دل‌نوشته!

[معراج – نوم = موت]:
[مات = نام]
نَامَ‏ الثّوب – نَامَتِ‏ السّوقُ
نَامَ‏ الثّوب: لباس چرکین و کهنه معصیت هوای نفس را از تن بدر آر
و لباس سپید نور ولایت عقل را بر تن نما!
نَامَتِ‏ السّوقُ: بازار هوای نفس را کساد کن و به بازار عقل رونق بده و به این بازار شوق داشته باش.
نامَ عن حاجتِه: از نياز خود غافل شد و بدان توجهى ننمود. (پشت به تمناها)
«وَ أَنَّ النَّوْمَ مِنْ إِحْدَى تِلْكَ الْآلَاتِ
و بايد توجه داشت كه خواب يكى از بهترين وسايل محدود كردن گوش و ساير قواى طبيعى انسانى است كه در راه خطا و عصيان پيش مى‌‏روند.»
عقل به نفس می‌گوید :
ای نفس حسود!
یا بمیر، یا بخواب!
و کار خدا و اهل بیت ع و ملائکه و منِ عقل را راحت کن! تو چقدر دست و پا گیر من هستی؟!
همش نق‌نق می‌کنی و مثل بچه‌ها اینو میخوای، اونو میخوای! خسته‌ام کردی!
باید تو را ضعیف و خاموش و غیر فعال نمایم (درناژ حسادت)
و راهش مجاهده قلبی و مطالعه است و این دو سلاح جنگی است نه مشقی!
و شیطان و هوای نفس چون به این مطلب واقف است، تمام سعی و تلاشش، از کار انداختن این دو مولفه است و اگر بتواند رابطه علمی با صاحبان نور را قطع کند کَاَنّهُ نوک پیکان تیر را، از خود تیر چوبی جدا کرده و این تیر بی سر، دیگر برایش خطری ایجاد نخواهد کرد.
خداوند حکیم با قرار دادن خواب و موت برای ما در واقع آموزش می‌دهد که چگونه می‌توان بر سلطنت هوای نفس بر عقل و قلب پایان داد! و از معراج علمی با آل محمد ع بهره‌مند شد.
نفس در خواب و موت که معادل هم قلمداد شده «أَنَّ النَّوْمَ أَخُ الْمَوْتِ» زمانی است که اگر تمناها و دلخواههای هوای نفس حسود هم به او عرضه شود، راغب نبوده و اصلا توجهی به آنها ندارد.
در فرایند خواب و موت خوب دقت کن که چه فعل و انفعالاتی صورت می‌گیرد و چطور می‌شود و عقل و هوای نفس هر کدام در چه وضعیتی هستند و به مظلومیت عقل فکر کن که چطور مظلومانه منتظر است که کی هوای نفس بخوابد تا او از دستش آرام بگیرد.
عقل که طرف حساب آل محمد ع است را ببین به چه ذلتی افتاده!
مالک اصلی قلب، اوست «سند خط تلفن بنام اوست و اگر هوای نفس با این خط، مزاحم تلفنی برای کسی شود، قانون عقل را طرف حساب خود می‌شناسد و او را متهم دانسته و می‌خواند!» و باید هوای نفس تابع او باشد اما کار به جایی رسیده که هوای نفس بر او تسلط پیدا کرده.
و خدا را شکر که بالاخره خدا به فکر عقل بود و این نقطه ضعف را در هوای نفس قرار داد که محتاج به خواب باشد تا تجدید قوا نماید و معلوم نبود اگر هوای نفس برای تجدید قوا نیازمند خواب نبود چه بلایی سر ما می‌آمد آنوقت دیگر بدون توقف، با ارتکاب معصیت، تاخت و تاز می کرد و هیچ چیزی هم جلودارش نبود.
حالا باید عقل زرنگی کند و همان شرایطی را که در خواب اجبارا خداوند بر هوای نفس مستولی می‌نماید، او هم همان کار را انجام دهد و از شر هوای نفس در بیداری هم راحت شود و در واقع عقل با بستن دست و پای هوای نفس برایش لالایی بخواند و او را به خواب ببرد کاری که شیطان دوست دارد با عقل ما انجام دهد و هوای نفس را بر آن مسلط نماید!
عقل جز معراج علمی آل محمد ع به چیز دیگری شوق ندارد
ولی هوای نفس شدیدا مشتاق دنیاست [حبّ دنیا] ،
اگر توفیق ادامه مطالعه و مجاهده از آل محمد ع داشته باشی
کم کم ملک موکل از جانب آل محمد ع بر قلبت به تو الهام می کند
که با چه سیاستی از شر مصادیق گوناگون حب دنیا خلاص شوی!
