دکتر محمد شعبانی راد

نور تابان! ضیاء الله!

Shining Light!

«ضوء» یکی از هزار واژۀ مترادف «نور» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«أَضَاءَ الْقَمَرُ: أَنَارَ وَ أَشْرَقَ»
«أَضَاءَ البيتُ، ضَوَّأَ البيتَ: خانه را روشن كرد.»
«انْضَوَى‏ إليه: مال إليه»
«مفهوم گرایش»

السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ضِيَاءَ اللَّه‏!

مَنْ إِلهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِياءٍ؟!

جز خدای مهربان، كدامين معبود براى شما روشنى مى‌‏آورد؟

«أَضَاءَ الْقَمَرُ: أَنَارَ وَ أَشْرَقَ»
«انْضَوَى‏ إليه: مال إليه»
«مفهوم گرایش» یعنی: (1+1)
+ «صلی – دوّمی نورت باش!»
«تابان»: تابش معادل زیبای فارسی ضوء است.
«تابان: المُتَلألئ، المُشرِق، مُضى‏ء، لامع، بَرّاق، ساطع لُبّ الشَّجرة، زاهٍ، مسَخُوت، صَيهُوج، مَلص.»
«تابان: درخشان: منير»
«تاباندن: الاِشراق، الاِنارَة، الفَتل و الضَّفر، أن يُشعّ، يَلوى، يثى»
«تابانی: إشعاع، ضِياء»
«تابش: الشعاع، الضِياء، الحرارة، اللَّمعان، النور، تَلألؤ، قُدرة»
«تابناك، تابنده: المنير، اللاّمع، المتلألئ، المُشتعل، الوهّاج، الازهر»
«تابيدن: الاِشراق، اللَّمعان، الاِنارَة، التلالؤ، الاشعال، الصَّهر، الفتل، البرم، الغزل»
«تابیدن نور: سطع النور»

«ضِياء»: نام زیبای صاحبان نور و آیات و تقدیرات محکم موید اندیشه آنهاست.
+ «يَأْتيكُمْ بِضِياءٍ»
در واقع این نور، همان علوم ربانی آل محمد ع است.
اهل نور یقین با یادآوری این معالم ربانی و علوم و فنون و اسامی زیبایی که از صاحبان نور خود آموخته‌اند، در دل شرایط عرضه آیات و تقدیرات خود، این تابش نور را در قلب احساس می‌کنند.

[اقتداء «قدو» – اتباع]:
[قلب درخشان و تابان با یاد معالم ربانی]:
با یاد صاحبان نور، علوم آل محمد ع به قلب اهل یقین می‌تابد.
«فِي الْقُلُوبِ نُورٌ لَا يُضِي‏ءُ إِلَّا مِنِ اتِّبَاعِ الْحَقِّ وَ قَصْدِ السَّبِيلِ»
+ «امْتِزَاجِ نُورِ الْوَقْتِ بِنُورِ الْأَزَلِيِّ – نور علی نور»

امام صادق علیه السلام:‏
لَا يَصِحُّ الِاقْتِدَاءُ إِلَّا بِصِحَّةِ قِسْمَةِ الْأَرْوَاحِ فِي الْأَزَلِ وَ امْتِزَاجِ نُورِ الْوَقْتِ بِنُورِ الْأَزَلِيِّ
اقتدا همان ارتباط روح‌ها در ازل و متّصل‌شدن نورِ الآن به نور ازل است.

وَ لَيْسَ الِاقْتِدَاءُ بِالتَّوَسُّمِ بِحَرَكَاتِ الظَّاهِرَةِ وَ النَّسَبِ إِلَى أَوْلِيَاءِ الدِّينِ مِنَ الْحُكَمَاءِ وَ الْأَئِمَّةِ
اقتدا این نیست که با اعمال ظاهری نام آن‌ها را برای خود برگزینیم و خود را به اولیاء دین از دانشمندان و امامان منتسب­ کنیم (به زور خود را به آن‌ها وصل ­کنیم درحالی­که ارواح ما با آن‌ها نسبتی ندارد)

قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏
يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ
[ياد كن‏] روزى را كه هر گروهى را با پيشوايشان فرا مى‌‏خوانيم‏.
أَيْ مَنْ كَانَ اقْتَدَى بِمُحِقٍّ فَهُوَ زَكِيٌّ
یعنی کسی ­که از صاحب حقّی پیروی­ کرد؛ پذیرفته و پاک شد.

قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏
فَإِذا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَ لا يَتَساءَلُونَ
پس آن گاه كه در صور دميده شود، [ديگر] آن روز ميانشان نسبت خويشاوندى وجود ندارد، و از [حال‏] يكديگر نمى‌‏پرسند.

وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ ع
الْأَرْوَاحُ جُنُودٌ مُجَنَّدَةٌ فَمَا تَعَارَفَ مِنْهَا ائْتَلَفَ وَ مَا تَنَاكَرَ مِنْهَا اخْتَلَفَ
ارواح چون سپاه و لشکرند، اگر یکدیگر را بشناسند الفت می‌گیرند و اگر نشناسند اختلاف می‌کنند.

وَ قِيلَ لِمُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِيَّةِ مَنْ أَدَّبَكَ؟

فَقَالَ أَدَّبَنِي رَبِّي فِي نَفْسِي
مرا پروردگارم از نفس خودم و در باطن تربیت نموده است،

فَمَا اسْتَحْسَنْتُ مِنْ أُولِي الْأَلْبَابِ وَ الْبَصِيرَةِ تَبِعْتُهُمْ بِهِ وَ اسْتَعْمَلْتُهُ وَ مَا اسْتَقْبَحْتُهُ مِنَ الْجُهَّالِ اجْتَنَبْتُهُ وَ تَرَكْتُهُ مستقرا [مُسْتَنْفِراً] فَأَوْصَلَنِي ذَلِكَ إِلَى كُنُوزِ الْعِلْمِ
پس آنچه را که از صاحبان خرد و بصیرت دیده و پسندیدم؛ آن را به کار بستم، و هرچه از مردم نادان مشاهده کرده و قبیح شمردم؛ از آن پرهیز کرده و نفرت نشان دادم، و این روش مرا به کنزهای علم و گنج‌های معرفت رسانید.

وَ لَا طَرِيقَ لِلْأَكْيَاسِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَسْلَمَ مِنَ الِاقْتِدَاءِ لِأَنَّهُ الْمَنْهَجُ الْأَوْضَحُ وَ الْمَقْصَدُ الْأَصَحُّ
برای اشخاص مؤمن و زیرک و فهمیده راهی سالم‌تر و بهتر از اقتداکردن [به افراد برجسته و با معرفت] نیست، زیرا پیروی­ نمودن از چنین افرادی، طریق روشن و راه کاملاً صحیحی است.

قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِأَعَزِّ خَلْقِهِ مُحَمَّدٍ ص‏
أُولئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ‏
اينان كسانى هستند كه خدا هدايتشان كرده است؛ پس به هدايت آنان اقتدا كن‏.

وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَ‏
ثُمَّ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً
سپس به تو وحى كرديم كه: از آيين ابراهيم حق‌‏گراى پيروى كن.

فَلَوْ كَانَ لِدِينِ اللَّهِ تَعَالَى عَزَّ وَ جَلَّ مَسْلَكٌ أَقُومُ مِنَ الِاقْتِدَاءِ لَنَدَبَ أَنْبِيَاءَهُ وَ أَوْلِيَاءَهُ إِلَيْهِ
و اگر برای دین خدا راهی مستقیم‌تر و بهتر و محکم‌تر از اقتدا ­بود؛ حتماً اولیاء و انبیاء به آن راه دعوت می‌شدند؛

قَالَ النَّبِيُّ ص:
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرماید:
فِي الْقُلُوبِ نُورٌ لَا يُضِي‏ءُ إِلَّا مِنِ اتِّبَاعِ الْحَقِّ وَ قَصْدِ السَّبِيلِ
وَ هُوَ مِنْ نُورِ الْأَنْبِيَاءِ مُوَدَّعٌ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِين‏.
در قلوب مؤمنین نوری پنهان است
که جز با پیروی حق و سلوک در صراط ­مستقیم روشن و آشکار نمی‌شود
و آن شعاعی از نور انبیا است که در دل‌های مؤمنین جا­ داده ­شده­ است.

نور تابان حكمت، بزرگ‌ترين،‌ سودمندترين،‌ والاترين و گران‌بها‌ترين نعمت الهي

امام صادق علیه السلام
:
اَلْحِكْمَةُ ضِيَاءُ الْمَعْرِفَةِ وَمِيرَاثُ التَّقْوَي وَثَمَرَةُ الصِّدْقِ.
وَلَوْ قُلْتُ:
مَا أَنْعَمَ اللهُ عَلَي عَبْدٍ مِنْ عِبَادِهِ بِنِعْمَةٍ أَعْظَمَ وَ أَنْعَمَ وَ أَرْفَعَ وَ أجْزَلَ وَ أَبْهَي مِنَ الْحِكْمَةِ، لَقُلْتُ صَادِقاً!

حكمت، نور معرفت است و ميراث تقوا و ثمره راستي است.
و اگر مي‌گفتم:
خداوند نعمتي بزرگ‌تر و سودمندتر و والاتر و سترگ‌تر و گران‌بهاتر از حكمت به بنده‌اش نداده است، بي‌گمان درست گفته بودم.

[حکمضوء] :
امام صادق علیه السلام:‏
الْحِكْمَةُ ضِيَاءُ الْمَعْرِفَةِ وَ مِيرَاثُ التَّقْوَى وَ ثَمَرَةُ الصِّدْقِ
وَ مَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَى عَبْدٍ بِنِعْمَةٍ أَعْظَمَ وَ أَنْعَمَ وَ أَجْزَلَ وَ أَرْفَعَ وَ أَبْهَى مِنَ الْحِكْمَةِ لِلْقَلْبِ
قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏
يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثِيراً وَ ما يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبابِ‏
أَيْ لَا يَعْلَمُ مَا أَوْدَعْتُ وَ هَيَّأْتُ فِي الْحِكْمَةِ إِلَّا مَنِ اسْتَخْلَصْتُهُ لِنَفْسِي وَ خَصَصْتُهُ بِهَا

وَ الْحِكْمَةُ هِيَ النَّجَاةُ
وَ صِفَةُ الْحَكِيمِ الثَّبَاتُ عِنْدَ أَوَائِلِ الْأُمُورِ
وَ الْوُقُوفُ عِنْدَ عَوَاقِبِهَا
وَ هُوَ هَادِي خَلْقِ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِيٍّ ع
لَأَنْ يَهْدِيَ اللَّهُ عَلَى يَدَيْكَ عَبْداً مِنْ عِبَادِهِ خَيْرٌ لَكَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَيْهِ الشَّمْسُ مِنْ مَشَارِقِهَا إِلَى مَغَارِبِهَا
.
+ «فهم نور حکمت بهتر از ملک سلیمان ع»

مشتقات ریشۀ «ضوء» در آیات قرآن:

[سورة البقرة (۲): آية ۱۷]
مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً فَلَمَّا أَضاءَتْ‏ ما حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَ تَرَكَهُمْ في‏ ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ (17)

[سورة البقرة (۲): آية ۲۰]
يَكادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ كُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فيهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ (20)

[سورة يونس (۱۰): الآيات ۵ الى ۶]
هُوَ الَّذي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنينَ وَ الْحِسابَ ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِكَ إِلاَّ بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ (5)

[سورة الأنبياء (۲۱): الآيات ۴۶ الى ۵۰]
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسى‏ وَ هارُونَ الْفُرْقانَ وَ ضِياءً وَ ذِكْراً لِلْمُتَّقينَ (48)

[سورة النور (۲۴): الآيات ۳۵ الى ۳۸]
اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ في‏ زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضي‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى‏ نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَليمٌ (35)

مَنْ إِلهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِياءٍ؟!
جز خداوند كدامين معبود براى شما روشنى مى‌‏آورد؟
[سورة القصص (۲۸): الآيات ۷۱ الى ۷۵]
قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَداً إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ
مَنْ إِلهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتيكُمْ بِضِياءٍ
أَ فَلا تَسْمَعُونَ (71)

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی