دکتر محمد شعبانی راد

حسود خودپسند، از رفتار اشتباه خود، سرمست و شادمان است! ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ‏ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ‏!

It will be said to them:”
You are doomed To this Chastisement because you had Been busy merry-making and exulting in The earth unsightly and because of your Insolence;

اين عذاب بدان سبب است كه شما در زمين به ناحق شادمانى مى‌‏كرديد،
و بدان سبب است كه در ناز و سرمستى به سر مى‏‌برديد.

«مرح» در معنای ممدوح، یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة»،
و در معنای مذموم، یکی از هزار واژۀ مترادف «حسد» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«المَرَحُ‌: شدَّة الفَرَحِ‌ و النشاط‍‌ حتى يجاوزَ قَدْرَه.»
«مرح: فرح شديد كه عبارت اخراى خودپسندى است.»

مَرِحَ یمرَح [مرح] 
قيل: المَرَحُ‌ الأشَرُ و البطَرُ،
و منهُ‌ قولُه تَعالى:
بِمٰا كُنْتُمْ‌ تَفْرَحُونَ‌ فِي اَلْأَرْضِ‌ بِغَيْرِ اَلْحَقِّ‌ وَ بِمٰا كُنْتُمْ‌ تَمْرَحُونَ‌ [غافر: 75].
مَرِحَ‌ مَرَحا و مِرَاحا.

المحکم و المحیط الأعظم، جلد 3، صفحه 341

مرح: فرح شديد كه عبارت اخراى خودپسندى است.
«مرح الرّجل مرحا: اشتدّ فرحه و نشاطه حتّى جاوز القدر و تبختر و اختال.

قاموس قرآن، جلد 6، صفحه 248

المَرَحُ‌: شدَّة الفَرَحِ‌ و النشاط‍‌ حتى يجاوزَ قَدْرَه;
و قد أَمْرَحَه غيره، و الاسم المِراحُ‌، بكسر الميم;
و قيل: المَرَحُ‌ التبختر و الاختيالُ.
و قيل: المَرَحُ‌ الأَشَرُ و البَطَرُ.

لسان العرب، جلد 2، صفحه 591

المَرَحُ‌ شِدَّةُ‌ الفَرَحِ‌ حتىَّ‌ يُجاوِزَ قَدْرَه.
و قيل: المَرَحُ‌ التَّبَختُرُ و الاختِيال.

المحکم و المحیط الأعظم، جلد 3، صفحه 341

«فرس مروح»
فرح مع غلظة و تكبّر
فرح و مرح اهل توهم!
حسود خودپسند، از رفتار اشتباه خود، سرمست و شادمان است!
ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ‏ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ‏!
اللغة:
و الفرح و البطر و الأشر نظائر
يفرحون: كلمه (فرح) به معنى شادى است.
و المرح شدة الفرح
و فرس مروح أي نشيط
يمرحون: كلمه (مرح) به معنى شدت شادمانى است.
گويند: (فرس مروح) يعنى اسب با نشاط و شادمان.

مشتقات ریشۀ «مرح» در آیات قرآن:

وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ طُولاً (37)
وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ (18)
ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ‏ (75)

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی