And We stated to them:
“Go both of You to the people who have denied Our Signs and Miracles!”
And they were The people whom eventually We Destroyed with utter destruction;
و به آنها گفتیم:
هر دو به سوی قومی بروید که آیات و معجزات ما را تکذیب کردند.
و آنها قومی بودند که سرانجام آنها را به هلاکت رساندیم.
فَقُلْنَا اذْهَبا إِلَى الْقَوْمِ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا
فَدَمَّرْناهُمْ تَدْميراً
«دمر» یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی مینویسند:
«دَمَر القومُ: أي هلكوا»
تهذیب اللغة، جلد 14، صفحه 87
لسان العرب، جلد 4، صفحه 291
يقال: دَمَر القومُ يَدْمُرون دَمارا: أي هلكوا،
و دَمَرَهم مَقَتَهم
و دَمّرهم اللّٰه تَدْمِيرا.
تهذیب اللغة، جلد 14، صفحه 87
و دَمَرَهُم اللّٰهُ، و دَمَّرَهُمْ،
و فى التنزيل: فَدَمَّرْنٰاهُمْ تَدْمِيراً [الفرقان: 36]. و دَمَّرَ عَلَيْهِم كذلِكَ.
المحکم و المحیط الأعظم، جلد 9، صفحه 326
مفردات ألفاظ القرآن، جلد 1، صفحه 318
دَمَرَ القوم يَدْمُرونَ دَماراً: هلكوا.
و دَمَرَهُم: مَقَتَهُم،
و دَمَرَهُمُ الله و دَمَّرَهُمْ تَدْمِيراً.
لسان العرب، جلد 4، صفحه 291
ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن، جلد 1، صفحه 686
در صحاح ميگويد: دمار بمعنى هلاكت است «دَمَّرَهُ و دَمَّرَ عَلَيْهِ» هر دو بيك معنى است.
طبرسى تدمير را هلاك كردن و راغب ادخال هلاكت در شىء گفته است
در اقرب گفته «دَمَّرَ دُمُوراً وَ دِمَاراً» يعنى هلاك شد
و «دَمَّرَهُمْ وَ عَلَيْهِمْ» يعنى آنها را هلاك كرد.
قاموس قرآن، جلد 2، صفحه 357
حسود نگونسار، هلاک خواهد شد! فَدَمَّرْناهُمْ تَدْمِيراً!
المُدَمِّرَة: كشتى موج شكن و اژدرافكن، رزمناو.
کسی که به معالم ربانی و آیات یقین نداشته باشد خودبخود با شک و تکذیب و پشت کردن به نور، عامل هلاکت را به درون بیت اعتقادی و قلب خود وارد نموده «دمر» و ورود عامل شوم یعنی ولایت باطل، به هلاکت اهل شک حسود خواهد انجامید.
اللغة:
التدمير الإهلاك لأمر عجيب و منه التنكيل يقال دمر على فلان إذا هجم عليه بالمكروه
تبر = هلاک
دمر = هلاک
مشتقات ریشۀ «دمر» در آیات قرآن:
[سورة الأعراف (۷): آية ۱۳۷]
وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا الَّتي بارَكْنا فيها وَ تَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنى عَلى بَني إِسْرائيلَ بِما صَبَرُوا وَ دَمَّرْنا ما كانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَ قَوْمُهُ وَ ما كانُوا يَعْرِشُونَ (137)
[سورة الإسراء (۱۷): الآيات ۱۶ الى ۲۲]
وَ إِذا أَرَدْنا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنا مُتْرَفيها فَفَسَقُوا فيها فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْناها تَدْميراً (16)
[سورة الفرقان (۲۵): الآيات ۳۱ الى ۴۰]
فَقُلْنَا اذْهَبا إِلَى الْقَوْمِ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا فَدَمَّرْناهُمْ تَدْميراً (36)
[سورة الشعراء (۲۶): الآيات ۱۶۰ الى ۱۷۵]
ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرينَ (172)
[سورة النمل (۲۷): الآيات ۴۵ الى ۵۳]
فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْناهُمْ وَ قَوْمَهُمْ أَجْمَعينَ (51)
[سورة الصافات (۳۷): الآيات ۱۳۳ الى ۱۴۸]
ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرينَ (136)
[سورة الأحقاف (۴۶): الآيات ۲۱ الى ۲۵]
تُدَمِّرُ كُلَّ شَيْءٍ بِأَمْرِ رَبِّها فَأَصْبَحُوا لا يُرى إِلاَّ مَساكِنُهُمْ كَذلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمينَ (25)
[سورة محمد (۴۷): الآيات ۷ الى ۱۰]
أَ فَلَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ لِلْكافِرينَ أَمْثالُها (10)