دکتر محمد شعبانی راد

محو ردّ پای حسادت، با نور عفو! فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا!

Wipe Out Your jealousy Footprint with the Light!

«عفو» یکی از هزار واژه مترادف «نور» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«عَفَتِ الرّيحُ الأَثَرَ: باد، نشانه را پاک کرد و از میان برداشت.»
«عَفَا النبات: إذا كثر، گیاه رشد کرد و همه جا را پوشانید.»
«عَفَا الْمَنْزِلُ: دَرَسَ، آن خانه کهنه و محو و نابود شد.»

«وَ الْعَفْوُ وَ ضِدَّهُ الْحِقْد»
«ردّ پای حسادت خود را با نورِ عفو، محو کنید!»
حسودِ حقود میگه:
من که نمیتونم بدیهای دیگرانو فراموش کنم و مقابله به مثل نکنم!
حسود، از همه کینه به دل داره!

+ «رفأ – رفو»
+ «حور»
+ «محو»

يَا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ

دعای سعی بین صفا و مروة:

يَا مَنْ أَمَرَ بِالْعَفْوِ
يَا مَنْ يَجْزِي عَلَى الْعَفْوِ
يَا مَنْ دَلَّ عَلَى الْعَفْوِ
يَا مَنْ زَيَّنَ الْعَفْوَ
يَا مَنْ يُثِيبُ عَلَى الْعَفْوِ
يَا مَنْ يُحِبُّ الْعَفْوَ
يَا مَنْ يُعْطِي عَلَى الْعَفْوِ
يَا مَنْ يَعْفُو عَلَى الْعَفْوِ
يَا رَبَّ الْعَفْوِ الْعَفْوَ الْعَفْوَ الْعَفْوَ

فَمَنْ عَفا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ

[سورة الشورى (۴۲): الآيات ۳۶ الى ۴۰]
وَ جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها
فَمَنْ عَفا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ
إِنَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (۴۰)
و جزاى بدى، مانند آن، بدى است.
پس هر كه درگذرد و نيكوكارى كند، پاداش او بر [عهده‏] خداست.
به راستى او ستمگران را دوست نمى‏‌دارد.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:
إِنَّمَا يُؤْتَى النَّاسُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَنْ إِحْدَى مِنْ ثَلَاثٍ
إِمَّا مِنْ شُبْهَةٍ فِي الدِّينِ ارْتَكَبُوهَا
أَوْ شَهْوَةٍ لِلَذَّةٍ آثَرُوهَا
أَوْ عَصَبِيَّةٍ لحمة [لِحَمِيَّةٍ] أَعْمَلُوهَا
فَإِذَا لَاحَتْ لَكُمْ شُبْهَةٌ فِي الدِّينِ فَاجْلُوهَا بِالْيَقِينِ
وَ إِذَا عَرَضَتْ لَكُمْ شَهْوَةٌ فَاقْمَعُوهَا بِالزُّهْدِ
وَ إِذَا عَنَتْ لَكُمْ غَضْبَةٌ فَأَدُّوهَا بِالْعَفْوِ
إِنَّهُ يُنَادِي مُنَادٍ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
مَنْ كَانَ لَهُ عَلَى اللَّهِ أَجْرٌ فَلْيَقُمْ
فَلَا يَقُومُ إِلَّا الْعَافُونَ
أَ لَمْ تَسْمَعُوا قَوْلَهُ تَعَالَى‏
فَمَنْ عَفا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ.
گرفتارى مردم روز قيامت براى يكى از سه چيز است:
يا از شبهه‌اى كه در دين مرتكب شده‌اند،
يا شهوتى كه براى لذت اختيار كرده‌اند،
يا عصبيتى كه انجام داده‌اند.
پس هر گاه براى شما شبهه‌اى در دين آشكار شد، آن را با يقين روشن كنيد،
هر گاه شهوتى براى شما رو آورد با پارسائى ريشه كن كنيد.
هر گاه بر شما خشم آشكار شد آن را با بخشش برگردانيد.
كه همانا روز قيامت آواز‌دهنده‌اى آواز دهد:
هر كس در پيش خداوند پاداشى دارد برخيزد.
كسى جز آنان كه گذشت کردند، برنمی‌خیزند.
مگر سخن خداى تعالى را نشنيده‌اى:

فَمَنْ‌ عَفٰا وَ أَصْلَحَ‌ فَأَجْرُهُ‌ عَلَى اَللّٰهِ‌
.

