بحران پاندمی کرونا انگیزه‌ای برای کادر درمان در سراسر دنیا شد تا هر یک به نوبه خود تجربیاتشان را برای رسیدن بیماران به آرامش روحی در اختیار عموم بگذارند. لذا مطالب این سایت در این راستا برای علاقه‌مندان ارائه میگردد.
اینجانب محمد شعبانی راد پزشک عمومی با سابقه کاری قریب به 25 سال طبابت در مراکز اورژانس و درمانگاهی و ویزیت بیماران در طیف وسیع پزشکی عمومی، تجربه کرده‌ام که نه تنها درصد بالایی از بیماران با شکایت از مشکلات روحی و روانی مراجعه می کنند بلکه دقیقا همه بیماریهای دیگر هم چه در زمینه تشخیص و چه در زمینه درمان وابستگی شدید به خلقیات و روحیات بیماران دارد.
چه بسا بیماری که با مشکلات شدید جسمی مثل بدخیمی ها دست و پنجه نرم میکند اما با روحیه بالا توانسته است با این بیماری مقابله نماید و از طرف دیگر بیمارانی با علائم بسیار سبک و ناچیز اما با نداشتن یک اندیشه و روحیه خوب از پس مشکلات بر نیامده و بر مشکلات خود نیز افزوده اند.
لذا داشتن یک حال خوب و روحیه عالی و بالا لازمه درمان تمامی مشکلات جسمی و روحی بیماران ما و خود ماست. پس بررسی بعد ناپیدا و درونی ما بسیار حائز اهمیت است و اگر بتوانیم بخوبی دنیای درون بیمارانمان را کاوش نماییم و مشکلات درونی آنها را یافته و به آنها روش مقابله با این مشکالات را آموزش دهیم، نقش بسیارمهمی در درمان آنها خواهد داشت.
بکار بردن واژه ها و اصطلاحات متداول و متفاوتی که بیماران با آن کلمات دنیای ناپیدای درون خود را برای ما وصف می کنند، به ما می گوید که اشکال درونی آنها از کجا نشأت گرفته و درمانش چیست!
به عنوان مثال در یک مورد، از مخاطبین در شبکه اجتماعی سوال کردم که:
با یک کلمه و فقط یک کلمه و نه بیشتر حال درون خود را بیان کنید
خیلی جالب بود که درعرض چند ساعت قریب به بیش از 200 کامنت دریافت کردم که از این واژه ها و اصطلاحات متفاوتی برای بیان حال درون خودشان استفاده کرده بودند. در یک تقسیم بندی کلی، وصف دنیای درون ما، از دو کلمه ساده خارج نیست!
خوب و بد!
یعنی این واژه ها در نهایت یا بوی خوبی میدهد و یا بوی بدی و این را در دنیای درون خود حس کرده و در دنیای بیرون خود این واژه را برای وصف آن انتخاب نموده و بیان کرده است.
پس برای اینکه از حال درون خود آگاهی داشته باشیم باید نگاهمان به دنیای درونمان آگاهانه و هوشیارانه باشد تا هر لحظه، دنیای درون خود را رصد کنیم و مطلع شویم که در کدام سوی این طیف دوطرفه تاریکی و یا روشنایی قرار داریم.
اینجاست که وقتی پی به اشکال، نا راحتی، ناآرامی یا تاریکی و یا هر اسم دیگری که برای این حالت بگذاریم، متوجه می شویم که این حال، حال خوشی نیست و باید هر چه زودتر از این حال در آییم و درونمان روشن و آرام گردد.
پس در گام اول به عنوان مثال وقتی راننده متوجه عیب یا صدای نامتعارف ماشین خود می شود، خود را نیازمند مراجعه به تعمیرگاه میبینید. نکته اینجاست که اکثرا با وجود احساس حال بد در دنیای درون خود، خود را نیازمند درمان نمی بینند و این همان مشکل اساسی است که مانع مراجعه شخص به طبیب میگردد چون اصلا خود را بیمار نمی بیند اما اگر احساس کند حالش خوب نیست و بپذیرد مشکلی – گرچه نامعلوم – دارد و نیاز به توجه و درمان دارد، خود را به پزشک رسانده و به فکر چاره می افتد. اما اینکه کسی بدحالی و تاریکی درونش را متوجه نشود یا اگر هم متوجه می شود به آن ترتیب اثر نداده و در پی درمانش نباشد این وضعیت روحی درونی ناپایدار اصلا شرایط خوب و مناسبی برای رویارویی با مسایل و مشکلات زندگی برایش ایجاد نمیکند مثلا کسی که با همسرش در خانه درگیری روحی داشته و با همین حال بد بیرون می آید و پشت فرمان اتومبیل مینشیند، رانندگی توأم با حواسپرتی اش منجر به شرایطی غیر قابل جبران برای خودش یا دیگران میشود. اگر در آن لحظه تاریکی درونش را متوجه شده بود و کمی تامل میکرد و با مطالبی که عرض خواهیم کرد خود را به نقطه آرامش نزدیک مینمود حتما از بروز آن فاجعه ناگوار جلوگیری میشد .
پس بیشتر تلاش میکنیم تا بررسی چیزهایی را بنماییم که در قالب مشکلات و علائم روانشناسی و روانپزشکی، افرادی که به ظاهر سالم می نمایند اما بدترین حال بیمارگونه را با خود حمل میکنند این نکته کمتر توجه شده را پر رنگ نماییم که قبل از اینکه حال نامناسب درون ما رشد کند و مشکلات بیشتری ایجاد نماید به شرایط ثبات روحی بازگردد و بقول معروف
مشکل را از سرچشمه، تشخیص داده و درمان نماییم .
در یکی از سخنرانی های زیبای TED که لینک آن را برای شما مخاطبین عزیز میگذارم، سخنران، خانم معلمی است که تجربیات گرانبهای یک عمر خود و مادر و مادربزرگش که در این راه ارزشمند تعلیم، فعالیت داشته اند را در قالب یک سخنرانی جذاب با این عنوان بیان میکند که:
هر کودکی به یک “قهرمان” احتیاج دارد.
بعد از دیدن این کنفرانس – که بارها و بارها دیدم و شنیدم و لذت بردم- این مطلب به ذهنم رسید که این مطلب مهم را بصورت یک فرمول کلی بیان کنیم؛ یعنی:
[کودک بی تجربه + قهرمانی که الگوی اوست = کودک کامل و رشد کرده که بتواند در شرایط خاص زندگی با مرور رفتارهای الگوی قهرمان خود مشکلاتش را حل نماید]
و این را فرمول زندگی اسم گذاشتیم و بصورت 1+1 عنوان کردیم یعنی:
[شخص ناآرام + عامل آرامش = شخص آرام]
این فرمول واقعا برای همه انسانها برای رسیدن به آرامش در زندگی روزمره و در شرایط بحرانی الآن که جهان درگیر پاندمی کروناست و جامعه خدوم پزشکی تحت شرایط و فشار و استرس در حال انجام وظیفه هستند – که من شخصا در طول 25 سال کار پزشکی و 7 سال دوران آموزش پزشکی چنین شرایط بحرانی همه‌گیر در عالم را به خاطر ندارم و برای اولین بار است که تجربه می‌کنم – بر خود، همچون تمامی کادر درمان از بالاترین سطح تا سطوح پایین تر با هر ایده و کامنتی سعی در ایجاد آرامش برای نوع بشر بر روی کره زمین دارند و این مطالب در شبکه های اجتماعی، قابل دسترسی است و دیدیم که غالبا یک عکس مثل
 |
 |
برای پیگیری مطالب ما در شبکه های اجتماعی کلیک کنید:
یا یک فیلم کوتاه مثل این چقدر توانسته است در ایجاد آگاهی و آرامش موثر باشد.
تجربه من در مدت طبابتم این است که
واقعا تا برای حل مشکلات خود الگویی مناسب در ذهن نداشته باشیم امکان دسترسی به آرامش در شرایط بحران ممکن نخواهد بود.
این الگو را افراد ارزشمندی از اساتید حوزه بهداشت روان، روانشناسان و روانپزشکان عزیز بیان نموده اند.
از بین همکاران و اساتید ایرانی، علاقه و جذبه خاصی به مطالب آقای دکتر مکری عزیز – که از اساتید بنام و برجسته کشور هستند- دارم و همینطور خانم دکتر سوزان دیوید که از متفکرین و اساتید برجسته روانپزشکی امریکا و نویسنده کتاب معروف و مهم چابکی احساسات «emtional agility» هسنتد.
تمامی اساتید حوزه بهداشت روان، متدها و روشهایی برای درک داشتن فن و هنر زیبای توان روبرو شدن در شرایط سخت را آموزش می دهند لذا با این فرمول ساده ای که برای زندگی تعریف کردیم یعنی 1+1، منظورمان این است که شخصی که از نظر روحی و درونی استرس دارد + آموزشهای داده شده توسط یک روانپزشک حاذق = درمان مشکلات روحی و روانی بیمار و ایجاد آرامش برای او.
این عکس زیبا فرمول زندگی را به ما یادآوری می کند:
مفهوم 1+1 و باله کوسه ماهی
این مقدمه و توضیح عکس زیبای 1+1 که برای این موضوع یافتم و بسیار زیباست و همه جا از آن یاد کرده و عکسش را بصورت یک لوگو در تمامی عکسهای دیگر می آوریم. این مفهوم کار را برای فهم ادامه مطالبی که ارائه خواهیم نمود راحت میکند.