« وَ انْوِ بِنَوْمِكَ
تَخْفِيفَ مَؤُنَتِكَ عَلَى الْمَلَائِكَةِ
وَ اعْتِزَالَ النَّفْسِ عَنْ شَهَوَاتِهَا
وَ اخْتَبِرْ بِهَا نَفْسَكَ
وَ كُنْ ذَا مَعْرِفَةٍ بِأَنَّكَ عَاجِزٌ ضَعِيفٌ
لَا تَقْدِرُ عَلَى شَيْ‏ءٍ مِنْ حَرَكَاتِكَ وَ سُكُونِكَ
إِلَّا بِحُكْمِ اللَّهِ وَ تَقْدِيرِهِ
وَ أَنَّ النَّوْمَ أَخُ الْمَوْتِ »
چیزی بهتر از خواب هوای نفس نیست که عقل فرصت را غنیمت شمارد و به تکالیفش عمل نماید!
مومن باید که عقلش بیدار باشد و هوای نفسش خواب،
هوای نفسش بی‌نام و نشان باشد و عقلش مشهور!
چون هوای نفسش مفقود الاثر شده و کسی دیگر در اعمال و رفتار او آثاری از رد پای هوای نفس پیدا نمی‌کند، عاقل کارهایش را به هوای نفسش نمی‌سپارد و می‌داند که او قابل اعتماد نیست چون آن را بخوبی می شناسد که اگر تنهایش بگذارد چه دسته گلی به آب می‌دهد.
خواب هوای نفس یعنی غفلت از شرّ! وه چه غفلت خوبی!
پس هوای نفست را بخوابان تا از شرش در امان باشی و دیگر دست و پا گیر عقلت نباشد!
در عالم خواب، شخص نائم از انجام امور ضروری خود عاجز است حتی اگر پتو از رویش کنار برود متوجه نمی‌شود و لذا سرما می خورد.
چرا باید هوای نفس بیدار باشد و هشیار و در کارها مداخله نماید؟!
چرا هوای نفست را نمی‌خوابانی؟ مگر لالایی خوب بلد نیستی؟
هوای نفست را با درک خواب  (نام زیبای نور) و درک موت (نام زیبای نور) آرام کن!
فرد خلافکار وقتی می‌خوابد همه مردم از دستش راحتند!
این هوای نفس خلافکارت را بخوابان و خودت و همه را از دستش راحت کن!
بازاری‌ها وقتی کار و بارشون خرابه می‌دونی چی به هم میگن؟ می‌گن بازارا خوابیده!
عاقل بیا هوای نفس را بخوابان و بازار پر رونق او را به کسادی و تعطیلی بکش و تمام مغازه‌های آن را تخریب کن و زمین خود را که هوای نفس، غصب کرده، پس بگیر که هر چه معصیت در زمین تو صورت بگیرد به پای تو نوشته می‌شود چون سند این ملک شش دانگش بنام توی عقل بیچاره است پس چرا گوشه این زمین گرفتی خوابیدی و هوای نفس از این غفلت تو سالها سوء استفاده کرده و کلی خلاف ساخته و حالا شهرداری تو را به پرداخت جریمه‌ای سنگین محکوم نموده که اگر کل زمین را هم بفروشی از پس پرداخت آن بر نمی آیی! بیدار شو و لودر را بینداز و این مسجد ضرار را که بنای هوای نفس است تخریب نما و ارض مقدس قلبت را با بنای مقدس مسجد قبا مزین نما تا جایگاه نماز آل محمد ع و صعود و نزول ملائک موکل بر قلب تو از جانب آل محمد ع باشد و نور قلبت بر تمامی اطرافیانت روشنایی بخشد و البته همه اینها را با نظارت و مهندسی صاحبان نور که طراحی نموده‌اند باید بسازی! قلب را نه مرقد هوای نفس قرار ده و نه خوابگاه عقل،
مکان آرامش قلب جنت است و در سرای دیگر.
در دنیا اصلا چیزی بنام خواب برای عقل واقعا تعریف نشده و اصلا عقل نیاز به خواب ندارد چون هر چه فعالیت بیشتر کند با نشاط تر می‌شود و خوابش نمی‌برد حتی زمانی که جسم و هوای نفس می‌خوابد او تازه وقت جولان دادنش فرا می رسد و در آسمانها سیر می کند و شوق پرواز در ملکوت را دارد. و عقل نیاز به معراج علمی دارد و اصلا نیاز به خواب ندارد و طراحی وجودش اینگونه است که خواب برایش مضر و کسل کننده و بیداری و هشیاری و فعالی برایش شوق آور و زیباست.
