We All Make Mistakes In Life!
How to recover after making a mistake?
How Does the Heart Handle Errors?
Learning From Mistakes!
«هجع» یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«الهجوع: النوم»
«عن ابن الأعرابىّ:
يقال للرجل الأحمق الغافل عمّا يراد به هِجْع»
«الهِجْع: مرد بىخبر و احمق»
انگاری اهل نور، اولش که تقدیرات عرضه میشه، استعمال حسد و تمناها باعث میشن که قلب وارد تاریکی بشه، اما زود متوجه اشتباه و حماقت و غفلت خودشون میشن و فورا استغفار میکنن و از مسیر اشتباه، دور میزنن و به سمت نور برمیگردند! كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ!
انگاری این واژه میخواد بگه که اولش، یه کمی گیج میزنیم اما زود باید به خودمون بیایم و حواسمونو جمع کنیم!
«إِنَّ الْمُتَّقِينَ … كانُوا قَلِيلاً مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ!»
+ «و من اللیل فتهجد به نافلة لک»
+ «ناشئة اللیل»
+ «ان الذین اتقوا اذا مسهم طائف من الشیطان تذکروا فاذا هم مبصرون»
+ «اشتباه، حتمیه! تاریکی حتمیه! فقط زود جلوشو بگیر! محاسبۀ نفس!»
«اللَّهُمَ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تَعْصِمَنِي بِوَلَايَتِكَ عَنْ مَعْصِيَتِكَ»
أَنَّ اَلْقُلُوبَ تَزِيغُ – رَبَّنٰا لاٰ تُزِغْ قُلُوبَنٰا
اشتباه حتمیه و قلب، دست‌خوش انحراف میشه!
پس چه باید کرد؟
امام کاظم علیه السلام:
يَا هِشَامُ إِنَّ اَللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ حَكَى عَنْ قَوْمٍ صَالِحِينَ أَنَّهُمْ قَالُوا
رَبَّنٰا لاٰ تُزِغْ قُلُوبَنٰا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنٰا وَ هَبْ لَنٰا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ اَلْوَهّٰابُ
حِينَ عَلِمُوا أَنَّ اَلْقُلُوبَ تَزِيغُ وَ تَعُودُ إِلَى عَمَاهَا وَ رَدَاهَا
إِنَّهُ لَمْ يَخَفِ اَللَّهَ مَنْ لَمْ يَعْقِلْ عَنِ اَللَّهِ وَ مَنْ لَمْ يَعْقِلْ عَنِ اَللَّهِ لَمْ يُعْقَدْ قَلْبُهُ عَلَى مَعْرِفَةٍ ثَابِتَةٍ يُبْصِرُهَا وَ يَجِدُ حَقِيقَتَهَا فِي قَلْبِهِ وَ لاَ يَكُونُ أَحَدٌ كَذَلِكَ إِلاَّ مَنْ كَانَ قَوْلُهُ لِفِعْلِهِ مُصَدِّقاً وَ سِرُّهُ لِعَلاَنِيَتِهِ مُوَافِقاً
لِأَنَّ اَللَّهَ لَمْ يَدُلَّ عَلَى اَلْبَاطِنِ اَلْخَفِيِّ مِنَ اَلْعَقْلِ إِلاَّ بِظَاهِرٍ مِنْهُ وَ نَاطِقٍ عَنْهُ.
اى هشام! به راستى خداوند جليل و عزيز از مردمى درست‌پيشه حكايت كرد كه آنان گفتند:
«پروردگارا، پس از آن كه ما را هدايت كردى دل‌هايمان را دست خوش انحراف مگردان و از جانب خود، رحمتى بر ما ارزانى دار كه تو خود بخشايشگرى».
اين سخن، آن هنگام بود كه فهميدند دل‌ها منحرف مى‌شوند و به كورى و تباهى خود بازمى‌گردند.
به راستى هر كه از خدا خرد نيابد از او بيمناك نباشد و هر كه از خدا خرد نيابد دلش بر معرفتى پايدار كه بينايش سازد و حقيقتش را در دلش دريابد پايبند نشود و هيچ كس اين چنين نخواهد شد جز آن كس كه سخنش كردارش را تأييد كند و نهانش با عيانش يكسان باشد؛ چرا كه خداوند بر باطن نهان خرد گواهى قرار نداده جز با ظاهر و سخن گفتن از آن.
إِنَّ الْمُتَّقِينَ … كانُوا قَلِيلاً مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ!
[سورة الذاريات (۵۱): الآيات ۱۵ الى ۲۳]
إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ (۱۵)
پرهيزگاران در باغها و چشمه سارانند.
آخِذِينَ ما آتاهُمْ رَبُّهُمْ إِنَّهُمْ كانُوا قَبْلَ ذلِكَ مُحْسِنِينَ (۱۶)
آنچه را پروردگارشان عطا فرموده مىگيرند، زيرا كه آنها پيش از اين نيكوكار بودند.
كانُوا قَلِيلاً مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ (۱۷)
و از شب اندكى را مىغنودند.
وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ (۱۸)
و در سحرگاهان [از خدا] طلب آمرزش مىكردند.
وَ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ (۱۹)
و در اموالشان براى سائل و محروم حقّى [معيّن] بود.
وَ فِي الْأَرْضِ آياتٌ لِلْمُوقِنِينَ (۲۰)
و روى زمين براى اهل يقين نشانههايى [متقاعدكننده] است،
وَ فِي أَنْفُسِكُمْ أَ فَلا تُبْصِرُونَ (۲۱)
و در خود شما ؛ پس مگر نمىبينيد؟
وَ فِي السَّماءِ رِزْقُكُمْ وَ ما تُوعَدُونَ (۲۲)
و روزى شما و آنچه وعده داده شدهايد در آسمان است.
فَوَ رَبِّ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِثْلَ ما أَنَّكُمْ تَنْطِقُونَ (۲۳)
پس سوگند به پروردگار آسمان و زمين، كه واقعاً او حقّ است همان گونه كه خود شما سخن مىگوييد.
اهل نور، وارد تاریکی میشن اما زود متوجه میشن و استغفار میکنن!
كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ!
اولش یه کمی گیج میزنه!
[هجع – قبض و بسط] :
اهل یقین انگاری یه کمی قبض میشه!
یه کمی دچار غفلت میشه!
یه کمی حماقت میکنه!
«الهِجْع: مرد بىخبر و احمق»!
اولش یه کمی گیج میزنه، بعدا عقلش میاد سر جاش!
این مفاهیم واژه هجع است.
اما این دوران خیلی کوتاه و مختصر و کم است و زود با یادآوری معالم ربانی «بالاسحار»، برمی‌گرده و استغفار میکنه و مجددا قلبش با نور آل محمد ع به سبب معالم ربانی، روشن میشه و این مفهوم زیبای این آیات قرآن است که حال و هوای دنیای قلب اهل یقین را در دل شرایط تقدیراتش، به تصویر می‌کشد.
خلاصه اینکه ما معصوم که نیستیم! اشتباه میکنیم! اما با قلبمون پی به اشتباهمون میبریم و جبرانش میکنیم ان شاء الله تعالی.
این خداست که لا تاخذه سنة و لا نوم است!
«وَ أَنْتَ إِلَهِي حَيٌّ قَيُّومٌ لَا تَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَ لَا نَوْمٌ وَ لَا يَشْغَلُكَ شَيْءٌ عَنْ شَيْءٍ»
اما قلب ما دچار تاریکی غفلت و اشتباه می‌شود:
«إِلَهِي هَجَعَتِ الْعُيُونُ … وَ أَنْتَ حَيٌّ قَيُّومٌ لَا يُلِمُّ بِكَ الْهُجُوعُ»،
ویژگی حسد دنیای قلب ما اینه که مدام کار دستمون میده!
لذا باید مدام درناژ بشه!
وقتی که دچار غفلت و تاریکی و هجع و حماقت میشیم!
اما این زمان نباید زیاد طول بکشه!
«كَانُوا أَقَلَّ اللَّيَالِي تَفُوتُهُمْ لَا يَقُومُونَ فِيهَا»
و فورا با یادآوری معالم ربانی و توفیق عمل به آنها، نور آرامش به قلب برمی‌گرده.
واژه هجع خیلی زیبا به این مطلب اشاره داره!
پس غیر معصومین علیهم السلام، همه یک وقفه و یک مکث و یک تاریکی توی کارشون دارند که فورا با یاد علوم ربانی و نورانی، مجددا نور به قلبشان بر می‌گردد، ان شاء الله تعالی.
این همان واژه هجع است.
ولی اینقدر این وقفه، برای بعضی‌ها، کوتاه است که اصلا نمیشه متوجهش شد!
لذا قابل بخشش و ارفاق است!
این همین مفهوم واژه هجع است، یعنی سلمان هم که سلمان منا اهل البیت ع است، در قصه بستن دستان علی ع، کم میاره و توی دلش چیزی خطور میکنه که نهایتا تقدیر میشه، شخص ثانی، اونو بلند میکنه و میزنه زمین و کنار گردنش یه توده میاد بالا!
این آیه زیبا میگه این «هجع»، کم یا زیاد، برای همه هست!
کتاب التحقیق چه برداشت زیبایی از این واژه داره:
«سكون و انكسار في التحرّك و الاحساس في مادّىّ أو معنوىّ»
یعنی در جریان کاری که داره انجام میشه، یهو یه وقفه‌ای پیش میاد و کارا کند پیش میره،
اما بعدا دوباره روان میشه و راه می‌افته.
أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ وَ طُولِ هَجْعَةٍ مِنَ الْأُمَمِ!
آغاز ماموریت صاحبان نور، در ملک و در ملکوت،
در دوران فترة و هجهة، که همه در تاریکی غفلت، سرگردانند!
[هجعة – فترة]:
وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
أَيُّهَا النَّاسُ
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بَعَثَ نَبِيَّهُ مُحَمَّداً ص بِالْهُدَى وَ أَنْزَلَ عَلَيْهِ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ وَ أَنْتُمْ أُمِّيُّونَ عَنِ الْكِتَابِ وَ مَنْ أَنْزَلَهُ وَ عَنِ الرَّسُولِ وَ مَنْ أَرْسَلَهُ،
أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ وَ طُولِ هَجْعَةٍ مِنَ الْأُمَمِ
وَ انْبِسَاطٍ مِنَ الْجَهْلِ وَ اعْتِرَاضٍ مِنَ الْفِتْنَةِ
وَ انْتِقَاصٍ مِنَ الْبَرَمِ وَ عَمًى عَنِ الْحَقِّ
وَ انْتِشَارٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ اعْتِسَافٍ مِنَ الْجَوْرِ
وَ امْتِحَاقٍ مِنَ الدِّينِ وَ تلظي [تَلَظٍّ] مِنَ الْحُرُوبِ
وَ عَلَى حِينِ اصْفِرَارٍ مِنْ رِيَاضِ جَنَّاتِ الدُّنْيَا
وَ يُبُوسٍ مِنْ أَغْصَانِهَا وَ انْتِشَارٍ مِنْ وَرَقِهَا
وَ يَأْسٍ مِنْ ثَمَرَتِهَا وَ اغْوِرَارٍ مِنْ مَائِهَا،
فَقَدْ دَرَسَتْ أَعْلَامُ الْهُدَى وَ ظَهَرَتْ أَعْلَامُ الرَّدَى
وَ الدُّنْيَا مُتَهَجِّمَةٌ فِي وُجُوهِ أَهْلِهَا متكفهرة [مُكْفَهِرَّةٌ] مُدْبِرَةٌ غَيْرُ مُقْبِلَةٍ
ثَمَرَتُهَا الْفِتْنَةُ وَ طَعَامُهَا الْجِيفَةُ وَ شِعَارُهَا الْخَوْفُ وَ دِثَارُهَا السَّيْفُ
قَدْ مَزَّقَهُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ فَقَدْ أَعْمَتْ عُيُونُ أَهْلِهَا وَ أَظْلَمَتْ عَلَيْهِمْ أَيَّامُهَا
قَدْ قَطَعُوا أَرْحَامَهُمْ وَ سَفَكُوا دِمَاءَهُمْ وَ دَفَنُوا فِي التُّرَابِ الْمَوْءُودَةَ بَيْنَهُمْ مِنْ أَوْلَادِهِمْ
يَجْتَازُ دُونَهُمْ طِيبُ الْعَيْشِ وَ رَفَاهَتُهُ،
خُوطٌ لَا يَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ثَوَاباً وَ لَا يَخَافُونَ اللَّهَ عِقَاباً
حَيُّهُمْ أَعْمَى نَجَسٌ مَيِّتُهُمْ فِي النَّارِ مُبْلِسٌ
فَجَاءَهُمُ النَّبِيُّ ص بِنُسْخَةِ مَا فِي الصُّحُفِ الْأُولَى
وَ تَصْدِيقِ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلِ الْحَلَالِ وَ بَيَانِ الْحَرَامِ
وَ ذَلِكَ الْقُرْآنُ فَاسْتَنْطِقُوهُ فَلَنْ يَنْطِقَ لَكُمْ،
أُخْبِرُكُمْ عَنْهُ أَنَّ فِيهِ عِلْمَ مَا مَضَى وَ عِلْمَ مَا يَأْتِي إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
وَ حُكْمَ مَا بَيْنَكُمْ وَ بَيَانَ مَا أَصْبَحْتُمْ فِيهِ مختلفون [تَخْتَلِفُونَ]
فَلَوْ سَأَلْتُمُونِي عَنْهُ لَأَخْبَرْتُكُمْ عَنْهُ لِأَنِّي أَعْلَمُكُمْ».
وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِي حِجَّةِ الْوَدَاعِ فِي مَسْجِدِ الْخَيْفِ
«إِنِّي فَرَطُكُمْ وَ إِنَّكُمْ وَارِدُونَ عَلَيَّ الْحَوْضَ، حَوْضٌ عَرْضُهُ مَا بَيْنَ الْبَصْرَةِ وَ صَنْعَاءَ،
فِيهِ قُدْحَانٌ مِنْ فِضَّةٍ عَدَدَ النُّجُومِ
أَلَا وَ إِنِّي سَائِلُكُمْ عَنِ الثَّقَلَيْنِ
قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الثَّقَلَانِ
قَالَ كِتَابُ اللَّهِ الثَّقَلُ الْأَكْبَرُ طَرَفٌ بِيَدِ اللَّهِ وَ طَرَفٌ بِأَيْدِيكُمْ فَتَمَسَّكُوا بِهِ لَنْ تَضِلُّوا وَ لَنْ تَزِلُّوا
وَ الثَّقَلُ الْأَصْغَرُ عِتْرَتِي وَ أَهْلُ بَيْتِي
فَإِنَّهُ قَدْ نَبَّأَنِي اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ أَنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ كَإِصْبَعَيَّ هَاتَيْنِ وَ جَمَعَ بَيْنَ سَبَّابَتَيْهِ وَ لَا أَقُولُ كَهَاتَيْنِ وَ جَمَعَ بَيْنَ سَبَّابَتِهِ وَ الْوُسْطَى فَتَفْضُلَ هَذِهِ عَلَى هَذِهِ»
[این حدیث زیبا، معنی واژه هجع رو بخوبی روشن میکنه]:
عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ قَالَ حَدَّثَنِي بَعْضُ أَصْحَابِنَا قَالَ:
كَانَ أَبُو الْحَسَنِ الْأَوَّلُ ع إِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ مِنْ آخِرِ رَكْعَةِ الْوَتْرِ قَالَ:
هَذَا مَقَامُ مَنْ حَسَنَاتُهُ نِعْمَةٌ مِنْكَ وَ شُكْرُهُ ضَعِيفٌ وَ ذَنْبُهُ عَظِيمٌ وَ لَيْسَ لَهُ إِلَّا دَفْعُكَ وَ رَحْمَتُكَ
فَإِنَّكَ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ ص
كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
طَالَ هُجُوعِي وَ قَلَّ قِيَامِي
وَ هَذَا السَّحَرُ وَ أَنَا أَسْتَغْفِرُكَ لِذَنْبِي
اسْتِغْفَارَ مَنْ لَمْ يَجِدْ لِنَفْسِهِ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ لَا مَوْتاً وَ لا حَياةً وَ لا نُشُوراً
ثُمَّ يَخِرُّ سَاجِداً ص.
اگه درک شنیداری از تاریکی اشتباهاتت نداشته باشی؛ علیرغم اینکه نور هدایت خدای مهربان، سه بار در دل این تاریکی، بهت چشمک میزنه، اگه به خودت نیای و حواستو جمع نکنی، تکلمات شیطان توی گوش قلبت، باعث میشه قلبتو نجس و تاریک و ناپاک کنه!
[هجع، هست، اما قلیل است!]:
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ
إِنَّ الْعَبْدَ يُوقَظُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ مِنَ اللَّيْلِ
فَإِنْ لَمْ يَقُمْ أَتَاهُ الشَّيْطَانُ فَبَالَ فِي أُذُنِهِ
قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ
قَالَ كَانُوا أَقَلَّ اللَّيَالِي تَفُوتُهُمْ لَا يَقُومُونَ فِيهَا.
+ « عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ:
كانُوا قَلِيلًا مِنَ اللَّيْلِ ما يَهْجَعُونَ
قَالَ كَانَ الْقَوْمُ يَنَامُونَ وَ لَكِنْ كُلَّمَا انْقَلَبَ أَحَدُهُمْ قَالَ
الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ.»
وَ أَهْجَعَنِي وَ مَنَعَنِي عَنْ رُقَادِي!
تمناها عامل رکود قلب و ایجاد غفلت هستند!
امام سجاد علیه السلام:
وَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ أَنَّهُ كَانَ إِذَا صَلَّى مِنَ اللَّيْلِ دَعَا فَقَالَ:
إِلَهِي مَارَتْ نُجُومُ سَمَاوَاتِكَ وَ نَامَتْ عُيُونُ خَلْقِكَ وَ هَدَأَتْ أَصْوَاتُ عِبَادِكَ وَ غَلَّقَتْ مُلُوكُ بَنِي أُمَيَّةَ عَلَيْهَا أَبْوَابَهَا وَ طَافَ عَلَيْهَا حُجَّابُهَا وَ احْتَجَبُوا عَمَّنْ يَسْأَلُهُمْ حَاجَةً أَوْ يَبْتَغِي مِنْهُمْ فَائِدَةً
وَ أَنْتَ إِلَهِي حَيٌّ قَيُّومٌ لَا تَأْخُذُكَ سِنَةٌ وَ لَا نَوْمٌ وَ لَا يَشْغَلُكَ شَيْءٌ عَنْ شَيْءٍ أَبْوَابُ سَمَاوَاتِكَ لِمَنْ دَعَاكَ مُفَتَّحَاتٌ وَ خَزَائِنُكَ غَيْرُ مُغَلَّقَاتٍ وَ رَحْمَتُكَ غَيْرُ مَحْجُوبَةٍ وَ فَوَائِدُك غَيْرُ مَحْظُورَةٍ
وَ أَنْتَ إِلَهِي الْكَرِيمُ الَّذِي لَا تَرُدُّ سَائِلًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ سَأَلَكَ وَ لَا تَحْتَجِبُ عَنْ طَالِبٍ مِنْهُمْ أَرَادَكَ وَ لَا وَ عِزَّتِكَ مَا تُخْتَزَلُ حَوَائِجُهُمْ دُونَكَ- وَ لَا يَقْضِيهَا أَحَدٌ غَيْرُكَ
اللَّهُمَّ وَ قَدْ تَرَى وُقُوفِي فِي ذُلِّ مُقَامِي بَيْنَ يَدَيْكَ وَ تَعْلَمُ سَرِيرَتِي
وَ تَطَّلِعُ عَلَى مَا فِي قَلْبِي وَ مَا يُصْلِحُنِي لآِخِرَتِي وَ دُنْيَايَ
إِلَهِي وَ تَرَقُّبُ الْمَوْتِ وَ هَوْلُ الْمُطَّلَعِ وَ الْوُقُوفُ بَيْنَ يَدَيْكَ نَغَّصَنِي مَطْعَمِي وَ مَشْرَبِي وَ غَصَّنِي بِرِيقِي وَ أَقْلَقَنِي عَنْ وِسَادِي وَ أَهْجَعَنِي وَ مَنَعَنِي عَنْ رُقَادِي
إِلَهِي وَ كَيْفَ يَنَامُ مَنْ يَخَافُ بَغَتَاتِ مَلَكِ الْمَوْتِ فِي طَوَارِقِ اللَّيْلِ وَ طَوَارِقِ النَّهَارِ
بَلْ كَيْفَ يَنَامُ الْعَاقِلُ وَ مَلَكُ الْمَوْتِ لَا يَنَامُ بِاللَّيْلِ وَ لَا بِالنَّهَارِ
يَطْلُبُ قَبْضَ رُوحِهِ حَثِيثاً بِالْبَيَاتِ أَوْ فِي أَيَّةِ السَّاعَاتِ
ثُمَّ يَبْكِي عِنْدَ هَذَا الْقَوْلِ وَ يَنْتَحِبُ حَتَّى يَفْزَعَ أَهْلُهُ وَ مَوَالِيهِ لِبُكَائِهِ
فَيَقُومُونَ إِلَيْهِ فَيَجِدُونَهُ قَدْ أَلْصَقَ خَدَّهُ بِالتُّرَابِ وَ هُوَ يَقُولُ
رَبِّ أَسْأَلُكَ الرَّاحَةَ وَ الرُّوحَ عِنْدَ الْمَوْتِ وَ الْمَصِيرَ إِلَى الرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوَانِ.
إِلَهِي هَجَعَتِ الْعُيُونُ!
وَ يُسْتَحَبُ أَنْ يَدْعُوَ بِهَذَا الدُّعَاءِ بَعْدَ صَلَاةِ اللَّيْلِ:
إِلَهِي هَجَعَتِ الْعُيُونُ وَ أَغْمَضَتِ الْجُفُونُ وَ غَرَبَتِ الْكَوَاكِبُ وَ دَجَتِ الْغَيَاهِبُ وَ غُلِّقَتْ دُونَ الْمُلُوكِ الْأَبْوَابُ وَ حَالَ بَيْنَهَا وَ بَيْنَ الطُّرَّاقِ الْحُرَّاسُ وَ الْحُجَّابُ وَ عَمَرَ الْمَحَارِيبَ الْمُتَهَجِّدُونَ وَ قَامَ لَكَ الْمُخْبِتُونَ وَ امْتَنَعَ مِنَ التَّهْجَاعِ الْخَائِفُونَ وَ دَعَاكَ الْمُضْطَرُّونَ وَ نَامَ الْغَافِلُونَ
وَ أَنْتَ حَيٌّ قَيُّومٌ لَا يُلِمُّ بِكَ الْهُجُوعُ وَ أَنْتَ خَلَقْتَهُ وَ عَلَى الْجُفُونِ سَلَّطْتَهُ لَقَدْ مَالَ إِلَى الْخُسْرَانِ وَ آبَ بِالْحِرْمَانِ وَ تَعَرَّضَ لِلْخِذْلَانِ مَنْ صَرَفَ عَنْكَ حَاجَتَهُ وَ وَجَّهَ لِغَيْرِكَ طَلِبَتَهُ …