A small hole, an extraordinary function!
«ذبب» یکی از هزار واژه مترادف «نور» است.
«ذُبَابُ الْعَينِ: مردمك چشم»
سوراخ ریزی به اندازه مردمک کافیه تا نور به درون چشم داخل بشه.
+ «مثال درب کوچک داخل درب بزرگ، درب توامان»
+ «فرانچایز!»
مردمک چشم، مسیر دسترسی به نور!
مفهوم زیبای بقیت الله و مثال زیبای روزنه باریک مردمک چشم «pupil» برای صاحبان نور است که مسیر دسترسی به علوم نورانی را ممکن می کنند! اگه مردمک کلا بسته بشه نمیتونی چیزی رو ببینی!
«ذَبَ الغديرُ يَذُبُ: إذا جفّ في آخر الحرّ»
«آبگیر (غدیر) که در پایان ایام گرما یه مقدار بسیار کمی آب تهش باقی مونده.»
«ذُبَابُ السَّيفِ: لبهى شمشير كه با آن زنند.»
لبه نازک کنار چاقو و شمشیر که قسمت برنده و تیز آن است.»
+ «قبله نامرئی – قبله مرئی!»
قلب سلیم: «روزنه‌ای کوچک! عملکردی بزرگ!»
+ «شعب»
+ «جیره نورانی ما!»
ذُبَابُ الْعَين: مردمک چشم
پنجره‌ای کوچک، عملکردی بزرگ!
«الناظر: السواد الأصغر من العين الّذى يبصر به الإنسان شخصه»
از پنجره صاحبان نور به آفاق و انفس نگاه کن!
از پنجره صاحبان نور، بیرونو نگاه کن!
از پنجره صاحبان نور، به درون قلبت نگاه کن!
مسیر دسترسی به نور و جواب حل معمای تقدیرات همین روزنه نورانی است!
داستان تکراری خلقت پشه و مگس!
مثالهای قرآن، چه چیزی را میخواهند به ما یاد بدهند؟!
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُباباً
[سورة الحج (۲۲): الآيات ۷۱ الى ۷۵]
وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً وَ ما لَيْسَ لَهُمْ بِهِ عِلْمٌ
وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ (۷۱)
و به جاى خدا چيزى را مىپرستند كه بر [تأييد] آن حجّتى نازل نكرده و بدان دانشى ندارند،
و براى ستمكاران ياورى نخواهد بود.
وَ إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ تَعْرِفُ في وُجُوهِ الَّذينَ كَفَرُوا الْمُنْكَرَ
يَكادُونَ يَسْطُونَ بِالَّذينَ يَتْلُونَ عَلَيْهِمْ آياتِنا
قُلْ أَ فَأُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذلِكُمُ
النَّارُ وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذينَ كَفَرُوا وَ بِئْسَ الْمَصيرُ (۷۲)
و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده مىشود،
در چهره كسانى كه كفر ورزيدهاند [اثر] انكار را تشخيص مىدهى:
چيزى نمانده كه بر كسانى كه آيات ما را بر ايشان تلاوت مى‌كنند حملهور شوند.
بگو: «آيا شما را به بدتر از اين خبر دهم؟
[همان] آتش است كه خدا آن را به كسانى كه كفر ورزيدهاند وعده داده،
و چه بد سرانجامى است.»
يا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ
إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ
وَ إِنْ يَسْلُبْهُمُ الذُّبابُ شَيْئاً لا يَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ
ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ (۷۳)
اى مردم، مَثَلى زده شد. پس بدان گوش فرا دهيد:
كسانى را كه جز خدا مىخوانيد هرگز [حتى] مگسى نمىآفرينند،
هر چند براى [آفريدن] آن اجتماع كنند،
و اگر آن مگس چيزى از آنان بربايد نمىتوانند آن را بازپس گيرند.
طالب و مطلوب هر دو ناتوانند.
ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ (۷۴)
قدر خدا را چنانكه در خور اوست نشناختند.
در حقيقت، خداست كه نيرومند شكستناپذير است.
اللَّهُ يَصْطَفِي مِنَ الْمَلائِكَةِ رُسُلاً وَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ (۷۵)
خدا از ميان فرشتگان رسولانى برمىگزيند، و نيز از ميان مردم.
بىگمان خدا شنواى بيناست.
[سورة البقرة (۲): آية ۲۶]
إِنَّ اللَّهَ لا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلاً ما بَعُوضَةً فَما فَوْقَها
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ
وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ ما ذا أَرادَ اللَّهُ بِهذا مَثَلاً
يُضِلُّ بِهِ كَثِيراً وَ يَهْدِي بِهِ كَثِيراً
وَ ما يُضِلُّ بِهِ إِلاَّ الْفاسِقِينَ (۲۶)
خداى را از اينكه به پشهاى – يا فروتر [يا فراتر] از آن- مَثَل زند، شرم نيايد.
پس كسانى كه ايمان آوردهاند مى‌دانند كه آن [مَثَل] از جانب پروردگارشان بجاست؛
ولى كسانى كه به كفر گراييدهاند مى‌گويند:
«خدا از اين مَثَل چه قصد داشته است؟»
[خدا] بسيارى را با آن گمراه، و بسيارى را با آن راهنمايى مى‌كند؛
و[لى] جز نافرمانان را با آن گمراه نمى‌كند.
«ضرب المثل» از هزارواژگان مترادف «نور»!
«ضرب» و «مثل» از هزار واژگان مترادف «نور» هستند.
امام باقر علیه السلام:
إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلاً مٰا بَعُوضَةً فَمٰا فَوْقَهٰا اَلْآيَةَ
قَالَ اَلْبَاقِرُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ
فَلَمَّا قَالَ اَللَّهُ يٰا أَيُّهَا اَلنّٰاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ وَ ذَكَرَ اَلذُّبَابَ فِي قَوْلِهِ:
إِنَّ اَلَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُبٰاباً اَلْآيَةَ
وَ لَمَّا قَالَ:
مَثَلُ اَلَّذِينَ اِتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْلِيٰاءَ كَمَثَلِ اَلْعَنْكَبُوتِ اَلْآيَةَ
وَ ضَرَبَ مَثَلاً فِي هَذِهِ اَلسُّورَةِ بِالَّذِي اِسْتَوْقَدَ نَاراً وَ بِالصَّيِّبِ مِنَ اَلسَّمَاءِ
قَالَتِ اَلْكُفَّارُ وَ اَلنَّوَاصِبُ وَ مَا هَذَا مِنَ اَلْأَمْثَالِ فَيُضْرَبَ
يُرِيدُونَ بِهِ اَلطَّعْنَ عَلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ
فَقَالَ اَللَّهُ يَا مُحَمَّدُ
إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يَسْتَحْيِي لاَ يَتْرُكُ حَيَاءً
أَنْ يَضْرِبَ مَثَلاً لِلْحَقِّ يُوضِحُهُ بِهِ عِنْدَ عِبَادِهِ اَلْمُؤْمِنِينَ
مٰا بَعُوضَةً مَا هُوَ بَعُوضَةُ اَلْمَثَلِ
فَمٰا فَوْقَهٰا فَوْقَ اَلْبَعُوضَةِ وَ هُوَ اَلذُّبَابُ
يَضْرِبُ بِهِ اَلْمَثَلَ إِذَا عَلِمَ أَنَّ فِيهِ صَلاَحَ عِبَادِهِ وَ نَفْعَهُمْ
فَأَمَّا اَلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ بِوَلاَيَةِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ آلِهِمَا اَلطَّيِّبِينَ وَ سَلَّمَ لِرَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ لِلْأَئِمَّةِ أَحْكَامَهُمْ وَ أَخْبَارَهُمْ وَ أَحْوَالَهُمْ وَ لَمْ يُقَابِلْهُمْ فِي أُمُورِهِمْ وَ لَمْ يَتَعَاطَ اَلدُّخُولَ فِي أَسْرَارِهِمْ وَ لَمْ يُفْشِ شَيْئاً مِمَّا يَقِفُ عَلَيْهِ مِنْهَا إِلاَّ بِإِذْنِهِمْ
فَيَعْلَمُونَ يَعْلَمُ هَؤُلاَءِ اَلْمُؤْمِنُونَ اَلَّذِينَ هَذِهِ صِفَتُهُمْ
أَنَّهُ اَلْمَثَلُ اَلْمَضْرُوبُ
اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ أَرَادَ بِهِ اَلْحَقَّ وَ إِبَانَتَهُ وَ اَلْكَشْفَ عَنْهُ وَ إِيضَاحَهُ
وَ أَمَّا اَلَّذِينَ كَفَرُوا بِمُحَمَّدٍ بِمُعَارَضَتِهِمْ لَهُ فِي عَلِيٍّ بِلِمَ وَ كَيْفَ وَ تَرْكِهِمُ اَلاِنْقِيَادَ لَهُ فِي سَائِرِ مَا أَمَرَ بِهِ
فَيَقُولُونَ مٰا ذٰا أَرٰادَ اَللّٰهُ بِهٰذٰا مَثَلاً يُضِلُّ بِهِ كَثِيراً وَ يَهْدِي بِهِ كَثِيراً يَقُولُ اَلَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ اَللَّهَ يُضِلُّ بِهَذَا اَلْمَثَلِ كَثِيراً وَ يَهْدِي بِهِ كَثِيراً أَيْ فَلاَ مَعْنَى لِلْمَثَلِ لِأَنَّهُ وَ إِنْ نَفَعَ بِهِ مَنْ يَهْدِيهِ فَهُوَ يُضِرُّ بِهِ مَنْ يُضِلُّهُ
فَرَدَّ اَللَّهُ تَعَالَى عَلَيْهِمْ قِيلَهُمْ فَقَالَ:
وَ مٰا يُضِلُّ بِهِ أَيْ وَ مَا يُضِلُّ اَللَّهُ بِالْمَثَلِ
إِلاَّ اَلْفٰاسِقِينَ اَلْجَانِينَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ بِتَرْكِ تَأَمُّلِهِ وَ بِوَضْعِهِ عَلَى خِلاَفِ مَا أَمَرَ اَللَّهُ بِوَضْعِهِ عَلَيْهِ.