چه فیلم روح‌نوازی!
با یک موج آثار کینه و حسد پاک میشه!
هر چقدر هم حسادت و حقد، اثر عمیق بر دل گذاشته باشه، این موج نورانی میتونه پاکش کنه.
مهم اینه دلتو بزنی به این دریای نور علم آل محمد ع!
رو کن به این دریای نور!

فَالْعَفْوُ سِرُّ اَللَّهِ فِي اَلْقُلُوبِ!

عفو از اسرار الهى است كه در دلِ خواص اوليائش نهفته است!

امام صادق علیه السلام:
اَلْعَفْوُ عِنْدَ اَلْقُدْرَةِ مِنْ سُنَنِ اَلْمُرْسَلِينَ وَ أَسْرَارِ اَلْمُتَّقِينَ
وَ تَفْسِيرُ اَلْعَفْوِ أَلاَّ تُلْزِمَ صَاحِبَكَ فِيمَا أَجْرَمَ ظَاهِراً
وَ تَنْسَى مِنَ اَلْأَصْلِ مَا أُصِيبَ مِنْهُ بَاطِناً
وَ تَزِيدَ عَلَى اَلاِخْتِيَارَاتِ إِحْسَاناً
وَ لَنْ تَجِدَ إِلَى ذَلِكَ سَبِيلاً إِلاَّ مَنْ قَدْ عَفَا اَللَّهُ تَعَالَى عَنْهُ
وَ غَفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ عَنْهُ
وَ زَيَّنَهُ بِكَرَامَتِهِ
وَ أَلْبَسَهُ مِنْ نُورِ بَهَائِهِ
لِأَنَّ اَلْعَفْوَ وَ اَلْغُفْرَانَ صِفَتَانِ مِنْ صِفَاتِ اَللَّهِ تَعَالَى
أَوْدَعَهُمَا فِي أَسْرَارِ أَصْفِيَائِهِ
لِيَتَخَلَّقُوا مَعَ اَلْخَلْقِ بِأَخْلاَقِ خَالِقِهِمْ وَ جَاعِلِهِمْ
لِذَلِكَ قَالَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ 

وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لاٰ تُحِبُّونَ‌ أَنْ‌ يَغْفِرَ اَللّٰهُ‌ لَكُمْ‌ وَ اَللّٰهُ‌ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌
وَ مَنْ لاَ يَعْفُو عَنْ بَشَرٍ مِثْلِهِ كَيْفَ يَرْجُو عَفْوَ مَلِكٍ جَبَّارٍ
قَالَ اَلنَّبِيُّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ حَاكِياً عَنْ رَبِّهِ يَأْمُرُهُ بِهَذِهِ اَلْخِصَالِ قَالَ
صِلْ مَنْ قَطَعَكَ
وَ اُعْفُ عَمَّنْ ظَلَمَكَ
وَ أَعْطِ مَنْ حَرَمَكَ
وَ أَحْسِنْ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَيْكَ
وَ قَدْ أُمِرْنَا بِمُتَابَعَتِهِ لِقَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ 

وَ مٰا آتٰاكُمُ‌ اَلرَّسُولُ‌ فَخُذُوهُ‌ وَ مٰا نَهٰاكُمْ‌ عَنْهُ‌ فَانْتَهُوا
فَالْعَفْوُ سِرُّ اَللَّهِ فِي اَلْقُلُوبِ قُلُوبِ خَوَاصِّهِ
فمن [مِمَّنْ] يُسِرُّ لَهُ سِرَّهُ
وَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ 
أَ يَعْجِزُ أَحَدُكُمْ أَنْ يَكُونَ كَأَبِي ضَمْضَمٍ 
قِيلَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ وَ مَا أَبُو ضَمْضَمٍ 
قَالَ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
رَجُلٌ مِمَّنْ قَبْلَكُمْ كَانَ إِذَا أَصْبَحَ يَقُولُ
اَللَّهُمَّ إِنِّي قَدْ تَصَدَّقْتُ بِعِرْضِي عَلَى اَلنَّاسِ عَامَّةً
.

عفو و گذشت در حال قدرت و توانائى از روش و سيره پيامبران و اهل تقوى است.
و معناى عفو اين است كه در مقام عمل و در ظاهر نسبت به مقصر چيزى نگوئى و چيزى نخواهى
و در باطن و درون خويش هم آن ناراحتى كه از او ديده‌اى واقعا فراموش كنى
و علاوه بر اين در حق او احسان و نيكى نمائى
و چنين روش و رفتارى را هيچ كس نخواهد داشت مگر اينكه خداوند عفو و كرم خود را شامل او مينمايد
و گناهان ديرينه و تازۀ او را مى‌آمرزد
و به كرامت و بزرگى خود او را زينت ميدهد
و او را ملبس به لباس نور عظمت ميگرداند.
چون عفو و گذشت و بخشش دو صفت از صفات الهى است كه خداوند متعال آن را در باطن و روح بندگان برگزيده خود به وديعه نهاده
تا در نتيجه متخلق به اخلاق خدائى شوند و خداوند آنان را اين چنين قرار داده و فرموده:
وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لاٰ تُحِبُّونَ‌ أَنْ‌ يَغْفِرَ اَللّٰهُ‌ لَكُمْ‌ وَ اَللّٰهُ‌ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌
و بايد عفو و گذشت داشته باشند آيا دوست نداريد كه خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند بخشنده مهربان است.
و كسى كه از بشرى چون خود گذشت نكند چگونه اين اميد را دارد كه خداوند جبار او را مورد عفو خود قرار دهد؟
پيامبر اكرم صلّى اللّٰه عليه و آله در مقام بيان دستور الهى به آن حضرت فرموده.
پيوند كن با كسى كه از تو بريده.
و بخشش كن به كسى كه تو را محروم نموده
و نيكى كن بكسى كه به تو بدى كرده.
و ما را هم به متابعت و پيروى از آن حضرت دستور داده كه فرموده است:
وَ مٰا آتٰاكُمُ‌ اَلرَّسُولُ‌ فَخُذُوهُ‌ وَ مٰا نَهٰاكُمْ‌ عَنْهُ‌ فَانْتَهُوا
آن دستورى كه پيامبر براى شما آورده، او را بگيريد و عمل كنيد و از آنچه كه نهى فرموده از آن خوددارى كنيد.
و صفت عفو از اسرار الهى است كه در دل خواص اوليائش نهفته است
و رسول خدا صلّى اللّٰه عليه و آله فرمود:
آيا شما نميتوانيد مانند ابو ضمضم باشيد؟
عرض كردند ابو ضمضم كيست و چگونه بوده‌؟
فرمود مردى بود در زمان پيش هنگامى كه صبح ميكرد و ميرفت ميان مردم، ميگفت:
خداوندا من آبرو و حيثيت خود را به همۀ مردم بخشيدم
(اگر كسى به من توهين و جسارتى كرد از او ميگذرم).

+ «أَقْرِضْهُمْ مِنْ عِرْضِكَ»
«از نورِ آبروی خودت، برای دیگران، مایه بذار!»

فَاعْتَبِرُوا بِعَفْوِ اللَّهِ عَنْكُمْ
از گذشت خداوند نسبت به خويشتن عبرت گيريد!

