دکتر محمد شعبانی راد

زبانِ بی‌صاحب! يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ!

Ownerless Tongue!
A heart whose luminous mechanism is not activated, cannot restrain its tongue.
Make sure it’s connected before you start talking.

زبانِ بی صاحب!
قلبی که مکانیسم نورانی آن فعال نشده باشد ، نمی تواند زبان خود را مهار کند.
قبل از شروع صحبت، از اتصال آن اطمینان حاصل کنید.

زبانِ بی صاحب؛ … هرچه به زبانش آيد مى‏‌گويد!

امام على عليه السلام:
إنّ لِسانَ المؤمنِ مِن وَراءِ قَلبِهِ، و إنّ قَلبَ المُنافِقِ مِن وَراءِ لِسانِهِ؛
زبان مؤمن، در پشت دل اوست و دل منافق، در پشت زبان او؛
لأنّ المؤمنَ إذا أرادَ أن يَتكَلّمَ بكلامٍ تَدَبَّرَهُ في نَفسِهِ، فإن كانَ خَيراً أبداهُ و إن كانَ شَرّاً واراهُ،

زيرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنى بگويد، ابتدا درباره آن مى‌‏انديشد؛ اگر خوب بود اظهارش مى‏‌كند و اگر بد بود آن را پنهان مى‏‌دارد. (تدبّر و تفکّر نورانی!)
و إنّ المُنافِقَ يَتكَلّمُ بما أتى‏ على‏ لِسانِهِ لا يَدري ماذا لَهُ و ماذا علَيهِ.

اما منافق هرچه به زبانش آيد مى‏‌گويد، بى‌‏آن كه بداند چه سخنى به سود و چه سخنى به زيان اوست.

امام علی علیه السلام:
… وَ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَيْهَا لِسَانَهُ
و آن كه زبان را بر خود حاكم كند خود را بى‌ارزش كرده است.

قَالَ عِيسَى اِبْنُ مَرْيَمَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ
اُخْزُنْ لِسَانَكَ لِعِمَارَةِ قَلْبِكَ
وَ لْيَسَعْكَ بَيْتُكَ وَ فِرَّ مِنَ اَلرِّيَاءِ وَ فُضُولِ مَعَاشِكَ وَ اِبْكِ عَلَى خَطِيئَتِكَ وَ فِرَّ مِنَ اَلنَّاسِ فِرَارَكَ مِنَ اَلْأَسَدِ وَ اَلْأَفْعَى فَإِنَّهُمْ كَانُوا دَوَاءً فَصَارُوا اَلْيَوْمَ دَاءً ثُمَّ اِلْقَ اَللَّهَ مَتَى شِئْتَ.
عيسى بن مريم عليه السّلام فرمود:
بمنظور آباد ساختن دل زبان را حفظ کن
خانه‌ات به اندازه نيازت بايد باشد و از رياء و خودنمائى گريزان باشد و همچنين زيادى‌هاى زندگى را كنار گذار بر خطا و گناه خود گريان باش از اين مردم(پست و احمق)فرار كن مانند گريختن از شير و افعى كه قبلا مردم بمنزله دارو درمان بودند ولى اكنون بلاء و درد شده‌اند و(با اين برنامه)هر وقت كه خواستى،خدا را ملاقات نما(مردن بى‌اشكال است).

زبان متصل به قلب پویا! زبان اهل نور!
زبان متصل به قلب ایستا! زبان اهل حسادت!
از کجا معلوم میشه؟ از اعمال و رفتار و گفتار …
«گفتگوی محرمانه، اعمال نورانی»
«رفتارت میگه، قلبت نورانی شده»

زبانی که تهمت میزنه، جنایت میکنه «جَنى‏ عَلى‏ نَفسِهِ‏ بِكَلامِهِ تجنّی» و اون اشتباه مرگبار رو مرتکب میشه، زبان بی‌صاحبه! «يَا عَلْقَمَةُ إِنَّ الْأَلْسِنَةَ الَّتِي يَتَنَاوَلُ ذَاتَ اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ بِمَا لَا يَلِيقُ بِذَاتِهِ كَيْفَ تُحْبَسُ عَنْ تَنَاوُلِكُمْ بِمَا تَكْرَهُونَهُ، اى علقمه، زبانهائى كه ذات مقدس خداوندى را به چيزهائى كه هيچ شايستگى و تناسبى با خداوند ندارد نسبت ميدهد چگونه ممكن است از نسبت‏هاى ناراحت‏‌كننده به شما خود دارى نمايد».
زبانی که قلبش، قبض و بسط نورشو نمی‌فهمه، زبان بی‌صاحبه!
زبانی که اخم فرشته نگهبانشو نمی‌فهمه، و متوجه تاریکی اشتباهش نمیشه و همچنان در مسیر ظلمانی و ضلالت پیش میره و به نور پشیمانی و توبه، هیچ توجهی نداره، زبان بی‌صاحبه!
«فَرُبَّ كَلِمَةٍ سَلَبَتْ نِعْمَةً، اى بسا سخنى نعمتى را از تو بازگيرد.»
«زبانِ بی‌صاحب، سرِ صاحبشو به باد میده!»
امام صادق عليه السلام:
لا يَتَكَلَّم أحَدُكُم بِما لا يَعنيهِ،
سخن نگويد هيچ كدام از شما راجع به چيزى كه مربوط‍‌ باو نيست.
وَ ليَدَع كَثيرا مِنَ الكَلامِ في ما يَعنيهِ حَتّى يَجِدَ لَهُ مَوضِعا؛

بيشتر از حرفهائى را كه بدردش ميخورد نيز رها كند.تا بداند جاى حرف زدن است.
فَرُبَ‏ مُتَكَلِّمٍ‏ في‏ غَيرِ مَوضِعِهِ‏ جَنى‏ عَلى‏ نَفسِهِ‏ بِكَلامِهِ.
بسيار اتفاق مى‌افتد كه كسى حرفى در جايى ميزند كه بخود خيانت ميكند با سخن خويش.

موسى ع: خدايا، من هم به تو اقتداء مى‏‌كنم!

رُوِيَ أَنَّ مُوسَى ع قَالَ:
يَا رَبِّ احْبِسِ عَنِّي أَلْسِنَةَ بَنِي آدَمَ فَإِنَّهُمْ يَذُمُّونِّي
وَ قَدْ أُوذِيَ كَمَا قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ عَنْهُمْ‏ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسى
قِيلَ فَأَوْحَى اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ إِلَيْهِ يَا مُوسَى هَذَا شَيْ‏ءٌ مَا فَعَلْتُهُ مَعَ نَفْسِي أَ فَتُرِيدُ أَنْ أَعْمَلَهُ مَعَكَ
فَقَالَ قَدْ رَضِيتُ أَنْ تَكُونَ لِي أُسْوَةٌ بِكَ.
روايت شده موسى بن عمران عليه السّلام عرض كرد بار خدايا زبان بنى آدم را از من نگهدار، آنها مرا آزار مى‌‏دهند، در قرآن مجيد هم آمده، لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسى‏، اى مردم مانند كسانى كه موسى را اذيت كردند نباشيد.
گفته شده خداوند جل جلاله به موسى وحى فرستاد من اين را در باره خود انجام نداده‌‏ام مى‌‏خواهى در باره تو انجام دهم،
موسى عرض كرد: بار خدايا پس من هم به تو اقتداء مى‏‌كنم و به اين آزار و اذيت راضى مى‏‌باشم.

«فوه، فاه، فیه، فم: دهان»
«الأفواه جمع فم و أصله فوه فحذفت الهاء و أبدلت من الواو ميم لأنه حرف صحيح من مخرج الواو مشاكل لها»
در فرهنگ لغات عربی می‌نویسند:
«فَوْهَةُ النّهر»، «فم النّهر»: دهانه نهر؛ مفهوم «آشکار شدن» از این واژه استنباط می‌شود.

دهانهٔ رود وایکاتو، در کشور نیوزیلند.
دهانه یا مصب رود نام بخش انتهایی رود است که در آن، رود به دریا، دریاچه، مخزن، سد یا اقیانوس می ریزد.

يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ

[سورة آل‌‏عمران (3): الآيات 166 الى 167]
وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالاً لاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ (167)

قالُوا آمَنَّا بِأَفْواهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ

[سورة المائدة (5): آية 41]
يا أَيُّهَا الرَّسُولُ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قالُوا آمَنَّا بِأَفْواهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ هادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَواضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هذا فَخُذُوهُ وَ إِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَ مَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً أُولئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ (41)

يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‏ قُلُوبُهُمْ

[سورة التوبة (9): الآيات 7 الى 8]
كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلاًّ وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبى‏ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ (8)

وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ

[سورة النور (24): الآيات 11 الى 15]:
«قصة الإفك‏»
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِكُمْ ما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ (15)

الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلى‏ أَفْواهِهِمْ

[سورة يس (36): الآيات 61 الى 65]
الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلى‏ أَفْواهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنا أَيْدِيهِمْ وَ تَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ (65)

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم:
مَعاشِرَ النّاسِ، إنَّهُ لَيسَ بِمُؤمِنٍ مَن آمَنَ بِلِسانِهِ و لَم يُؤمِن بِقَلبِهِ.
اى مردم! كسى كه با زبانش ايمان آورَد و با دلش ايمان نياورد، مؤمن نيست.
يَا مَعَاشِرَ النَّاسِ مَنِ اغْتَابَ آمَنَ بِلِسَانِهِ وَ لَمْ يُؤْمِنْ بِقَلْبِهِ
فَلَا تَغْتَابُوا الْمُسْلِمِينَ وَ لَا تَتَبَّعُوا عَوْرَاتِهِمْ
فَإِنَّهُ مَنْ يَتَّبَّعْ عَوْرَةَ أَخِيهِ تَتَبَّعَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ وَ فَضَحَهُ فِي جَوْفِ بَيْتِهِ.
اى مردم! غیبت‏ کننده به زبان ایمان آورده، ولى قلبش خالی از ایمان است،
پس از مسلمانان غیبت نکنید و به دنبال اسرار و عیب و لغزشهاى مردم نروید،
زیرا کسانی که به دنبال عیب دیگران می‌روند، خداوند عیوب و اسرارش را آشکار مى‌‏سازد، اگر چه در اندرون خانه خود باشد.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا

يا أَيُّهَا الَّذِينَ‏ آمَنُوا بألسنتهم و ظاهرهم‏ آمِنُوا بقلوبكم‏ و باطنكم‏

[سورة النساء (4): آية 136]
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلى‏ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعِيداً (136)

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:‏
الْإِيمَانُ إِقْرَارٌ بِاللِّسَانِ وَ مَعْرِفَةٌ بِالْقَلْبِ وَ عَمَلٌ بِالْأَرْكَانِ.
ايمان، اقرار به زبان و شناخت قلبى و عمل كردن با اعضاى بدن است. 

ایمان زبانی – ایمان قلبی:
«فَمِنْهُمْ مَنْ أَقَرَّ بِلِسَانِهِ فِي الذَّرِّ وَ لَمْ يُؤْمِنْ بِقَلْبِهِ» زبانِ بی‌صاحب، در این دنیا هم داره اشتباه عالم ذرشو تکرار میکنه!
امام صادق علیه السلام:
فِي قَوْلِهِ: وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى‏ شَهِدْنا قُلْتُ مُعَايَنَةً كَانَ هَذَا قَالَ نَعَمْ فَثَبَتَتِ الْمَعْرِفَةُ وَ نَسُوا الْمَوْقِفَ وَ سَيَذْكُرُونَهُ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَمْ يَدْرِ أَحَدٌ مَنْ خَالِقُهُ وَ رَازِقُهُ فَمِنْهُمْ مَنْ أَقَرَّ بِلِسَانِهِ فِي الذَّرِّ وَ لَمْ يُؤْمِنْ بِقَلْبِهِ فَقَالَ اللَّهُ‏ فَما كانُوا لِيُؤْمِنُوا بِما كَذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ‏.
در مورد آیه: و [به خاطر بیاور] زمانی را که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدم، ذرّیّه‌ی آن‌ها را برگرفت و آن‌ها را گواه بر خویشتن ساخت [و فرمود]: «آیا من پروردگار شما نیستم»؟ گفتند: «آری، گواهی می‌دهیم»! (اعراف/۱۷۲)
از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «آیا این [جریان گواهی‌گرفتن از بنی‌آدم] به صورت دیدن با چشم بوده است»؟ فرمود: آری [این‌گونه بوده است و] این معرفت و شناخت در دل‌ها به‌جای مانده، ولی مردم آن صحنه را فراموش کردند و به‌زودی آن را به‌خاطر خواهند آورد. اگر آن شناخت [در عالم ذرّ] نبود هیچ‌کس نمی‌دانست آفریدگار و روزی‌دهنده‌اش کیست. گروهی از مردم هستند که در عالم ذرّ با زبان اقرار [به خدا] نمودند ولی قلباً ایمان نیاوردند و خدا در مورد آن‌ها فرموده است: فَما کانُوا لِیُؤْمِنُوا بِما کَذَّبُوا بِهِ مِنْ قَبْلُ.

یا قلیل الوفا – یا کثیر التّجنّی!

جناية اللسان – جناية الفرج

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم:
«كسى كه زبان و فرج خود را حفظ‍‌ كند، من بهشت را براى او ضامنم.»
عَنْ أَنَسٍ قَالَ: خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَى أَصْحَابِهِ فَقَالَ مَنْ ضَمِنَ لِي اثْنَيْنِ ضَمِنْتُ لَهُ الْجَنَّةَ

فَقَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ فِدَاكَ أَبِي وَ أُمِّي يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَا أَضْمَنُهُمَا لَكَ مَا هُمَا
قَالَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ ضَمِنَ لِي مَا بَيْنَ لَحْيَيْهِ وَ مَا بَيْنَ رِجْلَيْهِ ضَمِنْتُ لَهُ الْجَنَّةَ.

يعني من ضمن لي لسانه و فرجه و أسباب البلايا تنفتح من هذين العضوين
و جناية اللسان الكفر بالله و تقول الزور و البهتان و الإلحاد في أسماء الله و صفاته و الغيبة و النميمة و كل ذلك من جنايات اللسان
و جنايت زبان عبارت است از كفر به خدا و گفتار باطل و تهمت و بهتان و الحاد و ياوه‏‌گوئى در باره اسماء و صفات الهى و غيبت و سخن‌‏چينى كه همه اينها از جنايت‏هاى زبان است.
و جناية الفرج الوطء حيث لا يحل النكاح و لا ملك يمين
و جنايت و انحراف و گناه فرج عبارت است از آميزش نامشروع‏
قال الله تبارك و تعالى: وَ الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ إِلَّا عَلى‏ أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ فَمَنِ ابْتَغى‏ وَراءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ العادُونَ.

امام على عليه السلام:
مَقْتَلُ اَلرَّجُلِ بَيْنَ لَحْيَيْهِ وَ اَلرَّأْيُ مَعَ اَلْأَنَاةِ وَ بِئْسَ اَلظَّهِيرُ اَلرَّأْيُ اَلْفَطِيرُ.
قتلگاه مرد، دهان اوست، و رأى، با درنگ كردن همراه است، و بد پشتيبانى است رأى خام.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم:
إن‏ كانَ‏ في‏ شَي‏ءٍ شُؤمٌ‏، فَفِي‏ اللِّسانِ.
اگر در چيزى نُحوست (بد‌يُمنى) باشد، در زبان است.

و زبانشان دروغ‏‌پردازى مى‏‌كند!

[سورة النحل (16): الآيات 61 الى 65]
وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ ما يَكْرَهُونَ وَ تَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنى‏ لا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَ أَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ (62)
و چيزى را كه خوش نمى‏‌دارند، براى خدا قرار مى‌‏دهند، و زبانشان دروغ‏‌پردازى مى‏‌كند كه [سرانجام‏] نيكو از آنِ ايشان است. حقاً كه آتش براى آنان است و به سوى آن پيش فرستاده خواهند شد.

اشتراک گذاری مطالب در شبکه های اجتماعی