نهج البلاغة مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ ع يَصِفُ فِيهَا الْمُنَافِقِينَ‏:
امير المؤمنين عليه السّلام در يكى از خطبه‏‌هاى نهج البلاغه در باره نفاق می فرمايند:

نَحْمَدُهُ عَلَى مَا وَفَّقَ لَهُ مِنَ الطَّاعَةِ وَ ذَادَ عَنْهُ مِنَ الْمَعْصِيَةِ
خداوند را سپاس مى‏‌گويم كه ما را به طاعت خويش موفق كرد و از نافرمانى بازداشت،
وَ نَسْأَلُهُ لِمِنَّتِهِ تَمَاماً وَ بِحَبْلِهِ اعْتِصَاماً
از وى مى‌‏خواهيم تا نعمت خود را بر ما تمام كند و دست ما را از ريسمانش قطع نسازد.
وَ نَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ
گواهى مى‌‏دهم كه محمد بنده و فرستاده او مى‏‌باشد،
خَاضَ إِلَى رِضْوَانِ اللَّهِ كُلَّ غَمْرَةٍ وَ تَجَرَّعَ فِيهِ كُلَّ غُصَّةٍ
براى رضاى خداوند به هر مشكل دست زد و در هر مصيبتى فرو رفت و از هر اندوهى چشيد،
وَ قَدْ تَلَوَّنَ لَهُ الْأَدْنَوْنَ‏ وَ تَأَلَّبَ عَلَيْهِ الْأَقْصَوْنَ
خويشاوندان در باره او رنگ عوض كردند و افراد دورو با وى به دشمنى برخاستند.
وَ خَلَعَتْ إِلَيْهِ الْعَرَبُ أَعِنَّتَهَا وَ ضَرَبَتْ إِلَيْهِ فِي مُحَارَبَتِهِ بُطُونَ رَوَاحِلِهَا
عرب بر عليه او خود را متحد كرد و وسائل جنگ را فراهم آورد و با اسبان تندرو بطرف او رفتند تا وى را از پا در آورند، آنها از اطراف و جوانب لشكر فراهم كردند
حَتَّى أَنْزَلَتْ‏ بِسَاحَتِهِ عَدَاوَتَهَا مِنْ أَبْعَدِ الدَّارِ وَ أَسْحَقِ الْمَزَارِ
و به محل سكونت او حمله آوردند تا وجود مقدسش را آزار و صدمه رسانند.
أُوصِيكُمْ عِبَادَ اللَّهِ بِتَقْوَى اللَّهِ
اى بندگان خدا شما را وصيت مى‌‏كنم كه از خداوند بترسيد
وَ أُحَذِّرُكُمْ أَهْلَ النِّفَاقِ
و از منافقان بر حذر باشيد
فَإِنَّهُمُ الضَّالُّونَ الْمُضِلُّونَ
آنها گمراه هستند و شما را هم گمراه مى‏‌كنند
وَ الزَّالُّونَ الْمُزِلُّونَ
آنها اهل لغزش مى‏‌باشند و شماها را هم مى‏‌لغزانند،
يَتَلَوَّنُونَ أَلْوَاناً
آنها به رنگهاى مختلف در مى‌‏آيند
وَ يَفْتَنُّونَ افْتِنَاناً
و فتنه‌‏اى ديگر مى‏‌كنند،
وَ يَعْمِدُونَكُمْ بِكُلِّ عِمَادٍ
مى‌‏خواهند به هر وسيله‏‌اى خود را به شما برسانند
وَ يَرْصُدُونَكُمْ بِكُلِّ مِرْصَادٍ
و شما را در دام خود بيفكنند.
قُلُوبُهُمْ دَوِيَّةٌ وَ صِفَاحُهُمْ نَقِيَّةٌ
دل‏هاى آنها بيمار و پر از مكر و فريب است، ولى چهره‏‌هاشان پاك و خوش اخلاق و خوش برخورد مى‌‏باشند،
يَمْشُونَ الْخَفَاءَ وَ يَدِبُّونَ الضَّرَاءَ
آهسته و بدون اينكه كسى آنها را مشاهده كند راه مى‏‌روند و خود را از انظار مخفى مى‏‌دارند،
وَصْفُهُمْ دَوَاءٌ وَ قَوْلُهُمْ شِفَاءٌ وَ فِعْلُهُمُ الدَّاءُ
گفته‏‌هاى آنها شفابخش ولى كردار آنها بيمارى‌‏زا مى‌‏باشد،
الْعَيَاءُ حَسَدَةُ الرَّخَاءِ وَ مُؤَكِّدُو الْبَلَاءِ وَ مُقْنِطُو الرَّجَاءِ
آنها بر زندگى خود حسد مى‌‏برند و گرفتارى ايجاد مى‌‏كنند و اميدها را قطع مى‌‏سازند.
لَهُمْ بِكُلِّ طَرِيقٍ صَرِيعٌ
در هر راهى كه گام نهى مشاهده مى‌‏كنى يكى بوسيله آنها بر زمين افتاده است،
وَ إِلَى كُلِّ قَلْبٍ شَفِيعٌ
به هر جا بروى مى‌‏نگرى يكى از آنها شفاعت مى‏‌كند
وَ لِكُلِّ شَجْوٍ دُمُوعٌ
و براى هر مصيبتى اشك مى‏‌ريزد،
يَتَقَارَضُونَ الثَّنَاءَ وَ يَتَرَاقَبُونَ الْجَزَاءَ
از مدح و ستايش خوششان مى‌‏آيد و انتظار پاداش دارند.
إِنْ سَأَلُوا أَلْحَفُوا
اگر سؤالى بكنند اصرار مى‏‌ورزند
وَ إِنْ عَذَلُوا كَشَفُوا
و اگر آنها را منع كنى پرده‏‌درى مى‏‌نمايند
وَ إِنْ حَكَمُوا أَسْرَفُوا
و اگر در كارى داور شوند اسراف و تعدى مى‌‏كنند،
قَدْ أَعَدُّوا لِكُلِّ حَقٍّ بَاطِلًا
آنها براى هر حقى، باطلى درست كرده‏‌اند
وَ لِكُلِّ قَائِمٍ مَائِلًا
و براى هر راستى، كجى ايجاد نموده‌‏اند
وَ لِكُلِّ حَيٍّ قَاتِلًا
وَ لِكُلِّ بَابٍ مِفْتَاحاً
و براى هر درى، كليدى ساخته‏‌اند
وَ لِكُلِّ لَيْلٍ مِصْبَاحاً
و براى هر شبى چراغى افروخته‌‏اند.
يَتَوَصَّلُونَ إِلَى الطَّمَعِ بِالْيَأْسِ
آنها از طريق طمع به ياس متوسل مى‌‏شوند،
لِيُقِيمُوا بِهِ أَسْوَاقَهُمْ وَ يُنْفِقُوا بِهِ أَعْلَاقَهُمْ
تا بازارهاى خود را رونق بخشند و متاع خود را بفروشند،
يَقُولُونَ فَيُشَبِّهُونَ
آنها مى‌‏گويند و مردم را به شبهه مى‌‏اندازند
وَ يَصِفُونَ فَيُمَوِّهُونَ
و تعريف و توصيف مى‌‏كنند و مردم را از حق منحرف مى‌‏سازند.
قَدْ هَوَّنُوا الطَّرِيقَ وَ أَضْلَعُوا الْمَضِيقَ
منافقان راه‏ها را آسان تلقى مى‏‌كنند و كارها را ساده مى‏‌پندارند، تنگناها را وسيع مى‏‌دانند،
فَهُمْ لُمَةُ الشَّيْطَانِ وَ حُمَةُ النِّيرَانِ‏
آنها جماعت شيطان مى‌‏باشند و گرمى آتش هستند،
أُولئِكَ حِزْبُ الشَّيْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ‏.
آن جماعت از حزب شيطان به حساب مى‌‏آيند و حزب شيطان هم زيان مى‌‏كنند».