از مواعظ عیسی مسیح علیه السلام در انجیل:
فَاعْتَبِرُوا بِعَفْوِ اللَّهِ عَنْكُمْ
أَ لَا تَرَوْنَ أَنَّ شَمْسَهُ أَشْرَقَتْ عَلَى الْأَبْرَارِ وَ الْفُجَّارِ مِنْكُمْ
وَ أَنَّ مَطَرَهُ يَنْزِلُ عَلَى الصَّالِحِينَ وَ الْخَاطِئِينَ مِنْكُمْ
فَإِنْ كُنْتُمْ لَا تُحِبُّونَ إِلَّا مَنْ أَحَبَّكُمْ
وَ لَا تُحْسِنُونَ إِلَّا إِلَى مَنْ أَحْسَنَ إِلَيْكُمْ
وَ لَا تُكَافِئُونَ إِلَّا مَنْ أَعْطَاكُمْ
فَمَا فَضْلُكُمْ إِذاً عَلَى غَيْرِكُمْ
قَدْ يَصْنَعُ هَذَا السُّفَهَاءُ الَّذِينَ لَيْسَتْ عِنْدَهُمْ فُضُولٌ وَ لَا لَهُمْ أَحْلَامٌ
وَ لَكِنْ إِنْ أَرَدْتُمْ أَنْ تَكُونُوا أَحِبَّاءَ اللَّهِ وَ أَصْفِيَاءَ اللَّهِ
فَأَحْسِنُوا إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَيْكُمْ
وَ اعْفُوا عَمَّنْ ظَلَمَكُمْ
وَ سَلِّمُوا عَلَى مَنْ أَعْرَضَ عَنْكُمْ
اِسْمَعُوا قَوْلِي وَ اِحْفَظُوا وَصِيَّتِي وَ اِرْعَوْا عَهْدِي
كَيْمَا تَكُونُوا عُلَمَاءَ فُقَهَاءَ.
از گذشت خداوند نسبت به خويشتن عبرت گيريد
،
آيا نمى‌بينيد كه آفتاب خدا بر نيكان و بدان شما، پرتو مى‌افكند
و بارانش بر درستكار و خطاكار شما فرو مى‌بارد،
پس اگر جز آن كس را كه شما را دوست مى‌دارد دوست نداريد
و جز بر آن كس كه بر شما نيكى نموده نيكى نكنيد
و جز بر آن كس كه به شما عطا نموده پاداش ندهيد،
پس در اين هنگام برترى شما بر ديگران چه باشد؟
در حالى كه كم‌خردان كه داراى برترى و آگاهى نيستند اين گونه كنند،
ولى اگر خواستيد كه از دوستداران و برگزيدگان خدا به شمار آييد
پس بر آنكه بر شما بدى روا داشته نيكى نماييد
و از آن كس كه بر شما ستم رانده درگذريد
و بر آن كس كه از شما روى گردانده سلام كنيد،
سخن مرا بشنويد و سفارشم را نگهداريد و با پيمانم وفا كنيد
تا دانايانى دين‌شناس باشيد.

اعْفُ عَنْهُمْ

نسبت به آنان گذشت داشته باش!

شَكَا رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص خَدَمَهُ
فَقَالَ لَهُ اعْفُ عَنْهُمْ تَسْتَصْلِحْ بِهِ قُلُوبَهُمْ
فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهُمْ يَتَفَاوَتُونَ فِي سُوءِ الْأَدَبِ
فَقَالَ اعْفُ عَنْهُمْ
فَفَعَلَ.
مردى از خدمتكاران خود نزد پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شكايت كرد،
حضرت فرمود:
از آنها گذشت كن، تا بدين وسيله دلهايشان را با خودت آشتى دهى.
عرض كرد:
اى رسول خدا! آنها در بى‌‏ادبى متفاوتند.
حضرت فرمود:
نسبت به آنان گذشت داشته باش.
و آن مرد اطاعت كرد.

فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا
پس عفو كنيد و درگذريد!

[سورة البقرة (۲): آية ۱۰۹]
وَدَّ كَثِيرٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَوْ يَرُدُّونَكُمْ مِنْ بَعْدِ إِيمانِكُمْ كُفَّاراً حَسَداً مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ
فَاعْفُوا وَ اصْفَحُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ (۱۰۹)
بسيارى از اهل كتاب -پس از اينكه حق برايشان آشكار شد- از روى حسدى كه در وجودشان بود، آرزو مى‏‌كردند كه شما را، بعد از ايمانتان، كافر گردانند.
پس عفو كنيد و درگذريد، تا خدا فرمان خويش را بياورد،
كه خدا بر هر كارى تواناست.

وَ اعْفُ عَنَّا
و از ما درگذر!

[سورة البقرة (۲): آية ۲۸۶]
لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها
لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَتْ
رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا
رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَيْنا إِصْراً كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا
رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ
وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا
فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ (۲۸۶)
خداوند هيچ كس را جز به قدر توانايى‏‌اش تكليف نمى‏‌كند.
آنچه [از خوبى‏] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى‏] به دست آورده به زيان اوست.
پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير،
پروردگارا، هيچ بار گرانى بر [دوش‏] ما مگذار؛
همچنانكه بر [دوشِ‏] كسانى كه پيش از ما بودند نهادى.
پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛
و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛
سرور ما تويى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز كن.

وَ الْعافِينَ عَنِ النَّاسِ
و از مردم در مى‏‌گذرند!

[سورة آل‏‌عمران (۳): الآيات ۱۳۳ الى ۱۳۴]
وَ سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ (۱۳۳)
و براى نيل به آمرزشى از پروردگار خود، و بهشتى كه پهنايش [به قدر] آسمانها و زمين است [و] براى پرهيزگاران آماده شده است، بشتابيد.
الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ
وَ الْكاظِمِينَ الْغَيْظَ
وَ الْعافِينَ عَنِ النَّاسِ
وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (۱۳۴)
همانان كه در فراخى و تنگى انفاق مى‌‏كنند؛
و خشم خود را فرو مى‏‌برند؛
و از مردم در مى‏‌گذرند؛
و خداوند نكوكاران را دوست دارد.

امام سجاد علیه السلام:
جَعَلَتْ جَارِیَهًٌْ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) تَسْکُبُ الْمَاءَ عَلَیْهِ وَ هُوَ یَتَوَضَّأُ لِلصَّلَاهًِْ
فَسَقَطَ الْإِبْرِیقُ مِنْ یَدِ الْجَارِیَهًِْ عَلَی وَجْهِهِ فَشَجَّهُ
فَرَفَعَ عَلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) رَأْسَهُ إِلَیْهَا
فَقَالَتِ الْجَارِیَهًُْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ وَ الْکاظِمِینَ الْغَیْظَ
فَقَالَ لَهَا قَدْ کَظَمْتُ غَیْظِی
قَالَتْ وَ الْعافِینَ عَنِ النَّاسِ
قَالَ لَهَا قَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْکِ
قَالَتْ وَ اللهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ
قَالَ اذْهَبِی فَأَنْتِ حُرَّهًٌْ
.
کنیز علیّ بن الحسین (علیه السلام) بر روی دست آقا درحال وضو آب می‌ریخت،
آفتابه از دستش افتاد و بر صورت امام اصابت کرد، صورتش را مجروح کرد.
سر را به جانب او بلند کرد.
کنیز گفت: وَالْکاظِمِینَ الْغَیْظَ.
فرمود: «خشم خود را فروبردم».
باز کنیز گفت: وَ الْعافِینَ عَنِ النَّاسِ.
فرمود: «خدا از تو گذشت».
عرض کرد: وَ اللهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ.
فرمود: «برو تو را آزاد کردم».

املای بی‌غلط نداریم!
فقط آل محمد ع معصوم و استثناء هستند.
اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی