دستورات نورانی را جدّی بگیریم! إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ وَ ما هُوَ بِالْهَزْلِ‏!

امام صادق علیه السلام:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع فِي خُطْبَةٍ لَهُ يَذْكُرُ فِيهَا حَالَ الْأَئِمَّةِ ع وَ صِفَاتِهِمْ فَقَالَ:
إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَوْضَحَ بِأَئِمَّةِ الْهُدَى مِنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّهِ‏ ص عَنْ دِينِهِ
وَ أَبْلَجَ بِهِمْ عَنْ سَبِيلِ مِنْهَاجِهِ
وَ فَتَحَ لَهُمْ عَنْ بَاطِنِ يَنَابِيعِ عِلْمِهِ‏
فَمَنْ عَرَفَ مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص وَاجِبَ حَقِّ إِمَامِهِ وَجَدَ طَعْمَ حَلَاوَةِ إِيمَانِهِ‏ وَ عَلِمَ فَضْلَ طَلَاوَةِ إِسْلَامِهِ‏
لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى نَصَبَ الْإِمَامَ عَلَماً لِخَلْقِهِ
وَ جَعَلَهُ حُجَّةً عَلَى أَهْلِ طَاعَتِهِ‏
أَلْبَسَهُ اللَّهُ تَاجَ الْوَقَارِ وَ غَشَّاهُ مِنْ نُورِ الْجَبَّارِ
يَمُدُّ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ لَا يَنْقَطِعُ عَنْهُ مَوَادُّهُ‏ وَ لَا يُنَالُ مَا عِنْدَ اللَّهِ إِلَّا بِجِهَةِ أَسْبَابِهِ
وَ لَا يَقْبَلُ اللَّهُ‏ الْأَعْمَالَ لِلْعِبَادِ إِلَّا بِمَعْرِفَتِهِ
فَهُوَ عَالِمٌ بِمَا يَرِدُ عَلَيْهِ مِنْ مُشْكِلَاتِ الدُّجَى وَ مُعَمَّيَاتِ السُّنَنِ وَ مُشْتَبِهَاتِ الْفِتَنِ‏
فَلَمْ يَزَلِ اللَّهُ تَعَالَى يَخْتَارُهُمْ لِخَلْقِهِ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ ع مِنْ عَقِبِ كُلِّ إِمَامٍ
فَيَصْطَفِيهِمْ كَذَلِكَ وَ يَجْتَبِيهِمْ‏ وَ يَرْضَى بِهِمْ لِخَلْقِهِ وَ يَرْتَضِيهِمْ لِنَفْسِهِ‏
كُلَّمَا مَضَى مِنْهُمْ إِمَامٌ نَصَبَ عَزَّ وَ جَلَّ لِخَلْقِهِ إِمَاماً عَلَماً بَيِّناً وَ هَادِياً مُنِيراً وَ إِمَاماً قَيِّماً وَ حُجَّةً عَالِماً أَئِمَّةً مِنَ اللَّهِ‏ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ يَعْدِلُونَ‏ حُجَجُ اللَّهِ وَ دُعَاتُهُ وَ رُعَاتُهُ عَلَى خَلْقِهِ‏
يَدِينُ بِهُدَاهُمُ الْعِبَادُ
وَ تَسْتَهِلُّ بِنُورِهِمُ الْبِلَادُ
وَ يَنْمُو بِبَرَكَتِهِمُ التِّلَادُ
جَعَلَهُمُ اللَّهُ حَيَاةً لِلْأَنَامِ وَ مَصَابِيحَ لِلظَّلَامِ وَ مَفَاتِيحَ لِلْكَلَامِ وَ دَعَائِمَ لِلْإِسْلَامِ
جَرَتْ بِذَلِكَ فِيهِمْ مَقَادِيرُ اللَّهِ عَلَى‏ مَحْتُومِهَا
فَالْإِمَامُ هُوَ الْمُنْتَجَبُ الْمُرْتَضَى وَ الْهَادِي الْمُجْتَبَى‏ وَ الْقَائِمُ الْمُرْتَجَى
اصْطَفَاهُ اللَّهُ بِذَلِكَ وَ اصْطَنَعَهُ عَلَى عَيْنِهِ‏ فِي الذَّرِّ حِينَ ذَرَأَهُ وَ فِي الْبَرِيَّةِ حِينَ بَرَأَهُ‏ ظِلًّا قَبْلَ خَلْقِهِ نَسَمَةً عَنْ يَمِينِ عَرْشِهِ مَحْبُوّاً بِالْحِكْمَةِ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَهُ‏ اخْتَارَهُ بِعِلْمِهِ وَ انْتَجَبَهُ لِطُهْرِهِ‏
بَقِيَّةً مِنْ آدَمَ وَ خِيَرَةً مِنْ ذُرِّيَّةِ نُوحٍ وَ مُصْطَفًى مِنْ آلِ إِبْرَاهِيمَ وَ سُلَالَةً مِنْ إِسْمَاعِيلَ وَ صَفْوَةً مِنْ عِتْرَةِ مُحَمَّدٍ ص لَمْ يَزَلْ مَرْعِيّاً بِعَيْنِ اللَّهِ يَحْفَظُهُ بِمَلَائِكَتِهِ مَدْفُوعاً عَنْهُ وُقُوبُ الْغَوَاسِقِ وَ نُفُوثُ كُلِّ فَاسِقٍ مَصْرُوفاً عَنْهُ‏ قَوَارِفُ السُّوءِ
مُبَرَّأً مِنَ الْعَاهَاتِ‏ مَحْجُوباً عَنِ الْآفَاتِ
مَعْصُوماً مِنَ الزَّلَّاتِ
مَصُوناً مِنَ الْفَوَاحِشِ كُلِّهَا مَعْرُوفاً بِالْحِلْمِ وَ الْبِرِّ فِي يَفَاعِهِ‏ مَنْسُوباً إِلَى الْعَفَافِ وَ الْعِلْمِ‏ وَ الْفَضْلِ عِنْدَ انْتِهَائِهِ مُسْنَداً إِلَيْهِ أَمْرُ وَالِدِهِ صَامِتاً عَنِ الْمَنْطِقِ فِي حَيَاتِهِ
فَإِذَا انْقَضَتْ مُدَّةُ وَالِدِهِ وَ انْتَهَتْ بِهِ مَقَادِيرُ اللَّهِ إِلَى مَشِيَّتِهِ وَ جَاءَتِ الْإِرَادَةُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فِيهِ إِلَى مَحَبَّتِهِ وَ بَلَغَ مُنْتَهَى مُدَّةِ وَالِدِهِ ع فَمَضَى‏ صَارَ أَمْرُ اللَّهِ إِلَيْهِ مِنْ بَعْدِهِ وَ قَلَّدَهُ اللَّهُ دِينَهُ وَ جَعَلَهُ الْحُجَّةَ عَلَى عِبَادِهِ وَ قَيِّمَهُ فِي بِلَادِهِ وَ أَيَّدَهُ بِرُوحِهِ وَ أَعْطَاهُ عِلْمَهُ وَ اسْتَوْدَعَهُ سِرَّهُ وَ انْتَدَبَهُ لِعَظِيمِ أَمْرِهِ‏
وَ أَنْبَأَهُ فَصْلَ بَيَانِ عِلْمِهِ‏
وَ نَصَبَهُ عَلَماً لِخَلْقِهِ وَ جَعَلَهُ حُجَّةً عَلَى أَهْلِ عَالَمِهِ وَ ضِيَاءً لِأَهْلِ دِينِهِ وَ الْقَيِّمَ عَلَى عِبَادِهِ
رَضِيَ اللَّهُ بِهِ إِمَاماً لَهُمْ اسْتَحْفَظَهُ عِلْمَهُ وَ اسْتَخْبَاهُ حِكْمَتَهُ وَ اسْتَرْعَاهُ لِدِينِهِ‏ وَ أَحْيَا بِهِ مَنَاهِجَ سَبِيلِهِ وَ فَرَائِضَهُ وَ حُدُودَهُ
فَقَامَ بِالْعَدْلِ عِنْدَ تَحَيُّرِ أَهْلِ الْجَهْلِ وَ تَحْيِيرِ أَهْلِ الْجَدَلِ‏ بِالنُّورِ السَّاطِعِ وَ الشِّفَاءِ الْبَالِغِ‏ بِالْحَقِّ الْأَبْلَجِ وَ الْبَيَانِ اللَّائِحِ‏ مِنْ كُلِّ مَخْرَجٍ عَلَى طَرِيقِ الْمَنْهَجِ الَّذِي مَضَى عَلَيْهِ الصَّادِقُونَ مِنْ آبَائِهِ ع‏
فَلَيْسَ يَجْهَلُ حَقَّ هَذَا الْعَالِمِ إِلَّا شَقِيٌّ
وَ لَا يَجْحَدُهُ إِلَّا غَوِيٌّ
وَ لَا يَدَعُهُ إِلَّا جَرِيٌّ عَلَى اللَّهِ.‏
از ابى عبد اللَّه [جعفر بن محمّد] عليهما السّلام نقل ميكند كه
آن حضرت در ضمن خطبه‏‌اى كه حالات ائمّه و اوصاف آنان را بيان ميفرمود:
[فرمود]:
همانا خداوند تعالى بواسطه امامان هدايت كه از خاندان پيغمبرش بود دينش را واضح و آشكار فرمود و از راه روشن خود بوسيله آنان پرده برداشت و از درون چشمه‏‌هاى علمش درى بر آنان باز كرد
پس هر كس از امت محمّد صلى اللَّه عليه و آله كه حق واجب امام خودش را بشناسد مزه شيرينى امامش را خواهد يافت و برترى و زيبائى اسلامش را خواهد فهميد،
زيرا خداى تعالى امام را نشانه‏‌اى از براى خلقش نصب كرده
و او را بر فرمانبران خود حجت قرار داده
و تاج وقار بر سرش نهاده
و از نور جباريت خود سرا پاى او را پوشانده
ميان او و عالم بالا ارتباطى برقرار است كه موادّش بدون انقطاع باو ميرسد
و بآنچه در نزد خدا است بجز از رهگذر اسباب كسى را دسترسى نيست
و خداوند عملهاى بندگان را بجز با معرفت امام نمى‏‌پذيرد
پس امام آنچه را كه از مشكلات تاريك و سنّت‏هاى مخفى و فتنه‌‏هاى مشتبه باو برسد آگاه است.
و همواره خداوند امامان را از فرزندان حسين عليه السّلام يكى پس از ديگرى اختيار فرموده است
و اين چنين آنان را برگزيده است و از براى مردم به آنان راضى شده و آنان را براى خودش راضى نموده.
هر امامى كه از آنان از اين دنيا بگذرد خداى عزّ و جلّ امام ديگرى را براى خلقش نصب ميكند
تا نشانه‏‌اى باشد آشكار و راهنمائى نوربخش و پيشوائى پايدار و حجتى دانا،
امامانى از سوى خدا كه بحقّ رهبرى كنند و بحقّ مى‌‏گرايند،
حجّت‏هاى خدايند و دعوت‏‌كنندگان اويند و شبانان الهى هستند بر خلقش
بندگان به راهنمائى آنان متديّن گردند و با نور آنان شهرها روشن و به بركت آنان آثار ديرين نموّ مييابد.
خداوند آنان را مايه زندگى مردم و چراغهاى تاريكيها و كليدهاى سخن و ستونهاى اسلام قرار داده است.
اين قلم تقدير حتمى الهى است كه در باره آنان اين چنين جارى شده است.
پس امام همان برگزيده‏‌اى است كه خداوند از او راضى شده است
و راهنمائى است كه براى همين هدف برگزيده شده است‏
و قائمى است كه اميدها به او بسته است
خداوند بخاطر همين او را برگزيد و در عالم ذر هنگامى كه روحش را آفريد و در عالم جسم هنگامى كه جسمش را آفريد زير نظر خودش او را ساخت.
او پيش‏ از آفرينش‌‏اش، سايه‏‌اى بود در سمت راست عرش خدا
و در علم غيب خداوندى حكمت باو داده شده بود
خداوند با آگاهى خود او را اختيار كرد و بخاطر پاكيزگيش برگزيد.
او يادگار آدم است و اختيار شده از ذريّه نوح و برگزيده از فرزندان ابراهيم و چكيده‏‌اى از خاندان اسماعيل و خلاصه‏‌اى از محمّد صلى اللَّه عليه و آله و سلّم،
پيوسته منظور نظر الهى بوده و فرشتگان خدا نگهدارش هستند
و پيش آمدهاى ناگوار شبهاى تار و نفس‏هاى افراد فاسق از او دفع مى‏‌شود
و تهمت‏هاى ناروا به او نمى‌‏چسبد
از بيماريها دور و از آفتها در حجاب و از لغزشها معصوم و از همه كردارهاى زشت محفوظ است،
از اوان بلوغش به بردبارى و نيكوكارى معروف
و در پايان عمرش به عفت و دانش و برترى منسوب است.
دستور پدر بزرگوارش متوجّه او است
تا پدرش زنده است او از گفتار خاموش است
و چون مدت پدرش به پايان رسيد تقديرات الهى در مشيّت‏‌اش باو رسيد اراده حق در باره او از طرف خدا بمحبت او رسيد و پايان زمان پدرش رسيد و در گذشت
و امر خدا پس از پدرش به او واگذار شد
و خداوند دينش را بگردن او انداخت
و او را حجّت بر بندگان خودش قرار داد
و در شهرهايش قيّم نمود
و با روح خود او را تأييد كرد
و علم خود را باو عطا كرد و از خود را بدو سپرد
و او را براى بزرگ دستورش فرا خواند
و از بيان علمش كه جداكننده بين حقّ و باطل بود آگاهش ساخت
و او را براى خلقش نشانه نصب كرد
و بر اهل عالمش حجّت و براى اهل دينش نور بخش و بر بندگانش قيّم قرار داد.
خداوند بامامت او براى مردم راضى شد
و او را حافظ علم خود و نگهبان حكمتش نمود
و از او خواست كه دين او را رعايت كند
و راههاى روشن خود و واجبات و حدودش را با او زنده كرد
پس بهنگامى كه مردم نادانان متحيّر بودند و اهل جدل سرگردان،
او بوسيله نور درخشنده و شفاى همگانى كه داشت با حقّى روشن و بيانى آشكار، قيام به عدالت كرد بر آن راه روشنى كه پدران راستينش بر آن راه رفتند
پس نسبت به حقّ چنين عالمى هيچ كس جهالت نمى‌‏ورزد مگر شخصى تيره بخت
و كسى انكار نمى‏‌كند مگر فردى گمراه،
و هيچ كس او را رها نمى‌‏كند و از او دست نمى‏‌كشد مگر آن كس كه بر خداوند جرى باشد.