امام صادق عليه السّلام:
إِنَّ أُولِي اَلْأَلْبَابِ اَلَّذِينَ عَمِلُوا بِالْفِكْرَةِ حَتَّى وَرِثُوا مِنْهُ حُبَّ اَللَّهِ
فَإِنَّ حُبَّ اَللَّهِ إِذَا وَرِثَهُ اَلْقَلْبُ وَ اِسْتَضَاءَ بِهِ أَسْرَعَ إِلَيْهِ اَللُّطْفُ
فَإِذَا نَزَلَ اَللُّطْفُ صَارَ مِنْ أَهْلِ اَلْفَوَائِدِ
فَإِذَا صَارَ مِنْ أَهْلِ اَلْفَوَائِدِ تَكَلَّمَ بِالْحِكْمَةِ
وَ إِذَا تَكَلَّمَ بِالْحِكْمَةِ صَارَ صَاحِبَ فِطْنَةٍ
فَإِذَا نَزَلَ مَنْزِلَةَ اَلْفِطْنَةِ عَمِلَ فِي اَلْقُدْرَةِ
فَإِذَا عَمِلَ فِي اَلْقُدْرَةِ عَرَفَ اَلْأَطْبَاقَ اَلسَّبْعَةَ
فَإِذَا بَلَغَ هَذِهِ اَلْمَنْزِلَةَ صَارَ يَتَقَلَّبُ فِي فِكْرٍ بِلُطْفٍ وَ حِكْمَةٍ وَ بَيَانٍ
فَإِذَا بَلَغَ هَذِهِ اَلْمَنْزِلَةَ جَعَلَ شَهْوَتَهُ وَ مَحَبَّتَهُ فِي خَالِقِهِ
فَإِذَا فَعَلَ ذَلِكَ نَزَلَ اَلْمَنْزِلَةَ اَلْكُبْرَى
فَعَايَنَ رَبَّهُ فِي قَلْبِهِ
وَ وَرِثَ اَلْحِكْمَةَ بِغَيْرِ مَا وَرِثَهُ اَلْحُكَمَاءُ
وَ وَرِثَ اَلْعِلْمَ بِغَيْرِ مَا وَرِثَهُ اَلْعُلَمَاءُ
وَ وَرِثَ اَلصِّدْقَ بِغَيْرِ مَا وَرِثَهُ اَلصِّدِّيقُونَ
إِنَّ اَلْحُكَمَاءَ وَرِثُوا اَلْحِكْمَةَ بِالصَّمْتِ
وَ إِنَّ اَلْعُلَمَاءَ وَرِثُوا اَلْعِلْمَ بِالطَّلَبِ
وَ إِنَّ اَلصِّدِّيقِينَ وَرِثُوا اَلصِّدْقَ بِالْخُشُوعِ وَ طُولِ اَلْعِبَادَةِ
فَمَنْ أَخَذَهُ بِهَذِهِ اَلْمَسِيرَةِ إِمَّا أَنْ يَسْفُلَ وَ إِمَّا أَنْ يُرْفَعَ
وَ أَكْثَرُهُمُ اَلَّذِي يَسْفُلُ وَ لاَ يُرْفَعُ إِذَا لَمْ يَرْعَ حَقَّ اَللَّهِ وَ لَمْ يَعْمَلْ بِمَا أُمِرَ بِهِ
فَهَذِهِ صِفَةُ مَنْ لَمْ يَعْرِفِ اَللَّهَ حَقَّ مَعْرِفَتِهِ وَ لَمْ يُحِبَّهُ حَقَّ مَحَبَّتِهِ
فَلاَ يَغُرَّنَّكَ صَلاَتُهُمْ وَ صِيَامُهُمْ وَ رِوَايَاتُهُمْ وَ عُلُومُهُمْ فَإِنَّهُمْ حُمُرٌ مُسْتَنْفِرَةٌ.

صاحبان عقل و خردمندان آنانى هستند كه اعمال و كردار آنها بر پايه فكر و انديشه است
(هميشه در تفكرند) تا در نتيجه تفكر به محبت و دوستى خدا ميرسند
و وقتى دل از محبت الهى بهره‌مند شد و با نور محبت روشن گشت
صفا و لطفى بزودى در او يافت مى‌شود
و وقتى دل لطيف شد و آمادگى پيدا كرد فوائد و بهره‌هائى نصيبش خواهد شد
و هنگامى كه از بهره‌مندان شد سخنان حكيمانه بر زبانش جارى مى‌شود
و وقتى سخنان حكمت آميز گفت داراى فطانت و فراست خواهد شد
و چون به اين مرتبه رسيد در اعمال و كارهايش از قدرت و نيروى الهى امداد ميگيرد
و چون بهره‌مند از قدرت شد احاطه علمى به آسمانها پيدا ميكند
و هنگامى كه به چنين منزلت و مقامى نائل شد
مرتب در افكار خويش غوطه‌ور است با لطف مخصوص و حكمت و بينش و روشنى
و چون به اين مقام رسيد تمام خواست و ميل باطنى و محبت و دوستى خود را فقط‍‌ در راه خالق و آفريدگار خود قرار ميدهد
و چون چنين كرد به مقام بسيار بزرگى نائل شده است
و در درون دلش خدا را مى‌بيند
و حكمت و دانش را بدست مى‌آورد نه از آن راهى كه حكماء بدست مى‌آورد
بلكه حكمت و فهم به باطنش افاضه مى‌شود
و علوم و اطلاعات كسب ميكند
نه از طريق تعليم و تعلّم ظاهرى كه علماء و دانشمندان كسب علوم مينمايند
و داراى حالت صدق و اخلاص مى‌شود نه از آن راهى كه صديقين و عبادت‌كنندگان ميروند چون حكماء از طريق سكوت و گوش فراوان و پر حرفى نكردن حكمت را بدست مى‌آورند و دانشمندان و علماء با تحصيل و كوشش و جديت داراى علم و دانش ميشوند و صديقين و راستان از راه خشوع و خضوع و عبادتهاى طولانى بمرتبه صدق و راستى ميخواهند برسند
و كسى كه از اين راه‌ها طى مسير نموده و راه خود را به پيمايد بمقصد رسيدنش قطعى و صد در صد نيست بلكه دو احتمال دارد يا اينكه انحطاط‍‌ و تنزل روحى پيدا ميكند و بطرف سقوط‍‌ مى‌رود يا اينكه قوس صعودى را گرفته و مقام و مراتب بلند انسانيت را طى ميكند البته اكثرا از ارتقاء و بالا رفتن باز مى‌مانند و قوس نزولى را ميگيرند.
چون حق الهى و وظيفه خود را مراعات ننموده
و فرمان خدا را آن طورى كه بايد انجام نميدهند
و اين چنين است حالت كسى كه نشناسد خدا را آن طورى كه لازم است
و محبت واقعى و دوستى كامل با خدا ندارد.
اين عبادتها و نمازها و روزه‌هاى آنها و نقل حديث و روايات و علم و دانش آنها تو را فريب ندهد كه آنان خران رمنده و گريزانند.