توضیح مهمی هم راجع به این عکس داریم که به نظر من به سادگی مشکلات همه انسانها را نشان میدهد که چگونه در وجود ما اشکال و طرز فکر ناجوری مدام جولان می دهد که ما را اذیت میکند و نمی‌گذارد بتوانیم با تمام قوا برای حل مشکلاتمان عزم را جزم نماییم پس باید این طرز فکر دست و پا گیر مزاحم همیشگی را یک بار برای همیشه حل نموده، غیر فعال، ساپرس و قرنطینه اش نماییم.
به نظر من ریشه همه مشکلات از همین جا شروع میشود و این عکس آنر ا بخوبی نشان می دهد. وقتی ما به داشته های خوب و مناسب و درخور خود اکتفا نمی‌کنیم و مدام چشممان بدنبال چیزهای است که خیال میکنیم برای ما خوب است و برای رسیدن به آن از هر کاری فروگذار نمی‌کنیم، این عادت ناپسند مدام ما را درگیر صرف وقت و هزینه هایی میکند که نهایتا بر مشکلاتمان می‌افزاید.
در سخنرانی زیبای آقای دکتر مکری یافتم که اگر در هر زمینه ای، این حالت حسادت (Envy) شناخته و درمان شود به جرأت میتوان گفت تمامی مشکلات زندگی ما حل خواهد شد زیرا
اگر فرد به شرایط و داشته هایش قانع و راضی گردد، دیگر فکر و ذهنش را مشغول مسیرهای اشتباه زندگی نمیکند.
Merciful God opens the heart
and clenches the heart!
«اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»
«اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ»
«اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا
يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ»
Merciful God opens the heart
and clenches the heart!
خدای مهربان قلب را باز میکند و قلب را، منقبض میکند!
«اللَّهُ يَقْبِضُ وَ يَبْصُطُ»
حسادت خصلتی نفرت‌انگیز و اعمالش ناپسند است!
حسادت، در واقع، ردای تاریکی می‌پوشد.
در درون قلب، چرک تولید میکند و مانند طوفان بی‌امان، روح را می‌جود.
پیچک‌های آن به دور عقل می‌پیچد، ادراک را مخدوش میکند و کینه توزی ایجاد میکند. 🌪️
در پی آن، دوستی‌ها از هم می‌پاشد، عشق به خاکستر تبدیل میشود و اعتماد از بین می‌رود.
قلبی که باز شده بود، اکنون در بدگمانی منقبض میشود.
حسادت، یک مار سمی است که از میان شکاف‌های پنهان قلب می‌لغزد، شادی را مسموم میکند و پیوندها را می‌خورد. 🐍
با این حال، فراموش نکنیم که حتی در این احساس در سایه و پنهان قلب، آینه‌ای نهفته است.
زیرا حسادت منعکس‌کننده عمیق‌ترین ناامنی‌ها، خواسته‌های برآورده نشده و ترس ما از بی‌کفایتی است.
زمزمه میکند: «چرا آنها؟ چرا من نه؟” 🌑
«انا خیر منه!»
اما شاید دوست عزیز بتوانیم راه دیگری را انتخاب کنیم.
بیایید حسادت را کنار بگذاریم و پیروزی‌های دیگران را جشن بگیریم.
بیایید به جای سنگ‌اندازی به سوی کسانی که شکوفا می‌شوند، باغ‌های رویاهای خود را آبیاری کنیم. 🌱
زیرا در این شرایط است که نه تنها عیوب ما آشکار میشود، بلکه پتانسیل رشد ما نیز در همین شرایط فراهم خواهد شد.
باشد که شفقت را به کینه انتخاب کنیم و قلبمان از همدلی شکوفا شود. ان شاء الله تعالی. 🌸
قلب، این ظرف ظریف احساسات، بین انبساط و انقباض می رقصد.
مانند یک شکوفۀ گل باز میشود و هسته لطیف درون خود را به دنیا نشان میدهد.
با این حال، همین قلب، گاهی سفت میشود، گویی به آن آسیبی رسیده و ترسیده. 🌸💓
در این جزر و مد موزون، ما جوهر انسانیت خود را می‌یابیم – پارادوکس عشق و نفرت.
در هر قبض و بسط نور قلب، رازی زمزمه شده، که در اتاقک وجود ما طنین‌انداز شده و آشکار و فاش میشود. 🌊
پس بگذار باز شود، بگذار ببندد – این راز درون ما.
زیرا در درون این ریتم‌های حکیمانه، نبض خود زندگی نهفته است. 🌟