن ناتوان نيستيم كه دوباره زنده كنيم.
پس اى انسانى كه سبب عبرت ديگران شده است، امروز و ديروزش و گردش ماه و خورشيد او را تغيير داده و از او فرزند و برادر و عروسش را جدا كرده
و او كوشش در خطا ميكند
و دامنش را براى گناهان به كمر زده و حال اينكه اجلش نزديك شده.
«وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ»
و همانا آفريديم انسان را و ميدانيم آنچه را كه وسوسه ميكند به آن نفسش و ما نزديكتريم به او از رگ گردن آيا نميدانى كه تو پرسيده ميشوى از دوران عمرت و بر ضرر تو گواهى مىدهند روزى كه اعضا و جوارح تو به سخن آيند آنچه كه در دنيا انجام دادهاى تمامش نگهدارى شده بوسيله دو فرشتۀ مامور تو «إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ الْيَمِينِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعِيدٌ ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ» هنگامى كه فراگيرندگان فرا گيرند از راست و چپ نشسته و از دهان بيرون نيفكند سخنى مگر اينكه در آنجاست دو نگهبان آماده
و گويا نسبت به مرگ مانند برقى است كه آنا انسان را ميگيرد
و قدرت بر جلوگيرى از مرگ ندارى اگر پادشاهان شرق و غرب با تو همكارى كنند.
و در اين هنگام بر آن زيادرويها كه در زندگى كردهاى پشيمان شوى بعد از آنكه عاجز و ناتوان گردى و افسوس فراوان خورى بر آنچه كه از اعمال ترك كردهاى ولى افسوس و پشيمانى فايدهاى ندارد
«وَ جاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِكَ ما كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ»
و آمد مستى مرگ بحق و راستى، اين است آنچه كه بودى از آن مىگريختى
سپس از كاخها بسوى گورستان كوچ كنى، تك و تنها بمانى روزگارها بر تو بگذرد مانند اسير تا نفخه صور گرفتار باشى «وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ ذلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ» و دميده شود در صور اين است روزى كه بشما وعده داده شده.
درين هنگام است كه بدنهاى در ميان خاكها برگردند و بيكديگر ذرات پراكندۀ در دل خاكها متصل شوند بقدرت خدا و همۀ آنها را گرد آورد و در صور دميده شود صداى صور را بشنوند «وَ جاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِيدٌ» و بيايد هر نفسى كه باو است كشاننده و گواهى دهندهاى.
و در اين روز برادر تو از تو فرار كند و تو از برادرت فراموش كنى
و دورى كند از تو رفيقت و دوستانت ترا از پيش خود برانند و از تو دور شوند و خوبيهاى تو را انكار كنند و مىبينى هول و وحشتها كه صداى فرياد تو را بلند كند و فراموش ميكند تو را زن و فرزند
«لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ»
به تحقيق تو از اين روز غافلى پس از پيش چشم تو پرده را برداريم ديدهات در اين روز تيز است و اشك حسرت در اين روز جارى ميكنى و از حسرت اين روز جگرها فرو ريزد و آتش بسوى كافران شعله ميكشد و ايشان را در هم مىشكند و پيدا نميكند گناهكار از آتش پناهى
«وَ قالَ قَرِينُهُ هذا ما لَدَيَّ عَتِيدٌ»
و رفيقش گويد اين است آنچه نزد من آماده است روزى كه شعلۀ آتش بسوى كافران بلند مىشود پس فرشتههائى كه آنان را بسوى آتش ميكشند و پيش مىآيند و با زور و جبر آنان را بسوى آتش ميكشند و اشكشان ميريزد و آتش بسوى كافران بلند مىشود مانند بلند شدن شير زمانى كه نعره ميزند پس شعلۀ آتش ذليل ميكند هر كس را كه خود را در دنيا عزيز مىدانسته و تكبر ميكرده
«الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ فَأَلْقِياهُ فِي الْعَذابِ الشَّدِيدِ»
آنكه قرار داد با خدا، خداى ديگرى، پس او را در عذاب سخت بيندازيد.
و خداوند مىفرمايد كه مسامحه و سهلانگارى را از ميان برداشته در آن روز رسيدگى اين كار بدست من است كه ستمديدگان را يارى كنم
«قالَ لا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ»
در پيشگاه من نزاع نكنيد و به تحقيق پيش فرستادم بسوى شما وعده عذاب را در كتابها و همانا ترساندم شما را در گذشتهى از روزگار آيا نترسانيدم شما را از معصيتها و گناهان؛ آيا شما را باين روز وعده ندادم.
«ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَ ما أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ» «4» هيچ سخنى در نزد من تغيير نمىكند و نسبت ظلم براى بندگان بمن داده نميشود.
پناه بخدا ازين كار و روز وحشتناكى كه در آن بيخبران سرگردانند و خردمندان از آن روز فراموش ميكنند و مسلم آن روز مهيا شده براى كسانى مانند عبد الرحمن بن ملجم مرادى قاتل حضرت على عليه السّلام و براى يزيد بن معويه «يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ» «1» و ميگوئيم به جهنم در آن روز آيا ازين كافران پر نشدى؟ پاسخ دهد بيشتر ازين هست:
پس حسرت و اندوه باد بر گنهكاران اندوه و حسرتى كه جبران پذير نيست پس نصرت و يارى بر بندگان مخلص باد كه روز تكامل آنهاست در آن روز وارد بهشت مىشوند «لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فِيها وَ لَدَيْنا مَزِيدٌ» «2» مر ايشان راست آنچه كه بخواهند در آن بهشت و در نزد ماست بيش از خواسته آنان.
توجه كنيد اى بندگان خدا
تفاوت بين دو دستۀ گنهكاران و نيكوكاران را بحضور قلب،
پس غنيمت بشماريد سلامتى خويش را پيش از آنكه دل از جايش كنده شود
زيرا كه خوشگذرانيها نابود مىشود و ننگش بجا مىماند
«إِنَّ فِي ذلِكَ لَذِكْرى لِمَنْ كانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَ هُوَ شَهِيدٌ»
همانا درين كار پنديست براى كسى كه او را دلى باشد يا گوش شنوائى كه او گواه است.