اما هوای نفس کمی تاخت و تاز که بکند خسته می شود و باید برای تجدید قوا بخوابد و استراحت نماید که این نقطه ضعف بزرگ این عیب است و عاقل با همین حربه باید که او را از میدان رقابت خارج نماید. پس قلب عاقل خوابگاه و قبر هوای نفس اوست نه عقلش! «نامت النفس، نفس نائمه‏، إذا رَقَدت = إذا ماتَت – النائمة: المَيتة» 
آنقدر به خواب هوای نفست استمرار بده که هوای نفس و دلخواههایش را به فراموشی بسپاری و هوای نفس خامل الذکر شود! دیدی برای قطع رابطه با کسی آنقدر بی توجهی می کنی، زنگ نمی زنی، نمی‌ری نمی‌یای، تا تو را کلا فراموش کنند و دیگر تو را از لیست مای فیوریت خویش حذف نموده و حتی در پوشه بلک لیست سیوت می کنند! باید هوای نفس دیلیت شود! «رَجُلٌ‏ نُوَمة: خامِل الذِّكْر» هوای نفس باید از چشم بیفتد « الغامِض في النّاس » وقتی یکی رو دوست ندارند و وجودش گیرا نیست، بمرور از چشم همه میافته و کسی تحویلش نمی گیره! اون چیزی که این بلا باید سرش بیاد هوای نفسته! اینقدر چشمت دنبال هوای نفس و خواسته‌هاش نباشه! چشمت باید درک موت کنه و خواسته‌های هوای نفس رو نبینه (باز هست اما نمی‌بینه !) گوشِت به خواسته‌های هوای نفس بدهکار نباشه! اصلا محلش نذار!  بزن تو پرش! بازارشو کساد کن!
با خوابیدن هوای نفس و بیداری عقل، آرامش بر قلب سیطره پیدا می‌نماید «وَ الْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ»
خواب، غشاء و پرده‌ای است که باید بر روی هوای نفس کشیده شود نه بر روی عقل!
«و النوم غشية ثقيلة تهجم على القلب فتقطعه عن المعرفة بالأشياء.»
خواب یعنی بی‌حرکتی!
باید هوای نفس را بی‌حرکت نمود و عقل را فعال و پر جنب و جوش و با شوق و با نشاط.
«نام الثوب: أخلق أو خلق معا»
در حالت خواب و بیداری فعالیت‌های دستگاههای بدن را بررسی می‌نماییم:
دستگاه قلب و عروق بیدار است و خون را به تمام بدن پمپاژ می کند که اگر این دستگاه بخوابد، از بیداری خبری نیست!
حواس پنجگانه گوش چشم بویایی چشایی لامسه همه تعطیلند و از کسی که خواب است نمی پرسی که الان ساعت چند است؟ همه به تو می خندند و می گویند او اصلا چشمانش باز نیست که ببیند و گوشش بشنود تا جوابت را بدهد.
«و في النوم يتوقّف الحسّ و الحركة، و لا يتوقّف جريان الدم في الجهاز الدموىّ الّذى هو سبب الحياة في الحيوان، و بتوقّفه تتوقّف الحياة.»
«وَ هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِباساً وَ النَّوْمَ سُباتاً – وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً»
نوم برای عقل ما نیست بلکه برای هوای نفس است.
در دوران لیل، عقل فعال و بیدار است و باید به کمال برسد.
اینکه خواب مومن عبادت است «النوم عبادة و مقدّمة للعبادة» در واقع خواب هوای نفس چون مقدمه عبادت عقل را فراهم می نماید لذا عاقل اول هوای نفس را می خواباند و بعدا به عبادت مشغول می شود. چون خلقت عقل جوری است که نیاز به خواب برای استراحت نداشته و بر عکس نشاط عقل در بیداری است و فعالیت و عبادت. عقل از جنس نور است «العقل نور» و به درجات خودش «الله نور السماوات و الارض – لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ» نیاز به این گزینه‌ها یعنی چرت و خواب، برای رسیدن به آرامش ندارد .عقل به هوای نفس می گوید بخواب و در تصمیم گیری‌های من مداخله نکن که من «افوض امری الی الله» نموده‌ام.