تفسير امام:
«إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلاً مٰا بَعُوضَةً فَمٰا فَوْقَهٰا»
حضرت باقر عليه السّلام فرمود:
وقتى خداوند فرمود «يٰا أَيُّهَا اَلنّٰاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ»
مردم، مثلى زده شده و نام مگس را در آيه ديگر برد
« إِنَّ اَلَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اَللّٰهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُبٰاباً»
و فرمود « مَثَلُ اَلَّذِينَ اِتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اَللّٰهِ أَوْلِيٰاءَ كَمَثَلِ اَلْعَنْكَبُوتِ».
و مثالى در اين سوره زد به كسى كه آتش افروخته و به باران از آسمان،
كفار و ناصبيان گفتند اين چه مثلهائى است
منظورشان طعنه بر پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله بود
خداوند فرمود
«إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يَسْتَحْيِي» خداوند از حيا و خجالت رها نخواهد كرد
«أَنْ يَضْرِبَ مَثَلاً» مثل زدن براى مؤمنان
«مٰا بَعُوضَةً» هر چه باشد و لو به يك پشه و بالاتر از آن كه مگس است وقتى بداند به صلاح بندگان است مثل مى‌زند
«فَأَمَّا اَلَّذِينَ آمَنُوا» كسانى كه ايمان به محمد صلّى اللّه عليه و آله و على و آل پاكش دارند و تسليم پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و ائمه و احكام و اخبار و احوال آنها هستند و به معارضه بر نمى‌خيزند و سعى در موشكافى اسرارشان ندارند و اگر بر اسرار آنها اطلاع يافتند افشا نمى‌كنند
«فَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ اَلْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ» مى‌دانند آنها كه اين مثلها يك واقعيت است كه خدا مى‌خواهد توضيح و تفهيم حقيقت را بنمايد
«وَ أَمَّا اَلَّذِينَ» اما آنها كه كافر به محمد صلّى اللّه عليه و آله و به على هستند و در كارها پيرو او نيستند
«فَيَقُولُونَ مٰا ذٰا أَرٰادَ اَللّٰهُ بِهٰذٰا مَثَلاً يُضِلُّ بِهِ كَثِيراً وَ يَهْدِي بِهِ كَثِيراً» مى‌گويند كافران خدا بوسيله اين مثلها گروهى را به كفر مى‌كشاند و گروهى را هدايت مى‌كند چنين مثلى فايده ندارد چه آنكه اگر گروهى هدايت مى‌يابند گروه ديگر گمراه مى‌شوند
خداوند بر رد گفتار آنها فرمود
«وَ مٰا يُضِلُّ بِهِ إِلاَّ اَلْفٰاسِقِينَ» گمراه نمى‌كند بوسيله اين مثلها مگر تبه‌كاران را كه انديشه ندارند و بر خلاف منظور خدا عمل مى‌كنند.
«بَقِيَّتُ اللَّهِ» و «ذبب» از هزار واژگان مترادف «نور» هستند!
«ذبابة الشيء: بقيّته»
«ذبّ عن حريمه: حمى و دفع»
«الذَّبَّاب: آنكه از قوم و خانوادهى خود پشتيبانى كند.»
این «ذباب» رو فقط خدا میتونه خلق بکنه و بس!
«ما كانَ لَكُمْ أَنْ تُنْبِتُوا شَجَرَها»
انبات این شجر نورانی فقط به دست خداست!
[سورة هود (۱۱): الآيات ۸۴ الى ۹۵]
بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ وَ ما أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ (۸۶)
«اگر مؤمن باشيد، باقيمانده [حلال] خدا براى شما بهتر است، و من بر شما نگاهبان نيستم.»
«ذبب» + «شکر – عین شکری!»