دکتر محمد شعبانی راد

با نور آرامش، آسوده بخواب! أَمَنَةً نُعاساً!

Close your eyes, my weary traveler, Let the night’s embrace carry you away, To a place where dreams bloom like flowers, And the gentle light of tranquility soothes your heart. 🌙✨

«نعس» یکی از هزار واژۀ مترادف «نور الولایة» است.
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«ناقة نعوس»

نعس – نعاس:
«ناقة نعوس»
«أَمَنَةً نُعاساً – النُّعاسَ‏ أَمَنَةً مِنْهُ»
+ «تثبیت نفس و مفهوم نا امنی»
با نور آرامش، آسوده بخواب! أَمَنَةً نُعاساً!
دیدی روانشناس یا روانپزشک مثلا بعضی ها رو هیپنوتیزم میکنه و در اون حالت، خیلی از مطالب و اسرار دنیای قلبشو میکشه بیرون و رو میکنه.
این مفهوم در واژه نعس و نعاس وجود داره که قلب با یاد معالم ربانی به آرامشی می‌رسه که در این شرایط حالا میشه با آرامش بدست آمده از حالت نعاس، تن به نور ولایت داد و با استعمال معالم ربانی تولید نور آرامش عمل صالح نمود.
+ «اهلی و وحشی»:
با یاد معالم ربانی، اهلی میشی!
حالا میتونی مهربانی کنی و میشی منبع نور آرامش برای خودت و دیگران.
این مفهوم از واژه نعاس استنباط میشود.
و النعاس الوسن (چرت)
و ناقة نعوس توصف بالسماحة في الدر (شتر خوب و پر شير كه خوب دوشيده شود).
در واقع اگه کسی با یاد معالم ربانی به آرامش برسه حالا خوب میذاره شیرشو بدوشی!
به این شتر میگن شتر خوب! شتر مهربان که به دیگران خوبی میکنه!
ناقة نعوس اشاره به اهل یقینی داره که با یاد معالم ربانی به آرامش رسیده و حالا خودش با عمل به نور ولایت، تولید عمل صالح میکنه و نور آرامش در وجودش برای دیگران مفید و خوب خواهد بود.
+ «ارث»
پس برای ما واژه «نعس» معنای معالم ربانی صاحبان نور  می‌دهد.
«أَمَنَةً نُعاساً – النُّعاسَ‏ أَمَنَةً»
دو آیه با این واژه اشاره به آرامش حاصل از یاد معالم ربانی می‌کند.
[ فَأَنْزَلَ اللَّهُ‏ نُعاساً – ما انزل الله ] :
[بِالنُّعَاسِ … مَيَّزَ بَيْنَهُم] :
[نعاس – نام زیبای معالم ربانی صاحبان نور و آیات محکم موید اندیشه آنهاست!]:
[حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ‏ يَعْنِي الْمُنَافِقَ الْكَاذِبَ مِنَ الْمُؤْمِنِ الصَّادِقِ بِالنُّعَاسِ الَّذِي مَيَّزَ بَيْنَهُم‏]:
قَالَ‏ وَ تَرَاجَعَ أَصْحَابُ رَسُولِ اللَّهِ ص الْمَجْرُوحُونَ وَ غَيْرُهُمْ، فَأَقْبَلُوا يَعْتَذِرُونَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص
فَأَحَبَّ اللَّهُ أَنْ يُعَرِّفَ رَسُولَهُ مَنِ الصَّادِقُ مِنْهُمْ وَ مَنِ الْكَاذِبُ،
فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْهِمُ النُّعَاسَ فِي تِلْكَ الْحَالَةِ حَتَّى كَانُوا يَسْقُطُونَ إِلَى الْأَرْضِ
وَ كَانَ الْمُنَافِقُونَ الَّذِينَ يَكْذِبُونَ لَا يَسْتَقِرُّونَ- قَدْ طَارَتْ عُقُولُهُمْ- وَ هُمْ يَتَكَلَّمُونَ بِكَلَامٍ لَا يُفْهَمُ عَنْهُمْ- فَأَنْزَلَ اللَّهُ‏ نُعاساً يَغْشى‏ طائِفَةً مِنْكُمْ‏ يَعْنِي الْمُؤْمِنِينَ‏ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ- يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْ‏ءٍ قَالَ اللَّهُ لِمُحَمَّدٍ ص: قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ، يُخْفُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ- يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‏ءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا يَقُولُونَ لَوْ كُنَّا فِي بُيُوتِنَا مَا أَصَابَنَا الْقَتْلُ، قَالَ اللَّهُ: لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ- لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‏ مَضاجِعِهِمْ- وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ- وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ
فَأَخْبَرَ اللَّهُ رَسُولَهُ مَا فِي قُلُوبِ الْقَوْمِ- وَ مَنْ كَانَ مِنْهُمْ مُؤْمِناً وَ مَنْ كَانَ مِنْهُمْ مُنَافِقاً كَاذِباً بِالنُّعَاسِ-
فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْهِ «ما كانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلى‏ ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ- حَتَّى يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ‏» يَعْنِي الْمُنَافِقَ الْكَاذِبَ مِنَ الْمُؤْمِنِ الصَّادِقِ بِالنُّعَاسِ الَّذِي مَيَّزَ بَيْنَهُم‏ .
امام باقر (علیه السلام):
یاران رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) از مجروحین گرفته تا غیر مجروح برگشته و به نزد رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) رفته و از او عذرخواهی کردند.
خداوند دوست داشت که راستگو و دروغگو را به پیامبرش (صلی الله علیه و آله) بشناساند.
در آن حالت خواب را بر آن‌ها غالب گردانید تا آنجا که بر زمین افتادند.
منافقان، آن‌هایی که دروغ می‌گفتند آرام و قرار نداشتند و عقل هایشان را از دست داده بودند و چیزهایی می‌گفتند که مفهوم نبود.
آنگاه خداوند فرمود
یَغْشَی طَآئِفَةً مِّنکُمْ؛ که منظور مؤمنان بود وَطَآئِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ یَظُنُّونَ بِاللّهِ غَیْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِیَّةِ یَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الأَمْرِ مِن شَیْءٍ؛
خداوند به محمّد (صلی الله علیه و آله) فرمود:
قُلْ إِنَّ الأَمْرَ کُلَّهُ لِلهِ یُخْفُونَ فِیأَنفُسِهِم مَّا لاَ یُبْدُونَ لَکَ یَقُولُونَ لَوْ کَانَ لَنَا مِنَ الأَمْرِ شَیْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَیهُنَا. آن‌ها می‌گفتند:
«اگر در خانه‌هایمان بودیم کشته نمی‌شدیم».
خداوند فرمود:
لَّوْ کُنتُمْ فِی بُیُوتِکُمْ لَبَرَزَ الَّذِینَ کُتِبَ علَیْهِمُ الْقَتْلُ إِلَی مَضَاجِعهِمْ وَلِیَبْتَلِیَ اللهُ مَا فِی صُدُورِکُمْ وَلِیُمَحَّصَ مَا فِی قُلُوبِکُمْ وَاللهُ علِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ.
آنگاه خداوند به‌وسیله‌ی خواب به پیامبر خود (صلی الله علیه و آله) خبر داد که در قلب آن قوم چه می‌گذرد، کدامیک از آن‌ها مؤمن و کدامیک منافق و دروغگوست.

مشتقات ریشۀ «نعس» در آیات قرآن:

ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشى‏ طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْ‏ءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ في‏ أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْ‏ءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ في‏ بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلى‏ مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما في‏ صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما في‏ قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ (154)
إِذْ يُغَشِّيكُمُ النُّعاسَ‏ أَمَنَةً مِنْهُ وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ وَ لِيَرْبِطَ عَلى‏ قُلُوبِكُمْ وَ يُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ (11)

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی