دکتر محمد شعبانی راد

قلبت رو با نور شخم بزن!

Plow your heart with the Light!

«ثور» یکی از هزار واژه مترادف «نور» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«ثَارَ الغبارُ: هاج»
«نور الولایة، قلبتو زیرورو میکنه!»
«إنما سمي‏ الثَّوْرُ ثورا لأنه يثير الأرض، كما سميت‏ البَقَرَة بقرة لأنها تبقرها»

+ «خبر»
+ «نقع»
+ «بقر»

رسول خدا صلى الله عليه و آله
مَن أرادَ عِلمَ الأوَّلينَ و الآخِرينَ فَلْيُثَوِّرِ القرآنَ.
هر كه خواهان علم پيشينيان و آيندگان، از اول تا به آخر دنيا است، در قرآن كند و كاو كند.

«مَنْ أَرَادَ الْعِلْمَفَلْيُثَوِّرَ الْقُرْآنَ
فانّ فیه علم الأوّلین و الآخرین.
»
«علم اوّلین و آخرین در قرآن است و باید با تفکر در معانى قرآن، به آن علوم دست یافت».

«وَ أَثارُوا الْأَرْضَ‏»
شخم زدن قلب، جز با یاد صاحبان نور امکان پذیر نیست.

وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ‏

امام على عليه السلام:
… فبَعَثَ فيهِم رُسُلَهُ
و واتَرَ إلَيهِم أنبياءهُ؛
لِيَستَأدُوهُم مِيثاقَ فِطرَتِهِ،
و يُذَكِّروهُم مَنسِيَّ نِعمَتِهِ،
و يَحتَجُّوا علَيهِم بالتَّبليغِ،
و يُثيروا لَهُم دَفائنَ العُقولِ،
و يُرُوهُم آياتِ المَقدِرَةِ
.
پس [خداوند] رسولان خود را در ميان آنان برانگيخت
و پيامبرانش را پياپى سوى ايشان فرستاد،
تا از آنان بخواهند عهد الهى را كه در فطرتشان نهاده است، بگزارند
و نعمت فراموش شده او را به يادشان آورند
و با رساندن پيام الهى حجّت را بر آنان تمام كنند
و گنجينه هاى خردهايشان را بيرون آورند
و نشانه هاى قدرت [خدا] را به آنها نشان دهند.

إِلَى آخِرِ اَلْخُطْبَةِ.

امام باقر عليه السّلام:
إِذَا قَامَ قَائِمُنَا عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ
فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهَا أَحْلاَمُهُمْ
.
چون قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان نهد،
و از بركت آن دست، عقل و خرد آنها كمال يابد.

إِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلُولٌ تُثِيرُ الْأَرْضَ

+ «بقر – بقرة»
داستان تکراری گاو بنی‌ اسرائیل!

[سورة البقرة (۲): الآيات ۶۷ الى ۷۱]
قالَ إِنَّهُ يَقُولُ
إِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلُولٌ تُثِيرُ الْأَرْضَ وَ لا تَسْقِي الْحَرْثَ
مُسَلَّمَةٌ لا شِيَةَ فِيها
قالُوا
الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ
فَذَبَحُوها وَ ما كادُوا يَفْعَلُونَ (۷۱)
گفت: «وى مى‏‌فرمايد:
در حقيقت، آن ماده گاوى است كه نه رام است تا زمين را شخم زند؛ و نه كشتزار را آبيارى كند؛
بى‏‌نقص است؛ و هيچ لكه‌‏اى در آن نيست.»
گفتند: «اينك سخن درست آوردى.»
پس آن را سر بريدند، و چيزى نمانده بود كه نكنند.

وَ أَثارُوا الْأَرْضَ وَ عَمَرُوها أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوها

[سورة الروم (۳۰): الآيات ۸ الى ۱۰]
أَ وَ لَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنْفُسِهِمْ
ما خَلَقَ اللَّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّى
وَ إِنَّ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ لَكافِرُونَ (۸)
آيا در خودشان به تفكّر نپرداخته‏‌اند؟
خداوند آسمانها و زمين و آنچه را كه ميان آن دو است، جز به حق و تا هنگامى معيّن، نيافريده است،
و [با اين همه‏] بسيارى از مردم لقاى پروردگارشان را سخت منكرند.
أَ وَ لَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ
كانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً
وَ أَثارُوا الْأَرْضَ وَ عَمَرُوها أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوها
وَ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ
فَما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (۹)
آيا در زمين نگرديده‌‏اند تا ببينند فرجام كسانى كه پيش از آنان بودند، چگونه بوده است؟
آنها بس نيرومندتر از ايشان بودند،
و زمين را زيرورو كردند و بيش از آنچه آنها آبادش كردند آن را آباد ساختند،
و پيامبرانشان دلايل آشكار برايشان آوردند.
بنابر اين خدا بر آن نبود كه بر ايشان ستم كند، ليكن خودشان بر خود ستم مى‌‏كردند.
ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذِينَ أَساؤُا السُّواى‏ أَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُنَ (۱۰)
آنگاه فرجام كسانى كه بدى كردند [بسى‏] بدتر بود،
[چرا] كه آيات خدا را تكذيب كردند و آنها را به ريشخند مى‌‏گرفتند.

اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً

[سورة الروم (۳۰): الآيات ۴۶ الى ۵۰]
وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّياحَ مُبَشِّراتٍ
وَ لِيُذِيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ
وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ
وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ
وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (۴۶)
و از نشانه‌‏هاى او اين است كه بادهاى بشارت‏‌آور را مى‌‏فرستد،
تا بخشى از رحمتش را به شما بچشاند
و تا كشتى به فرمانش روان گردد،
و تا از فضل او [روزى‏] بجوييد،
و اميد كه سپاسگزارى كنيد.
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلاً إِلى‏ قَوْمِهِمْ
فَجاؤُهُمْ بِالْبَيِّناتِ
فَانْتَقَمْنا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا
وَ كانَ حَقًّا عَلَيْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ (۴۷)
و در حقيقت، پيش از تو فرستادگانى به سوى قومشان گسيل داشتيم،
پس دلايل آشكار برايشان آوردند،
و از كسانى كه مرتكب جرم شدند انتقام گرفتيم،
و يارى‏‌كردن مؤمنان بر ما فرض است.
اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً
فَيَبْسُطُهُ فِي السَّماءِ كَيْفَ يَشاءُ وَ يَجْعَلُهُ كِسَفاً
فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ
فَإِذا أَصابَ بِهِ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ (۴۸)
خدا همان كسى است كه بادها را مى‌‏فرستد
و ابرى برمى‌‏انگيزد
و آن را در آسمان -هر گونه بخواهد- مى‌‏گستراند و انبوهش مى‏‌گرداند،
پس مى‏‌بينى باران از لابلاى آن بيرون مى‏‌آيد.
و چون آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد، رسانيد، بناگاه آنان شادمانى مى‌‏كنند.
وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِينَ (۴۹)
و قطعاً پيش از آنكه بر ايشان فروريزد، [آرى،] پيش از آن سخت نوميد بودند.
فَانْظُرْ إِلى‏ آثارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها
إِنَّ ذلِكَ لَمُحْيِ الْمَوْتى‏ وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ (۵۰)
پس به آثار رحمت خدا بنگر كه چگونه زمين را پس از مرگش زنده مى‏‌گرداند.
در حقيقت، هم اوست كه قطعاً زنده‏‌كننده مردگان است،
و اوست كه بر هر چيزى تواناست.

وَ اللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً

[سورة فاطر (۳۵): الآيات ۶ الى ۱۰]
إِنَّ الشَّيْطانَ لَكُمْ عَدُوٌّ
فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا
إِنَّما يَدْعُوا حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعِيرِ (۶)
در حقيقت، شيطان دشمن شماست، شما [نيز] او را دشمن گيريد.
[او] فقط دار و دسته خود را مى‌‏خوانَد تا آنها از ياران آتش باشند.
الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ كَبِيرٌ (۷)
كسانى كه كفر ورزيده‏‌اند، عذابى سخت خواهند داشت.
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‏‌اند، براى آنان آمرزش و پاداشى بزرگ است.
أَ فَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَناً
فَإِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ
فَلا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَراتٍ
إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِما يَصْنَعُونَ (۸)
آيا آن كس كه زشتىِ كردارش براى او آراسته شده و آن را زيبا مى‌‏بيند [مانند مؤمن نيكوكار است‏]؟
خداست كه هر كه را بخواهد بى‏‌راه مى‌‏گذارد و هر كه را بخواهد هدايت مى‌‏كند.
پس مبادا به سبب حسرتها[ى گوناگون‏] بر آنان، جانت [از كف‏] برود؛
قطعاً خدا به آنچه مى‏‌كنند داناست.
وَ اللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً
فَسُقْناهُ إِلى‏ بَلَدٍ مَيِّتٍ
فَأَحْيَيْنا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها
كَذلِكَ النُّشُورُ (۹)
و خدا همان كسى است كه بادها را روانه مى‌‏كند؛
پس [بادها] ابرى را برمى‌‏انگيزند،
و [ما] آن را به سوى سرزمينى مرده رانديم،
و آن زمين را بدان [وسيله‏]، پس از مرگش زندگى بخشيديم؛
رستاخيز [نيز] چنين است.
مَنْ كانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعاً
إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ
وَ الَّذِينَ يَمْكُرُونَ السَّيِّئاتِ لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ
وَ مَكْرُ أُولئِكَ هُوَ يَبُورُ (۱۰)
هر كس سربلندى مى‏‌خواهد، سربلندى يكسره از آنِ خداست.
سخنان پاكيزه به سوى او بالا مى‌‏رود، و كار شايسته به آن رفعت مى‏‌بخشد.
و كسانى كه با حيله و مكر كارهاى بد مى‌‏كنند، عذابى سخت خواهند داشت،
و نيرنگشان خود تباه مى‌‏گردد.

فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً

+ «نقع»

[سورة العاديات (۱۰۰): الآيات ۱ الى ۱۱]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏
به نام خداوند رحمتگر مهربان‏
وَ الْعادِياتِ ضَبْحاً (۱)
سوگند به ماديانهايى كه با همهمه تازانند و با سمّ‏[هاى‏] خود از سنگ آتش مى‌‏جهانند!
فَالْمُورِياتِ قَدْحاً (۲)
و برق [از سنگ‏] همى جهانند،
فَالْمُغِيراتِ صُبْحاً (۳)
و صبحگاهان هجوم آرند،
فَأَثَرْنَ بِهِ نَقْعاً (۴)
و با آن [يورش‏]، گَردى برانگيزند،
فَوَسَطْنَ بِهِ جَمْعاً (۵)
و بدان [هجوم‏]، در دل گروهى درآيند،
إِنَّ الْإِنْسانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ (۶)
كه انسان نسبت به پروردگارش سخت ناسپاس است،
وَ إِنَّهُ عَلى‏ ذلِكَ لَشَهِيدٌ (۷)
و او خود بر اين [امر]، نيك گواه است.
وَ إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ (۸)
و راستى او سخت شيفته مال است.
أَ فَلا يَعْلَمُ إِذا بُعْثِرَ ما فِي الْقُبُورِ (۹)
مگر نمى‏‌داند كه چون آنچه در گورهاست بيرون ريخته گردد،
وَ حُصِّلَ ما فِي الصُّدُورِ (۱۰)
و آنچه در سينه‌‏هاست فاش شود،
إِنَّ رَبَّهُمْ بِهِمْ يَوْمَئِذٍ لَخَبِيرٌ (۱۱)
در چنان روزى پروردگارشان به [حال‏] ايشان نيك آگاه است؟

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی